نشانگر ISSR نقشه‌یابی نشده‌اند اما می‌توانند برای اشباع نقشه‌های پیوستگی RFLP و SSR مورد استفاده واقع شوند. نقشه جو با ۶۰ نشانگر ISSR( با عنوان RAMPs در مطالعه مورد اشاره قرار گرفته است) که برای تمامی کروموزوم‌ها نقشه‌یابی شدند، اشباع شد(بکر^[۷۳] و همکاران، ۱۹۹۵). بسیاری از این نشانگر بین RFLPهای خوشه‌ای، خوشه‌های RFLP پیرامونی، در بالای کروموزوم‌ها و بخصوص در مناطق با تراکم پایین نشانگر RFLP، نقشه‌یابی شدند. در گندم‌های Einkorn، اما، نه نشانگر ISSR در موقعیت‌های نشانگر RFLP و یا نزدیک به آن، نقشه‌یابی شدند(کوجیما و همکاران، ۱۹۹۸). ISSRs همراه با نشانگر AFLP و RAPD در نقشه‌یابی ژنوم‌های اروپایی و ژاپنی صنوبر مورد استفاده قرار گرفتند(آرکاد و همکاران، ۲۰۰۰). نقشه پیوستگی ژنتیکی Citrus با بهره گرفتن از ۷۵ نشانگر ISSR که در طول همه گروه‌های لینکاژی گسترده شده بودند، اشباع شد(سانکر و همکاران^[۷۴]، ۲۰۰۱). همچنین نشان داده شد که میزان انحراف تفرق ISSRs نسبت به RAPDs پایین‌تر است. در سویا، ۵۸ نشانگر ISSR برفراز ۱۸ گروه لینکاژی RAPD/RFLP نقشه‌یابی شدند(سیمگن و همکاران، ۲۰۰۶).

( اینجا فقط تکه ای از متن فایل پایان نامه درج شده است. برای خرید متن کامل پایان نامه با فرمت ورد می توانید به سایت feko.ir مراجعه نمایید و کلمه کلیدی مورد نظرتان را جستجو نمایید. )

۲-۱۴-۴-۳ برچسب‌زنی ژن^[۷۵] و گزینش به کمک نشانگر
نشانگرهای DNA با پیوستگی نزدیک به صفات مهم زراعی در برنامه‌های کاربردی اصلاح گیاه، نقش دارند. در برنج، یک نشانگر ISSR تولید شده بوسیله پرایمر (AG)8YC، به یک نشانگر(STS) تبدیل شد تا امکان شناسایی ژن بازگرداننده باروریRf-1، فراهم شود. این نشانگر همبارز می‌تواند در مدیریت ژنتیکی بذر هیبرید خالص مورد استفاده قرار گیرد(آکاجی^[۷۶]، ۱۹۹۶). این نشانگر هم‌بارز می‌تواند برای مدیریت خلوص ژنتیکی بذر هیبرید مورد استفاده واقع شود. در نخود، دو نشانگر ISSR، نشانگر UBC-855₅₀₀ حاصل از پرایمر (AG)8YTو نشانگرUBC-825₁₂₀₀ حاصل از پرایمر (AG)8Tبا ژن مقاومت به نژاد ۴ پوسیدگی فوزاریومی پیوستگی نشان دادند(راتناپارخ^[۷۷] و همکاران، ۱۹۹۸).
نشانگرهای نزدیکتر به ژن هدف بوسیله جایگزینی نوکلئوتیدهای متصل به انتهای ׳۵ یا ʹ۳ حاصل شده‌اند. اخیراً، ISSR-PCR در شناسایی دو نشانگر آللی غالب DNA، یکی پیوسته به فاز کوپلینگ و دیگری پیوسته به فاز ریپالژن یک لوکوس اصلیFgr، که نسبت فروکتوز به گلوکز در گوجه فرنگی را تنظیم می‌کند، استفاده شده است(لوین^[۷۸] و همکاران،۲۰۰۰). این محصولاتPCR، از دو واکنش ISSR-PCR با بهره گرفتن از (TC)8CCو (TC)8CG‌ بعنوان پرایمر، حاصل شدند. دیگر صفت مهم در تولید بذر هیبرید برنج یعنی نرعقیمی ژنتیکی حساس به دما، با یک نشانگر ISSR، به نام UBC-855₁₀₆₀، برچسب‌گذاری شد(هوساین^[۷۹] و همکاران، ۲۰۰۰). همچنین ISSRs برای تولید نشانگرهای اختصاصی صفت، اختصاصی ژن و اختصاصی گونه‌های مختلف جنس برنج استفاده شده‌اند(ردی و همکاران، ۲۰۰۲).
۲-۱۴-۴-۴ تعیین تناوب موتیف SSR
آنالیز ISSR، امکان درک سازمان(خوشه‌ای بودن یا نبودن)، تناوب و مقادیر چندشکلی تکرارهای توالی ساده متفاوت را در یک ژنوم ارائه می‌کند. در برنج و گندم، پرایمرهای مبتنی بر توالی‌های تکراری ساده دو نوکلئوتیدی، حداکثر تعداد باندها را ارائه کرده و بنابراین استفاده از آنها نسبت به SSRs با واحدهای (نوکلئوتیدی) بزرگتر، معمول‌تر است. پرایمرهای مبتنی بر موتیف پلی( (GAمتصل بهʹ۳، پنج برابر باندهای تولید شده بوسیله پرایمرهای مبتنی بر موتیف پلی(GT) را تولید کردند که نشان دهنده تناوب اندک یا عدم کلاستربندی موتیف (GT)است(بلایر و همکاران، ۱۹۹۹). با بهره گرفتن از ISSRsنشان داده شده که تکرارهای چهار نوکلئوتیدی در ژنوم‌های یوکاریوتی فراوان هستند و تترامرهای چهار نوکلئوتیدی AGAC و GACA در درون ژنوم گراس‌ها پخش شده‌اند(پاساکینسکین^[۸۰] و همکاران، ۲۰۰۰).
۳-۱۴-۴-۵ مطالعات در مورد انشعاب جمعیت‌های طبیعی
ثابت شده که نشانگرهای بسیار متنوع ISSR هسته‌ای در آزمون فرضیه‌های انشعاب، اینتروگروسیون و سیستماتیک، مفید هستند(ولف^[۸۱] و همکاران، ۱۹۹۸). تنوع بین و درون جمعیت‌ها می‌تواند با بهره گرفتن از نشانگرهای چند جایگاهی پراکنده مانند ISSR مقایسه شود. با بهره گرفتن از نشانگرهای ISSR نشان داده شده که میزان تنوع میان جمعیت‌های O. granulataمناطق مختلف(۴۹ درصد)، بیش از میزان تنوع میان جمعیت‌ها(۳۸ درصد) و یا درون یک جمعیت(۱۲ درصد) حاضر در یک منطقه مشخص بوده است(کیان^[۸۲] و همکارن،۲۰۰۱). نشانگر ISSRs نقش مهمی در حفظ حقوق واریته گیاهی، بدلیل بازده منحصر به فرد آن در تمایز گذاشتن حتی میان ژرم‌پلاسم‌های نزدیک، دارد. تا امروز، چندشکلی بیشتری با بهره گرفتن از ISSRs نسبت به سایر پروسه‌های ارزیابی شناسایی شده است(گوپتا و همکاران، ۱۹۹۴ و ویرک^[۸۳] و همکاران، ۲۰۰۰).
در بسیاری از مطالعات تعیین وسعت چندشکلی یا مقایسه سیستم‌های نشانگری تنها یک خانواده از ISSRs، برای مثال پرایمرهای مبتنی بر تکرار توالی‌های سه یا چهار نوکلئوتیدی، مورد استفاده قرار گرفته‌اند. چنین تکرارهایی در مقایسه با پرایمرهای مبتنی بر دو نوکلئوتید اندک بوده و استفاده از آنها ممکن است به طبقه بندی دقیق کمکی نکند. همچنانکه اطلاعات بیشتر در مورد وقوع و توزیع موتیف‌های SSR در دسترس قرار می‌گیرد، استفاده از پرایمرهایی که پوشش دقیق‌تر کل ژنوم را ارائه می‌دهند، میسر می‌شود. همچنین، ترکیبات متفاوت موتیف، نوکلئوتیدهای متصله به انتهای و طول پرایمرها می‌توانند مورد استفاده قرار بگیرند. استراتژی‌ها برای تشخیص چندشکلی اضافی می‌تواند شامل استفاده از ISSRs در ترکیب با پرایمرهای(جویشی و همکاران، ۲۰۰۰ و بکر و همکاران، ۱۹۹۵) RAPD یا AFLPدر همان واکنش یا هضم برشی محصولات ISSRباشد( بکر و همکارن، ۱۹۹۵). بنابراین، ترکیبات نامحدود موتیف و طول هر دو پرایمر و استفاده از آنزیم‌های برشی مختلف میسر است. انتخاب خوب پرایمرها، می‌تواند انگشت نگاری دقیق و بنابراین تخمین سریع تنوع ژنتیکی بویژه در مجموعه‌های بزرگ برای شناسایی مجموعه‌های مرکزی و الگوی توزیع جغرافیایی را میسر سازد(ردی و همکاران، ۲۰۰۲). طبیعت مولکولی چندشکلی تنها در صورتی شناخته می‌شود که قطعات استخراج شده از ژل توالی‌یابی شوند نشانگرهای ISSR مرتبط به صفات زراعی مهم، توالی‌یابی شده و بعنوان نشانگرهای STS در گزینش به کمک نشانگر (MAS) استفاده می‌شوند. بنابراین یک احتمال جالب، استفاده از ISSRs بعنوان پروب برای هیبریداسیون موضعی(in-situ)، به‌ منظور نقشه‌یابی فیزیکی مکان‌های همولوگ کروموزومی، است(پاساکیناسکین و همکاران، ۲۰۰۰). دیگر امتیاز استفاده از نشانگرهای ISSR، لینکاژ آنها با لوکوس‌های SSR است. اگرچه ریز‌ماهواره‌ها خودشان احتمالاً غیر عملکردی و از نظر انتخاب خنثی هستند، اما به سبب پیوستگی با مکان‌های رمز کننده مشهور هستند، بنابراین ISSRs ممکن است مناطق غنی از ژن را علامت گذاری کنند(کوجیما و همکاران، ۱۹۹۸). در جدول ۲-۳ به طور خلاصه برخی از مزایا و معایب نشانگر ISSR بیان شده.
۲-۱۵ مروری بر پژوهش‌های انجام شده
از نشانگر ISSR به طور گسترده برای تخمین تنوع ژنتیکی در سطح درون گونه‌ای و میان گونه‌ای در تعداد زیادی از گونه‌های گیاهی مانند، برنج( جویشی و همکاران، ۲۰۰۰) ، گندم(نگاوکا^[۸۴] و همکاران، ۱۹۹۷)، ارزن انگشتی(آجی‌باد^[۸۵] و همکاران، ۲۰۰۰)، سیب زمینی شیرین(هانگ و سان^[۸۶]، ۲۰۰۰) و بارهنگ(ولف و مورگان ریچارد^[۸۷]، ۱۹۹۸)، بکار گرفته شده‌اند. فانگ و همکارن)۱۹۹۷) نشان دادند که نشانگر قلاب شده ISSR بسیار مفید و تکرارپذیرتر از آیزوزایم‌ها، RFLP و RAPD در تجزیه تنوع ژرم‌پلاسم نارنگی سه ژرم‌پلاسم پرتقال سه برگی می‌باشد از نشانگر ISSR به عنوان وسیله‌ای در شناسایی ژنوتیپ‌ها و همچنین ساختار جمعیتی گونه‌های گیاهی ذرت(کنتاتی^[۸۸] و همکاران، ۱۹۹۵) و سیب زمینی شیرین(هانگ و سان، ۲۰۰۰)، پرتغال سه برگی(فانگ و همکاران، ۱۹۹۷)، و گندم(نگاکا، و همکاران، ۱۹۹۷)، استفاده شده است. ISSR نشانگر گزینش برای ارزیابی تنوع ژنتیکی در کاکائو، بازدانگان و حتی قارچ‌هاست. در مطالعه‌ای بر لوپین سفیدLupinus albus ، مشخص شد که در میان ۱۰ پرایمر مورد استفاده، دو پرایمر برای شناسایی تمامی ۳۷ ژنوتیپ مورد مطالعه، کافی بودند( گیلبرت^[۸۹] و همکاران، ۱۹۹۹). همچنین، ۴ نشانگر برای تمایز ۳۴ رقم سیب زمینی(پروست و ویکنسون^[۹۰]، ۱۹۹۹) و و ۳ نشانگر برای تمایز ۱۶ ژنوتیپ توت قرمز کافی بودند(لانهم^[۹۱]و برنان، ۱۹۹۸).در یک پژوهش بورنت و برانچارد(۲۰۰۱) کمیت و کیفیت این روش را در چندین گونه گیاهی بررسی کردند و پارامترهای مختلف PCR، از جمله غلظت DNA، آغازگر، Mgcl2، dNTPS و مقدار آنزیم DNA پلیمراز و تعداد چرخه را مورد مطالعه قرار دادند. آنها به میزان اختصاصی بودن و تکرارپذیری ISSR تاکید نمودند.
دامارال جونیور^[۹۲] و همکاران(۲۰۱۳) به منظور بررسی تنوع ژنتیکی ذرت آجیلی ۵۲ توده، که ۲رقم آنها اجدادی و شاملteosinte و Tripsacum sp بودند را با بهره گرفتن از ۱۵ نشانگر ISSR، به ۹ گروه تقسیم کردند. در این مطالعه ۱۳۷ باند مشاهده شد که ۱۲۲ باند (۰۵/۸۹) چندشکلی نشان دادند. از نشانگر RAPD برای تعیین تنوع ژنتیکی و ارزیابی ارتباط ۱۱ رقم هیبرید زودرس ذرت استفاده شد که براساس تجزیه تحلیل نشانگر RAPD توسط ۱۰ ترکیب پرایمر تصادفی در کل ۱۹۹ باند مشاهده شد که ۲/۷۸ درصد از آنها چندشکل بودند. پیجک^[۹۳] و همکاران (۱۹۹۸) به منظور مقایسه بررسی تنوع ژنتیکی ۳۳ لاین‌خالص ذرت از نشانگرهای متفاوت RFLP، RAPD، SSR و AFLP استفاده کردند. که تعداد باندهای مشاهده شده برای RAPD 90 عدد، RFLP 253 و برای SSR،۲۱۳ عدد بود. برای نشانگر RAPD و RFLP میانگین تعداد آلل برای هر جایگاه ۸/۴ و تعداد الل‌های موثر ۲/۳ درصد بود. در حالی که برای SSRتعداد الل به میزان ۸/۶ درصد و تعداد الل های موثر به۴/۴ درصد افزایش یافت این در حالی است که این میزان برای دو نشانگرAFLP و RAPD دارای ارزش پایین‌تری(۴/۱ برای هردو) می باشد. سیباو^[۹۴]و همکان(۲۰۰۳) به منظور بررسی سطح چندشکلی و تهیه‌ی نقشه ژنتیکی ذرت نواحی گرمسیری از دو لاین‌خالص ذرت(برابر از نظر تولید دانه) از ۸۵۹ جفت توالی آغازگرها SSR استفاده کردند که از این ۸۵۹ آغازگرها، ۵۴ درصد از جفت آغازگرها به وضوح محصول PCR را تولید کردند. که در کل ۲۱۳ نشانگر چندشکل شناخته شده و برای تهیه نقشه‌ی ژنتیکی استفاده شد. لیو^[۹۵] و همکاران (۲۰۰۳) ۲۶۰ لاین‌خالص ذرت را به عنوان نماینده‌ای از تنوع ژنتیکی‌ لاین‌های مهم در مناطق معتدل و بسیاری از لاین‌های مهم گرمسیری و نیمه گرمسیری، با بهره گرفتن از ۹۴ جایگاهSSR به منظور بررسی چندشکلی موجود در آنها، مورد بررسی قرار دادند که در بین آنها ۲۰۳۹ آلل مشاهده شد. بر اساس تجزیه تحلیل خوشه‌ای تنوع ژنتیکی و تعداد آلل بیشتری در ارقام گرمسیری و نیمه گرمسیری نسبت به همتایان آنها در نواحی معتدله وجود داشت. کامرتاپی و همکاران(۲۰۱۲) تنوع ژنتیکی در ۹۸ توده بومی ترکیه( ۴۸ ناحیه مختلف) را با ۲۸جایگاه SSR(مولکولی) و ۱۹ صفت مورفولوژیکی مختلف(فنوتیپی) مورد مطالعه قرار دادند که در مجموع ۱۷۲ آلل SSR آشکار شد. فاصله ژنتیکی بین ارقام بومی محدود و در دامنه ۱۸/۰-۱۶/۰(به طور متوسط۳۵/۰) قرار داشت. بر اساس دندروگرام UPGMA تجزیه تحلیل برای صفات مورفولوژیکی و داده‌های SSR به ترتیب روشن شد که ارقام بومی ذرت از منطقه جفرافیایی مشابه اغلب در دسته‌ه ای مختلف قرار می‌گیرند و وابستگی مثبت و منفی بین صفات مورفولوژیکی و کشاورزی وجود داشت. گارسیا^[۹۶] و همکاران(۲۰۰۴) به منظور مقایسه کارایی انواع نشانگرها و انتخاب بهترین آنها ۱۸ لاین‌خالص ذرت با نشانگرهای مختلف را مورد بررسی قرار دادند. در این بین نشانگرهای غالب AFLP و RAPD ارزشCV پایین‌تری نشان دادند. در حالی که نشانگرهای هم‌بارز SSR و RFLP دارای ارزشCV بالاتری بوده و دارای شاخص PIC بالاتری از نشانگرهای غالب بودند و علاوه بر این در همه‌ی نشانگرها به جز RAPD، میزان فاصله ژنتیکی با عملکرد دورگه‌ها و هتروزیس آنها ارتباط داشت. لو و برنارد^[۹۷](۲۰۰۱) تنوع ژنتیکی ۸ لاین‌خالص کنونی و ۳۲ لاین‌خالص قدیمی( Zea maize L.) که حداقل یک بار در برنامه اصلاحی ذرت بکار رفته بودند را با بهره گرفتن از ۸۳ نشانگر ریزماهواره مورد بررسی قرار دادند. میانگین فاصله ژنتیکی برای لاین‌های‌خالص کنونی ‌۶۵/۰ و برای لاین‌های قدیمی ۶۷/۰ بود. اختلاف از لحاظ آماری معنی‌‌دار نبود این نتیجه نشان داد که تفاوت قابل ملاحظه‌ای از لحاظ تنوع ژنتیکی در سطح جمعیتی بین لاین‌های‌خالص جدید و قدیم ذرت و جود ندارد و این تنوع ژنتیکی تنها در سطح ژنی و نه در سطح جمعیتی کاهش یافته است. علاوه بر این محققین بیان کردند که بهکارگیری دیگر خزانه‌های ژرمپلاسم ذرت، ایجاد خزانه‌های ژرمپلاسمی ذرت و حتی بهکارگیری ژرمپلاسم‌های بیگانه می‌توانند برای بهبود در پیشرفت برنامههای اصلاحی ذرت مفید واقع شوند. فاطمه دهقان نیری و همکاران( ۱۳۸۴) شباهت ژنتیکی ۴۶ لاین‌خالص ذرت در طی یک برنامه اصلاحی با بهره گرفتن از نشانگر ریز‌ماهواره مورد بررسی قرار دادند. تکثیر با ده جفت نشانگر ریزماهواره صورت گرفت تعداد آلل‌های در هر جایگاه از ۱۴-۳ متغیر بوده و در مجموع ۶۹ آلل شناسایی شد. بر اساس دندروگرام حاصله، ۴۶ لاین مورد مطالعه در سه گروه قرار گرفتند. در این مطالعه PIC برای جایگاه‌های ریزماهواره‌ای بین ۹۱-۵۴ درصد متغیر بوده و میانگینی برابر ۷۳ درصد داشت. السادی ادریس و همکاران(۲۰۱۲) در بررسی تنوع ژنتیکی ۹ لاین‌خالص ذرت از ۸ نشانگر ISSR استفاده کردند که در مجموع سطح بالای چندشکلی (۶۹ درصد) آشکار شد. حسن نژاد و همکاران(۱۳۸۴) در بررسی تنوع ژنتیکی ۷ لاین‌خالص زودرس ذرت با بهره گرفتن از نشانگر مولکولی RAPD، ۳۸۰ باند شمارش کردند که در مجموع ۲۴۳(۶۴ درصد) باند چندشکلی مشاهد کردند. در نتیجه لاین‌های‌خالص در فاصله ژنتیکی ۳۸ درصد به دو گروه اصلی تفکیک شدند. فرناندز^[۹۸] و همکاران (۲۰۰۲) تنوع ژنتیکی ۱۶ رقم جو را با بهره گرفتن از ده نشانگر RAPD و ده نشانگر ISSR مورد مطالعه قرار دادند. درصد چندشکلی نشانگر ISSR(83 درصد) بیشتر از نشانگر RAPD(63 درصد) بود ولی هر دو نشانگر توانایی تفکیک ارقام جو را بر اساس دو یا شش ردیفه بودن و همچنین بهاره و زمستانه را داشتند. آنها استفاده هم‌زمان از نشانگرها را برای بدست آوردن اطلاعات بیشتر و سریعتر برای انگشت‌نگاری DNA را مفید ارزیابی کردند. باندهای بدست آماده از نشانگر ISSR در مجموع ۲۲۸(به طور میانگین برای هر آغاز‌گر ۴/۲۲) بود که باندهای حاصل در دامنه ۲۰۰-۱۵۰۰bp قرار داشتند. ساروات^[۹۹] و همکاران (۲۰۰۸) در بررسی تنوع ژنتیکی ۲۴ گیاه دارویی خارخسک از ۲۱ نشانگر ISSR و RAPD استفاده کردند و در مجموع از نشانگر ISSR، ۲۳۹ باند در محدوده Kb5/2- 4/0 تکثیر، و ۶/۷۳ درصد چندشکلی نشان دادند. حق‌پناه و همکاران(۱۳۹۰) در بررسی تنوع ژنتیکی ۳۱ ژنوتیپ گیاه گزنه Urtica dioica با بهره گرفتن از ۸ نشانگر ISSR، ۲۹ باند مشاهده کردند و در مجموع ۴/۶۷ درصد چندشکلی مشاهد شد راس^[۱۰۰] و همکاران (۲۰۰۳) به منظور بررسی اختلاف ژنتیکی ۸ گونه استنوفیلا از ۱۴ جفت نشانگر ISSR استفاده کردند که در مجموع دویست و سی قطعه تکثیر شد. آنها به این نتیجه رسدند که موتیف‌های دی‌نوکلوتیدی (GA)₉Tدر مقایسه با دی، تری و تترا‌نوکلئوتید تولید تعداد بیشتری قطعه DNA کرده و چندشکل بیشتری را نشان می‌دهند، همچنین پی‌بردند که فراوانی بالایی از پلی‌موتیف‌های GA ریزماهواره‌ها در ژنوم استنوفیلا وجود دارد. و تنوع در درون و بین جمعیت‌ها با بهره گرفتن از آغازگرهای ISSR قابل مقایسه بود. کیان و همکاران(۲۰۰۱) با بهره گرفتن از آغازگر ISSR نشان دادند که مقدار تنوع بین جمعیت‌های Oryza granulate از مناطق مختلف ۲/۴۹ درصد است. تنوع بین جمعیت‌های مربوط به یک منطقه ۳۸ درصد و در درون جمعیت ۱۲ درصد است آنها در بررسی تنوع ژنتیکی پنج جمعیت برنج از دو منطقه با ۲۰ نشانگر RAPD و ۱۲ نشانگر ISSR گزارش نمودند که نشانگر ISSR قادر است چندشکلی بیشتری(۴۶ درصد) را نسبت به نشانگر RAPD( 6/30 درصد) نشان می‌دهند. در نتیجه مشخص شد که نشانگر ISSR یک نشانگر قوی برای مطالعه تنوع ژنتیکی ژنوتیپ‌ها است. یو^[۱۰۱] و همکاران(۲۰۰۵) روابط ژنتیکی ۷۰ ژنوتیپ از جنس هزار برگ (Houttuynia Thunb) را توسط نشانگرهای RAPD و ISSR مورد مطالعه قرار دادند. نتایج پژوهش آنها نشان داد که چندشکلی بالایی در سطح DNA ژرم‌پلاسم این گیاه وجود دارد. و نشانگرهای RAPD و ISSR توانایی تشخیص ژنوتیپ‌ها را از یکدیگر داشتند. و در نهایت مشخص شد کارایی نشانگر ISSR بیشتر از RAPD بوده. در تجزیه کلاستر بوسیله روش UPGMA نشان داد شد که گروه‌بندی براساس نشانگر ISSR و بر مبنای ضریب جاکارد(ضریب تشابه بین صفات کیفی) ژنوتیپ‌ها با تعداد کروموزوم مشابه در یک گروه قرار می‌دهد. در این بررسی تجزیه براساس نشانگر RAPD بر مبنای ضریب تشابه جاکارد بیشتر وابسته به توزیع جغرافیایی ارقام بود. بلایر و همکاران)۱۹۹۹) در بررسی ۵۹ رقم برنج توسط نشانگر ISSR و AFLP گزارش کردند که درصد چندشکلی مشاهده شده توسط ISSR نسبت به روش AFLP بیشتر است. آغازگرهای دو نوکلئوتیدی نسبت به آغازگرهای سه، چهار، پنج نوکلئوتیدی و سایر آغازگرهای تخصصی چندشکلی بیشتری نشان دادند. نتایج تحقیق آنها نشان داد که نشانگر ISSR یک تکنیک مناسب برای تعیین تنوع ژنتیکی و شناسایی سریع ارقام برنج است و می‌توان از آن در تعیین خصوصیات توده‌های بومی و ژرم‌پلاسم بین‌المللی برنج استفاده نمود. یوزیا و همکاران(۲۰۰۷) تنوع و روابط ژنتیکی بین ۴۸ ژنوتیپ گلرنگ را توسط ۲۲ پرایمر ISSR بررسی کردند. از ۴۲۹ باند تکثیر شده ۳۵۵ باند (۷/۸۲ درصد) چندشکلی نشان دادند. تمامی ۴۸ ژنوتیپ توسط نشانگرهای ISSR قابل شناسایی هستند و بر اساس ضریب ^[۱۰۲]GS(شباهت ژنتیکی نی ۷/۸۲ درصد) با بهره گرفتن از روش UPGMA ارقام گلرنگ به ۹ گروه تقسیم شدند. روابط ژنتیکی بین ارقام از قاره‌های مختلف نزدیک به هم و تنوع ژنتیکی ارقام آسیایی بیشتر از اروپا بود. همچنین نتایج نشان داد که تنوع ژنتیکی ارقام گلرنگ ار مراکز تنوع هند و خاورمیانه نسبتا بالا است. آنها اظهار نمودند که ISSR یک سیستم نشانگر موثر و امید بخش برای مطالعه تنوع ژنتیکی بین ارقام گلرنگ و حاوی اطلاعات مفید برای روابط ژنتیکی است. ISSRها برای آنالیز تنوع از لحاظ کیفیت و کمیت داده‌های خروجی در مقایسه با سایر نشانگرها خیلی مفیدتر هستند. همچنین سونانته و پیجنان^[۱۰۳](۲۰۰۱) با مطالعه تنوع ژنتیکی ۴۶ ژنوتیپ عدس توسط نشانگر ISSR و RAPD گزارش کردند که نشانگر ISSR ابزاری قدرتمندتر در تشخیص ژنوتیپ‌های نزدیک به هم می‌باشد. نگاکا و همکاران(۱۹۹۷) با مقایسه نشانگر ISSR و RAPD بر روی ارقام گندم نتایج مشابهی را گزارش کرند. سیام کومار^[۱۰۴] و همکاران(۲۰۰۷) تنوع ژنتیکی ۱۵ جنس زردچوبه را توسط آغازگرهای ISSR و RAPD مورد مطالعه قرار دادند. تجزیه کلاستر بر مبنای UPGAM بر اساس دو نشانگر نشان داد که گروه بندی(ضریب تشابه جاکارد۶۶/۰) تا حدی با گروه‌بندی بر مبنای صفات مورفولوژیک مطابقت دارد. کیم^[۱۰۵] و همکاران(۲۰۰۲) تنوع ژنتیکی و روایط ژنتیکی مجموعه ژرم‌پلاسم کنجد را توسط ۱۴ نشانگر ISSR مورد مطالعه قرار دادند. آنها از ۷۵ ژنوتیپ کره‌ای و خارجی استفاده نمود. ۷۵ ژنوتیپ به ۷ دسته طبقه‌بندی شدند. بزرگترین گروه شامل ۲۵ ژنوتیپ از ژنوتیپ کره‌ای(۸ لاین اصلاح شده کره‌ای و ۱۷ ژنوتیپ از ژرم‌پلاسم کنجد) بود. دندروگرام تقسیم‌بندی واضحی را میان ژنوتیپ‌های کنجد براساس مبدا جغرافیایی نشان نداد. تمامی لاین‌های کره‌ای (بجز یک رقم) در یک گروه قرار گرفتند، در حالی که لاین‌های اصلاحی در گروه‌های متفاوت پراکنده شده بودند. این امر بیانگر تنوع ژنتیکی بالا در بین لاین‌های اصلاحی بود. گالوان^[۱۰۶] و همکاران(۲۰۰۳) با مطالعه تنوع ژنتیکی ۱۳ ژنوتیپ لوبیای معمولی توسط ۹ نشانگر ISSR و مقایسه آن با نشانگر RAPD گزارش نمودند که نشانگر ISSR درصد چندشکلی بیشتری( ۴۰ درصد) را نسبت به نشانگر RAPD( 25 درصد) نشان می‌دهد. اندازه باندهای تکثیر شده بین ۲۴۰۰-۳۰۰ جفت باز بود. آنها اعلام کردند که ISSR ابزار مناسبتری برای مطالعه تنوع ژنتیکی و شناسایی منشاء ژنی و ژنوتیپ‌های لوبیا است و میانگین تعداد باندها تولید شده برای هر آغازگر چندشکل ۸ عدد و حداکثر آنها ۱۲ عدد بود است. عباسپور و شکوهی‌فر(۱۳۹۰) در بررسی انگشت‌نگاری تعدادی از ارقام خربزه ایرانی در مجموع بیست نشانگر RAPD و ISSR را مورد استفاده قرار دادند که از بین آنها، ۱۲ آغازگر مناطقی از ژنوم ارقام مورد مطالعه را تکثیر نمودند. که اندازه و وضوح باند‌های مورد مطالعه بسیار متغیر بود. با توجه به جدول نتایج آنالیز مولکولی در میان ۱۲ نشانگر مورد مطالعه تنها نشانگرهایRAPD : PSh6، UBC29و ISSR: PSh8 توانستند الگوی الکتروفوزی متمایزی را میان ارقام نمایان سازند.
لی^[۱۰۷] و همکاران (۲۰۰۲) به منظور بررسی تنوع ژنتیکی ۵۸ لاین‌خالص ذرت برای تولید ذرت هیبرید چین و یک گونه Zea luxurians از ۴۰ ترکیب نشانگریSSR استفاده نمودند. در مجموع ۲۵۹ الل تشخیص داده شد ارزش PIC با بهره گرفتن از فرمول اسمیت و همکاران محاسبه گردید که میزان آن در دامنه ۸۹/۰-۱۴/۰ متغیر و به طور میانگین ۶۰/۰ می‌باشد. اینبردلاین‌های حاصل در نهایت به هشت گروه تقسم شدند علاوه بر این، این هشت گروه در ۴ گروه هتروتیک ریدیلودنت، لنکستر، TSPT و LDHG که هیبریدهای امریکا از آن بدست آمده قرار گرفتند در نهایت نتیجه گرفتند که از این نشانگر، می‌توان به عنوان نشانگری مناسب برای ارزیابی تنوع ژنتیکی در ژرم پلاسم ذرت به دلیل چندشکلی بالا و شناسایی شجرنامه استفاده نمود. پورساربانی و همکاران(۱۳۸۴) ۶۳ لاین‌خالص ذرت با بهره گرفتن از ۱۰ ترکیب آغازگری AFLP جهت تعین گروه‌های هتروتیک و شناسایی نشانگر‌های متصل با صفات مهم زراعی را مورد مطالعه قرار‌ دادند و در مجموع ۲۸۴ باند چند شکل مشاهده کردند. گروه‌بندی اولیه لاین‌های خالص با بهره گرفتن از داده‌های مولکولی بر اساس الگوریتم UPGMAو تجزیه خوشه‌ای لاین‌ها را به ۸ گروه تقسیم نمود‌.در این مطالعه محتوای اطلاعات چندشکلی آغاز‌گری از ۰۲/۰ تا ۷۱/۰ متغیر بود. با بررسی باندهای چندشکل، نشانگر اختصاصی بین لاین خالص ذرت شناسایی شد. گیسی^[۱۰۸] و همکاران (۲۰۰۲) به منظور بررسی تنوع ژنتیکی درون و بین گونه‌ای شش لاین خالص ذرت( B73, CM105, Mo17 Oh43, W153 و Wf9) که از ۱۴ منبع اصلاح ژرم‌پلاسم ذرت بدست آمده بودند از ۴۴ نشانگر SSR استفاده کردند؛ در مجموع ۱۳۷ آلل مشاهده شده. که هر جایگاه در دامنه‌‌ی بین ۶-۱ آلل داشتند و تنوع ژنتیکی بین گونه‌ای ۸/۸۷، درون گونه‌ای ۶/۴ درصد و تشابه ژنتیکی بین اینبرد لاین‌ها بیشتر از ۸۵ درصد بودند. میوم و دیودلی^[۱۰۹](۱۹۹۴) در مطالعه‌ای که در ایالات متحده بر روی ۱۴۸ اینبردلاین ذرت با بهره گرفتن از ۴۶ نشانگر RFLP انجام گرفت، لاین‌های‌خالص حاصل به دو گروه هتروتیک تقسیم شدند گروه اول از لنکسترشورکراپ و گروه دوم نیز از BSSS مشتق شده که به یازده زیر گروه برگزیده شامل (B14, B37, N28,PA91 ,OH43, T8 ,B73, C103, Mo17, OH07 و Wf9)تقسیم شدند. لیو^[۱۱۰] و همکارن(۲۰۰۹) همکاران در بررسی ۷۷۰ لاین‌خالص ذرت چین و برزیل با بهره گرفتن از ۱۰۳۴ نشانگر SNP مشاهده کردند. اختلاف معنی‌داری در آلل‌های گروهای هتروتیک مختلف در ۲۰ درصد از جایگاه SNP وجود دارد که به نظر می‌رسد سطح قابل توجهی از تنوع ژنتیکی بین منابع اصلاحی وجود دارد. در این پژوهش ژرم پلاسم‌های چینی دارای بالاترین ارزشPIC، پس از CIMMYT و پایین ترین PIC مربوط به برزیل بود. با توجه به اینکه بیشترین اینبردلاین‌ها از سیمیت مشتق شدند بالاترین ارزشPIC مربوط به CIMMYT بود که در نهایت به وضوح دو گروه جداگانه با ژرم‌پلاسم گرمسیری و معتدل/ نیمه گرمسیری بوجود آمد. در این بررسی ژرم‌پلاسم مناطق معتدل به هشت گروه هتروتیک شامل گروه^[۱۱۱] BSSS و ۱۹ رقم چینی بود که جزء خانواده اینبردلاین B73 می‌باشد، گروه دوم شامل لنکسترشورکراپ و ۳۰ اینبردلاین با روغن زیاد می‌باشد که به خانودادهMO17 تعلق داشت، گروه سوم شامل SPT و ۳۴ رقم چینی، گروه چهارم تروپیک۱ شامل ۲۶ اینبردلاین ذرت بلوری ((LGB)گروه پنجم PB یا تم تروپیکI که شامل ۳۴ اینبردلاین چینی بوده و وابسته به هیبریدP78599 ، US بود، گروه ششم، گروه هتروتیک PA شامل ۳۸ اینبردلاین چینی مشتق شده از Ye478 و Shen5003، گروه هفتم تروپیک ۲ شامل ۲۱ اینبرلاین سیمیت و گروه هشتم تروپیک ۳ شامل ۴۳۴ اینبردلاین از ایالات متحده، برزیل و چین بود. این گرو‌های هتروتیک سازگار با الگو‌های شناخته شده هتروتیک بودند. چوکان و همکاران(۲۰۰۶) در گروه‌بندی ۵۶ لاین‌خالص ذرت ایران را به با ۴۶ نشانگر SSR انجام دادند. که در مجموع ۲۲۵ الل مشاهده کردند. از طرفی ارزش PIC حاصل از جایگاه SSR در محدوده‌ی ۲۳/۰ -۷۹/۰ به طور میانگین ۵۹/۰ قرار داشت در این گروه‌بندی با بهره گرفتن از روش UPGMA لاین‌های‌خالص ایران در فاصله ژنتیکی ۳۹% به چهار گروه هتروتیک (یک گروه کنترل کننده که از سمیت شاملCML051 و CML292) تقسیم شدند. که در گروه A اینبردلاین B73 و در گروهB اینبردلاین MO17 قرار داشتند که این دو گروه شامل لاین‌های لنکسترشورکراپ و ریدیلودنت می‌باشند. در این گروه‌بندی بالاترین فاصله ژنتیکی مربوط به ریدیلودنت و لنکستر شورکراپ بود در این الگو محصولات با عملکرد بالای هیبرید را تولید کردند البته گروه‌های هتروتیک دیگر نیز پیشنهاد شد. سینیور و همکاران(۱۹۹۸) به منظور بررسی ۹۵ لاین‌خالص ذرت که لنکستر و رید نیز جزء آنها بودند از ۷۰ آغازگر SSR استفاده کردند. که در مجموع ۳۵۶ آلل مشاهد شد که ارزش PIC با بهره گرفتن از فرمول برای جایگاه‌های SSR در دامنه ۹۲/۰-۱۷/۰، به طو میانگین ۵۹/۰ بدست آمد. که در این بین تکرارهای دو نوکلئوتید SSR میانگین بالایی PIC، ۶۷/۰ را نشان می‌دادند که با نتایج کار اسمیت و همکاران مطابقت داشت. در این بررسی در نهایت ۹ گروه بدست آمد در این گروه‌بندی لنکستر و رید در گروهA و ذرت شیرین و لنکستر در گروهH قرار گرفتند. که این گروه بندی با گروه بندی بر اساس گروه‌های بزرگ هتروتیک و نوع آندوسپرم مطابقت داشت. ایکسیا و همکاران(۲۰۰۵) به منظور بررسی تنوع ژنتیکی لاین‌ها‌خالص CIMMYT نواحی گرمسیری، نیمه گرمسیری و کوهستانی و ارتباط آنها با ذرت اروپا و امریکا از ۷۹ نشانگر SSR استفاده کردند که در مجموع ۵۶۶ آلل مشاهده شد (به طور میانگین ۵/۷ و ۱۶-۲ الل برای هر مکان). فاصله اصلاح شده راجر^[۱۱۲] برای هر جفت لاین به طور میانگین ۷۸/۰ و در دامنه ۴۵/۰ تا ۹۳/۰ قرار داشت. همچنین کنتاتی و همکاران(۱۹۹۵) به منظور بررسی توانایی نشانگر ISSR در بررسی چندشکلی، تنوع ژنتیکی نوزده رقم ذرت آجیلی و هشت رقم دندانه‌اسبی را مورد مطالعه قرار دادند در این بین آغازگرهای دو و سه نوکلئوتیدی به ترتیب ۸۷ و ۷۳ درصد چندشکلی نشان دادند و دامنه باندهای حاصل بین kb3-2/0 بود. از تجزیه خوشه‌ای و مولفه‌های اصلی برای گروه‌بندی لاین‌های دندانه‌اسبی و آجیلی برای اصلاح منبع هتروتیک استفاده شد در نهایت در فاصله ژنتیکی۴۰%، ۵ گروه هتروتیک بدست آمد که شامل ریدیلودنت، لنکسترشورکراپ، سوپرگولد، امریکای شمالی و امبرپیرل بودند و مشخص شد که این نشانگر ساده و کم هزینه بوده و به نظر می‌رسد چندشکلی ارتباطات مربوط به شجره را خیلی سریع نشان می‌دهد.
در آینده نه چندان دور حفظ مالکیت ژرم‌پلاسم امری بدیهی و ضروری است. تا امروز ISSRها چندشکلی بیشتری نسبت به هر روش دیگری نشان داده‌اند. لذا نقش مهمی را در ایمن کردن حقوق ژنوتیپ‌ها و ارقام گیاهی در تشخیص ژرم‌پلاسم‌ها ایفا می‌کنند(دامارال‌جونیو و همکاران، ۲۰۱۳). همچنین می‌توان از آن برای شناسایی الگوی پراکندگی جغرافیایی ارقام استفاده کرد. می‌توان نشانگرهای ‌ISSR را که با صفات مهم زراعی پیوستگی دارند توالی‌یابی نموده و از آن به عنوان نشانگرSTS در گزینش صفت مربوطه استفاده کرد(ردی و همکاران، ۲۰۰۲). در بررسی‌های انجام شده هر چند یک روش و یا ضریب کلی و الگوریتم خاص، برای تعیین روابط افراد و گروه‌بندی آنها وجود نداشت. در مطالعات مختلف با در نظر گرفتن اساس ژنتیکی و آماری روش‌ها و تطابق آنها با ماهیت ژنتیکی مواد ژنتیکی، روشی که بیشترین کارایی را داشت انتخاب می‌شد. اما همواره کاربرد روش های مناسب در تجزیه و تحلیل داده‌های مولکولی منجر به نتایج قابل اعتماد می‌شود. به عنوان مثال تعیین درست روابط ژنتیکی افراد و یا جمعیت‌ها در مجموعه‌ ژرم‌پلاسمی، بسیار مهم و نقطه اصلی در گروه‌بندی افراد و یا جمعیت است. که این امر نه تنها نیازمند استفاده از ابزارها و تکنیک‌های کارا برای تعیین تفاوت و یا شباهت افراد است بلکه استفاده از ضرایب فاصله و یا شباهت مناسب را با توجه به نوع تکنیک به کار رفته و ماهیت مواد ژنتیکی نیز لازم دارد.
فصل سوم
مواد و روش
۳-۱ مواد گیاهی
جمعیت‌ گیاهی مورد مطالعه در این پژوهش شامل ۲۷ اینبردلاین ذرت(جدول۳-۱) که از بین اینبردلاین تهیه شده در مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی خوزستان(صفی آباد) انتخاب شده‌اند نحوه انتخاب براساس شجره موجود به صورتی بود که در نمونه انتخابی حداکثر تنوع موجود در بین اینبردلاین‌های مرکز موجود باشد. اکثر ژنوتیپ‌های موجود در این مرکز از طریق گزینش در بین جمعیت‌های آزاد گرده‌افشان دریافت شده از مرکز بین المللی سیمیت تهیه شده است. تعدادی از آنها نیز از طریق گزینش از بین جمعیت‌های حاصل از تلاقی ژنوتیپ‌های مختلف بدست آمده‌اند. همچنین دو اینبردلاین تجاری B73 و Mo17 که والدین Sc704 می‌باشند نیز در این مطالعه استفاده شدند. ارزیابی مولکولی لاین‌های‌خالص با کشت این بذرها در داخل گلدان ۲۰ سانتی‌متری در شرایط نوری و درجه حرارت مناسب در داخل گلخانه انجام گرفت. بعد از جوانه‌زنی بذور، برگهای اولیه هر لاین جدا گردید و به صورت جداگانه در فریز ۸۰- درجه‌سانتی‌گرداد منتقل و سپس عمل استخراج از نمونه‌های برگی انجام گرفت.
جدول۳-۱ مشخصات لاین‌های‌خالص مورد استفاده

ژنوتیپ

شجره

ارتفاع بوته

طول دوره رشد

منشا،

خصوصیات ترکیب شوندگی

میزان گرده

از لحاظ تحمل به تنش گرما و خشکی

۱*

–

–

–

–

–

–

–

۲*

–

–

–

–

–

–

*۳

دو دهلیز و یک بطن، قلب سه حفره ای مار را می سازد. دهلیز راست و دهلیز چپ به ترتیب خون شش ها و بدن را دریافت کرده و به بطن منتقل می کنند. قلب توسط کیسه پریکاردیوم پوشیده شده است. طحال به کیسه صفرا و پانکراس متصل است که وظیفه آن فیلتر کردن خون و بازیافت سلول های قرمز کهنه است. غده تیموس در بافت چربی بالای قلب قرار دارد و مسئول بلوغ سلول های ایمنی مخصوص در خون است.
۲-۱-۶-۸- سیستم تنفس
سیستم تنفسی مارها شامل نای، برونش ها، شش ها و کیسه های هوایی می باشد. نای از حنجره شروع شده و تا نزدیکی قلب خاتمه می یابد و به درون برونش ها منشعب می شود. شش چپ تحلیل رفته و وظیفه ای ندارد. برونش راست به سمت شش راست رفته و دراز و کشیده است. بخش جلویی شش دارای رگ های خونی بوده و وظیفه آن تبادل گازها می باشد، اما نیمه دوم شش بدون عروق خونی است و دارای کیسه های هوایی است که تا دم امتداد دارد. کیسه های هوایی وظایف هیدروستاتیک دارند و فشار داخل حفره بدن را تنظیم می کنند. مارهایی که در دریا زندگی می کنند دارای آبشش نیستند و برای تنفس مجبور هستند که به سطح آب بیایند اما توانایی آن را دارند که ساعت ها زیر آب بمانند. آنها در این مدت می توانند از اکسیژن محلول در آب استفاده نمایند.

(( اینجا فقط تکه ای از متن درج شده است. برای خرید متن کامل فایل پایان نامه با فرمت ورد می توانید به سایت feko.ir مراجعه نمایید و کلمه کلیدی مورد نظرتان را جستجو نمایید. ))

۲-۱-۶-۹-سیستم گوارش
دستگاه گوارشی مار به دلیل کشیده بودن بدن آنها با آن تطابق یافته و شامل دهان، مری، معده، روده کوچک، روده بزرگ، مخرج و غده های گوارشی است. چون مارها در هنگام مراحل بلع باید به تنفس خود ادامه دهند بنابراین هنگام بلع منفذ نای بین دو نیمه آرواره زیرین کشیده شده و باز می ماند. مری در امتداد کیسه های هوایی از حلق یا گلو و نهایتاً تا معده ادامه دارد. در پستانداران، مری به صورت ماهیچه ای است و باعث حرکت غذا به داخل معده می شود. در مارها، اگر چه مری ماهیچه های کمی دارد و غذا را به معده حرکت می دهد اما بیشتر حرکت غذا به معده توسط کل بدن صورت می گیرد. کلوآک محفظه عمومی است که تولیدات هضم و تولیدمثلی را تحویل می گیرد. کبد، کیسه صفرا و پانکراس در سیستم گوارشی وجود دارد. کبد طویل ترین ارگان داخلی بدن مار است که فضای بین قلب و معده را پر می کند. یکی از وظایف کبد تولید صفراست که یک آنزیم هضم کننده است. کیسه صفرا صفرای تولید شده به وسیله کبد را ذخیره می کند و زمانی که لازم باشد به داخل روده کوچک آزاد می کند. پانکراس آنزیم های هضم کننده را به روده کوچک ترشح می کند، همچنین پانکراس هورمون تنظیم کننده قند خون را ترشح می کند.
۲-۱-۶-۱۰- سیستم آندوکرین
سیستم آندوکرین شامل غده هایی است که هورمون ترشح کرده و وظایف نرمال بدن را انجام می دهند. غدد آندوکرین مارها شبیه پستانداران است. به عنوان مثال تیروئید، پاراتیروئید و غدد آدرنال و غده تیروئید که در فضای گلو قرار دارند و مسئول رشد و تکامل هستند، همچنین در پوست اندازی نیز دخالت دارند. پاراتیروئید یک جفت است و در نزدیکی تیروئید قرار دارد و به متابولیسم کلسیم کمک می کند. غده آدرنال در ناحیه دم نزدیک اندام تولیدمثلی قرار دارند. آنها هورمون اپی نفرین (آدرنالین) را ترشح می کنند که هنگام خطر باعث افزایش میزان تنفس و ضربان قلب می شود.
۲-۱-۶-۱۱- دستگاه دفع
کلیه ها، اندام های تولید ادرار هستند. در مارها، کلیه ها کشیده و دراز بوده و کلیه راست بالاتر از کلیه چپ است. این اندام ها خون را فیلتر کرده و فضولات را تولید می کنند و سپس از طریق میزنای به کلوآک منتقل می شود. در پستانداران ادرار درون مثانه تخلیه می شود ولی مارها مثانه ندارند.
۲-۱-۶-۱۲- حرکت مارها
بیشترین شکل حرکت مارها موجی افقی است. این حرکت به شکل s باز است و خودشان را به سمت جلو حرکت می دهند. در حرکت مارپیچی مار قادر است در یک مکان باریک و تنگ حرکت کند. بسیاری از مارها دارای حرکت مستقیم هستند و حرکت مارپیچی از پهلو چهارمین نوع حرکت است. مارها برای جابجایی خود از سه حرکت موجی، مستقیم، مارپیچی استفاده می کنند (فروزان پی، ۱۳۶۹).
۲-۱-۶-۱۳- دندان مار
همه افعی ها دارای یک جفت دندان روی استخوان آرواره بالا به نام فنگ هستند. مارهای سمی براساس نوع فنگ معمولاً به چهار گروه تقسیم می شوند. افعی ها (خانواده ویپریده) که فنگ آنها در جلوی دهان قرار دارد. آنها با فرو بردن فنگ به داخل طعمه یعنی بدون گاز گرفتن سم را تزریق می کنند. دومین خانواده از مارهای سمی خانواده الاپیده است که فنگ آنها با گاز گرفتن طعمه می تواند سم را تزریق نماید. در این گروه کبراها، مامباها، مارهای مرجانی و کریت ها قرار دارند. بسیاری از مارهای سمی دریایی در سومین گروه یعنی خانواده هیدروفیده قرار دارند. خانواده بزرگ کلوبریده که شامل مارهای نیمه سمی می باشد، کمتر از مارهای سمی باعث مرگ می شود. زیرا فنگ آنها در عقب دهان قرار دارد و به ندرت می تواند سم را وارد بدن کند.
۲-۲- کلیاتی درباره مارهای ایران
وضعیت جغرافیایی و آب و هوایی ایران باعث شده که تنوع زیادی در گونه های مارهای موجود در ایران به وجود آید. بطوری که تاکنون ۳۶ گونه غیرسمی، ۸ گونه نیمه سمی، ۲۵ گونه سمی شناسایی شده است. بطور کلی از نظر اکولوژی قریب سه چهارم سطح ایران نیمه خشک تا خشک محسوب می گردد، مارهایی که در بخش وسیعی از ایران یافت می شوند از گونه های بیابان زی می باشند.از بین این گونه ها می توان افعی یا گزره مار، مار جعفری، مار شاخدار، کبرا، یله مار، تیر مار، طلحه مار، آلوسر، افعی پلنگی، کور مار، مار شتری، مار درفشی و کوتوله مار را نام برد (فیروز، ۱۳۷۸).
البته باید در نظر داشت که در نواحی خشک و بیابانی مجموعاً تعداد گونه ها بسیار محدود است. شاید بتوان گفت که بیشتر مارهای ایران در اصل به مناطق جغرافیایی دیگر تعلق داشته و در آن مناطق تکامل یافته اند و سپس به قسمت هایی از ایران که شرایط آن با زیستگاه اصلی آنها مطابقت بیشتری داشته است کوچ کرده و گسترش یافته اند (لطیفی، ۱۳۷۹). تنها ۵ گونه از مارهای سمی و ۱۴ گونه از مارهای غیرسمی که در ایران زاد و ولد دارند، مختص این نواحی گرم و خشک است و ۵ گونه از مار دریایی در ایران زاد و ولد دارد (فیروز، ۱۳۷۸).
۲-۲-۱- مارهای انحصاری ایران
افعی دماوندی (Vipera latifii)
افعی تکابی (Vipera raddei kordistanica)
افعی آذربایجان(Vipera wagneri)
افعی زنجانی (Vipera albicornata)
مار گورخری (Spalerosophis microlepis)
مار کوتوله (Eirenis rechnigeri)
مار خاکی (Leptotyphlops hamalirostris)
مار شاخدار ایرانی (Pseadocerastes persicas persicus)
۲-۲-۲- خانواده افعی ها

افعی شاخدار خوزستانی

Cerastes Cerastes gasperet))

مار جعفری

Echis carinatus sochureki))

کک مار

Eristicophis macmahoni))

مار شاخدار

Pseudocerastes persicus persicus))

مار شاخدار ایرانی

Pseudocerastes persicus fieldi))

افعی خوی

Vipera raddei raddei))

افعی ارومیه ای

با توجه به این مباحث ، جمهوری اسلامی ایران با نظام اعتقادی خویش که بر اساس ایدئو لوژی اسلامی بنیاد نهاده شده است نقشهای ملی برای خود قائل می باشد . از جمله : مدافع اسلام وتشیع ، عامل ضد امپریالیست یا ضد استکبار ،سنگر انقلاب یا رهایی بخش، حامی مستضعفان ،دولت سرمشق یا الهام بخش در جهان اسلام ،رهبر جهان اسلام ،مرکز جهان اسلام و دولت تجدید نظر طلب . به همین ترتیب دارای منافع و اهداف ایدئو لوژیک و اسلامی می باشد مانند حفظ موجودیت اسلام وتشیع ،حفظ ارزشهای دینی و انقلابی ،دفاع از مسلمانان ،عدالت و مبارزه با ظلم ،نفی سلطه پذیری و سلطه گری ،استعمار و استکبار ستیزی و حمایت از مستضعفان و مظلومان.(دهقانی فیروز آبادی،1389:ص90و91)

(( اینجا فقط تکه ای از متن درج شده است. برای خرید متن کامل فایل پایان نامه با فرمت ورد می توانید به سایت feko.ir مراجعه نمایید و کلمه کلیدی مورد نظرتان را جستجو نمایید. ))

گفتار دوم
2-2-3وها بیسم ایدئولوژی سلطه برعربستان
ظهور حرکت وهابی در نجد در سال 1745و تحولات مربوط به آن ،نقطه عطفی برای شیعیان و همه گروه های اجتماعی در شبه جزیره عربستان بطور کلی بوده است؛جایی که تاریخشان ،سرنوشت سیاسی و واکنشها شکل گرفته است. تاثیر وهابیسم بر روی این جوامع به بهترین حالت می تواند به عنوان تلاش مذهبی جهت سیطره بر این جوامع تعبیر شود. وهابیت حرکتی است که تمامی مسلمانان را نه تنها در شبه جزیره عربستان بلکه در تمام دنیای اسلام تحت تاثیر خود قرار داد.
آنگولو کدویلا ،استار رشته روابط بین الملل در دانشگاه بوستون می گوید ” جنگ در داخل اسلام برای مسلمانان جدی تر است تا برای سایرین ،چرا که ایده های وهابی تلویحا ،اولا خطری علیه خود مسلمانان است و سپس برای سایرین. “.(فواد ابراهیم،1387:ص30و33)
در مراحل اولیه ،تفکر وهابی متمایل به این بود که بطور خشونت آمیزی مانند مدل قرون هفتمی امت اسلامی، واکنش نشان دهد. این پی جوییهای جاه طلبانه در یک دیدگاه قدرتمند جهانی ریشه داشت که خواهان آن بود تا به اصطلاح ناخالصی ها و عملکردهای شیطانی مو جود در دنیای معاصر را به وسیله هنجا رها وارزشهای راستین اسلامی پاک نماید. همان گونه که در تفاسیر و تعبیرات پیشینیان و اجداد وهابی ها وجود داشته ؛افرادی مانند امام احمد حنبل ،شیخ الاسلام ابن تیمیه ،شیخ ابن قائم الجوازیه و سایرین.
این ایدئولوژی از دو گرایش مرتبط به هم تشکیل شده است ؛اول ،تکفیر تقریبا همه مسلمانان غیر وهابی ؛چه رسد به غیر مسلمانان . دوم ،تغییر افراطی دنیا از طریق انجام یکسری از تهاجمات که با هدف احیای امت اسلامی صورت می گیرد. به این ترتیب گرایش به توسعه طلبی در ایدئولوژی وهابی گری ذاتی است واز خصوصیات رژیم سعودی محسوب می شود. این ایدئولوژی برخاسته شده از نظرات شیخ محمد ابن عبد الوهاب است که از منطقه دور افتاده ای از عربستان یعنی روستای الدوری در منطقه نجد ،برخاست. او از انحرافات عثمانیها ،علمای حجاز ،الحصاء و قطیف بسیار متاثر بود . او عقاید خود را اینگونه بیان می کرد که اسلام از همه چیز بالاتر است و هر چیز غیر از خدا را نمی پذیرد . او تاکید میکرد که شرک علمی، شیطانی است؛چه شئ باشد یا شاه یاپیامبر یا روحانی یا درخت یا قبر ؛فرقی نمی کند. در ادامه این تفکر ارتش وهابی مقابر مربوط به اصحاب پیامبر را ویران کردند چون معتقد بودند که باعث تکفیر وشرک شده اند . شیخ عبد الوهاب مدعی بود که اغلب بشریت به وسیله شیطان اغوا می شوند.
بنابر این شیخ ابن عبد الوهاب به رهروان خود توصیه نمود که خود را از لحاظ روحی وجسمی از جامعه جاهلیت که در آن زندگی می کردند ،جدا سازند و به جامعه ای که در حال تاسیس در الدوریه نجد بود مهاجرت کنند ؛سرزمینی که وی آن را سرزمین هجرت و اسلام خواند. این خواسته بدین معنا بود که تقید به اسلام مشروط به مهاجرت به جامعه جدید است.
در مورد هجرت که به معنای جدا شدن از سرزمین شرک به سرزمین اسلام است ؛بیان می کند که :”خداوند متعال ،هجرت را بنا نهاده است که تا به حفظ دین بپردازد و روح ایمان را در مقابل شیاطین حفظ کند واز گناهان مصون باقی دارد پس آنچه که مومنین و مشرکین را از یکدیگر متمایز می سازد ،عمل به دستورات وفرامین دینی است و روزی نهایتا پرچم اسلام بر افراشته خواهد شد. بدون هجرت نه دین خدا زنده خواهد ماند و نه خداوند مورد عبادت قرار خواهد گرفت و بدون هجرت نیز نه می توان شرک را از بین برد و نه به مقابله با شیاطین اقدام کرد.”در نتیجه بسیاری از پیروان شیخ محمد بن عبدالوهاب به وادی جدید یعنی سرزمین نجد هجرت کردند و به جامعه مومنین واقعی پیوستند تا در دسته های نظامی برای حمله به مناطق مجاور آماده شوند . چنین موضوعی امر نا ممکنی بود مگر که مردم عربستان از لحاظ فکری به دو بخش تقسیم شوند: ساکنان سرزمین اسلام (دارالاسلام)وساکنان سرزنین جنگ(دار الحرب)که سرزمین مشرکین است که به ظاهر خود را مسلمان می دانند به استثنای کسانی که به وهابیت گرویده اند.
در پاسخ به آنچه که داود باش حاکم عثمانیها در بغداد از سال 1817 تا سال 1831 نسبت به تکفیر وهابی ها انجام داد،امام محمد ابن سعود بر ادعاهای خود تاکید می کرد و عثمانیها را کفار ومشرک می نامید . در روند مشابهی شیخ احمد بن عتیق (1883-1812) عالم معروف وهابی در زمان فیصل ،یعنی دوران ترکها در دوران دوم سعودی ،ساکنین دو شهر مقدس اسلام را آلوده به شرک اعلام کرد.
واضح است که تکفیر با مفهوم جهاد و حمله ترکیب شده بود چرا که بهانه و توجیه و انجام جهاد باید که به وسیله تکفیر نمودن جوامع شکل گیرد.
پس سرزمین آل سعود پناهگاه قرائت وهابیها از اسلام شد و بر این اساس آنان مشروعیت اولیه خود را بوجود می آوردند . بنابر این وهابیت به مذهب حکومتی تبدیل شد ودر عین حال به دلایل سیاسی از آن برای مقابله با سایر مذاهب ونحله های فکری در سایر مناطق مورد بهره برداری قرار می گرفته است. بنابر این می توان گفت که بدون وهابی گری ،خانواده سلطنتی نمی توانست تا امروز بر عربستان سعودی حکومت کند. با استناد به این موضوع می توان گفت که ایدئولوژی وهابی مبنی بر تسلط تقریبا همه مسلمانان چه در شبه جزیره عربستان وچه در سایر مناطق دیگر مورد استفاده قرار می گیرد . این ایدئولوژی همچنان به عنوان ابزار بسیج در تاریخ سیاسی سعودی استفاده می شود.(ابراهیم،33:1387)
1-2-2-3 وهابیت و حکومت سعودی
کشور عربستان از دو قرن پیش با هویت وهابیت وارد عرصه معادلات منطقه‌ای و بین‌المللی شده است، به نحوی که دوران رشد آنها با پایه گذاری مذهب وهابیت آغاز شد. پس از تصرف مناطق نفت خیز شیعه نشین احساء و قطیف و اهمیت یافتن نفت، دولت وهابی عربستان رشد اقتصادی خوبی را به دنبال داشت و به مرور با تکیه بر درآمد و ذخایر نفتی، در راهبرد امریکا نیز جایگاه ویژه‌ای به دست آورد به نحوی که قبل از انقلاب اسلامی، امریکاییها از قدرت نظامی ایران و توان مالی عربستان، به عنوان ابزار‌های پیش برنده راهبرد منطقه‌ای غرب یاد می‌کردند. پس از فروپاشی شوروی و خروج القاعده از حمایت و اولویت غرب، از سوی وهابی‌ها اقدامات تروریستی برضد غرب شکل گرفت. این نیز بهانه‌ای شد برای حضور نظامی‌ و قوی‌تر امریکا در منطقه خاورمیانه و در نتیجه اشغال عراق و افغانستان، در این شرایط نه تنها اهمیت وهابیت بلکه اهمیت عربستان نیز در اولویت غرب کم رنگ شد.
امریکایی‌ها اعلام کردند باید سعودی‌ها تمام کمک‌های رسمی و فردی، دولتی و غیردولتی خود را به افراد دخیل در فعالیت‌های تروریستی قطع کنند و از تحریک اعتقادی و مذهبی تروریست‌ها به ویژه از طریق مدارس، سخنرانی‌ها و کتاب‌ها بپرهیزند
در این ضرب‌الاجل، از سوی امریکا اعلام شد که عدم تبعیت سعودی از خواسته‌های ما (غرب)، علاوه بر تهدید مستقیم دارایی‌ها و اموال سعودی‌ها، اسقاط رژیم و تجزیه کشور از طریق انتقال حاکمیت به هاشمی‌ها و شیعیان استان شرقیه را به دنبال خواهد داشت. پس از آن، محکومیت سعودی‌ها در عدم رعایت حقوق بشر از سوی امریکایی‌ها مطرح شد. به نظر می‌رسد این برخورد در طول دو قرن گذشته، بیشترین فشار غربی‌ها برضد سعودی‌ها باشد.
عربستان سعودی برای حفظ بقای خود که به نحوی خود را در معرض اشغال یا نابودی از سوی غرب می‌بیند، آماده است بدون قید و شرط منافع غرب را تأمین کند. همزمان برای حفظ هویت سیاسی و دینی‌اش تمام امکانات و توان خود را بر ضد شیعه در منطقه، صرفاً برای جلب رضایت غرب و اسرئیل به کارگیرد. در راستای اجرای خواسته‌های غرب، شیوه و حد برخورد خود را با شیعه داخلی و خارجی تنظیم خواهد کرد. بنابراین، موضعع گیری سعودی‌ها نه از موضع قدرت، که از ضعف و تصمیمات انفعالی آنها نشأت می‌گیرد بنابراین شدت و ضعف مواضع آنها بستگی به تحولات منطقه و خواست غربی‌ها دارد. از طرفی، سیاست دیکتاتوری، رعب و وحشت در جامعه عربستان که از اندیشه وهابیت ناشی می‌شود، تا کنون توانسته است مخالفت‌های درونی را به شدت سرکوب کند.
با اینکه وهابیت در جبهه‌های بیرونی با امریکا درگیری کنترل شده‌ای دارد، بعید است در داخل کشور سعودی در مقابل فشارها و تهدیدات امریکا و عملکرد رهبران سعودی در جهت منافع غرب، حرکت مردمی برضد حکومت سعودی شکل گیرد.به نظر می‌رسد جهان اسلام در یک فرصت استثنایی برای ایجاد وحدت قرار گرفته است. شعار اتحاد ملی و انسجام اسلامی نیز در این راستا می‌تواند راهگشا ‌باشد. به همین دلیل، غربی‌ها تلاش خواهند کرد تا از‌توان خود برای ایجاد تفرقه استفاده کنند.
سقوط صدام و اشغال عراق از سوی غرب، پیام‌های نگران‌کننده‌ای برای سعودی‌ها به همراه داشت. اگر چه حذف تهدید صدام برای آنها فرصت بود، اما حضور مستقیم امریکا در منطقه و طرح خاورمیانه بزرگ برای سعودی‌ها به مفهوم آن بود هر گاه امریکایی‌ها اراده کنند ، مهره‌های خود را تعویض خواهند کرد که این معادله، قدرت ژئوپولیتیک شیعه را در منطقه تقویت خواهد نمود علاوه بر آن، اقتدار شیعه عراق تهدیدی برای حکومت آل سعود در عربستان خواهد بود.( افشار،مرکز اسناد انقلاب اسلامی)
2-2-2-3 خلافت و حکومت دینی در ایدئولوژی القاعده و رابطه وهابیت وحکومت عربستان
هدف نهایی ایدئولوژی القاعده، دستیابی به حکومتی فقهی است که ریشه در سلفی‌گری وهابیت دارد و بر تمام جهان حکم می‌راند. این حکومت دینی که شکل‌گیری جامعه دینی، از طریق اجرای قوانین فقهی بر آن مبتنی است، مهم‌ترین خواسته و موتور محرکه فعالیت‌های القاعده به شمار می‌رود. حکومت طالبان بر افغانستان در واقع جلوه و تبلوری از حکومت مورد نظر القاعده است.
اسامه بن لادن می گوید: ما برای جهاد در راه خداوند قادر متعال از وطن خود خارج شده‌ایم و خداوند را به علت منّتی که در راه فراهم شدن امکان جهاد و این هجرت مقدس به ما ارزانی داشته است، سپاسگزاریم. هدف و میل قلبی ما نیز این بوده که در راه برپایی و تحکیم حکومت اسلامی و پیاده کردن احکام اسلامی جهاد کنیم. این هدف ماست و برای همین هدف از کشور خود خارج شده‌ایم .(بن لادن،1384:ص14)
به تعبیر دقیق تر القاعده در میان نظام‌‌های سیاسی موجود به تأسی از امپراتوری‌های اموی و عباسی، هم‌چنان نظام مونارشی سلطنتی را بهترین نظام حکومتی می‌داند و با توجه به ویژگی‌های ایدئولوژیک خود و نیز از آنجا که نتوانسته در جلب افکار عمومی مسلمانان موفق باشد با دموکراسی مخالفت می‌ورزد.البته تجربه تاریخی اسلام درباره دو خلیفه نخست‌ و نیز تأکیدات قرآن مبنی بر مشورت و شورا باعث شده است تا نظریات الیتیستی و نخبه‌گرایانه در آنها تقویت‌ شود و جایگاهی نیز برای مشورت با اهل حل و عقد و نخبگان سلفی قائل شوند. اما این شورا و مشورت هیچ‌گاه قابل تعمیم به عموم مردم و گروه‌های دیگر نیست
لذا ظواهری تأکید دارد «مجاهدین» نمی‌توانند با زور حکومت کنند یا مستقیماً قدرت را به دست گیرند. حکومت باید به اصل اسلامی شورا وفادار باشد و «امر به معروف و نهی از منکر» را به اجرا گذارد هم‌چنین باید مبتنی بر نظر «اهل حل و عقد» باشد و نظر علما را به عنوان کارشناسان شریعت لحاظ کند.(قادری، 1378:ص12و23)
3-2-2-3 اندیشه سیاسی القاعده نسبت به حکومت دینی
هیچ مرجعی جز فقهای سلفی و وهابی حق افتا و استخراج قوانین برای اداره جامعه را ندارد و به طریق اولی قانون‌گذاری براساس عقل خود بنیاد هم مشروعیت ندارد.
آزادی عقیده از آنجا که می‌تواند به ارتداد و الحاد بینجامد باطل است. مشروعیت حاکمان از جانب عالم بالاست و رهبران جوامع باید خاستگاه دینی و برآمده از شرع داشته باشند.
آزادی بیان چون به ناسزاگویی به خدا و قوانین الهی می‌ انجامد مورد تأیید نیست.
دین از سیاست و حکومت جدا نیست.
تشکیلات و احزاب سیاسی چون به گسترش فعالیت عناصر غیردینی یاری می‌رسانند مورد تأیید اسلام نیستند.
با توجه به موارد فوق الذکر در می یابیم که ایدئولوژی القاعده بیشتر مصروف مبارزه و تشکیل خلافت اسلامی شده است؛ لذا پیروان آن با دچار شدن به ازخودبیگانگی، قربانی ایدئولوژی و خلافت مورد نظر القاعده هستند.در این ایدئولوژی هیچ انسانی اعم از مسلمان و غیرمسلمان، اصالتی ندارد و اصالت با ایدئولوژی سلفی و حکومت مورد نظر است.بر این اساس نباید از آن ایدئولوژی جز برخی تکالیفی که از اسلام استنباط کرده‌اند، رهنمودی برای افراد بشر انتظار داشت. این نگرش سیاست‌زدة القاعده باعث می‌شود ابعاد عرفانی و جمالی دین به چشم نیاید و زندگی تنها به عرصه قتال و مبارزه تبدیل شود. ایدئولوژی القاعده با توجه به مطلوب‌ها و هدف نهایی در نظر گرفته از «جهاد» آغاز و به جهاد. نیز ختم می‌شود.
از مطالعه آثار آنان چنین برمی‌آید که زندگی میدان نبرد، مبارزه و قتال با اندیشه و انسان‌های دیگر است. در چنین رویکردی، دین به جای جهت‌دهی به سیاست؛ یعنی ادعایی که وجود دارد، با سیاست تعریف می‌شود و کوچک‌ترین مسأله سیاسی و اجتماعی می‌تواند تأثیر عمیقی بر تفسیر از دین بگذارد. لذا درباره ایدئولوژی‌هایی از این دست، نکته‌ای که می‌تواند مورد اهمیت قرار گیرد احتمال سوق یافتن آنها به سمت ابزارگرایی است.
وجود برخی شواهد نشان می‌دهد دست‌کم برخی از رهبران القاعده بیش از آنکه پایبند ایدئولوژی سلفی رادیکال باشند، ابزارگرا هستند و تأکیدشان بر شعارهای سلفی بیشتر جنبه ابزاری برای رسیدن به قدرت و مقابله با غرب و مخالفان دارد. یکی از آن موارد را می‌توان در احیای ناسیونالیسم عربی تحت لفافه سلفی‌گری جست‌وجو کرد. مطابق این ناسیونالیسمِ مذهبی‌شده، عرب‌ها باید در پی احیای شکوه بربادرفته خود پس از خلافت عباسیان برآیند. آنها اسلام‌گرایی و ناسیونالیسم عربی را دو روی یک سکه می‌دانند.
زرقاوی معتقد است که خداوند عرب‌ها را با این دین، عزیز و سربلند گرداند و با این دین آنها را از تاریکی‌ها به سوی نور و از پرستش بت‌ها به پرستش خدای یکتا هدایت کرد و بدین وسیله آنان را بر بنی‌بشر گرامی داشت. به خدا سوگند، برانگیختن حضرت محمد(ص) از میان قبایل عرب نعمت بسیار بزرگی است.(قادری،1378 :ص12)
این رویکرد القاعده، در استنباط‌ های فقهی و احکام و فتاوای شرعی نیز دنبال شده است و آنان فقیهی را که دور از فعالیت‌های اجتماعی و رفتارهای سیاسی، صرفاً براساس کتاب و مطالعه در پی فهم احکام دینی برآید، فاقد شرایط کافی می‌دانند. به عبارت دیگر، «فقه پویا» در نظر آنان فقه جهادی و عمل‌گراست
زرقاوی به نقل از سیدقطب می‌نویسد: شکوفایی فقه اسلامی تنها در عرصه حرکت، فعالیت و پویایی صورت می‌گیرد و نباید آن را از فقیهی که هنگام پویایی، فعالیت و حرکت (جامعه) در گوشه‌ای آرام نشسته است انتظار داشت. در این زمانه کسانی که سر در کتاب و دفتر دارند و برای استنباط احکام فقهی از آن منابع می‌کوشند و برآنند با بهره گرفتن از این احکام به تجدید فقه اسلامی بپردازند و به دور از فعالیت‌های (عملی) بمانند که هدف آن رهایی انسان از عبودیت غیرخدا، حذف شریعت طاغوت، تثبیت شریعت الهی و بازگرداندن آنان به بندگی پروردگار است، در حقیقت، ماهیت و هویت این دین را نشناخته و در شناسایی فقه دین ناتوان‌اند.(قادری،1378:ص229)
صرف ‌نظر از اینکه مراد سیدقطب از عبارات بالا چیست، می‌توان نظریات زرقاوی را این‌گونه تفسیر کرد که او فقه پویا را فقهی اجتماعی ـ سیاسی می‌داند که با داشتن دغدغه‌های روز جامعه مسلمانان بتواند همگام با ایدئولوژی القاعده پیش برود و خواسته‌های آنان به ویژه تأسیس حکومت دینی را محقق سازد.در واقع، زرقاوی از آنکه قریب به اتفاق روحانیان اهل سنت گرایشی به آن ایدئولوژی ندارند و برای مشروعیت‌بخشی به آن حرکت نمی‌کنند، آنها را فقهای حقیقی نمی‌داند و در نتیجه آنان را به چنین حرکتی دعوت می‌کند. بر این اساس، ایدئولوژی القاعده به علت سیاست‌زدگی، در برخی مواقع و در بعضی افراد به ابزارگرایی انجامیده است.
این گروه (فقها)، عقاید خود را از تلفیق عقایدی به دست آورده‌اند که بزرگان اسلام چه در صدر و چه اکنون، آن را دور انداخته‌اند. آنها این عقاید را به گونه‌ای در هم آمیخته‌اند تا بتوانند به بدترین شکل به افسارگسیختگی، وابستگی، فساد و غارت نظام‌های حاکم و مرتد و خارج از شریعت، مشروعیت بدهند.
آنان روش خوارج را در تکفیر و وارد ساختن اتهامات گوناگون مانند فسق، فجور، بدعت، حلال بودن خون و حرمت «مجاهدان اسلام» در پیش گرفته‌اند. برای مثال، مفتی مصر، که کارمند رسمی دولت است، از آن دولت حقوق می‌گیرد تا عملی را که برای آن اجیر شده است انجام دهد؛ یعنی مشروعیت بخشیدن به نظام لاییکی که مطیع یهود است و با مسلمانان بدرفتاری می‌کند.(افشار،مرکز اسناد انقلاب اسلامی ایران)
4-2-2-3 شیعیان عربستان
شیعیان عربستان اغلب در مناطق شرقی این کشوربه نام احساء زندگی می کنند.شیعیان عربستان با داشتن تعداد بالای جمعیت و موقعیت استراتژیک (وجود ذخائر غنی نفتی ومجاورت با مناطق شیعه نشین همسایه از جمله عراق وبحرین) ضمن آنکه بزرگترین جامعه شیعیان جهان عرب بعد از کشور عراق ولبنان را تشکیل میدهند ،عامل مهمی در سیاست سعودی در کل منطقه می باشند.تقریبا یک سوم جمعیت این استان مهم، از شیعیان می باشند.همینطور بیش از 95درصد ساکنان قطیف وحومه آن ونیمی از جمعیت شهر هفوف ،شیعه هستند.
شیعیان استان شرقی دوازده امامی هستند . اختلاف اصلی شیعیان با وهابی های مسلمان سنی که اکثریت جمعیت کشور را تشکیل می دهند ضمن آنکه معارفی ودینی است ،تفاوت اصولی بر سر دکترین توحید می باشد. انتقاد اصلی وهابی علیه شیعیان این است که آنان عبادت خداوند را با وارد کردن انسانهای معصوم یعنی همان بندگان خداوند ،خدشه دار کردند. با این وجود اصلی ترین اختلاف عملی بر روی جانشینی پیامبر اکرم است. وهابی ها مانند همه مسلمانان سنی ادعاهای شیعیان را قبول نداشته ورد می کنند. این اختلاف ضمن آنکه باعث جدایی بین شیعه وسنی شده است موجب تنشهای مختلفی بین شیعیان و دولت سعودی ومتحد مذهبی آنان یعنی وهابیان می گردد.
از نظر وهابی ها عملکرد اکثریت انسانها شرک تلقی می شود به آانجهت که آنان به عبادت سنگ ودرختها می پردازند. او معتقد بود که رافضی ها یا همان شیعیان اولین کسانی بودند که شرک را وارد دین کردند و با مطرح کردن علی (ع)عقاید نادرست خود را ترویج می کنند. آنها با این بهانه به پیروان خود برعلیه منطق شیعه نشین دستور جهاد دادند و به سرزمینهایشان حمله کردند و آنها را به مذهب سنی و جماعت وادار کردند که عمدتا حنبلی نامیده می شد.
از سال 1745 که با اشتراک منافع ومساعی اشرافیت سنی قبیله ای ،دولت جدید سعودی به رهبری محمدبن سعود و نیز همراهی مذهبی محمد بن عبد الوهاب تشکیل شد ،شیعیان احساءدر چند دوره زمانی تحت تسلط وهابیان در آمدند. از (1818-1792)و از( 1872-1830)و از (1843-1837) واز سال 1913 تا کنون.
اولین بروز عملی نظریه وهابیون در قبال شیعیان در تهاجم ایشان به احساء در دهه آخر قرن هیجدهم آشکار شد وهابیون در این حمله تمام آنچه که نماد شرک می خواندند را نابود کردند وبعد علما و خطبا وهابی دسته دسته به سوی مدارس ومساجد احساء گسیل شدند که اندیشه وهابی را تبلیغ وگسترش دهند. دولت اول سعودی به دلیل زمان کوتاه تسلطش و نیز اقدامات عداوت آمیزش در فبال شیعیان نتوانست اندیشه وهابی را گسترش دهد و در دوره دولت دوم یعنی حکمرانی ترکی و فیصل ،بدلیل ضعف حکمرانی ،شیوه ترویج وهابیت را با رعایت کمی اعتدال در پیش گرفتند. با فتح احساء در سال 1913 دوره سوم تعاملات شیعه-وهابی عربستان آغاز شد. و سعودیان دست بهترمیج عقاید وهابیت در احساءزدند و می کوشیدند در راستای منافعشان جامعه شیعی را دچار تغییر وتحول کنند. از سوی دیگر نیروی نوظهور اخوان قرار داشت . این نیرو از صحرا گردان قبایل مختلف تشکیل شده بود که تحت آموزشهای عقیدتی وهابیون قرار داشت ودر سال 1912 ابن سعود بوسیله آنها هسته مرکزی ارتش سعودی را تشکیل داد. این گروه یکی از اصلی ترین اهرم های رشد همه جانبه سعودی در شبه جزیره عربستان به حساب می آمدند. عقیده و گرایش اصلی این گروه در سرکوبی و نابودی کامل شیعیان خلاصه شده بود. این گروه تمامی تلاش خود را در راه تغییر کلی عقاید شیعیان و یا ازبین بردن کامل آن مبذول می داشتند.
از سال 1922 ابن سعود تلاش خویش را برای در دست گرفتن اوضاع وکنار گذاشتن اخوان در احساءبیشتر کرد. در پی این اقدامات شیعیان توانستند آزادی عمل بیشتری برای انجام مراسم مذهبی خویش داشته داشته باشند. ضمن آنکه اوضاع اقتصادی آنان هم تا حدی بهبود یافت.
رویکرد ابن سعود واخوان در قبال شیعیان کاملا متفاوت بود. ابن سعود می کوشید برای تسلط به جامعه شیعی روشی را انتخاب کند که متکی بر تزریق مستقیم عقاید وهابی نباشد اما اخوان که نسبت به مظاهر تمدن کافر غربی نظیر تلگراف ،تلفن واتومبیل معترض بودند با اینگونه عقاید متحجرانه و عقب افتاده ،طبیعی بود که در باب تعامل ابن سعود با شیعیان نیز اعتراضات وسیعی داشته باشند. آنان در سال 1926 خواهان برکناری ابن سعود از ریاست حکومت سعودی شدند. در پاسخ ابن سعود در ابتدای سال 1927 اجلاسی در ریاض برگزار کرد که تمام سران قبایل وعلمای مذهبی به آن دعوت شده بودند . او موضع خود را برای ایجاد مصالحه و آشتی با اخوان و ایجاد یکپارچگی ملی اعلام کردود پایان این اجلاس فتوایی هم بر علیه شیعیان صادر کرد.از جمله که شیعیان باید اسلام وهابی را می پذیرفتند وآن را اعلام می کردند. پنج مرتبه در روز نماز به جای می آوردند.. هر گونه عقیده وعمل تقدس بار نسبت به اهل بیت پیامبر را کنار می گذاشتند.اماکن مربوط به اعمال مخصوص نظیر حسینیه ها را تخریب می کردند و مبانی اسلام وهابی را آموزش می دادند در غیر این صورت مجازات می شدند.
اما در واقع این فتوا هیچ وقت عملی نشد ودر مرحله یک دستور غیر عملی باقی ماند . نتیجه آن وخامت اوضاع و تیرگی رابطه اخوان و ابن سعود بود که سر انجام شورش اخوان را در پی داشت. این شورش شکست خورد و ابن سعود دلیلی برای اقدام عملی بر علیه شیعیان ندید؛پس به آن عمل نکرد.
در این معادلات جدید ابن سعود که نماینده افکار تحول خواه ومدرن وهابی در قرن بیستم بود برگ برنده بیشتری نسبت به اخوان که سنت گرایانی متحجر بیشتر نبودند،در دست داشت.
پس از این پیروزی جایگاه شیعیان در جامعه واقتصاد سعودی بهتر شد. کشف نفت در دهه سوم قرن بیستم در مناطق تحت سکونت شیعیان و استخدام شیعیان این مناطق در شرکت نفتی امریکایی آرامکونقش مهمی در این تغییر داشت. با این وصف نقش شیعیان در اقتصاد کشور غیر قابل انکار بود چنانکه جمع کثیری از شیعیان هفوف به توانایی مهارت در طلا سازی و چرم کاری شهرت یافته اند و شیعیان قطیف در تهیه مواد غذایی و خوراکی در منطقه معروف می باشند.
با این وجود هنوز تعصبات گسترده ای علیه شیعیان وجود دارد . اکثر آنان در مراکز استخراج نفت وبندر جبیل در سطوح پایین ویا به عنوان کارگر مشغول به کارند و تعدادکمی به سطوح مدیریتی راه یافته اند و عموما در مشاغل مختلف برای رسیدن به مراحل بالاتر و ارتقای شغلی باز می مانند. تنها از سال 1984به بعد بود که شیعیان توانستند به سطوح مدیریتی راه یابند.همچنین شهرهای نفتی شیعه نشین مانند هفوف وقطیف در منطقه الاحساءدر مقایسه با شهرهای دیگر همجوار مانند دمام ،جبیل و خبار عقب مانده ترند. همچنین از کمبود خدمات عمومی و مراکز علمی ودرمانی رنج می برند. همچنانکه به محدود یتها ی خود در امور فرهنگی و آموزشی معترضند . مثلا نمی توانند در مدارس محلی خود ادبیات وتا ریخ شیعه تدریس کنند. همه این موارد و تعصبات اجتماعی باعث شده که شیعیان خود را به عنوان انسانهای درجه دوم در جامعه احساس کنند. ( یاکوب گلد برگ،458:1389)

بنابراین، هویت هاردیم از طرفی با دیدگاه­ های عام تاریخ شناسی و تاریخ نگاری تعیین می­ شود و از طرف دیگر جامعه­ هاردیم موقعیت خود را با احساس دائمی گناه و ضعف در مقابله با واقعیت صهیونیستی توصیف می­ کند. هاردیم در ابعاد وسیعتر روابط دیالکتیکی خود را با همه جامعه­ دینی و غیر دینی یهودیان حفظ کرده است.
(( اینجا فقط تکه ای از متن درج شده است. برای خرید متن کامل فایل پایان نامه با فرمت ورد می توانید به سایت nefo.ir مراجعه نمایید و کلمه کلیدی مورد نظرتان را جستجو نمایید. ))

۲ـ۱ـ۸ـ سازمان مقتدر:
در فضای لیبرال قرن بیستم، اکثر یهودیان در حال جذب شدن در بدنه فرهنگ دنیوی این دوران بودند و یهودیان معمولاً به کشورهای دیگر اروپا یا اکثراً آمریکا مهاجرت می کردند و یهودیان اینجهان باور با گرایش ناسیونالیستی یا جذب صهیونیسم می شدند یا به سوسیالیست های لاادری­مسلک تبدیل می شدند. فرد پیشگام که اولین واکنش ها را نسبت به این وضعیت نشان داد حافظ حیم^[۱۵۰] بود؛ او کسی بود که تلاش کرد، با اتکا به اصل تلمودی «هریهودی یهودی می ماند حتی اگر گناه­کار باشد» اسرائیلیان باقی مانده را به عنوان قوم برگزیده کنار یکدیگر جمع کند و آنها را با رجوع به متن بی خطای شولخان آروخ^[۱۵۱] محافظت و راهنمایی کند. به این شیوه، او گروهی از یهودیان منتخب را در مراکز شهری بی نام و نشان برای احیا و حفظ زندگی یهودی در حال انقراض دور هم جمع کرد (هایلمن،۱۹۹۲: ۱۵-۱۱).
هاردیم به لحاظ ساختاری به دو بخش تقسیم می­ شود: اولی یهودی­های توراتی است که ریشه­شان در اروپای شرقی است و هاردیم اشکنازی خوانده می­شوند و دیگری شاس^[۱۵۲] که آن را هاردیم شرقی می­دانند که منشأ آن خاورمیانه است. هاردیم حدود ۱۱ درصد از جمعیت اسرائیل و ۱۳ درصد از جمعیّت یهودیان اسرائیل را تشکیل می دهد.
در واقع، هاردیم اثر خود را تا قبل از این که دولت اسرائیل به شیوه­ای مدرن شروع به آموزش کند گذاشته بود. این روند مدرن­سازی تقریباً از ۱۹۸۰ به بعد آغاز شد و از طرفی هاردیم به دنبال افزایش نفوذ خود در بین گروه ­های فقیر و مناطق حاشیه­ای در اطراف شهرهای بزرگ بود تا از این طریق گروه های جوان را به خود جلب کند (کپل، ۱۳۷۵: ۲۲-۲۳)
جنبش هاردیم به شکل معناداری از اوایل دهه­ نود میلادی توانست در عرصه­ سیاسی حضور پیدا کند و این به پیش زمینه­ ها و فعالیت­های آنها از دهۀ ۷۰ میلادی باز می­گردد اما با وجود اقلیت بودن این گروه همواره این سئوال وجود داشته که چگونه این گروه نفوذ سیاسی خود را در عرصه­ سیاسی افزایش داده است و به لحاظ سازمانی چه ویژگی­های داشته که توانسته به موفقیت سیاسی برسد؟ شاید نوع آموزش و شرایط آموزشی مهمترین جواب به این سئوالات باشد. آنها فرزندان گروه خویش را خود آموزش می­دادند و این به تداوم تفکر و اندیشه­ی آنها بسیار کمک می­کرد. آنها به شکل خاص بر روی شبکه مشخصی از مدارس نفوذ داشتند و به شکل مستقیم بر مدارس دیگر نیز تأثیر می­گذاشتند. این نکته رامی­توان یکی از ویژگی­های سازمانی هاردیم به حساب آورد)(کرومر،۱۳۸۹: ۷۳).
گرچه دهه­ ۸۴- ۱۹۷۴ به خصوص شاهد این است که گوش آمونیوم^[۱۵۳] خود را قهرمان یهودی کردن دوباره­ی اسرائیل معرفی می­ کند، اما هاردیمی­ها پس از این تاریخ، آشکارترین عامل این جریان بوده ­اند. هنگام برگزاری انتخابات سال ۱۹۸۸ که شاهد نخستین پیشروی سه حزب وابسته هاردیم بود، بی­گمان آرای آنها از طرف ارتدکس­های سنتی و نیز مردم شهرهای بزرگی چون نتیوت جمع­آوری شده بود که در آنها یهودیان محروم جمعیت کثیری را تشکیل می­دادند. از طرف دیگر، این پیروزی به رشد طبیعی جمعیت ارتدکس، به لطف خانواده­های پراولاد آنها (هاردیمی­ها) که در کنترل شبکه­ آموزشی آنها قرار داشت، ارتباط دارد.
در بیت المقدس هاردیم پیوسته تسلط خود را گسترش می­داد، چه در محله­های قدیمی و چه در شهرهای اطراف که بیشتر استراحتگاه افرادی است که در مراکز شهری کار می­ کنند. از هر چهار یهودی یک نفر آنها هاردیمی است و در ۱۹۸۸ احزاب دینی در اینجا از ۳۰ درصد آرا بیشتر شد. هنگامی که آنها در محله­ای مستقر می­شوند، چهره­ی خارجی آن را کاملاً دگرگون می­سازند. بعضی از محله­ها که بیست سال پیش محله­ای غیر دینی بودند اکنون به گتوهای دینی مبدل شده ­اند. (هایلمن،۱۹۹۱: ۱۹۸)
نتایج انتخابات کنست^[۱۵۴] دوازدهم، در اول نوامبر ۱۹۸۸ هاردیم را به عنوان یک قدرت تاثیرگذار وارد جامعه­ مدنی می­ کند. با این همه، این روند قدرت یابی به شکل خزنده صورت گرفت و اگر به ارقام مراجعه کنیم، هیچ شواهدی حاکی از هجوم ناگهانی آنها نیست: ۳/۱۵ درصد آرا و ۱۸ کرسی از ۱۲۰ کرسی کنست. ولی پشت این مجموعه یک دگرگونی عمیق دینی ترسیم می­ شود. صهیونیست­های حزب ملی ـ دینی که دو سوم این آرا را تا آغاز سال­های دهۀ هشتاد از آن خود کرده بودند اینک تنها ۸/۲۶ درصد آرا را در اختیار دارند. در عوض، احزاب هاردیم از یک سوم به ۲/۷۳ درصد این بلوک صعود کرده ­اند. چون ائتلاف بزرگ جناح چپ به سرکردگی حزب کارگر و جناح راست به سرکردگی لیکود، اکثریت مطلق را در دست ندارند، ناگزیر اند به جست و جوی حمایت احزاب هاردیم برای حکومت کردن برآیند (لیبمن،۱۹۹۳: ۲۵۶).
این احزاب حمایت خود را به بهای گزافی معامله می­ کنند. آنها بدون به رسمیت شناختن مشروعیت دولت اسرائیل، حمایت خود را در قبال تعهدهای بسیار مهم حکومت می­فروشند، و این به آنها نخست اجازه می­دهد که تسلط خود را بر توده­های پیوسته روز افزون پیروان خویش تحکیم بخشند و سپس امکان می­دهد کمک­های متعددی برای موسسه­های آموزشی و دینی، و مسکن برای مستاجران دینی خود جمع آوری کنند. (کپل،۱۳۷۵: ۲۸۱-۲۸۰)
هاردیم علاقه­ای ندارند که در عمل تمامی حاکمیت را در دولتی که مشروعیت آن را قبول ندارند، به اجرا درآورند. آنها با در کنترل داشتن کمیسیون­های پارلمانی و کابینه­های وزارتی، با وارد کردن پاره­ای از اعضای خود در حکومت، فرایند یهودی کردن دوباره از پایین را با امکانات بیشتر دنبال می­ کنند. آنان مخارج این فرایند را برعهده­ی مالیات ­پردازان اسرائیلی قرار می­ دهند و ضمانت­های حقوقی را برای برگشت­ناپذیر ساختن آن، متعدد می­سازند.
خاخام شلیتا^[۱۵۵] ( از رهبران معنوی هاردیم) محور اقدام یهودی کردن از پایین خود را بر رعایت اکید فرمان­های تلمودی استوار ساخت. او کوشید تا بسیاری از عادات قدیمی را احیا کند و شبکه­ ای از مدارس و تعلیمات کامل اجتماعی برای کودکان تشکیل داد تا آنها را از محیط فراگیری غیریهودی و بی­توجه به فرمان­ها جدا سازد. روشن کردن شمع­ها برای عید حنوکا^[۱۵۶]، حمل تفیلین^[۱۵۷] و غیره همه ضروریاتی آمرانه­است که هاردیم آن را انتشار می­دهد(لیبمن،۱۹۹۳: ۲۶۰) (روزنک،۱۹۹۳: ۳۸۶).
هر سال خاخام شلیتا تبلیغاتی به راه می­ اندازد و هدف مخصوصی را برای یهودی کردن دوباره تعیین می­ کند. مثلاً در سال ۱۹۷۲: او کمیته­ای برای هفتاد و یک نهاد ایجاد کرد، نهادهایی با این هدف که در اولین فرصت هفتاد و یک نهاد جدید توراتی پایه­ریزی کند. در سال ۱۹۸۰ او تبلیغاتی به راه انداخت که از کودکان می­خواست تا با به کار بستن آیه­ی « قلب پدران را توسط پسران بازآور» والدین خود را به راه یهودیت بازآورند. او به سود زاد ولد تبلیغ می­کرد و مراکز تنظیم خانواده را با تکیه بر آیه­ی « رشد کنید و متعدد سازید» محکوم می­نمود (هایلمن،۱۹۹۲: ۱۳۳-۱۳۴).
حال این سؤال به وجود می ­آید که افکار عمومی در اسرائیل تا چه حد این شرایط را تحمل می کند. افکار عمومی در اسراییل به دو دلیل هاردیم را تحمل می­ کند، یکی این که آنها را اقلیتی نسبتاً کوچک در اسرائیل می­داند، دوم این که هاردیم کاملاً گتومانند باقی مانده ­است؛ بنابراین، افکار عمومی آنها را به راحتی فراموش می­ کند. البته مدتی است که جمعیت گروه هاردیم در حال رشد است و این امر توجه افکار عمومی را به آنها متوجه کرده است. البته این را نیز باید گفت که ساختار خاص سیاسی اسراییل شدیداً نیازمند حمایت هاردیم در انتخاب خود است چون این گروه اجتماع تاثیرگذاری در جامعه اسرائیل به حساب می ­آید.
۲ـ۱ـ۹ـ الزام­های رفتاری:
یکی از مسائل مورد اعتراض هاردیم حضور سیاستمداران زن در عرصه سیاسی و انتخاب آنها است. هاردیمی­ها زنان یهودی را که در عرصه سیاسی فعالیت می­ کنند جادوگر یا فاحشه می­خوانند. این موقعیت و شرایط نه به معنای محدود کردن حقوق زنان، بلکه به حاشیه راندن مطلق زنان است. با رجوع به کتاب­های ابتدایی که تا حدی تحت تاثیر آموزه های تلمودی نوشته شده است می­بینیم بر این مسأله تاکید شده است که مرد نباید میان دو زن یا سگ یا خوک حرکت کند. تمام پسر بچه­های هاردیمی بین سن ده تا دوازده سالگی این قوانین را مطالعه می­ کنند و ملزم به رعایت آنها هستند. زنان از رانندگی اتوبوس و اتومبیل کاملاً منع می­شوند. آنها فقط زمانی که مردی وجود ندارد می­توانند از ماشین­های شخصی استفاده کنند. در محله­های هاردیمی رانندگان زن بسیار اندک اند و اگر زنی پوشش نامناسب داشته باشد مورد توهین و آزار و اذیت قرار می­گیرد (هایلمن،۱۹۹۱: ۲۶۱-۲۶۰).
این نگاه ضد زن هم در کتب دینی یهودی کاملاً قابل مشاهده است. در مورد ماهیت رفتاری زنان و این که زنان باید چگونه رفتار کنند، صحبت شده است. اما پیش­فرضی که در این متون در مورد زنان وجود دارد آن است که چون مردان نسبت به زنان گرایش بیشتری به رابطه جنسی دارند، اگر برای رفع نیاز خود سراغ فاحشه­ها بروند چندان جای تعجب ندارد. با همین پیش فرض، برای زنی که از برقراری ارتباط جنسی با همسرش امتناع کند مجازات و تنبیه در نظر گرفته شده است. به همین دلیل، مرد آینده­نگر موظف است که قبل از ازدواج همسر خود را ملاقات کند، در حالی که برای زن چنین لزومی وجود ندارد و حتی مرد می تواند با یک واسطه یا وکیل، زن را به همسری خود در بیاورد بدون آن که او را ملاقات کرده باشد ( آلموند،۲۰۰۳: ۴۵-۴۰)
اما نکته دیگری که در این زمینه باید به آن اشاره کرد وضعیت زنان در اقتصاد هاردیم است. چون همان طور که گفته شده است، بسیاری از مردان در این اجتماع به فعالیت­هایی مشغول اند که درآمدزایی ندارد و به تحصیل علوم دینی مشغول اند (یشیوا= سطح مقدماتی و کولل= سطح پیشرفته) شدیداً به کمک زنان برای حمایت از خانواده نیازمند اند. البته این تنها زمانی نیست که مردان به زنان نیازمند اند، اما این وابستگی هیچ وقت به اندازه­ امروز نبوده است. به راستی کل زیرساخت اقتصادی هاردیم به کار زنان وابسته و نیازمند است. آنان با کار به عنوان معلم در مدارس دینی دخترانه به دستگاه اجتماعی هاردیم کمک می­ کنند. آنها همچنین می توانند به عنوان کارمند و فروشنده در محله های هاردیم کار کنند(فریدمن، ۱۳۸۹ ب: ۲۳۲-۲۳۳).
یکی از شیوه­ هایی که هاردیم استفاده می­کرد تا ورود افرادش به دستگاه نظامی برای خود سیستم سخت باشد آن بود که اعضای خود را تا سن بالا به تحصیل علوم دینی مشغول کند و زمانی که یک عضو جوان که مشغول به تحصیل در یشیواس بود ازدواج می­کرد و درس خود را در کولل ادامه می­داد تا پایان این دوره عملاً به سن ۲۸ سالگی رسیده بود و صاحب دو فرزند شده بود. برای ارتش تأمین معاش این فرد و خانواده­اش بسیار گران تمام می­شد.
طبق قانون اسرائیل، تمام مردان جوانی که به سن قانونی رسیده ­اند باید آزمایش­هایی دهند که نشان دهد به لحاظ فیزیکی و ذهنی شایستگی فعالیت در سیستم نظامی را دارند یا نه. افرادی که عضو مدارس دینی هاردیمی اند تا زمانی که به تحصیل خود ادامه می­ دهند این آزمایش را عقب می­اندازند و بسیاری از آنها در این آزمون مردود می شوند که البته برای پسران جوانی که تمام وقت خود را با کتاب گذرانده­اند چندان چیزی عجیبی نیست. زمانی که این افراد دوران تحصیل خود را تمام کردند هنوز نیمی از هاردیمی­ها مشمول خدمت سربازی اند، به ویژه اگر مجرد و زیر ۲۸ ساله باشند. اما خدمت آنها کاملاً حداقلی است، آنها به جای سه سال، سه ماه خدمت می­ کنند و فقط آموزش­های ابتدایی را می­بینند و از انجام فعالیت­های نظامی مسلحانه کنار گذاشته می­شوند، چون به اندازه­ کافی آموزش ندیده­اند و بیشتر شغل­هایی مثل قبرکن، نگهبان یا مسئول امور دینی را به عهده آنها می­گذارند. افرادی که به هیچ وجه به خدمت سربازی نمی­رفتند معمولاً مدیران مدارس دینی و خاخام ها بودند.
بین سال­های ۱۹۵۶ تا ۱۹۶۰ عده­ای از اعضای هاردیم وارد ارتش شدند. این کار به این معنی بود که آنها خود را طلبه­ی دینی نمی­شناسند و نمی­خواهند در این مسیر زندگی کنند و از طرف اجتماع هاردیم به عنوان افرادی بازنده شناخته می­شدند که جامعه آنها را طرد می­کرد و کسی حاضر به ازدواج با آنها نبود. این افراد عملاً بازگشت به جامعه هاردیمی را برای خود غیرممکن می­دانستند(روزنک،۱۹۹۳: ۴۱۲-۴۰۹)(استدلر،۲۰۰۹: ۶۲).
همچنین هاردیم سنت وابستگی خود به جامعه­ بیرونی را به لحاظ اقتصادی هنوز حفظ کرده است. آنها شغل­هایی را که اجتماع­شان به آن نیاز دارد تامین نمی­کنند، به عنوان مثال آنها پزشک یا مهندس یا داروخانه و حتی کارگران مخصوص به خود را ندارند و برای رفع این نیازها به جامعه­ بیرون هاردیم وابسته اند. شغل­های مورد تایید آنها شغل­هایی است که به لحاظ سنتی مورد تایید است و مشاغلی است که یا به فعالیت­های دینی آنها ارتباط داشته باشد یا با این فعالیت­ها تعارضی نداشته باشد. شغل­های غالب میان هاردیمی­ها تجارت جواهرات، کسب و کارهای الکترونیکی ( که بیشتر در آمریکا مشاهده می شود تا در اسرائیل) صرافی(هم به شکل قانونی و هم غیرقانونی) و نهایتاً تولید پوشاک و غذا است. گروهی دیگر به ارائه­ خدمات دینی مشغول اند، مانند معلمان علوم دینی، خاخام­ها، قضات دینی، برگزارکنندگان مراسم دینی و افرادی که نسخ خطی دینی را جمع آوری و خرید و فروش می­ کنند.
بین نسل­های زیادی از یهودیان تجارت جواهرات، مخصوصاً الماس، کسب و کاری سنتی شناخته می­ شود، به ویژه برای یهودیان ثروتمند؛ چون الماس همیشه برای افرادی که مدام از جایی به جای دیگر سفر می­ کنند کالایی مناسب محسوب می­ شود.
در سال­های اخیر، به ویژه در آمریکا، اعضای هاردیم فعالیت­های تجاری خود را از تجارت الماس به تجارت ابزار الکترونیک تغییر داده­ اند و با خرید و فروش این وسایل تلاش می­ کنند که خود را از نوسانات بازار حفظ کنند. این کار باعث می­ شود که نه تنها درآمدشان از این نوسانات در امان باشند بلکه سود بیشتری به دست آوردند. به علاوه، چون این صنعت در انحصار گروه خاصی نیست، این فرصت برای گروه ­های جدید وجود دارد تا در آن شکوفا شوند. از طرف دیگر، این شرایط آنها را مجبور به تغییر جهانی­بینی شان نمی­کند. همچنین نیازی نیست که برای پیشرفت در این کار مهندس و متخصص شوند چون ژاپنی­ها این کار را برایشان انجام می­ دهند. به همین این دلیل هاردیمی­ها در اسرائیل به سمت این تجارت نمی­روند چون پیشرفت در این کار به وقت گذاشتن و سفر رفتن و یادگیری فنون تجارت از مدارس عرفی نیاز دارد و با این کار آنها از یادگیری علوم دینی باز می­مانند(هایلمن،۱۹۹۲، ۱۴۳) (کیرشنبام،۱۳۸۹: ۲۳۳).
هاردیمی­ها در اسرائیل عموماً به صرافی مشغول اند. آنها در مبادلات خود هیچ محدودیت جغرافیایی قایل نمی­شوند و حداقل تا زمانی که مسیح ظهور کند آنها می­توانند برای خود اجتماعی بین المللی دست و پا کنند. به این معنی که هاردیمی­ها در اسرائیل و آمریکا دارای ارتباط های درون گروهی قدرتمندی هستند و با اینکه ممکن است ملیت متفاوتی داشته باشند، خود را از یک سرسلسله می­دانند و برای آن ارزش قایل می­شوند. وجود چنین اجتماع بین ­المللی که مردم پول های مختلفی استفاده می­ کنند اما عضو یک اجتماع اند چنین شغلی را تقویت می­ کند. از طرف دیگر صرافی شغلی با انعطاف­پذیری زیاد است که کاملاً به طلبه­ی علوم دینی این امکان را می­دهد که در هر ساعت از شبانه­روز به تجارت خود برسد و در این حال به تحصیلشان لطمه­ای وارد نشود. در مصاحبه­ای که با صرافان هاردیمی در مورد چرایی انتخاب این شغل صورت گرفته است، آنها می­گویند که ترجیح می­ دهند تا با دلار سرو کار داشته باشند تا شِکِل^[۱۵۸] (پول رایج اسرائیل) تا از این طریق نشان دهند که هنوز در فرهنگ صهیونیستی ذوب نشده­اند. همچنین با این کار نشان دهند که می­توانند در اسرائیل زندگی کنند اما عضوی از آن نباشند(فریدمن،۱۳۸۹ ب: ۲۳۴).
مطالعات نشان می­دهد که بین ۲۵ تا ۳۰ درصد از یهودیان اسرائیل اینجهان باور اند و بین پنجاه تا پنجاه و پنج درصد از آنها سنتی و نزدیک به بیست درصد آنها دیندار اند که هاردیمی­ها و ملی ـ دینی­ها، که افراد میانه روی هستند، نیز بخشی از آنها به حساب می­آیند. ویژگی افراد میانه رو ملی دینی در اسرائیل آن است که عرق چین­های بافتنی بر سردارند. البته این نکته در مورد گروه هاردیم هم صادق است. یعنی گروهی از آنها عرق چین بر سر می­گذارند اما معمولاً عرق چین آنها غیربافتنی است. ملی ـ دینی­ها لباس معمولی می­پوشند و هاردیمی­ها عموماً ازلباس مشکی استفاده می­ کنند. در صنایع غذایی و پوشاک، هاردیم نیازهای خود را تامین می­ کنند. اعضای این گروه برای مردان قباهای خاص و برای زنان لباس­های پوشیده تولید می­ کنند. در زمینه­ غذایی آنها استاندارهای کاشروت را رعایت می­ کنند، چون به نظرشان به هیچ کس در این زمینه نمی­ توان اعتماد کرد. البته این غذا به شکل عمومی نیز عرضه و حتی به خارج از اسرائیل نیز صادر می­ شود(میزونسکی،۲۰۰۴: ۷۰).
در متون متعدد تاریخی، نمونه­های زیادی از تعصبات دینی در رفتارهای خشونت­بار کلامی و بدنی علیه گناه­کاران قابل مشاهده است که به شکل تفصیلی در بخش خطاناپذیری و مطلق انگاری در مورد آن بحث شد. با این­حال، چنین رفتارهایی بیشتر در طول فرایند دنیوی­شدن اتفاق افتاده است، زمانی که دین کنترل خود را بر رفتارهای بشر از دست می­دهد. فرایند تغییر و نوسازی که در بیت­المقدس در اواخر قرن نوزدهم به وقوع پیوست با فعالیت سازمان­های بشردوستانه­ی یهودیان اروپای غربی و تمایلات اصلاح­طلبانه­ی آنها آغاز شد و زمینه­ رشد طبقه­ی روشنفکرانی را فراهم ساخت که از نظر اجتماعی و اقتصادی در رده بالایی قرار داشتند. اما اگر چه این سبک جدید زندگی در تضاد با سبک زندگی سنتی قرار داشت، رهبر دینی آن قدر قدرتمند نبود که اقدامی جدی بر علیه آن اعمال کند(کرومر،۱۹۸۶: ۴۹۱).
در واقع به نظر می­رسد که خشونت در رفتار متعصبان هاردیمی ریشه دوانده است. در مورد فینحاس، که نمونه­ عالی متعصبان دینی به حساب می ­آید، خشونت منجر به مرگ شد. این مورد درباره افراطیون هاردیم چندان صدق نمی­کند. آنها خشونت­شان غالباً به مزاحمت کلامی و نوشتاری و تخریب اموال محدود می­ شود. اگر چه اتومبیل­های مردمی که روز شنبه سفر می­ کنند به واسطه­ سنگ­های پرتاب شده از سوی متعصبان صدمه می­بیند، این مسأله خسارت جانی در بر نداشته است. علاوه بر این، متعصبان هاردیمی هرگز اسلحه یا ابزار دیگری را عامدانه برای کشتن مردم به کار نبرده­اند. نزدیکی زیاد متعصبان تندرو به ساختار اجتماعی پیچیده­ جامعه­ ارتدکس و وابستگی آنها به مقامات شناخته شده دینی فعالیتشان را به شکل اجتناب­ناپذری محدود می­ کند. همچنین از آنجا که متعصبان تندرو هاردیمی در ارتش خدمت نمی­کنند، معمولاً با کاربرد سلاح گرم آشنایی ندارند.
۲ـ۱ـ۱۰ـ جمع­بندی:
زمانی که یک مرور کلی در مورد هاردیم انجام می­دهیم، جامعه­ای را مشاهده می­کنیم که یک ارتباط دو جانبه با فرهنگ و جامعه­ بزرگتر دارد، گروهی که ارزش­های خود را حفظ کرده، در حالی که به جامعه­ بیرونی خود وابسته است. همچنین آنها خود را در نظام سیاسی درگیر کرده ­اند و احزاب سیاسی اسرائیل به ائتلاف با آنها مجبور اند. نیز اعضای این گروه خود را از گذراندن دوره سربازی مستثنی کرده ­اند و به شکلی تلاش می­ کنند تأثیرات جامعه­ بزرگتر را انکار کنند. در ظاهر به نظر می­رسد که هاردیم جامعه­ای قابل تحسین و موفق است؛ در حالی که این موفقیت بهایی دارد. هاردیم در قلب زندگی مدرن قرار گرفته است. آنها باید با تعداد زیادی از طلبه­های بیکار دینی کنار بیایند. همچنین برنامه ­های دینی ـ آموزشی آنها از طرف فرهنگ غالب در خطر است. به علاوه، آنان باید منابع حمایتی مالی بزرگتر و بیشتری را پیدا کنند. همه این مشکلات می ­تواند سوالاتی را در چگونگی ادامه حیات و فعالیت زندگی آینده هاردیم ایجاد کند.
یهودیت هاردیمی صرفاً ادامه الگوهای دینی سنتی نیست، بلکه محصول تصادم میان الگوهای سنتی با دنیای دنیوی مدرن است. در دولت اسرائیل، این تصادم در سه حوزه­ بزرگ رفتاری اتفاق افتاده است ـ نظام آموزشی، فرایند قانون گذاری پارلمانی و اعتراضات فراپارلمانی . در هر کدام از این حوزه ها، هاردیم دو استراتژی را به کار می­گیرد: کناره گیری از جامعه پیرامون (تفکیک) و تلاش برای سیطره بر آن (غلبه). این دو شیوه­ رفتاری مغایر یکدیگر نیستند. بلکه کاملاً بر هم منطبق اند. یهودیت هاردیم که در تلاش برای تغییر جامعه اسرائیل است، بر آن است که جامعه­ هاردیمی را همانطور که هست نگه دارد. اما تلاش­ های جامعه­ هاردیمی برای غلبه بر جهان پیرامون، به شکلی متناقض­نما، موجب تقویت تلاش­هایی برای کناره­گیری از آن(جامعه­ پیرامون) شده است.
طرفداران تفکیک از دو جامعه­ مجزا سخن می­گویند (یهودیان و اسراییلی­ها). در بسیاری موارد، آنها حتی یک قدم جلوتر می­روند و اسرائیلی­های اینجهان باور را را به عنوان گویم^[۱۵۹] (غیرکلیمی) یا ضدسامی مورد خطاب قرار می­ دهند (لاستیک،۱۳۸۹: ۱۴۳). برعکس، استراتژی غلبه در بسیاری از موارد مبتنی بر این پیش فرض شناخته شده است که یهودیان این جهان باور و هاردیمی بخشی از جماعتی واحد اند و اختلاف در میزان رعایت مسائل دینی چندان مهم تلقی نمی­ شود. در این استراتژی، تأکید اساسی بر شباهت ذاتی میان یهودیان است که همگی آنها بارقه­ای از خداوند را به همراه خود دارند. این بارقه هم همه یهودیان را متحد می سازد و هم آنها را از سایر ملل متمایز می کند. در عمل، این دو استراتژی منجر به نوعی انزواطلبی در هاردیم شده است.
بخش دوم
اکثریت اخلاقی
۲ـ۲ـ پیشینۀ بنیادگرایی در آمریکای شمالی:
همانطور که در بخش مقدمه به شکل مختصر تاریخچه ای در مورد مفهوم بنیادگرایی ارائه شد، این مفهوم در یک بستر مسیحی رشد کرده است. جا دارد در این بخش به شکل مفصل­تر تاریخچه­ای از ظهور بنیادگرایی در آمریکای شمالی ارائه دهیم.
بنیادگرایی در اوایل سدۀ بیستم میلادی در کالیفرنیای جنوبی، یکی از پرشتاب ترین مناطق آمریکا از حیث توسعه اقتصادی، پدیدار شد. میلتون و لیمن استوارت، دو برادر مسیحی مومن که از راه استخراج و فروش نفت در کالیفرنیا ثروت هنگفتی اندوخته بودند، در سال ۱۹۱۰ برنامۀ پنج ساله­ای را برای حمایت مالی از تولید و چاپ مجموعه ای از جزوه های مذهبی جهت نشر مجانی در میان گروه های زیر در سرتاسر جهان آغاز کردند: کشیش­های پروتستان، اونجلیست­ها، مبلغین مذهبی، استادان الهیات دانشگاه­ها، دانشجویان رشته الهیات، دبیران نهادهای مذهبی، انجمن مردان جوان مسیحی^[۱۶۰]، مسئولین کلاس­های تعلیمات دینی کلیساها در روزهای یکشنبه، کارکنان کلیساها و ویراستاران ناشرین کتاب­های مذهبی.
جزوه­های نامبرده که زیر عنوان بنیادها: گواهی حقیقت توسط تعدادی از علمای سرشناس دینی آمریکایی و بریتانیایی نوشته شده بود، یک هدف را دنبال می کرد و آن متوقف ساختن چیزی بود که برادران استیوارت و ویراستارانشان از آن به عنوان زوال باورهای بنیادین مسیحیت پروتستان یاد می کردند(روتون،۱۳۹۱: ۲۵-۲۴).
برادران استوارت مثل بسیاریاز پروستان­های محافظه کار آمریکایی که از حیث تخصصی به آنان «مشیت طلبان پیشاهزاراه­ای»^[۱۶۱] می گویند، بر این باور بودند که پیش­گویی های پایان جهانی درج شده در کتاب­های عهد عتیقی حزقیال^[۱۶۲] و دانیال^[۱۶۳] و مکاشفۀ یوحنای رسول^[۱۶۴] (آخرین کتاب عهد جدید) به حادثه های واقعی­ای و نه نمادینی اردجاع دارد که به زودی در تاریخ بشر رخ خواهد داد.
این دو برادر با یاری گرفتن از تفسیرهایی که جان نلسون داربی^[۱۶۵] عالم روحانی انگلیسی ـ ایرلندی دربارۀ سنت پیش­گویی­های مسیحی کرده بود، این بحث را مطرح کردند که از آنجایی که بسیاری از پیش گویی­های عهد عتیق دربارۀ آمدن مسیح موعود با آمدن وی محقق خواهد شد. بنابراین دیگر پیش­گویی­ها، از جمله پایان جهان نیز به زودی رخ خواهد داد. استیوارت­ها که هر لحظه منتظر پایان جهان بودند، وظیفۀ خویش می دیدند که تا آنجایی که می توانند آدم­های بیشتری را تا پیش از فرارسیدن آخرالزمان نجات دهند(مارسدن،۲۰۰۶: ۱۷-۱۳).
استیوارت­ها که بازرگان­های موفقی بودند، خواهان و منظر نتایج بودند. لیمن استیوارت پس از آگاهی از اینکه «شرکت تنباکوی آمریکا» میلیون­ها دلار را صرف پخش و توزیع رایگان سیگار در بین مردم کرده تا آنان را با طعم سیگارهایش آشنا کند به برادرش میلتون نوشت: «مسیحیان باید از خرد و حکمت دنیای امروز یاد بگیرند.» انگیزه­ های الهی و معنوی با رقابت­های اقتصادی جفت و جور شدند. دستور کار اصلی لیمن استیوارت در صنعت نفت، مقابله با تلاش­ های رقیبش جان دی راکفلر^[۱۶۶]، برای اعمال انحصار بر این صنعت بود. این شاید بر حسب تصادف باشد که یکی از نخستین واعظ­هایی که لیمن به خدمت گرفته بود، زمانی موفق به جلب توجه وی شد که موعظه­ای ایراد کرد علیه آن چیزی که یکی از اساتید ملحد در دانشگاه شیکاگو چاپ و منتشر کرده بود. دانشکدۀ الهیات دانشگاه شیکاگو که بستر مناسبی برای نشو و نمای لیبرالیسم بود، توسط جان دی راکفلر بنیاد گذاشته شده و جز موقوفات وی بود(کاپلان ۱۹۸۷: ۱۸).
حدود سه میلیون نسخه از جزوۀ بنیادها: گواهی حقیقت در هر دو سوی اقیانوس اطلس منتشر شد. پسوند «گرا» در سال ۱۹۲۰ توسط کرتیس لی لوز ویراستار بابتیست محافظه کار به آخر واژۀ بنیاد اضافه شد؛ او اعلام کرد که بنیادگرایان کسانی هستند که آمادگی شرکت در نبرد بزرگ برای احیا و پاسداری «بنیادها» را دارند. حدود نیمی از نویسندگان مجموعه جزوه­های بنیادها: گواهی حقیقت، از جمله آدم­های سرشناسی مثل رون توری^[۱۶۷] و سایرس ایگناتیوس اسکافیلد^[۱۶۸]، پیشاهزاره باور بودند. لیمن استیورات پیش از اعطای کمک­های مالی خود برای چاپ و نشر جزوه­های بنیادها: گواهی حقیقت، یکی از پشتیبانان مالی اصلی چاپ و نشر انجیل مرجع اسکافیلد بود؛ کتابی که در سال ۱۹۰۹ منتشر شد و هنوز هم نزد «پیشاهزاره باوران» آمریکایی بهترین شرح و تفسیر از انجیل به شمار می­رود(روتون،۱۳۹۱: ۲۶).
۲ـ۲ـ۱ـ اکثریت اخلاقی:
بنیادگرایان در آمریکای شمالی به شکل کلی به دو دسته تقسیم می­شوند: افرادی که منتظر رستگاری یا وجد روحانی اند و گروهی که به دنبال لابی با کاخ سفید اند. در هر دو صورت، آنها یک تصویر خاص را از قرن پیش روی خود ارائه می­ دهند و به دنبال محافظت از اعتقادات خود به عنوان اصول اند.
به مدّت نزدیک به پنجاه سال( یعنی از حدود سال های ۱۹۱۵ تا ۱۹۶۰) بنیادگرایی در آمریکا از صحنه­ی سیاسی پنهان شده بود. تعدادی از بنیادگرایان در دهه­ پنجاه به نهضت ضد کمونیستی پیوستند اما بسیاری از آنها تقریباً در عرصه­ سیاسی منفعل بودند و ترجیح می­دادند که انرژی خود را صرف کلیساها و موسسات دینی برای تغییر رویکرد جهان کنند. با وجود این، بسیاری از اتفاقات در دهه­های شصت و هفتاد باعث بسیج شدن بنیادگرایان به عنوان جنبشی اجتماعی شد. گاهی عوامل فرهنگی بنیادگرایان را به عرصه­ فرهنگی می­کشید و گاهی تغییرات داخلی در خود بنیادگرایان باعث حضور بیرونی آنها می­شد.
در دهه­ شصت میلادی، آمریکا با تغییرات قابل توجهی مواجه شد. جنبش حقوق مدنی، که در دهه­های پنجاه آهسته آهسته شکل گرفته بود و در دهه شصت به ثمر نشست و مشروعیت­بخشی کنگره به حقوق مساوی بین سیاه وسفید، یک قرن جدایی میان سیاه وسفید و سه قرن برده­داری را پایان داد. از دیگر سو، حرکت­های مخالف این جریان باعث ترور مارتین لوتر کینگ و جان اف کندی شد. همچنین آزادی زنان از محیط خانه و تغییر مرزهای اخلاقی در روابط جنسی، زیر سئوال رفتن قوانین کهنه به وسیله دانشجویانی که به خیابان­ها می­آمدند و اعتراض آنها به جنگ ویتنام، شکاف شدید بین نسلی و عادی شدن زیر سئوال بردن اقتدار حاکم و رسوایی واترگیت که بی اعتمادی به نظم حاکم را به اوج خود رساند دیگر عوامل مؤثر در تغییر فضای عمومی بود.(امرسون،۲۰۱۰: ۸۹) (اوتر^[۱۶۹]،۲۰۰۴: ۶۸-۶۶)
این بی­نظمی­ها و عدم یکپارچگی در نظام اجتماعی باعث شدکه مبلّغان مسیحی احساس وظیفه و خطر کنند. چنین فروپاشی اجتماعی به آنان نوید نزدیکی روز نجات و رهایی را می­داد. این تغییرات فرهنگی می­توانست در زندگی فردی آنها نیز تجربه شود که بنیاد­های اعتقادی به شکل تحمّل­ناپذیری در حال فروریزی است، و این باعث شد عده­ای که به دنبال نظم بودند برای رهایی از دست هیپی­هایی که آزادی موجود را واهی می­دانستند و می­خواستند چارچوب­ها را از بین ببرند، به سراغ بنیادگرایی و کلیسای آنها رفتند. در واقع بنیادگرایی در این شرایط بی ثبات به افراد نوید عشق و ثبات را می­داد. (کپل، ۱۳۷۵: ۳۹)
از زمینه ­های دیگری که باعث شکل­ گیری اکثریت اخلاقی به شکل خاص در دهه هفتاد شد، اقدام دولت آمریکا بود که طبق قانونی که در دادگاه عالی آمریکا در ۱۹۶۳ تصویب کرد، انجام هرگونه مراسم دعا و نیایش در مدارس عمومی را ممنوع کرد. به نظر غیر ممکن بود که کودکان مسیحی نتوانند در مدارس خود دعا کنند. نکته­ی دیگر آن بود که از نظر بنیادگرایان نظام سیاسی به وسیله­ افراد بی­دین یا افرادی که مخالف اعتقادات آنها هستند اداره می­شوند. از نظر بنیادگرایان، این حمله­ی نظام­مند به خانه، مدرسه و کلیسا از یک منبع ایدئولوژیک نشأت می­گرفت و آن چیزی نبود جز انسان­گرایی این جهان باور.
بنابراین می­توان گفت اکثریت اخلاقی سازمانی سیاسی است که متعهد شد اخلاق بنیادگرا را وارد قانون آمریکا کندو از سرمایه­داری محض دفاعی کاملاً دینی انجام دهد و همچنین ایالات متحده را ابزاری سازد برای رسیدن به خواسته­ های خداوند (آنتون،۲۰۰۸: ۶۵) (ماردسن،۲۰۰۶: ۱۱۲).
این گروه با رهبری جری فالول^[۱۷۰] در آمریکا آغاز به فعالیت کرد. جری فالول در سال ۱۹۳۳ در خانواده­ای روستایی تبار متولد شد که دارای شور و هیجان دینی به خصوصی نبود. پدرش مدّتی به تجارت پرداخته و ورشکست شده بود. وی بعد از کشتن برادرش در سال ۱۹۳۱ که دفاع مشروع از خود تلقی شد، به مشروبات الکلی روی آورد و از بیماری کبدی خاص افراد الکلی درگذشت. جری فالول تا هجده سالگی زیاد به اعمال دینی توجهی نداشت. در ۱۹۵۰ او وارد یک انیستیتوی تکنولوژیک می­شد تا مهندس مکانیک بخواند. در آنجا بود که به دین گروید، تحصیلات مهندسی را رها کرد و خود را برای کشیش شدن آماده نمود. در سال ۱۹۵۶، او کلیسای مستقل خود را که توماس رودا باپتیست چرچ ^[۱۷۱]نام داشت پایه­گذاری کرد (او این نام را از روی نام کوچه­ای که در آن یک انبارمتروک کارخانه سوداسازی بود و اولین انجمن ۳۵ نفری خود را مسقر کرده بود برگزید). به عقیده­ی کسانی که شرح حال او را نوشته­اند، به نظر نمی­رسد که بنیادگرایی از همین دوره­ جاذبه­ی روحانی بخصوصی برای او داشته است، بلکه انتخاب مسیری شغلی او را بر آن داشته تا به کلیسای خاص خود سازمان بخشد(ریزبورت،۱۹۹۳: ۹۸-۹۰).
او از قابلیت سازماندهی و استعدادی استثنایی برای به کارگرفتن تازه­ترین تکنیک­های ارتباط جمعی در خدمت موعظه­گری خود برخوردار بود. او در پایان همان سال تعداد اعضای انجمن خود را به ۸۶۴ نفر می­رساند و با بهره گرفتن از رادیو، تلفن و کلیۀ تکنیک­ها اقدام به پذیرش پیروان و جلب کمک­های مالی می­نماید. در آغاز سال­های دهه­ شصت به تلویزیون روی می ­آورد. در سال ۱۹۶۸ یک شبکه تلویزیونی برپا می­سازد که موعظه­های او را ضبط و پخش می­ کند و این موعظه­ها در چارچوب برنامه­ای موسوم به «ساعت انجیل، دوران خوب گذشته» با موفقیت بزرگی رو به رو می شود. در طول سال­های دهۀ شصت، هنگامی که فالول هنوز بیش از موعظه­گری محلی نیست، پیام انجیلی او با تحولات اجتماعی فرهنگی لینچبورگ، که او می­ کوشد پاسخگوی آنها باشد، گسترش می یابد. (کپل،۱۳۷۵: ۲۰۰)
اکثریت اخلاقی، دین را عامل اصلی ایجاد وفاق و همبستگی اجتماعی و عامل ایجاد همسویی میان دولت و ملت می­داند. از دیدگاه آنان دین عامل تقویت کننده­ حرکت به سوی اهداف اجتماعی است. از دیدگاه طرفدران اکثریت اخلاقی، شش مسأله به عنوان زنگ خطر جدی برای دوران آنها در آمریکا به حساب می­آمد که آنها را در این راه ثابت قدم می­نمود:
نخست، ارائه­ اصلاحیه­ای در قانون اساسی که طبق آن زنان از انجام نقش­های انجیلی­شان به عنوان زنان مطیع که در خانه مشغول به کار هستند باز می­مانند.

دانشگاه آزاداسلامی واحدکرمانشاه
گروه آموزشی حسابداری
پایان نامه برای دریافت درجه کارشناسی ارشد

( اینجا فقط تکه ای از متن فایل پایان نامه درج شده است. برای خرید متن کامل پایان نامه با فرمت ورد می توانید به سایت feko.ir مراجعه نمایید و کلمه کلیدی مورد نظرتان را جستجو نمایید. )

کارشناسی ارشد حسابداری
عنوان
مطالعه تاثیرمسائلتضادنمایندگی جریان­وجوه­نقدآزادبرمحتوای اطلاعاتی­ارقام­حسابداری
درشرکتهای پذیرفته شده دربورس اوراق بهادارتهران
استاد راهنما
دکتر فرشیدخیرالهی
استادمشاور
دکتربابک جمشیدی نوید
نگارنده
پرویزچقازردی
مرداد ۹۴

دانشگاه آزاداسلامی
واحدعلوموتحقیقات تعهدنامهاصالتپایان­نامه
اینجانبپرویز چقازردی ­دانش­آموختهمقطعکارشناسیارشدناپیوستهدررشتهحسابداریکهدرتاریخ………..ازپایان­نامهخودتحتعنوان “مطالعه­تاثیرمسائل تضادنمایندگی جریان­وجوه­نقدآزادبرمحتوای اطلاعاتی­ارقام­حسابداری­درشرکتهای پذیرفته شده دربورس اوراق بهادارتهران”باکسبنمره …….ودرجه ………… دفاعنموده­ام،بدینوسیلهمتعهدمی­شوم:
۱) اینپایان­نامهحاصلپژوهشوپژوهشانجامشدهتوسطاینجانببودهودرمواردیکهازدستاوردهایعلمیوپژوهشیدیگران (اعمازپایانن­امه،کتاب،مقالهو…. استفادهنموده­ام،مطابقضوابطورویهموجود،ناممنبعمورداستفادهوسایرمشخصاتآنرادرفهرستمربوطهذکرودرجکرده­ام.
۲) اینپایان­نامهقبلابرایدریافتهیچمدرکتحصیلی (هم­سطح،پایین­تریابالا­تر) درسایردانشگاه­هاومؤسساتآموزشعالیارائهنشدهاست.
۳) چنانچهبعدازفراغتازتحصیل،قصداستفادهوهرگونهبهره­برداریاعمازچاپکتاب،ثبتاختراعو… ازاینپایان­نامهراداشتهباشم،ازحوزهمعاونتپژوهشیواحدمجوزهایمربوطهرااخذنمایم.
۴) چنانچهدرهرمقطعزمانیخلافمواردفوقثابتشود،عواقبناشیازآنرامی­پذیرموواحددانشگاهیمجازاستبااینجانبمطابقضوابطومقرراترفتارنمودهودرصورتابطالمدرکتحصیلیهیچگونهادعایینخواهمداشت .
نامونامخانوادگی:پرویز چقازردی
تاریخوامضاء
ماحصل آموخته هایم را تقدیم می­­کنم به
مادرم که امروز هستی ام از اوست وفرداکلیدباغ بهشتم رضای اوست
و
همسرم کهدرسایههمیاریوهمدلیاوبهاینمنظورنائل شدم وحضورش درزندگیم نشانه ی لطف الهی است
و فرزندانم
” محمدجواد ” و ” نیایش”
که آسایش آنان آرامش من است.
سپاس و ستایش مر خدای را جل و جلاله که آثار قدرت او بر چهره روز روشن­تابان است و انوار حکمت او در دل شب تار درفشان. آفریدگاری که خویشتن را به ما شناساند و درهای علم را بر ما گشود و عمری و فرصتی عطا فرمود تا بدان، بنده ضعیف خویش را در طریق علم و معرفت بیازماید.
لازم میدانم به مصداق
«من لم یشکر المخلوق لم یشکر الخالق »
ازاساتیدبزرگوارم جناب آقایان دکتر”فرشیدخیرالهی” ودکتر” با بک جمشیدی نوید”
که زحمت راهنمایی ومشاوره این پژوهش را بر عهده گرفتندو باراهنمایی های کار ساز و سازنده خودظلمت اندیشه را نور بخشیدندو گلشن سرای علم ودانش را بارور ساختند ;ومرایارینمودندتاپایاننامهخودرابرایاخذدرجهکارشناسیارشدبهپایانرسانم سپاسفراوانوتقدیرشایسته بعمل آورم .
فهرست مطالب
چکیده …………………………………………………………………………………………………………………………۱
۱-۱مقدمه ۳
۱-۲- بیانمساله ۳
۱-۳-اهمیتوضرورتپژوهش ۶
۱-۴- اهدافپژوهش ۶
۱-۵ فرضیههایپژوهش ۶