هنگامی که صحبت از مدل سازی معادلات ساختاری^[۲۵۴]و مدل سازی روابط بین متغییرهای مکنون( متغییری که به طور مستقیم قابل مشاهده نبوده و از طریق شاخص های آشکاری که قابل مشاهده اند، اندازه گیری می شود) به میان می آید، دو رویکرد متفاوت مطرح می شود که عبارتند از تحلیل مبتنی بر کوواریانس^[۲۵۵]و تحلیل مبتنی بر واریانس^[۲۵۶] یا تحلیل مسیر مبتنی بر PLS (آذر،غلامزاده و قنواتی ،۱۳۹۱). در این پژوهش با توجه به حجم جامعه و روش تحقیق، تحلیل مبتنی بر واریانس یا PLS مورد استفاده قرار گرفت.
۱-۷-۴ تحلیل عاملی متغییرهای مدل تحقیق
همانگونه که گفته شد، به منظور تأیید و بررسی متغییرهای مدل و شاخص های تشکیل دهنده آن ها و ارائه مدل نهایی تحقیق در خصوص روابط بین سبک های رهبری و مدیریت دانش از نرم افزار PLS استفاده گردید. مطابق با شکل ۵-۴ مقادیر موجود روی ارتباطات مدل سنجش (ارتباط شاخص ها با ابعاد) بیانگر بار عاملی و مقادیر موجود روی ارتباطات مدل ساختاری (ارتباط بین ابعاد) بیانگر ضرایب مسیر^[۲۵۷]می باشند.
شکل ۵-۴: بارهای عاملی و ضرایب مسیر متغییرها و شاخص های تشکیل دهنده مدل
مقدار بار عاملی باید بزرگ تر از ۶/۰ باشد، مقدار بار عاملی کوچک تر از ۴/۰ کوچک محسوب شده و باید از مجموعه شاخص ها حذف گردد. با توجه به نتایج تحلیل، بار عاملی شاخص های تشکیل دهنده مدیریت دانش که عبارتند از تعیین اهداف دانشی، شناسایی و کسب دانش، توسعه و تسهیم دانش، نگهداری و استفاده از دانش و ارزیابی و بازخور به ترتیب برابر با ۹۰۵/۰، ۹۴/۰، ۸۹۸/۰، ۹۰۹/۰و ۹۳۸/۰ و از حداقل قابل قبول یعنی ۴/۰ بیشتر بوده است، بنابراین نقش هر پنج عامل به عنوان عوامل تشکیل دهنده مدیریت دانش مورد تأیید قرار گرفت.

(( اینجا فقط تکه ای از متن درج شده است. برای خرید متن کامل فایل پایان نامه با فرمت ورد می توانید به سایت feko.ir مراجعه نمایید و کلمه کلیدی مورد نظرتان را جستجو نمایید. ))

بار عاملی مربوط به شاخص های متغییر مدیریت دانش شکل ۶-۴:
شاخص های تشکیل دهنده رهبری تحول آفرین شامل رفتارهای آرمانی، ویژگی های آرمانی، انگیزش الهام بخش، ترغیب دهنی و ملاحظات فردی هستند که با توجه به اینکه بار عاملی مربوط به این شاخص ها به ترتیب برابر با ۸۴۲/۰، ۸۶۳/۰، ۹۲۶/۰، ۹۱/۰، ۸۵۹/۰ بوده است، لذا می توانیم این متغییرها را به عنوان شاخص های تشکیل دهنده بعد رهبری تحول آفرین بدانیم.
بار عاملی مربوط به شاخص های متغییر رهبری تحول آفرین شکل ۷-۴:
با توجه به ادبیات موضوع تحقیق، متغییرهای پاداش مشروط، مدیریت بر مبنای استثناء فعال و مدیریت بر مبنای استثناء منفعل به عنوان شاخص های تشکیل دهنده بعد رهبری تبادلی معرفی شدند که نتایج تحلیل نشان داد، بار عاملی مربوط به این شاخص به ترتیب برابر با ۹۱۲/۰ ، ۸۱۴/۰ و ۲۶۳/۰ بوده است. همانگونه که قبلاً نیز بیان گردید، از آنجا که بار عاملی متغییرهای پاداش مشروط و مدیریت بر مبنای استثناء فعال بزرگ تر از حداقل قابل قبول یعنی ۴/۰ است، لذا این دو متغییر به عنوان شاخص های تشکیل دهنده رهبری تبادلی مورد تأیید قرار می گیرند اما در مورد مدیریت بر مبنای استثناء منفعل، با توجه به اینکه بار عاملی آن کمتر از حداقل قابل قبول است، بنابراین این متغییر از مدل حذف می گردد.
بار عاملی مربوط به شاخص های متغییر رهبری تبادلی شکل۸-۴:
۲-۷-۴ مدل مفهومی تحقیق در قالب مدل سازی معادلات ساختاری
با توجه به تحلیل های صورت گرفته در قسمت قبل، تعیین اهداف دانشی، شناسایی و کسب دانش، توسعه و تسهیم دانش، استفاده و نگهداری از دانش و ارزیابی و بازخور به عنوان پنج شاخص مربوط به بعد مدیریت دانش مورد تأیید قرار گرفتند. همچنین نتایج تحلیل ها در مورد رهبری تحول آفرین نشان داد که پنج شاخص ویژگی های آرمانی، رفتارهای آرمانی، انگیزش الهام بخش، ترغیب ذهنی و ملاحظات فردی به عنوان عوامل تشکیل دهنده این بعد محسوب می شوند که بیشترین بارعاملی را دارا می باشند. بعد دیگر رهبری تبادلی است که دو شاخص تشکیل دهنده ی آن شامل پاداش مشروط و مدیریت بر مبنای استثناء فعال مورد تأیید قرار گرفتند، اما مدیریت بر مبنای استثناء منفعل به دلیل بار عاملی پایین مورد تأیید قرار نگرفت و از جریان تحلیل حذف گردید. و همچنین از میان متغییرهای مکنون مدل، سبک رهبری عدم مداخله گر به دلیل اینکه معناداری رابطه آن با مدیریت دانش مورد تأیید قرار نگرفت از مدل حذف می گردد و در نهایت بر اساس این نتایج و با توجه به فرضیات تحقیق مدل مفهومی نهایی بر اساس مدل سازی معادلات ساختاری در قالب شکل ۹-۴ ارائه گردید.
انگیزش الهام بخش
ترغیب ذهنی
ملاحظات فردی
ویژگی های آرمانی
رفتارهای آرمانی
تعیین اهداف دانشی
شناسایی و کسب دانش
توسعه و تسهیم
ارزیابی و بازخور
استفاده و نگهداری
پاداش مشروط
مدیریت بر مبنای استثناء فعال
شکل ۹-۴: مدل مفهومی بر اساس مدل سازی معادلات ساختاری
۳-۷-۴ نمودار مسیر و آزمون فرضیات با بهره گرفتن از مدل سازی معادلات ساختاری
بر اساس مدل مفهومی مبتنی بر مدل سازی معادلات ساختاری که در قسمت قبل ارائه گردید، ضرایب مسیر و آماره t مربوط به هر یک از فرضیات فرعی و رابطه هر یک از انواع سبک رهبری با مدیریت دانش مورد بررسی قرار گرفت. اندازه ضرایب مسیر، نشان دهنده قدرت و قوت رابطه بین دو متغییر مکنون است. ضرایب مسیر مثبت نشان دهنده اثرات مثبت (روابط مستقیم بین دو متغییر) یک متغییر بر متغییر دیگر است. در صورتی که علامت منفی نشان دهنده اثرات منفی (روابط معکوس) یک متغییر بر متغییر دیگر است. ضرایب مسیر مربوط به مدل در جدول ۶-۴ ارائه گردیده است.
جدول ۶-۴: ضرایب مسیر متغییر های مکنون مدل

ضرایب مسیر

ابعاد

۲۵۳/۰

مدیریت دانش رهبری تحول آفرین

۵۵۳/۰

مدیریت دانش رهبری تبادلی

۱۲۵/۰-

مدیریت دانش رهبری عدم مداخله گر

به منظور بررسی آماره های t مربوط به هر کدام از ارتباطات موجود در مدل سنجش (روابط بین ابعاد)، از قابلیت Bootstrapping نرم افزار PLS استفاده گردید. برای تأیید یک فرضیه در سطح معنادار ۹۵/۰ باید حداقل t آماری معادل ۹۶/۱ باشد. شکل ۱۰-۴ مقدار آماره t مربوط به متغییرهای مکنون مدل را نشان می دهد.
شکل ۱۰-۴: مقدار آماره t مربوط به متغییرهای مکنون مدل
اولین فرضیه فرعی تحقیق به شرح زیر می باشد:
« بین سبک رهبری تحول آفرین و اقدامات مدیریت دانش در صندوق ضمانت صادرات ایران رابطه معنا داری وجود دارد.»
به منظور بررسی این فرضیه ضریب مسیر مربوطه، در نرم افزار حداقل مربعات جزئی محاسبه گردید که معادل ۲۵۳/۰ می باشد. این ضریب نشان دهنده رابطه مثبت و معنی دار میان رهبری تحول آفرین و مدیریت دانش می باشد و نتایج تحلیل رگرسیون صورت گرفته به وسیله نرم افزار spss را تأیید می نماید. همچنین مقدار آماره t در مورد رابطه میان رهبری تحول آفرین و اقدامات مدیریت دانش برابر با ۲۲۳/۳ می باشد که با توجه به اینکه بالاتر از مقدار آستانه ای ۹۶/۱ است، مؤید معنی داری رابطه میان این دو متغییر می باشد.
فرضیه فرعی دوم در این تحقیق به صورت ذیل ارائه گردید:
« بین سبک رهبری تبادلی و اقدامات مدیریت دانش در صندوق ضمانت صادرات ایران رابطه معنا داری وجود دارد.»
ضریب مسیر مربوط به این رابطه معادل ۵۵۳/۰ می باشد که رابطه مثبت و معنی دار میان این دو متغییر را تأیید می کند. از طرفی با توجه به اینکه مقدار آماره t مربوط به رابطه رهبری تبادلی و اقدامات مدیریت دانش معادل ۵۰۲/۸ می باشد و بیشتر از مقدار بحرانی ۹۶/۱ است، معنی داری رابطه میان این دو متغییر نیز تأیید می گردد.