تقسیم‌بندی اسیدهای چرب ممکن است با توجه به شماره‌گذاری زنجیره کربنی آنها نیز صورت بگیرد. مثلاً در یک روش که از نظر بیولوژیک مهم است موقعیت اولین پیوند دوگانه نسبت به کربن گروه متیل انتهایی (کربن شماره یک) زنجیره کربنی سنجیده می‌شود. در چنین حالتی از حرف (امگا) برای نشان دادن محل پیوند دوگانه ذکر شده استفاده می‌گردد. مثلاً طبق این روش اسید لینولئیک با ۱۸ کربن و دو پیوند دوگانه به صورت ۶ ۳: ۱۸مشخص می‌شود، این نشان می‌دهد که اولین پیوند دوگانه، شش کربن تا گروه متیل انتهایی فاصله دارد. به این ترتیب این اسید با اسیدهای چرب دیگر که دارای این خصوصیت هستند، در یک گروه قرار می‌گیرند که تحت عنوان گروه ۶ معرفی می‌شوند. علاوه بر گروه ۶ دو گروه دیگر یعنی گروه ۳ و ۹ وجود دارند. اسید لینولئیک به گروه ۳ (۱۸:۳ ۳) و اسید اولئیک به گروه ۹ تعلق دارند. چنانچه شماره‌گذاری کربن از طرف گروه کربوکسیل اسید چرب صورت گیرد. (یعنی روشی که بیشتر متداول است). گروه‌های دیگر و جدیدی از اسید چرب تشکیل می‌گردد. در این حالت قبل از مشخص کردن محل پیوند دو گانه به جای از حرف (دلتا) استفاده می‌شود.

( اینجا فقط تکه ای از متن فایل پایان نامه درج شده است. برای خرید متن کامل پایان نامه با فرمت ورد می توانید به سایت feko.ir مراجعه نمایید و کلمه کلیدی مورد نظرتان را جستجو نمایید. )

توجه به اسیدهای چرب از نقطه نظر اساسی و غیر اساسی بودن آنها نیز حائز اهمیت است. اسیدهای چرب اساسی آنهایی هستند که علیرغم داشتن بیولوژیک مهم خود، بدن انسان قادر به ساخت آنها نیست و باید از طریق غذا وارد بدن شوند. اسیدهای چرب گروه ۶ اسیدهای چرب اساسی محسوب می‌شوند.
علاوه بر گروه‌های اسیدهای چرب ذکر شده که اساساً به صورت خطی هستند در طبیعت اسیدهای چربی به شکل حلقوی، انشعابی و یا دارای هیدروکسیل یا کتونی وجود دارند که در این میان تنها اسید ریسنولئیک دارای اهمیت مشخصی است. این اسید که دارای ۱۸ کربن، یک پیوند دوگانه و یک عامل هیدروکسیل می‌باشد، حدود ۹۰% از اسیدهای چرب روغن کرچک را تشکیل می‌دهد و وجود عامل هیدروکسیل سبب بوجود آمدن ویژگی خاصی از نقطه نظر ویسکوزیته در این روغن می‌شود. در جدول ۲- ۴ نام، ساختمان و نقطه ذوب اسیدهای چرب اشباع و غیراشباع مشخص گردیده است.
توجه به منابع مختلف روغنی نشان دهنده تفاوتهای بارزی از نقطه نظر اسیدهای چرب تشکیل دهنده آنها می‌باشد. بنابراین اسیدهای چرب ممکن است از این جهت نیز مورد نظر قرار بگیرند که این هم می‌تواند نوعی تقسیم‌بندی محسوب شود.
در میان این منابع، چربی شیر نشخورکنندگان دارای اسیدهای چرب بسیار متنوعی است. تعداد کربن در این اسیدهای چرب ۲-۳ بوده و در بین آنها اسیدهایی با زنجیره کربنی فرد و یا دارای انشعاب نیز مشاهده می‌شوند. نکته درخور توجه در مورد این چربی، وجود مقدار چشمگیری اسید چرب ترانس در آن است. به طوری که حدود یک چهارم مجموع اسیدهای چرب غیراشباع آن به شکل ترانس (مشخصاً به صورت اسید الائیدیک) می‌باشد. علت وجود اسید ترانس انجام عمل هیدروژنه کردن اسید چرب توسط میکرو ارگانیسم‌های موجود در معده نشخوارکنندگان است که تولید ایزومر ترانس را نیز به همراه دارد. به طور کلی تاکنون حدود ۵۰۰ نوع اسید چرب مختلف در شیر این حیوانات مشخص شده است.
چربی ذخیره حیوانات (عالی) موجود در ماده خشک اساساً از اسیدهای دارای ۱۶ و ۱۸ کربن تشکیل شده است، و بخش مهمی از آن به صورت اسیدهای اشباع پالمتیک و استئاریک می‌باشد. (۴۹)
روغن حیوانات دریایی نیز از لحاظ اسیدهای چرب دارای تنوع زیادی است. در این مورد، تعداد کربن اسیدهای چرب از ۱۴-۲۲ متغیر می‌باشد. همچنین تعداد پیوند دو گانه در آنها زیاد و به ۶ پیوند در یک اسید می‌رسد، روغن دانه‌های روغنی که مهمترین منبع روغنی محسوب می‌شوند بیشتر از اسیدهای غیراشباع با ۱۸ کربن که بطور عمده شامل اولئیک اسید و لینولئیک اسید می‌باشد تشکیل گردیده است.
جدول ۲-۴. اسیدهای چرب اشباع

نام معمول

نام سیستماتیک

فرمول ساختاری

تعداد لیپید

Propionic acid

Propanoic acid

CH3CH2COOH

C3:0

Butyric acid

Butanoic acid

CH3(CH2)2COOH

C4:0

Valeric acid

Pentanoic acid

CH3(CH2)3COOH

C5:0

Caproic acid

Hexanoic acid

CH3(CH2)4COOH

C6:0

Enanthic acid

Heptanoic acid

CH3(CH2)5COOH

C7:0

Caprylic acid

Octanoic acid

CH3(CH2)6COOH

C8:0

موضوعات: بدون موضوع  لینک ثابت


فرم در حال بارگذاری ...