۲-۷-۱- عدم اطمینان محیطی^[۲]

عدم اطمینان محیطی یک مفهوم کلیدی در ادبیات نظریه و طراحی سازمان است. به ویژه در نظریه هایی که ماهیت و چگونگی تعامل سازمان و محیط را تبیین می نمایند. بخش مهمی از فعالیت های تجربی و نظری با هدف مفهوم سازی سنجش و اندازه گیری عدم اطمینان محیطی انجام شده است. اکثر این تلاش ها و اقدامات ناظر بر این پیش فرض ضمنی است که عدم اطمینان برای حفظ تعادل سازمانی و عملکرد رضایت بخش غیر کارکردی و مضر است. ‌بنابرین‏ برای شناسایی و تجویز روش ها و راهبرهایی که مدیران بتوانند پیامدهای منفی عدم اطمینان را کاهش داده و یا از بین ببرند تمرکز شده است. به رغم این حقیقت که مفهوم عدم اطمینان محیطی موجد زمینه نظری قوی و با اهمیتی است تحقیقات تجربی انجام شده از ناسازگاری و اغلب مشکلاتی در تفسیر نتایج برخوردارند پرسش اصلی این است که سازمان های اثربخش و موفق چگونه خود را با شرایط عدم اطمینان محیطی تطبیق می‌دهند ؟(اشرفی، ۱۳۸۱ ، ۵)

۳-۷-۱- هزینه سرمایه گذاری^[۳]

مفهوم هزینه سرمایه بر این فرض مبتنی است که هدف یک شرکت عبارت است از به حداکثر رساندن ثروت سهام‌داران، رعایت این اصل باعث خواهد شد که هزینه سرمایه(با توجه به نوع کاربرد آن)مفاهیم دیگری را مطرح کنیم.

ارائه تعریفی از سرمایه، هر شرکتی دارای ریسک وبازده مخصوص به خود است (البته مقصود شرکتی است که هدف تحصیل سود باشد) هر یک از ‌گروه‌های سرمایه گذار، مثلآ دارندگان اوراق قرضه، سهام ممتاز و سهام عادی خواهان میزانی از نرخ بازدهی هستند که در خورریسک مربوط به آن باشد. هزینه سرمایه عبارت است از حداقل نرخ بازدهی که شرکت باید به دست آورد تا بازده مورد انتظارسرمایه گذاران در شرکت تامین شود(جهانخانی و پاسائیان، ۱۳۹۰، ۳۱۷)

اصطلاح “هزینه سرمایه” در واقع “نرخ بازده مورد انتظار” یک سرمایه گذاری است و مترادف اصطلاح”بازده مورد انتظار” می‌باشد. روش میانگین موزون هزینه سرمایه تکنیکی است که بازده مورد انتظار را برحسب اجزاء منفرد تشکیل دهنده ساختار سرمایه شرکت اندازه گیری می‌کند. در این روش، هزینه هریک از اقلام بدهی و بازده هر یک از اقلام حقوق صاحبان سهام به طور جداگانه محاسبه می شود.(وکیلی فرد، ۲۸،۱۳۸۸)

۴-۷-۱- تحقیق و توسعه^[۴]

در آینده حفظ و به دست آوردن مزایای رقابتی بی نهایت مشکل است برای باقی ماندن در عرصه رقابت، شرکت ها باید سرمایه گذاری های زیادی در فعالیت های تحقیق و توسعه داشته باشند، اگر چه در کوتاه مدت این هزینه ها مقرون به صرفه نباشند. به دلیل وجود رقابت تنگ و فشرده، شرکت ها باید به صورت مداوم و پیوسته تولیداتشان را تغیر دهند و همراه با فن آوری و تکنولوژی روز دنیا باشند، چرا که مزایای رقابت، به وسیله ابداعات و نوآوری ها حاصل می شود. ‌بنابرین‏، بدون سرمایه گذاری تحقیق و توسعه به دست آوردن شهرت و سود غیر ممکن است(رهنمای رودپشتی، ۱۳۸۸، ۱۶)

۵-۷-۱- نرخ بهره^[۵]

نرخ بهره در زمان هایی که قیمت ها تغییر می‌کند نرخ بازدهی اسمی سرمایه گذاری ها، نمودگر ضعیفی از نرخ بازدهی واقعی است که سرمایه گذاران کسب می‌کنند چون بخشی از عایدات اضافی ناشی از سرمایه گذاری می‌تواند برای جبران کاهش قدرت خرید سرمایه گذاران به علت تورمی که در طی مدت سرمایه گذاری ایجاد شده است مورد نیاز باشد در نتیجه به منظور حذف اثر تورم برای تعین نرخ بهره واقعی باید در این نرخ بازدهی اسمی تعدیل ایجاد گردد عمومأ نیز از شاخص قیمت مصرف کننده برای این منظور استفاده می شود(شریعت پناهی، ۱۳۸۹، ۴۹۰)

فصل دوم

ادبیات تحقیق

۱-۲-مقدمه

یکی از مباحث مهم در بودجه بندی سرمایه ای جدال با ریسک در ارزیابی طرح ها است. به طور کلی دو روش برای ارزیابی طرح ها تحت روش ارزش خالص فعلی وجود دارد. طبق روش اول، که همان روش سنتی یا روش ارزش فعلی خالص ایستا نامیده می شود، ارزش اختیارات جهت ارزیابی طرح ها یا منظور نمی شود یا ارزش یابی اختیارات سرمایه گذاری به طور کامل اجرا نمی شود. در حالی که اهمیت اختیارات در بلند مدت معنا پیدا می‌کند. اما طبق روش دوم که با عنوان روش ارزش فعلی خالص راهبردی نامیده می شود ‌به این موضوع پرداخته می شود (علی نژاد ساروکلایی، ۱۳۸۸، ۴۴).

در این فصل پس از مروری مختصر بر سابقه تاریخی اختیارات سرمایه گذاری، پیرامون موضوعاتی هم چون اختیارات سرمایه گذاری، موارد تشابه و افتراق اختیارات سرمایه گذاری با اختیارات مالی، اختیارات سرمایه گذاری در دارایی های سرمایه ای و گونه های اختیارات سرمایه گذاری توضیح داده شده است. و در انتهای فصل به تحقیقات به عمل آمده از منابع خارجی و داخلی و ذکر نتایج آن ها نیز اشاره گردیده است.

۲-۲- نگاهی مختصر بر سابقه تاریخی اختیارات سرمایه گذاری

اصطلاح اختیارات سرمایه گذاری اصطلاحی نسبتأ جدید به شمار می‌آید ولی سرمایه گذاری در دارایی های سرمایه ای (بودجه بندی سرمایه ای) عمری بسیار طولانی دارد. به هر حال، اصطلاح اختیارات سرمایه گذاری برای اولین بار توسط استوارت مه یزراستاد دانشگاه ام آی تی ابداع و به کار گرفته شد. البته قابل ذکر است که در سال ۱۹۳۰ اروینگ فیشر به روشنی مطالبی را در ارتباط با قابلیت دسترسی مالک واحد تجاری به اختیارات بیان نموده است. مفهوم اختیارات سرمایه گذاری توسط مایکل مابوسین استادیار مدرسه تجاری کلمبیا شهرت یافت. مابوسین اختیارات سرمایه گذاری را برای توصیف شکاف بین قیمت های بازار سهام برخی از بنگاه ها و

ذاتی آن بنگاه ها که از روش سنتی ارزش یابی به ویژه فنون جریان وجوه تنزیل شده استفاده می‌کردند به کار برد.

ادواردو شوآرتز به نوعی در پژوهش های علمی در این زمینه پیش قدم بوده است. هم چنین لنوس تری جرجیس از صاحب نظران معاصری است که در ارتباط با اختیارات سرمایه گذاری مطالعات زیادی انجام داده و کتاب و مقالات زیادی از وی به چاپ رسیده است.

۳-۲- اختیارات سرمایه گذاری چیست؟

اصطلاح اختیارات سرمایه گذاری از دو کلمه اختیار و سرمایه گذاری یا سرمایه ای تشکیل شده است. که معادل لاتین آن از ترکیب دو واژه «Real» و «Option» به وجود آمده است. تحلیل اختیارات سرمایه گذاری در دارایی های سرمایه ای بر این اساس استوار است که در هنگام انجام سرمایه گذاری در دارایی های حقیقی مانند زمین، ساختمان و ماشین آلات اختیارات ویژه ای مشابه اختیارات دارایی های مالی (اختیار خرید و اختیار فروش) نهفته است (دستگیر، ۱۳۸۳، ۷۸).

اختیارات سرمایه گذاری حقی است تا سرمایه گذار بتواند اکنون یا آینده عملی را انجام دهد، در صورتی که انجام ندادن آن تعهدی برای وی به وجود نمی آورد (دنوفیل، ۲۰۰۰، ۷۸).^[۶]

۲-۲-۱-۳-۱۲-۳- شرایط عمومی پیمان

شرط پاره ای از عقد و تابع آن است. ‌بنابرین‏، اصل صحت قراردادها شامل شروط ضمن آن نیز می شود. پیشینه این نهاد قراردادی در فقه هم این نتیجه را تأیید می‌کند (المؤمنون عند شروطهم): فساد شرط بایستی احراز شود وگرنه هر شرط را باید محترم داشت، و این خود یکی از مبانی آزادی قراردادها و احترام به پیمان و عهد است. (کاتوزیان،سال ۱۳۸۷، ص۱۴۵)

در ماده ۲۳۲ قانون مدنی شروط باطلی که مبطل عقد نیست چنین ذکر گردیده: «شروط مفصله ذیل باطل است ولی مفسد عقد نیست:

۱- شروطی که انجام آن غیر مقدور باشد ؛

۲- شرطی که در آن نفع و فایده نباشد؛

۳- شرطی که نامشروع باشد.»

در ماده ۲۳۳ نیز شروط باطل و مبطل عقد چنین بیان شده است: « شروط مفصله ذیل باطل و موجب بطلان عقد است:

۱- شرط خلاف مقتضای عقد

۲- شرط مجهولی که جهل به آن موجب جهل به عوضین شود.

البته صحت شرط ‌به این موارد محدود نمی شود و گستردگی بسیار زیادی دارد.

عقد مجموعه ای هماهنگ است که هرچه در آن به صورت ‌تعهد و شرط گنجانده شود جزئی از عقد محسوب می‌گردد، خواه این تعهدات و شروط از تعهدات اصلی باشد یا تبعی، در حقوق ما نوع تعهدات اگر فرعی باشد از اصل قرارداد فاصله می‌گیرد، اما بازهم جزئی از قرارداد محسوب می شود.

شرایط عمومی عبارت است از تعهدات تبعی غیر قابل تغییر و عام حاکم بر پیمان. بر این اساس تعهدات و التزامات مندرج در شرایط عمومی پیمان، جنبه عام دارد که باید در تمامی قراردادهای پیمانکاری رعایت شود و اساساَ هیچگونه تغییری نباید در آن ها ایجاد شود به عبارت دیگر شرایط عمومی شرایطی است که اصول کلی حاکم بر پیمان را تعیین می‌کند، در حقیقت شرایط عمومی یک چها چوب کلی است که بسیاری از تکالیف، حقوق و مسؤولیتهای کارفرما و پیمانکار در آن قید شده است. طرفین عملکرد خود را ‌در مورد اجرای یک پروژه در همان ‌چارچوب تنظیم می‌کنند. از آنجا که مفاد شرایط عمومی، جنبه عام و کلی دارد فرض بر این است که پیمانکار نظیر قانون حاکم بر پیمان از آن مطلع است. (اسماعیلی هریسی،۱۳۹۱،ص۸۶)

بر طبق ماده ۳ شرایط عمومی پیمان، که با نام پیمان از طریق سازمان برنامه و بودجه (معاونت برنامه ریزی و مدیریت راهبردی رئیس جمهور) به تصویب رسیده و برای قراردادهای پیمانکاری مورد استفاده قرار می‌گیرد، شرایط عمومی پیمان، همان متن قانون مورد بحث است، که شرایط پیمان را بیان می‌کند. برای مثال شرایط بیان شده در این قانون و برای قراردادهای پیمانکاری می توان موارد زیر را نام برد.

تاییدات و تعهدات پیمانکار، تعهدات و اختیارات کارفرما، تضمین، پرداخت، تحویل کالا، حوادث قهری، فسخ، ختم، تعلیق، هزینه تسریع و غیره.

۲-۲-۱-۳-۱۲-۴- شرایط خصوصی پیمان

شرایط خصوصی با توجه به موضوع کار مورد پیمان تنظیم می‌گردد و از شرایط عمومی که برای همه ی قراردادهای پیمان اجرا می شود، تفاوت دارد، زیرا هر پیمان دارای ویژگی های خاص خود است که کارفرما و پیمانکار برای مشخص تر شدن موضوع پیمان آن را در شرایط خصوصی درج می‌کنند.

با توجه به موافقتنامه مربوط به شرایط عمومی پیمان و شرایط خصوصی پیمان که بر اساس بخشنامه شماره ۸۴۲/۱۰۸۸۵۴/۱۰۲ مورخ ۳/۳/۱۳۷۸ به دستگاه های اجرایی، مهندسان مشاور و پیمانکاران ابلاغ گردید، بند های مربوط به شرایط خصوصی از قبل تعیین شده و طرفین اجازه تغییر در متن این شرایط را ندارند، فقط به تناسب موضوع پیمان جاهای خالی را پر می‌کنند، با وجود اینکه شرایط خصوصی حاوی ویژگی های پیمان است و نسبت به شرایط عمومی اولویت دارد، شرایط خصوصی در طرحهای عمرانی که کارفرمای آن دولت است به نحوی تنظیم می‌گردد که درچهاچوب شرایط عمومی برای آن ها تعیین کرده، تدوین می‌گردد. به همین دلیل نباید و نمی توان مطالبی را خارج از محدوده مشخص شده در شرایط خصوصی تعیین نمود.

شرایط خصوصی که در شرایط عمومی پیمان بیان شده دارای ۲۵ ماده است و مواد مذکور از ترتیب خاصی برخوردار نیست بلکه متناسب با شرایط عمومی بیان شده است.

۲-۳- مبانی قراردادهای دولتی

تحول در قلمرو علوم اقتصادی، اجتماعی و سیاسی، تغییر وضع حکومتها از استبدادی به مردمی و افزایش وظایف اجتماعی حکومتها، توسعه حقوق، مدیریت و اجتماعی شدن قراردادها موجب پیدایش شعبه های گوناگون در قراردادها شده است، نوع خاصی از قراردادها به وجود آمد که قراردادهای اداری نام دارد. (انصاری، ۱۳۸۰، ص ۱۰)

این نوع قراردادها یکی از مباحث مهم حقوق مدنی است و از جمله مصادیق همکاری های اجتماعی و مبادلات و داد و ستدهای اقتصادی است. قرارداد یک قالب حقوقی یا به اصطلاح یک فرمول حقوقی است که به منظور تقسیم منافع حاصله از یک تعامل و همکاری مشترک بین دو یا چند شخص به کار گرفته می شود.

۲-۳-۱- اهداف قراردادهای عمومی

قراردادهای عمومی تبلور نیازها و سیاستهایی است که دولت، در عقد قرارداد تعقیب می کند و اما، اهداف و سیاست‌های دولت در این زمینه به شرح زیر مورد بررسی قرار می‌گیرد.(طباطبائی مؤتمنی، ۱۳۸۴، ص ۱۰۰)

۲-۳-۱-۱- حفظ منافع مالی دولت

افراد در انتخاب پیکانکاران، ئ تعیین شرایط قراردادی خود آزادی کامل دارند و خود متحمل تبعات آن هستند، لیکن در قرارداد دولتی اگر سازمانی قرارداد منعقد نماید و این قرارداد غبن آمیز باشد، زیان آن متوجه همه ملت خواهد بود و لذا منافع عمومی ایجاب می‌کند که پیمانکاران ادارات و سازمان‌های دولتی به گونه ای باشند، تا در عین اینکه با صلاحیت ترین آن ها انتخاب می شود، منافع عمومی نیز تأمین گردد. .(طباطبائی مؤتمنی، ۱۳۸۴، ص ۱۰۰)

۲-۳-۱-۲- تأمین خدمات مطلوب

وقتی اداره به انجام خدماتی مبادرت می‌کند، مثلاً ساختمان، خیابان، یا راهی را احداث می‌کند، هدف این است که، خدمات در حد مطلوب، و منطبق بر استاندارد های فنی و ایمنی و علمی باشد و برای عامه مفید واقع شود.

۲-۳-۱-۳- گسترش خدمات پیمانی

یکی از مسائلی که موجب اهمیت قراردادهای اداری شده است، به کار گیری شیوه پیمانی در اداره خدمات عمومی است، که مدیریت پیمانی خوانده می شود. امروزه انجام برخی امور خدمات عمومی از قبیل امور اجتماعی و اقتصادی و فرهنگی و تعاونی به صورت قرارداد به شرکت‌ها و اشخاص خصوصی واگذار می شود، و دولت در آن به برنامه ریزی و نظارت می پردازد، هدف از این نوع مدیریت، جلب همکاری مردم و بهره گیری از کمک ها و ابتکارات خصوصی در اجرای طرح ها و برنامه های اقتصادی، اجتماعی و عمرانی است، مزایای مدیریت پیمانی در ایجاد تفاهم و برقراری یک رابطه خوب میان اداره و افراد و جلب همکاری آن ها را، موجب شده است که این شیوه از مدیریت در بسیاری از کشورهای پیشرفته با حسن استقبال مواجه شده است.

۲-۳-۲- قوانین و ویژگی‌های مربوط به قراردادهای دولتی

۲-۴-۲-۱- خانواده الگوهای پردازش اطلاعات

این الگوها بر روش­هایی تأکید ‌می‌کنند که از طریق گردآوری اطلاعات و سازماندهی آن­ها، درک مشکلات و ارائه راه ­حل­هایی برای آ­ن­ها و توسعه مفاهیم و زبان برای انتقال راه ­حل­ها، شور و شوق انسان را برای درک جهان افزایش می­ دهند. بعضی از این الگوها، مفاهیم و اطلاعاتی برای فراگیران فراهم می­نمایند؛ مثل الگوی کسب مفهوم؛ برخی الگوها بر مفهوم­سازی و فرضیه سازی و تحلیل و آزمون فرضیه تأکید ‌می‌کنند؛ مثل تفکر استقرایی؛ برخی دیگر بر تفکر خلاق تأکید ‌می‌کنند؛ مثل بدیعه پردازی؛ و برخی نیز برای افزایش توانایی ذهنی طراحی ‌شده‌اند. صرف نظر از جنبه­ های تاکیدی این الگوها، هدف مشترک آن­ها پرورش کاوشگری در فراگیران است (قورچیان، ۱۳۷۹).

جدول ۲-۱- خانواده ها ی تدریس پردازش اطلاعات و الگوهای آن (به نقل از محمودی، ۱۳۸۲).

۲-۴-۲-۲- خانواده الگوهای تعامل اجتماعی

این دسته از الگوها گروه – محور بوده و هدف اصلی آن­ها ایجاد مهار­ت­ها یا قابلیت ­های اجتماعی است. به عبارتی دیگر اعطای مهارت­ های لازم به فراگیران برای مشارکت فعال در عرصه اجتماعی است. این مجموعه از الگوها با بهره گرفتن از راهبردهای مشارکتی در فرایند یاددهی یادگیری، در دانش ­آموزان تعهد اجتماعی ایجاد ‌می‌کنند. این الگو به دانش ­آموزان کمک ‌می‌کنند تا از طریق بررسی کاوشگری­جمعی، ساخت دانش را فراگیرند (قورچیان، ۱۳۷۹).

جدول ۲-۲- خانواده­های تدریس اجتماعی و الگوهای آن (به نقل از محمودی، ۱۳۸۲).

۲-۴-۲-۳- خانواده الگوهای رفتاری

هدف اساسی ایجاد رفتارهای مشخص در فراگیران ‌می‌باشد. این الگوها برنامه هایی برای کاهش ترس­های مرضی، آموختن و حساب کردن، رشد مهارت­ های ورزشی و اجتماعی، جایگزین کردن آرامش و آسایش به جای اضطراب و آموختن پیچیدگی­های مهارت­ های فیزیکی، اجتماعی و ذهنی لازم برای هدایت یک هواپیما یا شاتل فضایی تدوین نمود­ه­اند. مبنای نظری این الگوها را مکتب رفتارگرایی تشکیل می­دهد و جهت رسیدن به اهداف موردنظر از اصول و تکنیک­های رفتاری حداکثر استفاده را ‌می‌کنند. مثل؛ آموزش مستقیم گانیه، یادگیری درحد تسلط بلوم و بلاک، یادگیری برنامه­ ریزی شده اسکینر و غیره.

جدول ۲-۳- خانواده­های تدریس سیستم­های رفتاری و الگوهای آن (به نقل از محمودی، ۱۳۸۲).

۲-۴-۲-۴- خانواده الگوهای رشد ویژگی­های فردی

این خانواده شامل الگوهایی هستند که مهم­ترین ویژگی آن­ها فردمحوری است. استفاده از این الگوها ضمن اینکه ویژگی­های مثبت شخصیتی از قبیل «اتکاء به نفس، استقلال، خود ارزشی، خود پنداره و اراده فراگیران» را ایجاد و تقویت ‌می‌کنند، موقعیت­هایی را فراهم می­سازند که با بهره گرفتن از آن­ها معلم می ­تواند در نقش درمانگر ظاهر شده و از طریق برقراری رابطه قوی عاطفی با فراگیران به مداوای روحی آن­ها بپردازد، مثل الگوی ایفای نقش، بدیعه پردازی.

جدول ۲-۴- خانواد­ه­های تدریس سیستم­های رفتاری و الگوهای آن (به نقل از محمودی، ۱۳۸۲).

۲-۴-۳- روش های تدریس

صفوی (۱۳۷۵) روش تدریس را به صورت زیر تعریف نموده است؛ روش تدریس عبارت است از راه منظم، با قاعده و منطقی برای ارائه درس ‌می‌باشد.

گیج و برلاینر^[۳۳] (۱۳۷۴)، روش تدریس را به شرح زیر تعریف نموده ­اند؛ روش تدریس عبارت است؛ از یک الگوی بازرخداد رفتار تدریس، قابل اجرا در موضوعات مختلف درسی، که مشخصه تنها یک معلم نیست و به یادگیری ارتباط دارد.

۲-۴-۳-۱- روش­های تدریس مبتنی بر انتقال مستقیم

روش­های تدریس مبتنی بر انتقال مستقیم شامل روش یادسپاری، روش سخنرانی و روش نمایش علمی ‌می‌باشد که در زیر به اختصار به آن­ها اشاره می­گردد:

۱- روش یادسپاری

روش یادسپاری یکی از قدیمی­ترین و متداول­ترین روش­های آموزش در فرایند یاددهی- یادگیری به ویژه در رشته­ هایی چون آموزش زبان، ادبیات و تاریخ است. هدف اصلی این روش ایجاد مهارت دریافت درست اطلاعات و ذخیره­سازی آن­ها در حافظه، به منظور بازیافت و به کارگیری آن­ها در فعالیت­های مختلف علمی است. یادسپاری فعالیتی است که در تمام طول زندگی همیشه همراه ماست. ما در تمام مراحل زندگی ناگزیریم بسیاری از کلمات، رویدادها، مفاهیم و قوانینی را که پیش از ما ساخته و ارائه ‌شده‌اند به حافظه بسپاریم تا بتوانیم با جهان پیرامون خود ارتباط برقرار کنیم. اما بسیاری از افراد دیدی منفی نسبت به روش یادسپاری در محیط­های آموزشی دارند. آنان بر این باورند که در دنیای انفجار اطلاعات یادسپاری و یادآوری تمام یافته ­های علمی ممکن نیست و ‌بنابرین‏ نمی­تواند جایگاه مؤثر و ارزشمندی در فرایند آموزش داشته باشد، از این رو معلمان و مجریان برنامه ­های درسی باید شرایطی را فراهم کنند که دانش ­آموزان به جای انباشت فراورده­های علمی در ذهن، روش کسب اطلاعات و کاربرد آن­ها را بیاموزند (ماتیوز^[۳۴]، ۱۹۹۴).

۲- روش سخنرانی

روش سخنرانی در نظام­های آموزشی سابقه­ای طولانی دارد. به طوری که از زمان یونان باستان تاکنون مورد استفاده اکثر معلمان در سراسر جهان به ویژه در دروس دانشگاهی است. به گفته وول فولک^[۳۵] (۱۹۹۵) یک پنجم تا یک ششم وقت فعالیت­های آموزشی در کلاس درس صرف سخنرانی می شود. ارائه مفاهیم به طور شفاهی از طرف معلم، و یادگیری آن­ها از طریق گوش دادن و یادداشت برداشتن از طرف دانش ­آموزان اساس کار این روش را تشکیل می‌دهد؛ به همین دلیل بعضی این روش را روش توضیحی یا نمایی نیز گفته­اند (به نقل از شعبانی، ۱۳۹۰) .

این شیوه آموزشی، از حالت یک طرفه برخوردار است و جزو روش خطی شمرده می­ شود. در این روش آموزشی، توضیح و توصیف پدیده ­ها از سوی معلم نقش عمده­ای دارد و معلم محور است. هدف عمده این روش، انتقال دانش است. روش سخنرانی برای گروه ­های بزرگ مناسب است و ‌بنابرین‏ تعداد زیادی از فراگیران می ­توانند از آن بهره­مند شوند ( فتحی آذر، ۱۳۸۲).

۳- روش نمایش علمی

یکی از روش­های قابل اجرا در یادگیری مهارت­ های عملی، به ویژه در موقعیت­هایی که امکانات و تجهیزات برای آموزش محدود باشد، روش نمایش علمی است که سابقه نسبتا طولانی دارد، و در این روش دانش ­آموزان مهارت­ های خاص را بر اساس دیدن، شنیدن و تمرین کردن چه به صورت فردی و چه به صورت جمعی می­آموزند. بعضی از متخصصان، اصطلاح روش نمایش علمی را مرکب از توضیح و نمایش یک مهارت تازه به گروه بزرگی از دانش ­آموزان، و سپس انجام تمرین­های منظم از طرف دانش ­آموزان می­دانند (جویس و ویل^[۳۶]، ۱۹۹۲؛ به نقل از شعبانی، ۱۳۹۰).

۲-۴-۳-۲- روش­های تدریس مبتنی بر تعامل

روش­های تدریس مبتنی بر تعامل شامل روش مشارکتی، روش پرسش و پاسخ و روش مشارکتی ‌می‌باشد که در زیر به اختصار به آن­ها اشاره می­گردد:

۱- روش مشارکتی

۲-۱-۱-۲-۳- اضطراب امتحان

در لغت اضطراب امتحان از دو کلمه اضطراب^[۹] و امتحان^[۱۰]تشکیل شده است. منظور از اضطراب نوعی حالت هیجانی نا خوشایند و مبهم است که با پریشانی، وحشت، هراس، تپش قلب، تعرق، سردرد، بی قراری، تکرر ادرار و تشویش همراه است. اما امتحان از نظر تعریفی می توان گفت نوعی ارزشیابی است که طبق اصول معینی انجام می‌گیرد و وسیله ای است برای توصیف و اندازه گیری تغییر رفتار دانش آموزان در جهت اهداف آموزش و پرورش و کمک به بهبود یادگیری آن ها. امتحان، بویژه امتحاناتی که از دانش آموزان گرفته می شود دارای چندین هدف اساسی است؛ کمک به یادگیری دانش آموز؛ کمک به دانش آموز برای آشنایی با ‌هدف‌های‌ آموزشی درس؛ برانگیختن رغبت و علاقه دانش آموز به یادگیری؛ تصمیم گیری برای شروع مراحل بعدی تدریس؛ اصلاح روش تدریس؛ ملاک ارتقاء و طبقه بندی دانش آموزان؛ تصحیح نتایج و فعالیت‌های دانش آموزان و دادن بازخورد به آن ها. با تعریف کوتاه این دو اصطلاح اکنون به تشریح اضطراب امتحان می پردازیم. هنگامی که فرد نسبت به کار آمدی، عملکرد، توانایی و استعداد خود در شرایط امتحان و یا در موقعیت هایی که در آن ها مورد ارزشیابی قرار می‌گیرد دچار نگرانی، تشویش و تردید شود می توان از اضطراب امتحان سخن گفت. در واقع برخی از دانش آموزان در هنگام امتحان، بویژه امتحانات سرنوشت ساز دچار تشویش شدید می‌شوند وضربان قلبشان تند می زند، ‌دست‌هایشان می لرزد، عرق می‌کنند و احساس می‌کنند که ذهنشان خالی شده است. وقتی سؤالات امتحان را می خوانند احساس می‌کنند گیج شده اند و منظور سؤال را متوجه نمی شوند و احساس می‌کنند که همه آنچیزهایی را که خوانده بودند فراموش کرده‌اند (بیابانگرد، ۱۳۸۰). در نهایت بعد از اینکه فشار زیادی به ذهن خود می آورند یا سؤال را بدون پاسخ رها می‌کنند و یا پاسخ بی ربط و نادرستی می نویسند. در این جا آن ها به اهمیت امتحان و عدم موفقیت خود می اندیشند و همین افکار اضطراب آنان را بیشتر می‌کند و عملکردشان را بیشتر تحت تأثیر قرار می‌دهد. وجود مقدار اندکی اضطراب در دانش آموزان ‌در مورد مدرسه و تکالیف آن ضروری است و موجب احساس مسئولیت، برنامه ریزی و مطالعه بیشتر آن ها می شود اما از طرف دیگر، مطالعات متعددی نشان داده است که اگر اضطراب شدید باشد، کاهش پیشرفت تحصیلی دانش آموزان را به همراه خواهد داشت. به بیان دیگر، یکی از دلایل اساسی افت تحصیلی، تجدیدی و یا مردودی دانش آموزان اضطراب امتحان است. لیبرت و موریس(۱۹۶۷) معتقدند که اضطراب امتحان مرکب از دو مؤلفه مهم نگرانی^[۱۱] و هیجان پذیری ^[۱۲]است مؤلفه نگرانی به صورت دلواپسی ذهنی ‌در مورد عملکرد توصیف شده است. هیجان پذیری جنبه برانگیختگی غیر ارادی اضطراب است. اثرات بازدارنده نگرانی بر عملکرد توسط محققان زیادی تأیید شده است. پژوهشگران معتقدند که مؤلفه هیجان پذیری کمتر احتمال دارد که در عملکرد آزمودنی های دارای اضطراب امتحان بالا اختلال ایجاد کند، در حالی که مؤلفه نگرانی توجه بیشتری را می طلبد و مستقیماً به افت تحصیلی در عملکرد و پیشرفت منجر می شود(بیابانگرد،۱۳۸۰). اضطراب ناشی از امتحان نه تنهاباعث می شود که فراگیران نتوانند با مهارت و سرعت مناسب و به طور کاملاً واضح فکر کرده، پاسخهای مطلوب را ارائه دهند، بلکه آرامش روانی آن ها را نیز به خطر می اندازد. بسیاری از اختلالات روانی و بیماری‌های جسمانی در کودکان و نوجوانان ناشی از یک منبع قوی اضطراب است. همواره شایسته است با درک صحیح از ماهیت تفاوت‌های فردی و شناخت درست از ویژگی‌های ذهنی، روانی و جسمی فراگیران از مقایسه بی مورد کودکان با یکدیگر اجتناب ورزیده، رقابت های فردی و گروهی را صرفاً در شرایط عادلانه و با در نظر گرفتن تفاوت‌های فردی و فراهم ساختن محیطی صمیمی ایجاد کرد(افروز،۱۳۸۱).

۲-۱-۱-۳- شرایط جسمانی فراگیران

شرایط فیزیولوژیکی فراگیران از جمله عواملی است که عمدتاًً در بررسی علل افت تحصیلی مورد غفلت واقع می شود. عدم تغذیه مناسب، تحمل دردهای مزمن، بی خوابی، کم خوابی های مکرر، خستگی های مفرط، معلولیتهای فاحش عضوی و به خصوص ضعف بینایی و شنوایی از مهم ترین عوامل زیستی مرتبط با عملکرد تحصیلی است. بیماریهایی همچون تیک های پی در پی، انواع مختلف صرع، لکنت زبان، وسواس از جمله عوامل مؤثر در افت تحصیلی به شمار می‌آید(افروز،۱۳۸۱).بیماری‌های جسمی، نقص در رشد و تکامل بدن و از همه مهم تر مغز و بعضی از غدد مترشحه داخلی تأثیر مهمی در رشد ذهنی افراد دارد، بیماریهایی مانند گواتر، تومورهای مغزی می‌توانند بر پیشرفت تحصیلی تأثیر بگذارند. دیسلکسی^[۱۳] یا نارساخوانی یکی دیگر از ناتوانی های عضوی و بدنی برای یادگیری به شمار می‌آید که با افت تحصیلی در رابطه است. این افراد از بهره هوشی طبیعی برخوردارند ولی پیشرفت آن ها پایین تر از سطح مورد انتظار است، واژه ها و معنی آن ها را به خوبی می شناسند و در مکالمه به کار می‌برند اما خواندن آن ها برایشان دشوار است. نارساخوانی با بینایی و شنوایی ارتباط پیدا می‌کند(بیابانگرد،۱۳۸۰).

افرادی که به گونه ای مبتلا ‌به این قبیل اختلالات هستند، عمدتاًً دچار اضطراب بوده، غالباًبا نوعی فشار و تنش روانی در کلاس حاضر می‌شوند. توجه ‌به این گونه اختلالات می‌تواند عاملی برای پیش گیری از افت تحصیلی دانش آموزان به شمار آید(افروز،۱۳۸۱). فراگیرانی که دارای بنیه ای ضعیف هستند و از سلامت عمومی کامل برخوردار نیستند، نمی توانند به اندازه کافی کوشش و فعالیت داشته باشند. این دسته به خاطر دارا بودن استعداد ابتلا به انواع بیماری‌ها از پیشرفت درسی باز می مانند و دچار عقب ماندگی درسی می‌شوند(بیابانگرد،۱۳۸۰).

۲-۱-۱-۴- سایر عوامل فردی

۷-۳-۲عوامل داخلی مؤثر بر ساختار سرمایه

عوامل درونی ساختار سرمایه آن دسته از شرایطی است که از درون شرکت بر تصمیمات ساختار سرمایه تأثیر می‌گذارد(مشیری و محمدی،۱۳۸۴،ص۴۲)۱٫برخی از عوامل عبارتند از :

رفع نیاز‌های مالی گذرا از طریق منابع کوتاه مدت واحد تجاری ممکن است در فصل یا فصولی خاص از سال نیاز به منابع مالی فوق‌العاده داشته باشد. مثلاً برخی صنایع مانند تولیدکنندگان پوشاک اسباب بازی و یا شیرنی فروشیها ، در ماه‌های پایانی سال درست قبل از سال نو فصل پرکاری دارند. به همین دلیل نیازمند منابع مالی آنی‌ و ارزانقیمت هستند. استقراض بلند مدت یا دائمی با هزینه بالا برای اینگونه واحد‌های اقتصادی مقرون به صرفه نیست ، اینگونه واحد‌ها سعی می‌کنند نیاز‌های کوتاه مدت خود را از محل وام‌های کوتاه مدت مرتفع نمایند.

درجه ریسک :

بدهی بیشتر هم باعث تحمیل هزینه های مالی بیشتر شده که شامل هزینه بهره و هزینه های استقراض به واحد های وام گیرنده می‌شود و هم درجه ریسک مالی واحد‌های اقتصادی اهرمی یعنی احتمال ناتوانی در پرداخت‌های اصل و بهره ها در سررسید و نیز احتمال ورشکستگی اینگونه واحد ها و مؤسسات را افزایش می‌دهد. در حالی که استفاده از سهام نیاز به تجدید شدن نداشته و عدم پرداخت سود آن نیز خطر ورشکستگی برای شرکت را به دنبال ندارد. اما بدهی ریسک شرکت را افزایش می‌دهد.

افزایش سود سهام‌داران :

اگر شرکت با سرمایه گذاری وجوه حاصل از وام ۱۱ درصدی بتواند ۱۶ درصد بازدهی کسب کند مابه‌التفاوت ۱۱درصد تا ۱۶درصد پس از کسر مالیات متعلق به سهام‌داران شرکت است. این معجزه وام است ، افزایش سرمایه سهام‌داران بدون اینکه سرمایه‌گذاری جدیدی در شرکت توسط سهام‌داران صورت گیرد و این همان دلیلی است که شرکت ها به خاطر آن استقراض می‌کنند. البته شرکت اگر نتواند از محل سرمایه‌گذاری بازدهی حداقل معادل نرخ هزینه وام کسب کند در‌آمد سهام‌داران را کاهش خواهد داد.

از دست دادن کنترل عملیات شرکت :

در برخی از موارد شرکت به قراردادهای وامی تن می‌دهد که به موجب آن در صورتی که نتواند اصل و بهره وام را در سررسید معین پرداخت نماید می‌بایست به وام دهندگان یک کرسی در هیئت مدیره تقدیم نماید. اینگونه شرایط اگر چه به ندرت پیش می‌آید ولی ترس از بروز چنین اتفاقی شرکت‌ها را در استفاده از اهرم (وام) به عنوان یکی از عوامل تأمین مالی محتاط می‌کند.

انعطاف پذیری مالی :

شرکت‌ها همواره تلاش می‌کنند تا بین بدهی و حقوق صاحبان سهام تعادلی برقرار کنند ، افزایش میزان بدهی باعث کاهش توان استقراض شرکت شده ، انعطاف پذیری شرکت را کاهش می‌دهد. نیاز به حفظ تعادل میان بدهی و حقوق صاحبان سهام به میزان اطمینان از انعطاف پذیری مالی باعث تنظیم ناخود‌آگاه رابطه بدهی و حقوق صاحبان سهام در ساختار سرمایه می‌گردد.

۸-۳-۲عوامل خارجی مؤثر بر ساختار سرمایه

این عوامل شامل آن دسته از عواملی می‌شوند که از خارج واحد تجاری بر انتخاب بین حقوق صاحبان سهام یا بدهی به عنوان یک منبع جدید تأمین مالی تأثیر می‌گذارد (مشیری و محمدی، ۱۳۸۴، ص۴۲)۱٫ برخی از این عوامل عبارتند از :

سطح کلی فعالیت :

اگر سطح کلی فعالیت یک رشته تجاری در حال رشد باشد ، شرکت‌های آن صنعت به منظور گسترش دامنه فعالیت خود نیاز به منابع مالی بیشتری دارند. تلاش برای دست‌یابی به منابع مالی بلند مدت شرکت‌ها را بسوی بازار‌های مالی سوق می‌دهد. نمونه این وضعیت در کشور خودمان ، وضعیت چند سال اخیر شرکت‌های خودروسازی است که مکرراً اقدام به انتشار اوراق مشارکت نموده‌اند. از سوی دیگر افول یک صنعت ممکن است شرکت‌های آن صنعت را مجبور کند فعالیتشان را متوقف و اقدام به باز خرید سهام ممتاز و بازپرداخت بدهی کنند.

سطح نرخ بهره :

نرخ بهره اوراق قرضه تابعی از تراکنش میان عرضه و تقاضای پول در جامعه است. کمبود منابع مالی سرمایه گذاران در میان مدت باعث افزایش نرخ بهره می‌گردد در این حالت شرکت‌ها به جای اینکه سود سهام بین سهام‌داران توزیع کرده و برای تأمین مالی جدید به سمت وام‌های گران‌قیمت رو بیاورند سعی در نگه داری منابع مالی در داخل شرکت و دائمی کردن آن ها از طریق سود انباشته به سهام عادی می‌نمایند.

هنگامی که به علت عرضه فراوان پول در جامعه نرخ بهره کاهش یابد شرکت‌ها با توزیع سود بین سهام‌داران برای تأمین مالی جدید اقدام به استقراض با نرخ بهره کمتر نموده و ‌به این ترتیب یک منبع تأمین مالی گران را توسط یک منبع مالی ارزان قیمت جایگزین کرده بدین ترتیب ارزش سهام فورا افزایش می‌یابد.

سطح قیمت سهام :

هنگامی که شرکت اقدام به انتشار سهام جدید کند انتظار دارد پول زیادی از محل فروش آن سهام به دست آید. این امر هنگامی تحقق می‌یابد که قیمت سهام در حد بالایی باشد به عبارت دیگر نسبت صرف سهام منتشره به ارزش سهام عادی قابل توجه باشد. در این حالت شرکت هنگامی که سهام عادی جدید منتشر می‌کند مقدار زیادی پول از محل فروش تعداد کمی سهام به دست آورده است در این شرایط نه تنها مشکل تأمین مالی شرکت مرتفع می‌شود بلکه بازدهی سهام عادی نیز کاهش زیادی نیافته است. اما هرگاه قیمت سهام عادی افول کند شرکت سهام عادی منتشر نخواهد کرد زیرا در این شرایط برای به دست آوردن وجوه لازم می‌بایست تعداد بیشتری سهام عادی منتشر کرده و این حجم بالای سهام منتشر شده باعث کاهش دوباره قیمت سهام خواهد شد که برای جبران کاهش وصولی از این محل شرکت می‌بایست باز هم سهام عادی منتشر نماید تا بتواند نیاز مالی خود را مرتفع نماید.

دسترسی به بازار‌های مالی :

بازارهای پول و سرمایه تحت تأثیر پدیده‌های گوناگون به طور مرتب دستخوش تغییرات می‌‌گردند و زمانی ممکن است پول فراوان در بازار موجود باشد و همه دارندگان منابع مالی خواهان خرید سهام یا اوراق قرضه باشند. در چنین شرایطی شرکت به منظور رفع نیاز‌های مالی خود اقدام به انتشار سهام عادی یا اوراق قرضه می‌کند تا بتواند از این خوان گسترده بیشترین بهره را ببرد. اما در شرایطی که وجوه سرگردان بازار سرمایه کم شده باشد شرکت‌ها برای دسترسی به منابع مالی مجبور به استفاده از بهره بانکی و مؤسسات اقتصادی وام دهنده می‌باشند. میزان و توان دسترسی به پول‌های بازار سرمایه ، شرکت را در انتخاب بین انتشار سهام جدید یا ایجاد بدهی راهنمایی می‌کند.

سیاست مالیات بر سود و بهره :

سود متعلق به سهام ممتاز و سهام عادی پس از محاسبه و کسر مالیات به سهام‌داران پرداخت می‌شود. این امر باعث افزایش خالص هزینه سرمایه برای شرکت می‌گردد. حال آنکه ایجاد بدهی به خاطر وجود صرفه جویی‌های مالیاتی باعث کاهش خالص هزینه سرمایه برای شرکت می‌گردد. به همین دلیل شرکت در انتخاب بین سهام ممتاز و بدهی اولویت را به بدهی داده و کمتر سهام ممتاز منتشر می‌کند.

۹-۳-۲ضرورت توجه به پارامترهای داخلی