بعضی از زنان بزرگ سال یک یا دو هراتی با یک یا دو گلونی به هم می­دوزند تا هم سربند بزرگ تری به دست آید و هم جلوه­ای خاص و زیبا به سربند داده شود.
۲۸-۱-۴-۳) کَت، چهار قطعه پارچه ابریشمی است که یک متر در یک متر، به صورت مربعی به هم وصل می­ کنند. ترکیبی از رنگ­های مشکی و جگری است که زنان لر و لک زبان در زمان عزداری به سر می­بندند. گاهی اوقات یک کت و یک گلونی را به هم می­دوزند تا سربند بزرگتری به دست آید.
کَت دستمالی بزرگ است که جنس آن گاهی از ابریشم خالص و یا از نخ­های ابریشم مصنوعی است که خاص سربند زنان لرستانی است. اندازه کَت یک متر و بیست تا یک و نیم متر و به شکل مربع و مستطیل است. رنگ آن تیره و خاکستری با حاشیه­ای قرمز و آبی است. کَت خاص زنان میان سال و پیر می­باشد. افزون بر سربند از آن به عنوان چارقد نیز استفاده می­ کنند و روی دوش می­اندازند و در مراسم عزا شرکت می­ کنند. (عسکری عالم، ۱۳۸۷: ۲۷).
۲۸-۱-۴-۴) لَچک پارچه­ای از جنس پنبه، که به صورت چهار گوش است. لچک را معمولاً در منزل می­پوشند. چون هم راحت­تر است و هم ارزا­ن­تر از بقیه سربندها می­باشد.
«پارچه­ای مربع که زنان هر دو گوشه­ی آن را بر روی هم می­اندازند و مثلث شود». (شهشهانی،۱۳۷۴: ۱۷).
۲۸-۱-۴-۵) کلاخی نوعی سربند پنبه­ای سیاه رنگ است که گاهی با مهره­­های قرمز و آبی تزئین می­ شود. کلاخی نسبت به بقیه سربندها، سربندی است که مدت زیاد تری بر روی سر می­ماند و هنگام کار لیز نمی­خورد و دست و پا گیر نیست. چون نسبت به دیگر سربندها ارزان­تر است بیشتر در زمان کار و فعالیت­های روز مره از آن استفاده می­ شود.
۲۸-۱-۴-۶) تیه­کاری پارچه­ای ابریشمی که ترکیبی از رنگ­های جگری و مشکی است. در اصل زمینه­ آن مشکی است و خط­هایی به رنگ جگری دارد. زنان مسن در مراسم عزاداری آن را دوتا می­ کنند و بر روی شانه­ها می­اندازند و به جای چادر استفاده می­ کنند.
«تیه­کاری از دستمال­های بزرگی است که زنان لُر از آن به عنوان سربند استفاده می­ کنند، تیه­کاری نیز از پارچه ابریشمین بافته می­ شود خاص پیرزنان لرستانی است. (عسکری عالم، ۱۳۸۷: ۲۶).

۲۸-۱-۵) ژیرسون

ژیرسرون، روسری چهار گوش سیاه رنگی است به ابعاد یک متر در یک متر از جنس گلونی، که به صورت سه گوش بر روی سر می­اندازند و آن را در پشت سر گره می­زنند تا سر بندی که روی آن می­بندند بزرگ تر جلوه دهد.

۲۸-۱-۶)سرداری

زیباترین لباس سنتی زنان لک و لر«سرداری» است. بلندی آن مانند پالتو تا زیر زانو می باشد. و بر روی لباس­های دیگر پوشیده می­ شود. علت نام گذاری آن به سرداری این است که شبیه به لباس سرداران بزرگ بوده است. و «ی» چسبیده به آخر کلمه، «ی» نسبت است. جنس سرداری از مخمل­های رنگی شاد و زیبا می­باشد. قسمت­ های سردست ویقه آن از مخملی رنگی که با مخمل اصلی در تضاد نباشد و بر زیبایی سرداری بیفزاید، انتخاب می­ شود. در دو طرف سرداری، مهره­ها و سکه­هایی می­دوزند و سر دست آن را یراق دوزی می­ کنند. این لباس مخصوص جشن­ها، مهمانی­ها و مراسم رسمی بوده است. هم اکنون فقط در بعضی از طوایف این لباس را در جشن­های عروسی می­پوشند.
سرداری بانوان پوششی است بلند تا به پشت­پا، دارای کمرچین، جلوی آن آزاد و رها، بدون دکمه و آستینی تا آرنج کوتاه و آن­را اغلب از مخمل های الوان مشکی، سبز و قرمز تهیه می­ کنند و کناره­های سرداری، دور دامن و آستین آن­را نیز، به پهنای دو سه انگشت یراق و نواردوزی می­ کنند. (فهیم نیا، ۱۳۸۵: ۲۰۸).

۲۸-۱-۷) جلیسقه

جلیسقه نوعی لباس سنتی مخصوص زنان لک و لر است که با مهره­ها ی رنگارنگ و مخمل رنگی در قسمت جلو، درست می شود. پشت جلیسقه از پارچه­ی شال و گواردین دوخته شده است. پارچه پشت دو لایه دارد در وسط آن دو لایه پنبه می­گذارند و چرخ دوزی می­ کنند. جلوی آن از دو قسمت راست و چپ است که از مخمل به رنگ­های سبز، قرمز و مشکی دوخته می­ شود. برجسته­ترین لباس سنتی زنان لک همین جلیسقه است که به آن­ها وقار و شخصیتی ستودنی می­بخشد. برای تزیین آن از انواع سکه­های قدیمی، و مهره­های گوناگون و رنگی استفاده می­ شود. در حاشیه­های این لباس از نوارهای رنگی با هم خوانی مناسب با رنگ جنس اصلی استفاده می­ شود.

جلیسقه تن پوشی زنانه است. جنس آن از مخمل و شکل آن بدون آستین و آن را هم مانند دیگر البسه­ی زنانه با سکه و یراق زرین تزیین می­ کنند. (عسکری عالم، ۱۳۸۷: ۲۷).

۲۸-۱-۸) کُلَنجه

کلنجه تن پوشی زنانه است که جنس آن مخمل است. معمولاً در زیر سرداری می­پوشند. کلنجه همانند کُت معمولی است ولی جلوی آن باز است. یقه و لبه­های آن یراق دوزی و نوار دوزی می­ شود.
کلنجه، جلیسقه­ی یراق دوزی شده که در بسیاری از موارد با سکه­های قدیمی رویه جلوی آن را سکه دوزی و تزیین می­ کنند. (پارسا، ۱۳۸۵: ۵۵).

۲۸-۱-۹) یَل

یَل نوعی کت زنانه کوتاه است که از هر دو طرف دارای چاک است. آستین­های این نوع کت تا نیمه­ی ساعد است و دارای دو چاک در هر دو آستین است. جنس آن از مخمل­های رنگی است. که با سکه­های قدیمی تزئین می­ شود.
یَل نوعی تن پوش زنانه است که جنس آن از مخمل سرخ است. یل شباهت زیادی به کت زنانه دارد اما کمی کوتاه­تر از سرداری است. یل را زنان لر با سکه­های نقره و یراق­های زرین می­آرایند و می­پوشند. (عسکری عالم، ۱۳۸۷: ۲۶).

۲۸-۱-۱۰) کراس

کراس در زبان لکی به معنی پیراهن است. کراس، پیراهن زنانه­ی بلندی است که تا پشت پا را می­پوشاند. و در واقع نوعی حجاب سنتی محسوب می­ شود. کراس در رنگ­های مختلف و گل­های زیبا دوخته می­ شود. یقه­ی پیراهن زنانه معمولاً در زیر گلو چاک دارد. در قدیم رسم بود تعدادی سکه را که قبلاً حلقه­هایی به آن وصل کرده بودند به پارچه­ای مشکی می­دوختند و به دور گردن پیراهن می­انداختند. به اصطلاح آن را «یَخَه دَشتَکی» می­گفتند.
کراس پیراهنی است بلند که زنان لک و لر آن را می­پوشند و تا پشت پای آنان را می­پوشاند. یقه آن گرد است. جلوی پیراهن از زیر گلو به پایین به اندازه ۱۵ سانتی­متر چاک دارد. وگاهی از پهلوی گردن یقه­ی سه گوش دارد. (ضیاء پور، ۱۳۴۶: ۹۹).

۲۸-۱-۱۱) ژیر کراس

زیر پیراهن را در گویش لکی«ژیرکراس» می­گویند. که جنس آن از شال و یا از پارچه­های پنبه­ای است. آستین آن کوتاه، و بلندی قد آن تا زیر زانو می­باشد. این تن پوش یقه گرد است و از جلوی گردن چاک می­خورد. معمولاً دور تا دور گردن آن را با نوارهای رنگی، نوار دوزی می­ کنند.
ژیر کراس پوششی با آستین کوتاه و یقه گرد که در جلوی گردن چاک دارد. گاهی جلو یقه را با نوارهای رنگی نوار دوزی می­ کنند. آستین این لباس، کوتاه و سه ربع است. از پارچه­هایی با الیاف پنبه، مانند کودری استفاده می­ شود. (پهلوان، ۱۳۹۳: ۷۳).

۲۸-۱-۱۲)شاوال

در گویش لکی پیژامه را «شاوال»، و در لهجه­ی لری آن را «پاپوش» می­گویند. دوخت شاوال زنان لک و لر شبیه شلوار کردی است با این تفاوت که فاق آن کوتاه­تر از شلوار کردی است. دمپای آن را گاهی تنگ می­دوزند و دوباره چرخ دوزی می­ کنند. و گاهی هم گشاد می­دوزند که روستایی دوز می­گویند. در گذشته مچ پای شوال زنان را به دو شیوه تزئین می­کردند.
۲۸-۱-۱۲-۱) هوارپا مهره­های ریزی در دو ردیف چهارتایی به مچ پای شاوال می­دوختند. این بافت که کج بافته می­ شود به آن کَجَک «هوَلَک» یا دندان موشی«دنون موشی» می­گویند.
۲۸-۱-۱۲-۲) جَرپا تزئنی بود از مهره­های ریز رنگی در هشت ردیف، که بر بالای «هوارپا» اضافه می­کردند.
شاوال به معنی بیژامه است. به دو شکل دوخته می شود. یک شکل با دمپای تنگ، و ده تا پانزده سانتی متر دمپای آن را دوباره دوزی می­ کنند که به آن «درپا چرخی»یا«درپا قصری»می­گویند. نوع دیگر آن دمپا گشاد، یا روستایی دوز است. (عسکری عالم، ۱۳۸۷: ۲۸).

۲۸-۱-۱۳) کوش

کفش زنان لر و لک زبان به چند گونه بوده است.
۲۸-۱-۱۳-۱) تابیده چن، زنان لک و لر از پشم گوسفند نخی باریک می­ریسیدند و از آن نخ رویه کفشی که به آن«تابیده چن» گفته می­شد، درست می­کردند. این رویه درست شده از پشم را، روی چرم گاو می­بافتند. این نوع کفش دوام زیادی نداشت و زود پاره می­شد. و معمولاً توسط زنان لرستانی درست می­شد.
«تابیده چن» نوعی کفش بوده است که زیره آن را از پوست حیوانات و رویه آن از نخ پشمی تابیده درست می­شد. این کفش ارزان­ترین نوع کفش بوده است که امروزه دیگر از آن خبری نیست. (عسکری عالم، ۱۳۸۷: ۲۵).
۲۸-۱-۱۳-۲) آژیه نوعی گیوه دست بافت بوده است که رویه آن از نخی تابیده­ و ظریف درست می­شد. و تخت آن از مفتول­های چرمی بوده که توسط زنان لرستانی بافته می­شد و صنایع دستی مردم لرستان بوده ­است.
آژیه از زیره لاستیکی ضخیم و محکمی تشکیل شده و رویه آن به روش مخصوصی به وسیله نخ تابیده، نخ کشی شده است. (پارسا، ۱۳۸۸: ۵۵).
۲۸-۱-۱۳-۳) ئوریسی نوعی کفش چرمی، با پاشنه­ای بلند، که تخت آن لاستیکی است و در مهمانی ها و جشن ها می­پوشند.
ئورسی: نوعی کفش چرمی است که تخت لاستیکی دارد. (عسکری عالم، ۱۳۸۷: ۲۴).
۲۸-۱-۱۳-۴) برقی نوعی کفش لاستیکی است که هنگام کار می­پوشند. چون این نوع کفش نسبت به بقیه کفش ها دوام بیشتری دارد هنگامی که کارهای سخت مثل کار کشاورزی و یا دنبال گله رفتن انجام می­ دهند، از این نوع کفش استفاده می­ کنند. چون لاستیک آن صاف و براق است، به این نوع کفش، برقی هم می­گویند.
برقی نوعی کفش لاستیکی است. از آن جهت به برقی معروف شده است که رویه شفاف و براق دارد وبا تابیدن خورشید بر آن نوری را منعکس می­ کند. (عسکری عالم، ۱۳۸۷: ۲۴).
۲۸-۱-۱۳-۶) پَرّو چن، در قدیم نوعی کفش از پارچه­های کهنه بافته می­شد که به آن پَرّو چن می­گفتند. این نوع کفش دوام زیادی نداشته، بیشتر در فصل­های گرم و کم باران از آن استفاده می­کردند. امروزه کسی از این نوع کفش استفاده نمی­کند.
پَرّو چن نوعی پای افزار ساده بوده است که رویه و زیره آن را از پارچه کهنه درست می­کرده ­اند و در فصولی از سال که هوا بارانی نبوده، آن را می­پوشیده­اند. (عسکری عالم، ۱۳۸۷: ۲۵).

۲۸-۲) لباس مردان لک و لرعبارتند از :

۲۸-۲-۱) سِتره و شال

ستره که روپوش مردان لر است، دارای طرحی ساده و بلند تا ساق پا می­باشد. از لباس­های سنتی مردان لر است که به رنگ­های مختلف می­دوزند. جلوی آن باز است و در دو پهلو جیب دارد. بدونِ یقه برگردان است. دکمه ندارد و فقط به وسیله شال کمر سفید رنگی نگهداری می­ شود. زمان پوشیدن، دامن­های آن بر روی هم می­آیند. این نوع لباس را در مراسم شادی و عروسی­ها می­پوشند. ستره لباسی است بلند که تا پایین زانوی مردان را می­پوشاند. این لباس یادآور لباس کُشتی یا کستی زرتشتیان است که در سن مخصوصی هر مرد زرتشتی باید طی مراسمی آن را بپوشد و شالی بر روی کمر ببندد. شال پارچه­ای سفید رنگ و بلند است که بر روی ستره، به دور کمر با چندین گره بسته می­ شود. این شال یادآور کمربند زرتشتیان است که برروی کُستی بسته می شود. (زینی، ۱۳۹۳: ۹).