۳-۷ خلاصه فصل

در این فصل به متدلوژی تحقیق یا روش تحقیق پرداخته شد. بدین منظور فرضیه تحقیق، جامعه و نمونه آماری و روش گردآوری داده ها و چگونگی بررسی و آزمون فرضیه تحقیق بیان شد. روش تحقیق حاضر از نوع همبستگی بوده و به منظور آزمون فرضیه از روش رگرسیون چند متغیره استفاده شده است. در این تحقیق برای جمع‌ آوری داده های مورد نیاز از اطلاعات شرکت های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران استفاده شده و برای تجزیه و تحلیل داده های آماری از نرم افزار Eviews استفاده شده است.

۴-۱ مقدمه

این تحقیق به بررسی اثر تهدید خروج سهام‌داران عمده و نهادی بر کیفیت گزارشگری مالی در شرکت های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران می پردازد. در این فصل داده ها و اطلاعات به دست آمده با بهره گرفتن از روش ها و مدل های آماری مناسب تجزیه و تحلیل می شود. در پژوهش های علمی، تجزیه و تحلیل داده ها که از نمونه های آماری جمع‌ آوری گردیده، مرحله مهمی از تحقیق تلقی می شود. محقق در این مرحله، با بهره گرفتن از یک روش تحقیق، داده ها را تجزیه و تحلیل، فرضیه را آزمون و نهایتاًً نتیجه گیری نهایی را برای گزارش انجام خواهد داد.

۴-۲ توصیف نمونه آماری

در اینجا مروری بر نمونه و جامعه آماری خواهیم داشت. در این فصل، اطلاعات مربوط به ۱۱۹ شرکت به همراه صنایع انتخاب شده، که نمونه آماری ما را تشکیل داده‌اند(جدول ۴-۱ و ۴-۲)، در دوره زمانی ۱۳۸۸ -۱۳۹۲ مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفته اند تا ارتباط بین متغیرها برای آزمون فرضیه تحقیق بررسی شود. برای تحلیل داده ها ابتدا از روش های آمار توصیفی استفاده می شود و در ادامه، آزمون نرمال بودن متغیر وابسته مورد بررسی قرار می‌گیرد و سپس با بهره گرفتن از مدل داده های مقطعی فرضیه آزمون می‌گردد. همچنین مدل های تعریف شده در فصل سوم برازش داده شده و کفایت آن ها بررسی می شود. لازم به ذکر است که برای تجزیه و تحلیل داده های آماری از نرم افزار Eviws استفاده شده است.

۴-۳ جامعه آماری

جامعه آماری عبارت است از کلیه عناصر و افرادی که در یک مقیاس جغرافیایی مشخص دارای یک یا چند صفت مشترک باشند. هرچه جامعه آماری کوچکتر باشد، می توان آن را دقیق تر از یک جامعه آماری بزرگتر مطالعه نمود. در این مطالعه جامعه آماری شرکت های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران به جز بانک ها و مؤسسات مالی و اعتباری و سرمایه گذاری هستند که از نرم افزار ره آورد نوین استخراج می­شوند.

۴-۴ نمونه آماری

در این تحقیق از روش حذف سیستماتیک جهت نمونه گیری استفاده شده است. از آنجایی جامعه آماری شامل شرکت های فعال پذیرفته شده در بورس می‌باشند، فقط یک نمونه آماری موجود می‌باشد. ‌بنابرین‏ روش نمونه گیری حذف سیستماتیک است.که در این تحقیق از ۵۹۲ شرکت های تابلوی اصلی بورس، تعداد شرکت هایی که در قلمرو زمانی ۸۸ تا ۹۶ وارد بورس شدند ۱۴۰ عدد، تعداد شرکت هایی که در این قلمرو زمانی سال مالی خود را تغییر داده‌اند ۹۸ عدد، تعداد شرکت هایی که سال مالی آن ها به ۲۹/۱۲ ختم نمی شود ۷۹ عدد، تعداد شرکت هایی که به امور هلدینگ و سرمایه گذاری و بانک اشتغال داشته اند ۱۰۸ عدد و در تعداد شرکت هایی که بیش از سه ماه وقفه معاملاتی داشتند ۴۸ عدد بوده، که از لیست شرکت های مورد تحقیق حذف شده و در نهایت ۱۱۹ شرکت واجد شرایط و دارای اطلاعات کامل برای تحقیق انتخاب شدند.

۴-۵ یافته های تحقیق

در این قسمت علایم اختصاری به کار رفته در متغیرهای تحقیق و شاخص های پراکندگی و مرکزی متغیرها نشان داده شده اند.

جدول ۴-۱: علائم اختصاری متغیرهای مستقل و وابسته تحقیق

ماشین آلات

PPE

جمع کل دارایی‌ها

TA

معکوس دارایی

TA1

تغیرات فروش بر دارایی

STA

ماشین آلات بر دارایی

PPETA

اقلام تعهدی بر دارایی

TACCTA

بازده دارایی

ROA

اقلام تعهدی

TACC

اندازه شرکت

SIZE

اهرم مالی

LEV

ارزش دفتری به ارزش بازار

BTM

تغیر در فروش

S

نوسان درآمد

REVOL

نوسانات جریان وجه نقد

OCFVOL

مانده وجه نقد در انتهای سال

LIQUIDITY

سهام‌داران عمده

BHCOMP

۴-۶ نحوه اندازه گیری متغیر کیفیت گزارشگری مالی

برای به دست آوردن متغیر کیفیت گزارشگری مالی از اقلام تعهدی اختیاری استفاده می شود. برای به دست آوردن اقلام تعهدی اختیاری کافی است مدل

را که پس از برازش آن و محاسبه ضرایب، به عنوان اقلام تعهدی غیر اختیاری استفاده می شود، از اقلام تعهدی کل کم کنیم. اعداد به دست آمده را ضرب در (۱-) می‌کنیم تا داده های متغیر کیفیت گزارشگری مالی به دست آید. همه این محاسبات در فایل اکسل داده ها موجود می‌باشد که قسمتی از آن در زیر ارائه شده است.

برازش مدل اقلام تعهدی اختیاری

جدول ۴-۲: نتایج تخمین مدل (محاسبه اقلام تعهدی غیر اختیاری)

متغیرها

ضرایب متغیرها

انحراف استاندارد

آمارهT

سطح معنی داری

مقایسه با ۰٫۰۵

نتیجه در مدل

TA1

۱۱۸۵٫۷۹۵
۱۸۶٫۲۷۶۴
۶٫۳۶۵۷۸۵
۰٫۰۰۰۰

کوچکتر

تاثیرگذار است

STA

-۰٫۰۰۰۱۹۰
۰٫۰۰۰۲۴۹
-۰٫۷۶۴۱۵۳
۰٫۴۴۵۱

بزرگتر

تاثیرگذار نیست

PPETA

-۰٫۰۷۵۲۱۴
۰٫۰۱۰۷۳۴
-۷٫۰۰۷۲۶۱
۰٫۰۰۰۰

کوچکتر

تاثیرگذار است

ROA

۰٫۷۷۳۷۴۹
۰٫۰۳۶۰۶۳
۲۱٫۴۵۵۵۱
۰٫۰۰۰۰

کوچکتر

تاثیرگذار است

آماره دوربین واتسون

۲٫۱۰
خطاها در مدل همبسته نیستند یعنی مقدار آماره دوربین واتسون در بازه ۱٫۵ تا ۲٫۵ قرار دارد.

ضریب تعیین مدل

۰٫۴۳
۴۳ درصد از تغییرات اقلام تعهدی بر دارایی توسط متغیرهای مستقل معنادار بیان می­ شود.

ضرایب متغیرهای به دست آمده در جدول بالا که ستون دوم را تشکیل می‌دهند در مدل زیر قرار داده تا اقلام تعهدی غیر اختیاری محاسبه شود.

۴-۷ شاخص های مرکزی و پراکندگی

جدول ۴-۳: شاخص های مرکزی و پراکندگی متغیرهای پژوهش

متغیر
FQR
BHCOMP
LIQUIDITY
BHCOMPLIQ
SIZE
میانگین
۰٫۱۰۸۹۱۶
۱۸٫۹۸۰۳۵
۳۱۰۳۴٫۴۴
۶۲۷۹۷۵٫۱
۵٫۳۷۴۵۶۸
میانه
۰٫۰۶۷۸۶۰
۱۶٫۱۷۰۰۰
۴۳۹۴٫۰۰۰
۵۲۳۳۱٫۵۰
۵٫۴۱۸۶۳۳