برای بررسی فرضیه فوق باید بر اساس معادلات ساختاری مربوط به هریک گروه ­های اجتماعی تصمیم‌گیری کنیم. برای این منظور رابطه بین تصویر و وفاداری را در هریک از مدل­های ساختاری از نظر معنی­داری مورد مقایسه قرا­ر داده تا تفاوت بین گروه ­های مختلف مشخص شود. در جدول زیر مقدار ضریب رابطه بین تصویر و وفاداری به ازای گروه ­های مختلف و همچنین مقدار T-value مربوط به هر ضریب آورده شده، ضرایبی که دارای مقدار T-value بین ۹۶/۱ و ۹۶/۱- باشند، از نظر آمار تفاوت معنی­داری با مقدار صفر نداشته و در واقع روابط معنی­دار نیستند. برای سهولت بررسی، روابطی که از نظر آماری معنی­دار هستند را با علامت * نشان­دار نموده­ایم.

( اینجا فقط تکه ای از متن فایل پایان نامه درج شده است. برای خرید متن کامل پایان نامه با فرمت ورد می توانید به سایت feko.ir مراجعه نمایید و کلمه کلیدی مورد نظرتان را جستجو نمایید. )

جدول(۴-۱۸)بررسی تاثیر تصویر بر روی وفاداری مشتری

پزشکان

کارمندان

کشاورزان

بازرگانان

صنعتگران

گروه
ضرایب

تصویر و وفاداری

^*۶۹/۰

^*۰۱/۰-

^*۴۸/۰

^*۲۹/۰

^*۲۱/۰

coeffisient

۸۹/۱

۱/۰-

۶۳/۲

۰۴/۳

۷۰/۱

T-value

با توجه به نتایج فوق رابطه بین تصویر و وفاداری در گروه ­های بازرگانان و کشاورزان معنی­دار و در گروه ­های صنعت­گران، کارمندان و پزشکان این رابطه معنی­دار نیست. بنابراین گروه ­های بازرگانان و کشاورزان از نظر معنی­داری رابطه با گروه ­های پزشکان، صنعت­گران و کارمندان متفاوت هستند.
۴-۵-۷ فرضیه هفتم
تاثیر اعتماد برروی وفاداری برای گروه ­های مختلف اجتماعی(بازاریان، کشاورزان، صنعتگران، پزشکان و کارکنان دولت) متفاوت است.
برای بررسی فرضیه فوق باید بر اساس معادلات ساختاری مربوط به هریک گروه ­های اجتماعی تصمیم‌گیری کنیم. برای این منظور رابطه بین اعتماد و وفاداری را در هریک از مدل­های ساختاری از نظر معنی­داری مورد مقایسه قرارداده تا تفاوت بین گروه ­های مختلف مشخص شود. در جدول زیر مقدار ضریب رابطه بین اعتماد و وفاداری به ازای گروه ­های مختلف و همچنین مقدار T-value مربوط به هر ضریب آورده شده، ضرایبی که دارای مقدار T-value بین ۹۶/۱و ۹۶/۱-باشند از نظر آمار تفاوت معنی­داری با مقدار صفر نداشته و در واقع روابط معنی­دار نیستند. برای سهولت بررسی، روابطی که از نظر آماری معنی­دار هستند را با علامت * نشان‌دار نموده­ایم.
جدول(۴-۱۹)بررسی تاثیر اعتماد بر روی وفاداری مشتری

پزشکان

کارمندان

کشاورزان

بازرگانان

صنعتگران

گروه
ضرایب

مقایسه میانگین زمان قطع درد شکم در دو گروه چه قدر است؟
میانگین زمان قطع اسهال در گروه سفکسیم چه قدر است؟
میانگین زمان قطع اسهال در گروه آزیترومایسین چه قدر است؟
مقایسه میانگین زمان قطع اسهال در دو گروه چه قدر است؟
۱-۴-۲- فرضیات
میانگین زمان قطع استفراغ در دو گروه تفاوتی با هم ندارد.
میانگین زمان قطع تب در دو گروه تفاوتی با هم ندارد.
میانگین زمان قطع درد شکم در دو گروه تفاوتی با هم ندارد.
میانگین زمان قطع درد هنگام دفع مدفوع در دو گروه تفاوتی با هم ندارد.
میانگین زمان قطع اسهال در دو گروه تفاوتی با هم ندارد.
۱-۵- تعریف واژه‌ها
اسهال: دفع مدفوع آبکی (که شکل ظرف را به خود بگیرد)بیشتر یا مساوی سه بار در طول ۲۴ ساعت.
اسهال عفونی: به صورت اسهال ناشی از یک میکروارگانیسم عفونی تعریف میشود.
دیسانتری: اسهال حاوی خون قابل رویت یا غیر قابل رویت (وجود WBC و RBC در آزمایش مدفوع)
فصل دوم
بررسی متون
۲-۱- مروری بر مطالعات انجام شده
در سال ۲۰۱۱ Vinh و همکارانش مطالعه ای را با عنوان “تاثیر گاتی فلوکساسین در مقابل سیپروفلوکساسین در درمان شیگلوز در کودکان ویتنامی” انجام دادند. در این مطالعه کودکان دچار دیسانتری که به بیمارستانهای ویتنام مراجعه کرده بودند در طی مدت بستری درمان گاتی فلوکساسین را به صورت تک دوز در ۳ روز و یا سیپروفلوکساسین را به صورت ۲ دوز منقسم در ۳ روز دریافت کردند. آنها به این نتیجه رسیدند که در جایی که شیگلای مقاوم به نالیدیکسیک شایع می باشد سیپروفلوکساسین و گاتی فلوکساسین هر دو در درمان شیگلوز حاد اثر بخش می باشند(۱۶).
در سال ۱۹۹۱ در مطالعه ای که با عنوان “مقایسه اثر بخشی سفتریاکسون و آمپی سیلین در درمان شیگلوز شدید در اطفال” Varsano و همکارانش بر روی چهل کودک بین ۶ ماه تا ۱۶ سال که با شکایت دیسانتری شدید به بیمارستان های فلسطین اشغالی مراجعه کرده بودند به انجام رساندند به این نتیجه رسیدند که درمان شیگلوز شدید در اطفال با یک تک دوز سفتریاکسون در یک دوره پنج روزه از درمان این بیماری با آمپی سیلین موثر تر می باشد. آنها همچنین مشاهده نمودند که درمان سفتریاکسون با پاک شدن دائمی مدفوع از ارگانیسم های شیگلا همراه است. این به این معنی است که درمان با این دارو نه تنها باعث فروکش علائم بالینی خواهد شد، بلکه موجب جلوگیری از انتشار عفونت در سطح جامعه نیز خواهد شد (۱۷).
در مطالعه ای که Salam و همکارانش در سال ۱۹۸۸ تحت عنوان “درمان شیگلوز، مطالعه تصادفی، دوسوکور نالیدیکسیک اسید در شیگلوز کودکان” بر روی ۷۴ کودک مبتلا به شیگلوز انجام دادند به این نتیجه رسیدند که نالیدیکسیک اسید یک جایگزین موثر به جای آمپی سیلین در درمان شیگلوز ایجاد شده در گونه های حساس به نالیدیکسیک اسید می باشد (۱۸).
در مطالعه ای که Judith و همکارانش در سال ۲۰۰۰ با عنوان “درمان شیگلوز با سفکسیم: درمان دو روزه در مقایسه با درمان ۵ روزه” بر روی کودکان مبتلا به شیگلوز به انجام رساندند بیان کردند که دوره های درمانی ۲ و ۵ روزه با سفکسیم برای درمان اسهال ناشی از شیگلا سونئی در دوره های کوتاه تر درمان، با شکست بیشتری همراه است(۱۹).

(( اینجا فقط تکه ای از متن درج شده است. برای خرید متن کامل فایل پایان نامه با فرمت ورد می توانید به سایت feko.ir مراجعه نمایید و کلمه کلیدی مورد نظرتان را جستجو نمایید. ))

در مطالعه ای با عنوان “درمان شیگلوز: مقایسه آزیترومایسین و سیپروفلوکساسین. یک مطالعه دوسوکور و تصادفی” که Khan و همکارانش در سال ۱۹۹۷ به انجام رساندند، به صورت تصادفی ۷۰ بیمار را تحت درمان قرار دادند که ۳۴ نفر از آنها به صورت تصادفی انتخاب شدند و ۵ روز آزیترومایسین دریافت کردند و ۳۶ بیمار دیگر نیز سیپروفلوکساسین را برای ۵ روز دریافت نمودند. آنها در نهایت بیان کردند که آزیترومایسین در درمان شیگلوز متوسط تا شدید ایجاد شده به وسیله گونه های مقاوم به چند داروی شیگلا موثر است(۲۰).
فصل سوم
مواد و روش کار
۳-۱- نوع مطالعه و جامعه مورد آزمون
نوع مطالعه بصورت مداخله‌ای می‌باشد و جامعه مورد آزمون را کودکان ۶ ماهه تا ۱۲ساله که بصورت سرپایی به درمانگاه اطفال بیمارستان امیرکبیر مراجعه کردند و تشخیص دیسانتری توسط متخصص کودکان برایشان مطرح شده است را تشکیل می‌دهد.
۳-۲- روش نمونه گیری و حجم نمونه
روش نمونه‌گیری بصورت تصادفی ساده می‌باشد و حجم نمونه بر اساس فرمول زیر برای هر گروه ۵۸ نفر برآورد گردید.
P1 = 0.82
P2 = 0.24
a = 0.05
b = 0.2
D = 0.3

برای هر گروه
برای ۲ گروه مجموعا ۱۱۶ = ۵۸ × ۲
۳-۳- روش اجرا
این مطالعه از نوع بررسی مداخلهای تصادفی دوسوکور میباشد. در این مطالعه ۱۱۶ کودک ۶ ماهه تا ۱۲ساله مراجعه کننده به درمانگاه اطفال بیمارستان امیرکبیر که تشخیص دیسانتری توسط متخصص کودکان برایشان مطرح شده است وارد مطالعه شدند و بصورت تصادفی به دو گروه مساوی تقسیم شدند. دیسانتری به صورت اسهال حاوی رگه های خونی یا اسهال اثبات شده با آزمایش مدفوع در نظر گرفته شد. در بدو ورود به مطالعه نام و شماره تماس بیماران از خانواده بیمار در درمانگاه اخذ شد. محدودیت جنسی در این مطالعه وجود نداشت. بیماران به صورت تصادفی به دو گروه مساوی تقسیم شدند. گروه اول به مدت پنج روز آزیترومایسین دریافت کردند که میزان آن در روز اول mg/kg 12 و در چهار روز دیگر mg/kg 6 بود. گروه دوم نیز داروی سفکسیم را به میزان mg/kg 8 روزانه دریافت نمودند. آزیترومایسین و سفکسیم به ترتیب در پاکت های A و B قرار داده شد. جهت رعایت اصل کورسازی در مطالعه، افراد توزیع کننده دارو و نیز شرکت کنندگان مطالعه از ماهیت پاکت های A و B مطلع نبودند و همچنین مجریان طرح که علائم بالینی را پیگیری می‌کردند نیز از داروی دریافتی دو گروه بی‌اطلاع بودند. گروه اول پنج روز سفکسیم داخل پاکت را دریافت نموده و گروه دوم نیز پنج روز آزیترومایسین در پاکت را دریافت نمودند. سپس کلیه افراد مورد مطالعه در طول ۱۴ روز از نظر بهبود دیسانتری مورد بررسی قرار گرفتند. گروه دریافت کننده داروی A و گروه دریافت کننده دارویB مورد به مورد match شدند. مجریان طرح پیگیری‌ها را در روزهای ۳ و ۷ و۱۴ انجام دادند. شایان ذکر است که قبل از تجویز دارو، نمونه مدفوع بیماران جهت SE (آزمایش مدفوع) و SC (کشت مدفوع) و بررسی آنتی بیوگرام برای آزمایشگاه ارسال شد.
اطفالی که دارای هرگونه بیماری زمینهای بوده (از جمله مشکلات سوءجذب، سابقه اسهال طول کشیده قبلی، پولیپ روده ای، سوء تغذیه، نقص ایمنی، سابقه مصرف ترکیبات پروبیوتیک، بیماری التهابی روده و یا بیماری مزمن روده باریک) و یا اخیرا (در طول یک ماه قبل از شروع مطالعه) آنتی بیوتیک دریافت نموده باشند وارد مطالعه نشدند. هم چنین اطفالی که در طول دوره مصرف آنتی بیوتیک، همزمان مبتلا به سایر بیماری ها گردند و یا والدین آنها رضایت به ادامه همکاری در طرح نداشته باشند از مطالعه کنار گذاشته شدند. لازم به ذکر است در بدو ورود به مطالعه از والدین کلیه شرکت کنندگان رضایت نامه کتبی اخذ شده و اهداف طرح برای آنها توضیح داده شد. نام و شماره تماس از خانواده ها گرفته شد. سپس در روزهای ۳ و ۷ و۱۴ جهت بررسی موارد مورد نظر تماس گرفته شد. همچنین استفاده از دیسک های آنتی بیوتیک بر روی نمونه های کشت مثبت و بررسی نوع انتی بیوتیک موثر درمحیط کشت انجام شد. اطفال مبتلا به اسهال در صورت، بستری شدن از مطالعه خارج شدند و در پایان مطالعه تعداد موارد بستری در هر دو گروه ذکر شد. اطلاعات فوق برای هر بیمار به صورت جداگانه در فرم اطلاعاتی وارد شده و توسط نرم افزار SPSS 17 آنالیز شد.
۳-۳-۱- معیارهای ورود
کودکان ۶ ماهه تا ۱۲ ساله مراجعه کننده به درمانگاه بیمارستان امیرکبیر با تشخیص دیسانتری توسط متخصص کودکان
۳-۳-۲- معیارهای خروج
سوءجذب
سابقه اسهال طول کشیده قبلی
پولیپ روده ای
سوء تغذیه
نقص ایمنی
سابقه مصرف ترکیبات پروبیوتیک
بیماری التهابی روده
بیماری مزمن روده باریک

روش عددی حل معادله (۴-۷۳) مشابه قبل بوده و بر مبنای رسم ریشه­ها نسبت به سرعت جریان سیال و غیره می‌باشد. رسم نمودار ضرایب میرایی نسبت به سرعت جریان می‌تواند مرز‌های فلاتر( ) را مشخص کند. این نمودار به اندازه‌ای دارای اهمیت است که این روش را گاهی روش نیز می­نامند. مقادیری که به ازای هر برای به دست می‌آید در واقع میرایی لازم برای رسیدن به حرکت نوسانی ساده می‌باشد. از آنجا که این میرایی واقعا وجود ندارد و به صورت مصنوعی برای ایجاد حرکت مورد نظر استفاده شده است، لذا یک میرایی مجازی می‌باشد. نمودارهای فرکانس- سرعت همراه با نمودارهای میرایی چگونگی وقوع ناپایداری را مشخص می‌نمایند. مقادیر فرکانس در طول محور بیانگر مودهای سازه­ا‌ی اصلی می‌باشند. با زیاد شدن سرعت رفتار جداگانه و تاثیر ریشه‌ها بر یکدیگر انتقال انرژی از یک مود به مود دیگر را نشان می‌دهد. چنین مشاهداتی راه­های به تاخیر انداختن ناپایداری را پیشنهاد می‌دهد. نکته قابل توجه آن است که در این روش در صورت وجود میرایی سازه‌ای نیز به سادگی می­توان مرزهای فلاتر را به دست آورد. در این حالت کافی است محل برخورد نمودار­ها با با خط پیدا شود. شکل (۴-۷) چگونگی یافتن مرز فلاتر را برای حالتی که میرایی سازه­ای در سیستم وجود داشته باشد نشان می‌دهد[۲۷].
(( اینجا فقط تکه ای از متن درج شده است. برای خرید متن کامل فایل پایان نامه با فرمت ورد می توانید به سایت nefo.ir مراجعه نمایید و کلمه کلیدی مورد نظرتان را جستجو نمایید. ))

شکل۴-۷: اثر میرایی سازه­ای در یافتن سرعت فلاتر]۲۷[

• • روش مقادیر ویژه

برای تحلیل فلاتر در این پژوهش از این روش استفاده شده است. در این روش پس از اعمال روش گالرکین با تنظیم معادلات به فرم استاندارد، مقادیر ویژه را محاسبه می‌کنیم. در حالت کلی مقادیر ویژه به صورت معادله زیر و مختلط هستند.

(۴-۷۵)

که ( فرکانس) و ( میرایی) به ترتیب قسمت­ های حقیقی و موهومی این عدد مختلط هستند. هنگامی که مثبت است، دامنه نوسانهای سازه، ناشی از حرکت سیال با گذشت زمان افزایش می‌یابد اما در صورتی که منفی باشد دامنه آن­ها کاهش می‌یابد. اگر در سرعت ، منفی و در سرعت مثبت باشد، مقدار در سرعت ( سرعتی بین و است) صفر است و در سرعت ، فقط مقدار موهومی دارد. در همسایگی این سرعت ( ) دو ناحیه وجود دارد. یکی حالتی که منفی است و دیگری هنگامی که مثبت است. زمانی که منفی است، در این حالت سیستم پایدار است، اما اگر مثبت باشد ناپایدار بوده و دامنه نوسانات سیستم با گذشت زمان افزایش می‌یابد. بنابراین برای تحلیل فلاتر سرعت را تغییر می‌دهیم تا هنگامی که شرایط معادله (۴-۷۶) برقرار شود[۱۸] و این حالت شرایط فلاتر را مشخص می کند .

(۴-۷۶)

که این حالت شرایط فلاتر را مشخص می کند.
حال سرعتی که به ازای آن شرایط معادله زیر ارضاء شود، برابر سرعت واگرایی خواهد بود.

(۴-۷۷)

روش حل و تحلیل رفتار دینامیکی
پس از به دست آوردن معادلات و قرار دادن مدل بارگذاری آیروالاستیک در معادلات بایستی برای تحلیل فلاتر معادلات را حل کنیم. با توجه به اینکه معادلات به صورت معادله دیفرانسیل پاره­ای هستند، نمی­ توان آن­ها را به صورت تحلیلی حل کرد و بایستی از یک روش حل تقریبی برای حل آن­ها استفاده کنیم. برای حل معادلات دیفرانسیل پاره­ای روش­های تقریبی متعددی ارائه شده است که در این پژوهش از روش تقریبی گالرکین استفاده شده است.

با روش GA-stepwise MLR توصیفگرهایی برای همبستگی های مختلف مربوط به هدف A انتخاب شدند که به شرح زیر می باشند:

( اینجا فقط تکه ای از متن درج شده است. برای خرید متن کامل فایل پایان نامه با فرمت ورد می توانید به سایت feko.ir مراجعه نمایید و کلمه کلیدی مورد نظرتان را جستجو نمایید. )

توصیفگرهای انتخاب شده برای همبستگی با هدف ۰٫۳ به ترتیب عبارتند از:
Mor23m, HATS5m, R3P+, R3e+, RDF035m, HATS0m, R3v+, RDF050u, Mor13m, Gm, Mor26e, G3m, Mor02u
توصیفگرهای انتخاب شده در این بخش جزء گروه های سه بعدی می باشند..
کلیه توصیفگرهای بدست آمده دسته بندی مختلفی دارند که به صورت زیر می باشند:
توصیفگرهای Mor23m, Mor13m و Mor26e در دسته ۳D-MoRSE ، توصیفگرهایHATS0m, HATS5m, R3P+, R3e+, R3v+, در دسته GETAWAY و توصیفگر هایG3mوGM در دسته WHIM و توصیفگرهای RDF050u و RDF035m در دسته RDF قرار دارد.
توصیفگرهای انتخاب شده ویژگی هایی چون قطبش پذیری، الکترونگاتیویته، حجم واندروالس و مجموعه ایی از شاخص های آروماتیسیته را برای همبستگی با هدف ۰٫۳ توصیف می کند. (جدول ۳).
توصیفگرهای انتخاب شده برای همبستگی با هدف ۰٫۴ به ترتیب عبارتند از:
R3v+, HATS0v, HATS5m, R7u+, H4u, HATS1v, HATS0m, HATS2m, Gm, Gs, G3m, Mor25, BIC3
توصیفگرهای انتخاب شده در این بخش جزء گروه های سه بعدی و دو بعدی می باشند.
توصیفگرهای R3v+, HATS0v, HATS5m, R7u+, H4u, HATS1v, HATS0m, HATS2m, Gm, Gs, G3m, Mor25 در گروه سه بعدی و توصیفگر BIC3 جزء گروه دو بعدی می باشند.
کلیه توصیفگرهای بدست آمده دسته بندی مختلفی دارند که به صورت زیر می باشند:
توصیفگر R3v+, HATS0v, HATS5m, R7u+, H4u, HATS1v, HATS0m, HATS2m در دسته GETAWAY قرار دارد.
توصیفگرهای Gm, Gs, G3m در دسته WHIMو توصیفگر دو بعدی BIC3 در دسته information indices قرار دارند.
توصیفگرهای انتخاب شده ویژگی هایی چون قطبش پذیری، الکترونگاتیویته، حجم واندروالس و مجموعه‎ایی از شاخص های آروماتیسیته را برای همبستگی با هدف ۰٫۴ توصیف می کند (جدول ۴).
مقادیر عددی پارامتر RMSE با روش GA-ANN برای همبستگی با هدف ۰٫۳ اندازه گیری شد که کمترین مقدار RMSEtest مربوط به لایه ۶ با مقدار ۰٫۶۷۳۸ و کمترین مقدار RMSEtrain مربوط به لایهای ۸ , ۹ با مقدار ۱۴۰۷ میباشد.
همچنین مقادیر عددی پارامتر RMSE با روش GA-ANN برای همبستگی با هدف ۰٫۴ اندازه گیری شد که کمترین مقدار RMSEtest مربوط به لایه ۸ با مقدار ۰٫۶۲۵۷ و کمترین مقدار RMSEtrain مربوط به لایه ۱۰ با مقدار ۰٫۱۴۰۳ میباشد.(جدول ۵-۶)
با توجه به نمودارهای بدست آمده با روش GA-ANN برای همبستگی های مختلف، فراوانی توصیفگرها به شرح زیر می باشند (نمودارهای۴-۳):
فراوانی حاصل از توصیفگرهای مولکولی برای همبستگی با هدف ۰٫۳ به قرار زیر است:
فراوانی توصیفگرهای شماره ۳۵ و ۴۷ از بقیه توصیفگرها بالاتر بوده به طوریکه در چندین باری که با این روش انجام شد در همه دفعات عدد یک بدست آمد که نشان از مناسب بودن این توصیفگرها می باشد، اما در توصیفگرهای شماره ۱۰، ۳۲، ۳۴، ۴۳، ۴۵، ۵۰، ۵۴ و ۹۴ فراوانی بدست آمده در دفعات مختلف عدد صفر بوده که نشان از نامناسب بودن این توصیفگرها می باشد. توصیفگرهای مناسب عبارتند از:
MATS5m (جرم اتمی) و Mor23m (جرم اتمی)
فراوانی حاصل از توصیفگرهای مولکولی برای همبستگی با هدف ۰٫۴ به قرار زیر است:
فراوانی توصیفگر شماره ۲، ۲۶ و ۴۳ از بقیه توصیفگرها بالاتر بوده به طوریکه در چندین باری که با این روش انجام شد در همه دفعات عدد یک بدست آمد که نشان از مناسب بودن این توصیفگر می باشد اما در توصیفگرهای شماره ۴، ۱۸، ۱۹، ۲۵، ۲۷، ۲۹، ۳۱، ۳۹ فراوانی بدست آمده در دفعات مختلف عدد صفر بوده که نشان از نامناسب بودن این توصیفگرها می باشد. توصیفگرهای مناسب عبارتند از:
MATS5m (جرم اتمی) و GS (جرم اتمی)
با توجه به داده های بدست آمده از روش GA-stepwise MLR به نتایج زیر برای همبستگی های مختلف مربوط به هدف بدست امد:
در همبستگی ۰٫۳ بالاترین مقدار R مربوت به لایه ۸ با مقدار عددی ۰٫۸۵۰ و بالاترین مقدار R-Square مربوت به لایه ۸ با مقدار عددی۰٫۷۲۳ می باشد، همچنین در این روش مقدار عددی پارامتر F برای هر مدل تعریف شده است و مقدار R بدست آمده از این روش در نموداری که نسبت پیش بینی و مشاهدات آمده، برای همبستگی های مختلف مورد بررسی قرار گرفته است.
در همبستگی ۰٫۴ بالاترین مقدار R مربوط به لایه ۲ با مقدار عددی ۰٫۸۲۴ و بالاترین مقدار R-Square مربوت به لایه ۲ با مقدار عددی ۰٫۶۷۹ می باشد، همچنین در این روش مقدار عددی پارامتر F برای هر مدل تعریف شده است و مقدار R بدست آمده از این روش در نموداری که نسبت پیش بینی و مشاهدات آمده، برای همبستگی های مختلف مورد بررسی قرار گرفته است(جدول ۲۷-۲۸)
مقادیر عددی توصیفگرهای انتخاب شده با روش GA-stepwise MLR برای همبستگی با هدف ۰٫۳ و ۰٫۴ گزارش شد( جدول ۳۰-۲۹)
نتایج بدست آمده با بهره گرفتن از روش های PLS، GA-PLS، PCR، GA-PCR و مقایسه روش ها با هم، برای همبستگی های مختلف به شرح زیر می باشد:
در روش PLS بیشترین مقدار R-Square و همبستگی مربوط به Calibration و برای ۰٫۴ است، همچنین بیشترین مقدار R-Square و همبستگی مربوط به Validation و برای ۰٫۴ می باشد. در این روش مقدار B₀ برای همبستگی با هدف ۰٫۴ از همه بالاتر و برای همبستگی با هدف ۰٫۳ از همه کمتر بوده است. کمترین مقدار RMSE مربوط به Calibration و برای ۰٫۴ و کمترین این مقدار مربوط به Validation برای ۰٫۴ بوده اما تغییرات آن برای همبستگی های مختلف به یک شکل می باشد (جدول ۳۱).
در روش GA-PLS برای همبستگی با هدف ۰٫۳ و ۰٫۴ و لایهای مختلفRMSE و R-Squareمتفاوتی بدست امد : (جدول۳۲-۳۳).
در لایه شماره ۲ : بیشترین مقدار R-Square و همبستگی مربوط به Calibration برای ۰٫۳ می باشد، و بیشترین مقدار R-Square و همبستگی مربوط به Validation مربوط به ۰٫۳ می باشد و بیشترین مقدار B₀ مربوط به همبستگی با هدف ۰٫۴ می باشد و بیشترین مقدار RMSE مربوط به Calibration برای ۰٫۳ و RMSE مربوط به Validation برای ۰٫۴می باشد
در لایه شماره ۳ : بیشترین مقدار R-Square و همبستگی مربوط به Calibration برای ۰٫۴ می باشد، و بیشترین مقدار R-Square و همبستگی مربوط به Validation مربوط به ۰٫۳ می باشد و بیشترین مقدار B₀ مربوط به همبستگی با هدف ۰٫۳ می باشد. باشد و بیشترین مقدار RMSE مربوط به Calibration برای ۰٫۳ و RMSE مربوط به Validation برای ۰٫۴می باشد
در لایه شماره ۴ : بیشترین مقدار R-Square و همبستگی مربوط به Calibration برای ۰٫۴ می باشد، و بیشترین مقدار R-Square و همبستگی مربوط به Validation مربوط به ۰٫۳ می باشد و بیشترین مقدار B₀ مربوط به همبستگی با هدف ۰٫۳ می باشد باشد و بیشترین مقدار RMSE مربوط به Calibration برای ۰٫۳ و RMSE مربوط به Validation برای ۰٫۴می باشد
در لایه شماره ۵ : بیشترین مقدار R-Square و همبستگی مربوط به Calibration برای ۰٫۴ می باشد، و بیشترین مقدار R-Square و همبستگی مربوط به Validation مربوط به ۰٫۳ می باشد و بیشترین مقدار B₀ مربوط به همبستگی با هدف ۰٫۳ می باشد باشد و بیشترین مقدار RMSE مربوط به Calibration برای ۰٫۳ و RMSE مربوط به Validation برای ۰٫۳می باشد.
در لایه شماره ۶ : بیشترین مقدار R-Square و همبستگی مربوط به Calibration برای ۰٫۴ می باشد، و بیشترین مقدار R-Square و همبستگی مربوط به Validation مربوط به ۰٫۳ می باشد و بیشترین مقدار B₀ مربوط به همبستگی با هدف ۰٫۴ می باشد و بیشترین مقدار RMSE مربوط به Calibration برای ۰٫۳ و RMSE مربوط به Validation برای۰٫۳ می باشد.
در لایه شماره ۷ : بیشترین مقدار R-Square و همبستگی مربوط به Calibration برای ۰٫۳ می باشد، و بیشترین مقدار R-Square و همبستگی مربوط به Validation مربوط به ۰٫۳ می باشد و بیشترین مقدار B₀ مربوط به همبستگی با هدف ۰٫۳ می باشد و بیشترین مقدار RMSE مربوط به Calibration برای ۰٫۴ و RMSE مربوط به Validation برای ۰٫۴می باشد.
در لایه شماره ۸ : بیشترین مقدار R-Square و همبستگی مربوط به Calibration برای ۰٫۳ می باشد، و بیشترین مقدار R-Square و همبستگی مربوط به Validation مربوط به ۰٫۴ می باشد و بیشترین مقدار B₀ مربوط به همبستگی با هدف ۰٫۴ می باشد و بیشترین مقدار RMSE مربوط به Calibration برای ۰٫۳ و RMSE مربوط به Validation برای ۰٫۴می باشد
در لایه شماره ۹ : بیشترین مقدار R-Square و همبستگی مربوط به Calibration برای ۰٫۳ می‎باشد، وبیشترین مقدار R-Square و همبستگی مربوط به Validation مربوط به ۰٫۳ می باشد و بیشترین مقدار B₀ مربوط به همبستگی با هدف ۰٫۳ می باشد و بیشترین مقدار RMSE مربوط به Calibration برای ۰٫۴ و RMSE مربوط به Validation برای ۰٫۴میباشد.
در لایه شماره ۱۰ : بیشترین مقدار R-Square و همبستگی مربوط به Calibration برای ۰٫۳ می باشد، وبیشترین مقدار R-Square و همبستگی مربوط به Validation مربوط به ۰٫۳ می باشد و بیشترین مقدار B₀ مربوط به همبستگی با هدف ۰٫۴ می باشد و بیشترین مقدار RMSE مربوط به Calibration برای ۰٫۴ و RMSE مربوط به Validation برای ۰٫۴می باشد.
در لایه شماره ۱۱ : بیشترین مقدار R-Square و همبستگی مربوط به Calibration برای ۰٫۴ می باشد، وبیشترین مقدار R-Square و همبستگی مربوط به Validation مربوط به ۰٫۳ می باشد و بیشترین مقدار B0 مربوط به همبستگی با هدف ۰٫۴ می باشد و بیشترین مقدار RMSE مربوط به Calibration برای ۰٫۳ و RMSE مربوط به Validation برای ۰٫۴می باشد(جدول۳۲-۳۳).
به طور کلی با مقایسه دو روش PLS و GA-PLS به نتایج زیر دست پیدا می کنیم:
بیشترین مقدار R-Square مربوط به Calibration برای همبستگی با هدف ۰٫۳ برای لایه ۷ با مقدار عددی ۰٫۳۶۸۵۴۷ می باشد.
بیشترین مقدار R-Square مربوط به Calibration برای همبستگی با هدف ۰٫۴ برای لایه ۱۱ با مقدار عددی ۰٫۴۱۲۹۰۹ می باشد.
بیشترین مقدار R-Square مربوط به Validation برای همبستگی با هدف ۰٫۳ برای لایه ۵ با مقدار عددی ۰٫۷۶۰۳۵۰ می باشد.
بیشترین مقدار R-Square مربوط به Validation برای همبستگی با هدف ۰٫۴ برای لایه ۱۱ با مقدار عددی ۰٫۵۸۴۳۴۷ می باشد.
بیشترین مقدار RMSE مربوط به Calibration برای همبستگی با هدف ۰٫۳ برای لایه ۵ با مقدار عددی ۰٫۷۸۴۲۰۳ می باشد
بیشترین مقدار RMSE مربوط به Calibration برای همبستگی با هدف ۰٫۴ برای لایه ۵ با مقدار عددی ۰٫۶۸۶۴۶۸ می باشد.
بیشترین مقدار RMSE مربوط به Validation برای همبستگی با هدف ۰٫۳ برای لایه ۶ با مقدار عددی ۰٫۶۸۶۴۰۹ می باشد.
بیشترین مقدار RMSE مربوط به Validation برای همبستگی با هدف ۰٫۴ برای لایه ۹ با مقدار عددی ۰٫۵۳۹۶۰۰ می باشد.
بیشترین مقدار B₀ برای همبستگی با هدف ۰٫۳ مربوط به لایه ۴ و برای همبستگی با هدف ۰٫۴ مربوط به لایه ۱۱ می باشد(جدول۳۱-۳۲ ).
در روش PCR بیشترین مقدار R-Square مربوط به Calibration برای همبسگی با هدف ۰٫۳ است،. در این روش مقدار B₀ برای همبستگی با هدف ۰٫۳ از همه بالاتر است. کمترین مقدار RMSE مربوط به Calibration برای همبسگی با هدف ۰٫۳ بوده اما تغییرات آن برای همبستگی های مختلف به یک شکل می‎باشد. (جدول ۳۴).

۷-۱- تعاریف مفهومی و عملیاتی متغیرهای پژوهش
الف- تعریف مفهومی متغیرهای پژوهش
۱- حافظه کاری: حافظه کاری (حافظه فعال) شامل یادهایی است که تنها به مدت چند ثانیه ذخیره می شوند. حافظه کاری هم چنین شامل یک بخش توجهی است که گنجایش محدودی دارد و می تواند به طور کلی ۲±۷ قطعه اطلاعات را یا به صورت شنیداری یا به صورت دیداری نگه دارد (بادلی ، ۱۹۹۷؛ به نقل ازاتکینسون ، اتکینسون، اسمیت، بم و هوکسما ،۲۰۰۰) .
۲- توجه: توجه وسیله ای است که با آن، میزان محدودی از اطلاعات را از میان حجم عظیم اطلاعاتی که حواس، حافظه ذخیره شده و سایر فرایندهای شناختی ما در اختیار دارد، به صورت فعال پردازش می کنیم (دو ویرد ، ۲۰۰۳ ؛ دانکن، ۱۹۹۹ ؛ ماتر،۱۹۹۹؛ پوزنر و فرناندز دوک ورائو، ۲۰۰۳؛ به نقل از استرنبرگ، ۲۰۰۶).
۳- حافظه کلامی: وجود رمزهای شنیداری و دیداری، پژوهشگران را به این نتیجه رسانده که حافظه ی فعال دو انباره ی موقت دارد. انباره­ی موقت شنیداری که اطلاعات را برای مدتی کوتاه به شکل رمز صوتی ذخیره می­ کند و دیگری انباره ی موقت دیداری – فضایی که اطلاعات را برای مدتی کوتاه به صورت رمز دیداری یا فضایی ذخیره می­سازد (بادلی، ۱۹۸۶ ؛ به نقل از اتکینسون، اتکینسون، اسمیت ، بم و هوکسما ،۲۰۰۰).

( اینجا فقط تکه ای از متن فایل پایان نامه درج شده است. برای خرید متن کامل پایان نامه با فرمت ورد می توانید به سایت feko.ir مراجعه نمایید و کلمه کلیدی مورد نظرتان را جستجو نمایید. )

۴- حافظه دیداری: حافظه دیداری (حافظه بینایی) نظامی است که جریان محرک ها را کد گذاری کرده، کدهای مربوط به محرک های قبلی را به یاد آورده و کدهای مربوط به دو محرک را مورد مقایسه قرار داده و بر اساس نتیجه مقایسه عمل می کند (معزز، پورحسن و بشارت، ۱۳۸۹).
ب- تعریف عملیاتی متغیرهای پژوهش
۱- حافظه کاری: در این پژوهش حافظه کاری بوسیله تکلیف توالی اعداد ( ارقام رو به جلو ومعکوس) مقیاس حافظه وکسلر III سنجیده می شود.
۲- توجه: در این پژوهش توجه به وسیله آزمون (برو/ نرو) ارزیابی می شود. در آزمون برو/ نرو فرد در یک موقعیت (مرحله برو، اجرا و یا حرکت) با ارائه یک محرک باید هر چه سریع تر پاسخ هم خوان با محرک را ارائه دهد. در موقعیت دیگر (مرحله نرو، مهار یا توقف حرکت) پس از ارائه محرک نخست محرک دیگری ارائه می شود و فرد با ظهور محرک دوم باید از پاسخ دادن خودداری نماید. دو نوع موقعیت برو و نرو به صورت تصادفی در یک تکلیف قرار می گیرند. توانایی فرد در مهار پاسخ خود در موقعیت دوم، شاخصی از کنترل مهاری در اوست. در این آزمون (زمان پاسخ های صحیح هم خوان با محرک) سنجیده می شود.
۳- حافظه کلامی: در این پژوهش حافظه کلامی بوسیله حافظه منطقی (متن الف و ب) مقیاس حافظه وکسلر ΙΙΙ سنجیده می شود .
۴- حافظه دیداری: دراین پژوهش حافظه دیداری بوسیله آزمون یادداری- دیداری بنتون سنجیده می شود.
فصل دوم
مرور پیشینه پژوهش
۱-۲- مقدمه
اعتیاد بیماری مزمن و پیشرونده ایست که با ویژگی هایی هم چون رفتارهای اجبارگونه، وسوسه‏های غیرقابل کنترل، رفتارهای جستجوگرانه مواد و مصرف مداوم آن با وجود پیامدهای زیانبار اجتماعی، روانی، جسمی، خانوادگی و اقتصادی که به همراه دارد، مشخص می شود. امروزه موضوع سوء مصرف مواد و اعتیاد از نگرانی های جدی جوامع مختلف به ویژه کشورهای در حال توسعه است که در آنها اقدامات چندانی در این خصوص صورت نگرفته است. تمامی صاحب نظران و متخصصان اعتیاد در این نکته اتفاق نظر دارند که سوء مصرف مواد را نمی توان تنها یک مشکل فردی، جسمانی یا اجتماعی صرف دانست بلکه آن را بایستی یکی از بارزترین مشکلات زیستی –روانی –اجتماعی دانست که می تواند به راحتی بنیان زندگی فردی، خانوادگی، اجتماعی و فرهنگی یک فرد و جامعه را سست نموده و در معرض فروپاشی قرار دهد (رابینسون و بریج ، ۲۰۰۳ ). با توجه به رشد روز افزون اعتیاد در کشورهای مختلف، لزوم درمان مناسب تر این بیماری بیشتر احساس می شود. بزرگسالانی که مواد مصرف می کنند اکثراً توانایی تفکر، حافظه و توجه شان ضعیف است. در نتیجه سوء مصرف مواد رفتار های اجتماعی نامناسبی دارند و کارایی شغلی و ارتباطات فردی شان ضعیف است (ممتازی و همکاران، ۱۳۹۱). درمان اعتیاد از جمله حوزه هایی است که از دیرباز مورد توجه پژوهشگران و بالینگران قرار گرفته است و از آن جائی که این اختلال پیوند مهمی با بسیاری از اختلال های متفاوت روان پزشکی و روان شناسی دارد، ارائه درمان های اختصاصی علاوه بر کمک به کاهش میزان ابتلاء و تداوم این اختلال می توانند به درمان سایر اختلال ها نیز کمک کنند. در همین مورد، مرور پژوهش های انجام شده، نشان می دهند که مداخلات بکار برده شده در درمان اعتیاد نه تنها بر درمان این بیماری بلکه در مورد سایر اختلال های مزمن شبیه به اعتیاد هم مؤثر بوده است مثل بیماری های قلبی – عروقی و دیابت بویژه آنکه این درمان ها به صورت موردی، مورد استفاده قرار گرفته اند به این ترتیب که بر روی علایم بیمارگونی که بیمار در جریان مصاحبه اولیه مطرح می کند، تمرکز می کنند (لشنر، ۱۹۹۹؛ نقل ازحدادی و همکاران،۱۳۹۰). لذا درسال های اخیر روش درمان دارویی مانند درمان جایگزینی متادون^[۲۶]و بوپرنورفین^[۲۷]در سطح کشور و به طور مدون در حال اجرا می باشد. درمان جایگزینی مواد مخدر برای افراد وابسته به مواد مخدر باعث حفظ بیماران در درمان و کاهش سوء مصرف مواد غیر قانونی و جرم و جنایت می شود. در نتیجه سازمان بهداشت جهانی ذکر کرده است که این درمان باید در سراسر جهان در دسترس بیماران سوء مصرف کننده مواد مخدر قرار گیرد (رپیلی، فابریتوس، کالسکا و الهو، ۲۰۰۹). درمان نگهدارنده با متادون و بوپرنورفین در اغلب کشورها همراه با بنزودیازپین ها برای افراد سوء مصرف کننده مواد مخدر برای کامل کردن درمان مورد استفاده قرار می گیرد (رپیلی و همکاران ، ۲۰۰۹). به دنبال درمان دارویی معمولاً وضعیت روانی و جسمانی و هم چنین عملکرد اجتماعی بیمار بهبود می یابد و احتمال بازگشت وی به کار بیشتر می شود (اسپکا و همکاران ، ۲۰۰۰؛ به نقل از عبیدی زادگان، مرادی وفرنام ، ۱۳۸۷). خطر اختلال عصب روان شناختی در مصرف کنندگان مواد مخدر بسیار زیاد است. مطالعات مختلف شواهدی را نشان میدهند که معتادان وابسته به مواد مخدرکه برای درمان نگهدارنده ثبت نام کرده اند اغلب درعملکردهای شناختی اختلال نشان می دهند (مینتزر،کاپرسینوواسیتز،۲۰۰۵). بهبودی ممکن است در طی قطع مواد مخدر رخ دهد (داویس، لیدیارد و مک میلان، ۲۰۰۲؛ به نقل از گیاکموزی، تیل، ریمل، گاربر و ارتل، ۲۰۰۸). با این حال تغییرات احتمالی در عملکرد شناختی این بیماران به خوبی شناخته شده نیست. لذا انجام پژوهش هایی برای مقایسه عملکردهای شناختی بیماران وابسته به مواد مخدر که تحت درمان نگهدارنده با متادون و بوپرنورفین هستند ضروری است.
۲-۲ – درمان دارویی
رویکردهای علمی متفاوتی از جمله رویکرد زیست – عصب شناختی و روان شناختی، روش‏های متنوع و اثربخشی را برای درمان بیماری اعتیاد، به طور کلی، معرفی نموده اند. این روش‏های درمانی با هدف کمک به بیماران برای خروج از وضعیت فعلی و بازگشت به شرایط طبیعی در زندگی روزمره تدوین شده اند که به دو دسته کلی، روش های درمان دارویی و غیر دارویی تقسیم می­شوند. اهمیت درمان های دارویی در تجربه کردن علایم ترک آشکار می شوند، پژوهش ها نشان می دهند که درمان‏های دارویی در درمان افراد مصرف کننده مواد مخدر مفید می باشند به نحوی که میزان ولع و مصرف مواد را در آنها کاهش می دهند (حدادی و همکاران، ۱۳۹۰). این داروها عمدتاً شامل نالترکسان، کلونیدین، متادون، بوپرنورفین و برخی داروهای آرام بخش است. برای مصرف کنندگان اپیوئیدها متداول ترین داروی درمانی فعلی، متادون و بوپرنورفین می باشد که در قالب روش درمان نگهدارنده بکار برده می شود.
۳-۲- درمان نگهدارنده با متادون
اگر چه جستجو برای یافتن اشکال دیگر درمان در خصوص وابستگی به مواد افیونی ادامه دارد، اما هنوز هم درمان نگهدارنده با متادون^[۲۸]، بیشترین استفاده را به خود اختصاص داده است.
درمان نگهدارنده با متادون شکلی از درمان است که برای افراد وابسته به مواد افیونی استفاده می شود. متادون ماده افیونی مصنوعی و آگونسیت گیرنده مو (µ) است که پس از مصرف باعث ایجاد سرخوشی، بی دردی و سایر آثار مصرف مواد شبه مورفینی می شود. با طول عمر طولانی تر از دیگر افیون ها (مانند هرویین) که یک دوز دهانی آن روزانه از شروع نشانه های ترک مواد افیونی به مدت ۲۴ ساعت یا بیشترجلوگیری می کند، در آزمایشگاه تولید شده و به عنوان نوعی درمان برای وابستگی به مواد افیونی تجویز می شود. افراد وابسته به مواد افیونی، ممکن است وابسته به مصرف خوراکی یا تزریقی این مواد باشند. درمان نگهدارنده با متادون بدون توجه به مسیر استعمال (دهانی یا تزریقی) فرم مناسب درمان برای وابستگی به افیون ها می باشد (لوینسون، ۱۹۹۷، نقل از رستمی و حدادی، ۱۳۸۴؛ پتیچن، استوهلر، دگلون، لیوتی، والدوگر و همکاران ، ۲۰۰۱؛ کریک، ۱۹۹۴ نقل از رستمی و حدادی، ۱۳۸۴).
ویژگی درمان نگهدارنده با داروی متادون آنست که داروی متادون بر اساس نوع و مقدار مواد مصرفی و طول مدت مصرف، تجویز شده و به خوبی جایگزین مواد مصرفی بیماران می شود. این دارو علایم ترک را از بین می برد به ویژه در مراحل اولیه درمان، ولع مصرف و لغزش های موجود را کاهش می دهد و بیماران ارتباط خوبی با این نوع روش درمانی برقرار می سازند. مصرف مقدار ثابت متادون، سرخوشی شدید ناشی ازمصرف هرویین را به وجود نمی آورد (جمیسون، بیلز و لاروند، ۲۰۰۲؛ نقل از عبیدی زادگان و همکاران، ۱۳۸۷). به عبارت دیگر، با مصرف متادون، مصرف مواد افیونی غیرمجاز منجر به احساس وجد و سرخوشی نخواهد شد و احتمال استفاده از افیون های غیرمجاز یا افزایش دوز مصرفی توسط مراجعان کاهش می یابد. درمطالعات متعدد اثر بخشی این درمان با درجات مختلف در ارتباط با حمایت روانی و درمان روانی بیماران وابسته به مواد مخدرنشان داده شده است ( لینگ وهمکاران، ۱۹۷۶؛ سان و همکاران، ۱۹۹۰؛ پوسر و همکاران، ۱۹۹۶؛ سویکا و همکاران،۱۹۹۷؛ لیسون- ولف و همکاران، ۲۰۰۲؛ وال و هاگا، ۲۰۰۳؛ ماتیک و همکاران، ۲۰۰۴؛ ویچن و همکاران، ۲۰۰۵). افراد وابسته به مواد افیونی، از طریق درمان نگهدارنده با متادون به جایگزینی ثابت از یک ماده مجاز، دسترسی پیدا می کنند. در نتیجه افرادی که تحت درمان هستند، به طور موقتی، از استرس دائمی مصرف مواد افیونی غیرمجازکه اغلب با فعالیت های مجرمانه و فعالیت های جنسی و تزریقی خطرناک همراه است رها می شوند. با بهره گرفتن از این نوع درمان، فرد به جای تجربه چرخه دائمی نوسانات خلقی، به حالات خلقی نسبتاً، ثابتی دست می یابد (دول، نیسواندر و کریک، ١٩٩۵، به نقل از رستمی و حدادی ،۱۳۸۴).
۴-۲- درمان نگهدارنده با بوپرنورفین
بوپرنورفین آگونیست نسبی گیرنده مو^[۲۹]و آنتاگونیست قوی گیرنده کاپا ^[۳۰]می باشد آگونیست های نسبی گیرنده مو، به گیرنده مو متصل شده و آن را فعال می کنند، اما این فعال کردن کمتر از آگونیست های کامل صورت می پذیرد. به این معنا که با وجود اپیوئید بودن و داشتن عوارض خاص اپیوئیدها هم چون سرخوشی و تضعیف سیستم تنفسی، حداکثر اثر آن کمتر از آگونیست های کامل اپیوئید مانند هروئین و متادون است (گیرا و همکاران، ۲۰۰۴؛ ویچن و همکاران، ۲۰۰۵؛ کاکو و همکاران، ۲۰۰۳). به دلیل میل ترکیبی زیاد به گیرنده مو، با اپیوئیدهای دیگر رقابت می کند و اثرات آن ها را بلاک می کند، و موجب جدا شدن مورفین، متادون، و اپیوئیدهای دیگر از گیرنده می گردد. به همین دلیل در بیماری که در بدنش مورفین وجود دارد، ایجاد علائم ترک می کند. دیگر آگونیست‏های گیرنده مو نمی توانند بوپرنورفین را از گیرنده جداکنند، بنابراین نمی توانند اثر آگونیستی اپیوئید روی گیرنده ای داشته باشند که قبلاً توسط بوپرنورفین اشغال شده است. این مسئله در مورد آنتاگونیست های گیرنده مو نیز صادق است، یعنی نالوکسان و دیگر آنتاگونیست های گیرنده مو نمی توانند بوپرنورفین را از گیرنده جدا کرده و ایجاد علائم ترک کنند. سرعت آهستۀ جدا شدن بوپرنورفین از گیرنده مو مسئول مدت اثر طولانی آن، ایمن بودن در مصرف مقادیر زیاد و وابستگی فیزیکی کم است. به همین جهت می توان آن را یک بار در روز، یک روز در میان یا با فاصله ای طولانی تر تجویز نمود. بوپرنورفین دردوزهای پایین به اندازه کافی اثرات آگونیستی اپیوئید دارد و بنابراین موجب از بین رفتن علائم ترک می گردد. با افزایش دوز دارو، اثرات آگونیستی آن به صورت خطی افزایش می یابد تا جایی که به سطح ثابت ^[۳۱]می رسد و پس از آن افزایش دوز دارو با افزایش اثرات آن همراه نیست. این پدیده را ” اثر سقف^[۳۲] “ می نامند. به همین دلیل درمقایسه با آگونیست های کامل اپیوئید خطر کمتری از نظر سوء مصرف، وابستگی و عوارض جانبی دارد (کومر، والکر وکالینز، ۲۰۰۵ ؛ والش، گیلسون، جسینکی، استیلتون، فیلیپس و همکاران، ۱۹۹۴؛ هریس، مندلسون، لین، آپتون وجانس ، ۲۰۰۴، به نقل از رستمی و حدادی، ۱۳۸۴). بوپرنورفین در دوزهای بالاتر، مانند یک آنتاگونیست عمل می کند، یعنی گیرنده ها را اشغال می کند، ولی آن ها را فعال نمی کند، و همزمان آگونیست های کامل را از گیرنده های خود جدا می کند یا آنها را بلاک می کند. بیش ترین تأثیر درمانی بوپرنورفین در محدوده ۱۶ تا ۳۲ میلی گرم می باشد و به صورت قرص های زیرزبانی ۲و ۸ میلی گرم مصرف می شوند. طبق مطالعات، بوپرنورفین با دوزهای متوسط متادون برابری می‎کند(فورد ، مورتون ، لینتزریس، باری وگرادا ،۲۰۰۴). تجویز بوپرنورفین صرف‎ نظر از دوز آن میزان ولع برای مصرف مواد مخدر را در عرض ۴ هفته کاهش می‎دهد. تجویز مکرر بوپرنورفین، در فرد ایجاد وابستگی می­ کند، اما به دلیل نسبی بودن خاصیت آگونیستی، میزان این وابستگی بسیار کمتر از آگونیست ­های کامل اپیوئیدها است. هم­چنین سندرم ترک بوپرنورفین، نسبت به آگونیست­های کامل، شدت کمتر و شروع کندتری دارد.
۵-۲- فرایندهای شناختی
ما اشیا و افراد آشنا را باز شناسی می کنیم، راه خود را در پیرامون خود پیدا می کنیم، حرف می زنیم، صحبت دیگران را می فهمیم، می خوانیم، می نویسیم، برنامه ریزی می کنیم، اعمال را انجام می دهیم، فکر می کنیم، تصمیم می گیریم، مسایل را حل می کنیم، یاد می گیریم و به یاد می آوریم، مجموعه این فعالیت­ها را فرایندهای شناختی می­نامند (فراهانی، کرمی نوری و اوحدی،۱۳۹۰). در روان شناسی شناختی، فرایندهای شناختی به صورت تفکیک شده مورد مطالعه قرار می گیرد. در این دیدگاه شناخت از یک طرف، شبکه ای به هم پیوسته و مرتبط از فرایندهاست که اطلاعات را به صورت نظام دار پردازش می کند و از طرف دیگر، دارای زیر مجموعه های مستقلی است که اطلاعات را به شیوه های خاص پردازش می کنند و هر یک دارای ویژگی های روان شناختی و فیزیولوژیکی خاص می باشند. بعضی از جنبه های شناختی شامل توجه و حافظه می باشد (فراهانی و همکاران، ۱۳۹۰).
۶-۲- توجه
توجه^[۳۳]به توانایی ذهنی گفته می شود که فرد اطلاعات خاصی از میان اطلاعات دیگر انتخاب و به پردازش بیشتر آن می پردازد. به عبارت دیگر چون ظرفیت شناختی ما با محدودیت رو به روست توجه به محدود کردن پردازش اطلاعات مربوط می شود. توجه به دو نوع تقسیم می شود:
الف) توجه ارادی
ب) توجه غیرارادی
در توجه ارادی هدف مشخصی جست وجو می شود و با انگیختگی و هشیاری بیشتر فرد همراه است. در توجه ارادی، ما چیزهایی را انتخاب می کنیم که با انتظارات و توقعات ما هماهنگی داشته باشد و فرد بر آن کنترل دارد. از طرف دیگر محرک هایی نیز در خارج وجود دارند که توجه ما را به خودشان جلب می کنند. این گونه محرک های خارجی با انتظارات و توقعات ما مطابقت ندارند و معمولا غیر منتظره اتفاق می افتند و واکنش«آن چیست» را در ما به وجود می آورند و ما بر آن کنترل نداریم و به صورت خود به خودی صورت می پذیرد. به این نوع توجه، توجه غیرارادی گفته می شود. پردازش مربوط به توجه ارادی کند و آهسته است، پردازش توجه غیر ارادی تند و سریع است. پردازش های ارادی و کنترل شده ظرفیت شناختی ما را کاهش می دهد و انجام تکالیف دیگر را دشوار می سازد. در حالی که پردازش های غیر ارادی و خودکار این ظرفیت را کاهش نمی دهد و انجام تکالیف دیگر را به طور همزمان برای ما دشوار نمی سازد. پردازش های ارادی و کنترل شده قابل اجتناب اند و می توان آن ها را متوقف ساخت، در حالی که پردازش های غیر ارادی و خودکار غیرقابل اجتناب اند. وقتی محرکی در محیط ارائه گردد توجه ما را ناگزیر به خود جلب می کنند پردازش های ارادی و کنترل شده قابل انعطاف و قابل تغییرند و می توان آنها را در موقعیت های گوناگون به کار برد، ولی پردازش های غیر ارادی و خودکار غیر قابل انعطاف اند و زمانی که یادگیری می شوند، به دشواری می توان به اصلاح و تغییر آن ها دست زد. بنابراین، می توان گفت زمانی که پردازش های خودکار به کار برده می شوند، می توان توجه را در بین چند منبع اطلاعاتی تقسیم کرد و از ظرفیت شناختی بیش تر استفاده نمود؛ ولی در پردازش کنترل شده باید به برخی اطلاعات توجه خود را متمرکز نموده، در حالی که برخی اطلاعات دیگر را می توان مورد توجه قرار نداد. محرک هایی که تازه، غیر منتظره، متباین و تعجب بر انگیز باشند، توجه غیر ارادی ما را بیشتر جلب می کنند و معمولا بهتر نیز به یاد آورده می شوند (فراهانی و همکاران ،۱۳۹۰).
۷-۲- حافظه
حافظه، عنوانی است که در مورد توانایی انسان برای یادگیری، نگهداری، یادآوری و استفاده از اطلاعات و دانش به کار برده می شود و وسیله ای است که تجارب قبلی خود را در آن نگهداری و اطلاعات را برای استفاده در زمان حاضر از آن استخراج می کنیم (تالوینگ، ۲۰۰۰؛ تالوینگ و کریک، ۲۰۰۰؛ بجور کلاند، اشنایدر و هرنالدزبلاسی ، ۲۰۰۳؛کرودر، ۱۹۷۶؛ نقل از استرنبرگ، ۲۰۰۶). وقتی از حافظه صحبت می شود بیشتر اصطلاح یادگیری به ذهن می آید، در حالی که مرحله اول حافظه، یعنی، اکتساب و ثبت اطلاعات است و حافظه به مجموعه ی فرایندهای اکتساب، نگهداری و کاربرد اطلاعات گفته می شود. مطالعات مربوط به حافظه در روان شناسی از قدمت بسیار برخوردار است و از همان ابتدا نظر بر این بوده است که حافظه مراحل و انواع گوناگونی دارد(فراهانی وهمکاران، ۱۳۹۰).
امروزه سه مرحله ی اصلی را در حافظه مورد شناسایی قرارمیدهند. روان شناسان شناختی، سه نوع عملیات مشترک حافظه را بدین شرح مشخص ساخته اند: رمز گردانی^[۳۴]، اندوزش^[۳۵]و بازیابی^[۳۶] (بدلی، ۲۰۰۰، ۱۹۹۸، ۱۹۹۹؛ براون وکریک، ۲۰۰۰ ؛نقل از استرنبرگ، ۲۰۰۶). هر عملیاتی بازنمای یک مرحله در پردازش حافظه است.
۱- مرحله ی رمزگردانی (یادگیری): در این مرحله اطلاعات با ویژگی ها و خصوصیات گوناگون و از جنبه های مختلف فیزیکی (ظاهری) و معنایی ثبت می شوند و اطلاعات وارد سیستم شناختی ما می شوند که به آن درون داد^[۳۷] نیز گفته می شود. در این مرحله، داده های حسی را به شکل بازنمودهای ذهنی در میآوریم .
۲- مرحله ی اندوزش (نگهداری): در این مرحله اطلاعات ثبت و یاد گرفته شده در حافظه، نگهداری و محافظت می شوند تا در زمان مناسب از آن ها استفاده شود.
۳- مرحله­ ی بازیابی (یادآوری): در این مرحله، اطلاعات مورد نیاز که بنا بر شرایط و موقعیت‏های گوناگون متفاوت خواهد بود مورد بازیابی قرار می گیرد و فرد اطلاعات را به نحو هشیارانه یا ناهشیارانه یادآوری کرده و مورد بازشناسی قرار می دهد. به این مرحله برون داد نیز گفته می شود (فراهانی و همکاران،۱۳۹۰).
۸-۲- تقسیم بندی حافظه
اتکینسون و شیفرین (۱۹۶۸) تقسیم بندی معروف خود را از حافظه پیشنهاد کردند: ثبت حسی^[۳۸]، انباره کوتاه مدت^[۳۹]و انباره بلند مدت^[۴۰]. کانال های حسی (خصوصاً حس بینایی) ثبت های اولیه را دریافت می کنند و موجب می شوند که ثبت حسی به عنوان یک عنصر مجزا در حافظه تشخیص داده شوند. اطلاعات در مدت کوتاه چند هزارم ثانیه چنان چه مورد توجه واقع نشوند از بین می روند.
حافظه کوتاه مدت یا حافظه کاری^[۴۱] دومین نظام حافظه است. در حافظه کوتاه مدت زمان از بین رفتن اطلاعات طولانی تر از حافظه حسی است و تخمین این زمان دشوار است، زیرا تا حدود زیادی تحت تأثیر کنترل آزمودنی می باشد، ولی شواهدی وجود دارد دال بر این که اطلاعات در حافظه کوتاه مدت چنان چه تکرار و تمرین نشود در دوره زمانی بین ۱۵ تا ۳۰ ثانیه از بین می رود. مقدار و نوع اطلاعاتی که از حافظه ی کوتاه مدت به حافظه بلند مدت منتقل می شود به پردازش کنترل شده ای نیاز دارد، هر چند که اطلاعات موجود در حافظه کوتاه مدت به صورت غیر کنترل شده نیز به حافظه بلند مدت انتقال می یابد. در حافظه ی بلند مدت ساده ترین فرضیه آن است که قبول کنیم رد حافظه^[۴۲] به صورت همه یا هیچ عمل می کند، اگر یک رد حافظه تشکیل شود سپس یک بازیابی^[۴۳]و پاسخ صحیح اتفاق خواهد افتاد (کرمی نوری، ۱۳۸۳).
آلن بدلی: حافظه کوتاه مدت را حافظه کاری نامید و برای آن تعریف دقیق تر و جامع تری پیشنهاد کرد. او پیشنهاد اتکینسون و شیفرین را، که نقش یک نظام اجرایی کنترل کننده را برای حافظه کوتاه مدت قایل شدند، مطالعه و آزمایش کرد و اهمیت پردازش حافظه ی کوتاه مدت را به عنوان حافظه کاری و عمل کننده در تکالیف شناختی نظیر یادگیری، استدلال و درک معانی نشان داد (کرمی نوری، ۱۳۸۳). درمدل پیشنهادی او مفهوم یک پارچه و متحدالشکل حافظه کوتاه مدت با مفهوم پیچیده تری از حافظه کاری چند مؤلفه ای جابجا شد. او در مطالعات خود از روش تکالیف دوگانه استفاده کرد: در یک تکلیف از ظرفیت حافظه کاری آزمودنی استفاده می شد، در حالی که تکلیف دیگر به یادگیری، استدلال و درک معانی آزمودنی مربوط بود. چنان چه تکلیف دوم به تکلیف اول بستگی داشته باشد یا به عبارتی دیگر حافظه کاری در فعالیت های شناختی عالی تر نقش داشته باشد باید این انتظار را داشت که اجرای همزمان این دو تکلیف به عملکرد یادگیری یا استدلال فرد آسیب رساند و هر چه تکلیف حافظه کاری دشوارتر باشد (برای مثال فراخنای بیشتری از ارقام باید به کار برده شود) تداخل با تکلیف استدلال و یادگیری بیشتر خواهد بود. نتایج مطالعات او این پیش‏بینی را تأیید کرد، ولی در عین حال نتایج نشان داد که نظام حافظه کاری یک نظام متحد و یکپارچه نیست که برای مثال هم ارقام و هم اعمال در یک نظام واحد نگاه داشته شوند. او یک نظام اجرایی مرکزی کنترل کننده را برای حافظه کاری پیشنهاد کرد که زیر مجموعه های دیگری دارد. یکی از این زیرمجموعه ها که بیش از بقیه ی موارد توضیح داده شده است نظام آوایی یا تلفظ است که ذخیره اطلاعات آوایی کوتاه مدت را به عهده دارد. مدل حافظه کاری و مولفه های تشکیل دهنده آن نقش بسیار مهمی در مطالعات علمی شناخت داشته است (کرمی نوری، ۱۳۸۳). یکی از انواع یادگیری فعال، مربوط به اجرا و به عمل در آوردن اطلاعات می باشد (حافظه عملی) در مقایسه با زمانی که اطلاعات تنها به صورت کلامی (حافظه کلامی) خوانده یا تکرار می شوند. در حافظه عملی به فرد یادگیرنده جملات دستوری (نظیر مداد را بردار، یا کتاب را باز کن) داده می شود و فرد یادگیرنده این جملات را بعد از خواندن یا گوش کردن عینا به اجرا درمی آورد، در حالی که در حافظه کلامی فقط به خواندن یا گوش کردن جمله اکتفا می شود. بدیهی است که عملکرد حافظه عملی در مقایسه با حافظه کلامی بهتر خواهد بود (فراهانی و همکاران ، ۱۳۹۰).
۹-۲- عملکردهای شناختی در بیماران تحت درمان نگهدارنده
اثرات شناختی مواد مخدر در مطالعات مختلف بالینی و تجربی مورد بررسی قرار گرفته است اما نتایج مخلوط بوده اند. یکی از موانع اساسی در درمان اعتیاد، وجود میل به مصرف مجدد مواد یا همان ولع مصرف می باشد که درمان های متعددی را برای مهار و کنترلش ارائه نموده اند در همین راستا مشخص شده است که نقص درکارکرد شناختی اصلی ترین نقص در میل دوباره به مصرف مجدد مواد می باشد که نیازمند درمان هایی با توجه ویژه به اصلاح شناخت های نادرست افراد دارد.
بر اساس مطالعات انجام شده نقص در کارکرد شناختی اصلی ترین نقص در بیماران مبتلا به سوء مصرف کوکائین می باشد (کارول، ۱۹۹۸؛ هورنر، ۱۹۹۷؛ نقل از حدادی و همکاران، ۱۳۹۲). گزارش کرده اند که انعطاف پذیری شناختی، حافظه، یادگیری و توجه در سوء مصرف کنندگان کوکائین دارای نقص می باشد در همین راستا، آهارانوویچ و همکاران (۲۰۰۳) نشان دادند، افرادی که قادر به حفظ دوره ترک از کوکائین شده اند در مقایسه با کسانی که دچار عود شده اند، عملکرد شناختی بهتری در شروع فرایند درمان نشان می دهند. پردازش فضایی، قدرت استدلال ذهنی و توجه از پارامترهای شناختی هستند که در افرادی که موفق به ترک شده اند به مراتب وضعیت بهتری در مقایسه با گروهی که دچار عود شده اند نشان می دهند (حدادی و همکاران، ۱۳۹۲). مقایسه بیماران تحت درمان نگهدارنده در مقابل گروه سالم (کنترل) به طور کلی نشان داده است که در بیماران تحت درمان نگهدارنده اختلال شناختی وجود دارد. با این حال ثابت نشده است که اختلال به طور خاص به داروهای جایگزین مواد مخدر مربوط باشد (رپیلی، فابریتوس، کالسکا و الهو، ۲۰۱۱).
در مطالعات غیرتصادفی بیماران وابسته به مواد مخدر که تحت درمان نگهدارنده با بوپرنورفین بوده اند در چندین آزمون شناختی بهتر از گروه تحت درمان با متادون بودند. این مهم است که بدانیم تفاوت های شناختی در بین بیماران تحت درمان نگهدارنده با متادون و بوپرنورفین پایدار است و عملکردهای شناختی با چه عواملی مرتبط هستند (رپیلی و همکاران ،۲۰۱۱). استفاده از مواد مخدر ممکن است اثرات منفی بر روی عملکردهای شناختی مخصوصاً حافظه کاری بگذارد. هر دو گروه بیماران وابسته به مواد مخدر که تحت درمان با متادون و بوپرنورفین هستند اغلب در عملکردهای شناختی مانند حافظه کاری و حافظه کلامی و توجه، نقصان^[۴۴] نشان می دهند. با این حال تنها مطالعات کمی این دوگروه از بیماران را با یکدیگر مقایسه کرده اند (رپیلی، فابریتوس، الهو، سالاسپر، واهلبک وهمکاران، ۲۰۰۷؛ گیاکموزی، ارتل و ویگل،۲۰۰۵؛ والکر وکالینز، ۲۰۰۵ ؛ هریس، مندلسون، لین، آپتون وجانس، ۲۰۰۴؛ سویکا، هوراک، دیتریت وکاگر، ۲۰۰۱؛پیراستو، فایس و میسینا، ۲۰۰۶؛ استریل، آنتونیالی وکمپانلا، ۲۰۰۵؛ دارک، سیمز، مکدونالد و ویچز، ۲۰۰۰؛ به نقل از گیاکموزی، تیل، ریمل، گاربر و ارتل، ۲۰۰۸).
۱۰-۲- مرور پژوهش های تجربی
در این بخش پژوهش هایی را که با بهره گرفتن از آزمون های استاندارد شده، عملکردهای شناختی و عملکردهای روانی -حرکتی افرادی را که تحت درمان نگهدارنده با متادون یا بوپرنورفین قرار داشتند را در مقابل گروه کنترل (بدون سابقه مصرف مواد مخدر) مورد مقایسه قرار داده اند را مرور می کنیم.
۱-۱۰-۲- اثر درمان نگهدارنده متادون برعملکردهای شناختی