دانشگاه علامه طباطبایی
دانشکده حقوق و علوم سیاسی
پایان نامه جهت اخذ مدرک کارشناسی ارشددر رشته حقوق مالکیت فکری
عنوان:
بررسی ویژگی های حمایت از نرم افزارهای رایانه ای در مقایسه با سایر آثار ادبی و هنری
استاد راهنما :
دکتر ستار زرکلام
استاد مشاور :
دکتر ناهید جوانمرادی
نگارنده:
امیر محسن صیرفیان پور
بهمن ۱۳۹۰
بسم الله الرَّحمن الرَّحیم
تقدیر و سپاس از :
اساتید گرامی جناب آقای دکتر ستار زرکلام و سرکار خانم دکتر ناهید جوانمرادی و همه کسانی که در این راه مرا یاری رساندند .
تقدیم به:
مادر بزرگوارم که رفت اما چراغ اندیشه را برایمان به یادگار گذاشت.

همسرم که ایثار را به من آموخت.
چکیده
شناخت حقوق راجع به نرمافزارهای رایانه ای و سیستمی که قانونگذار ایران در حمایت از این آثار برگزیده راهگشای حمایت گسترده از این حقوق نوین میباشد. از این رو بر آن شدیم که سیستم حمایتی از این حقوق را در مقایسه با حقوق سایر آثار ادبی و هنری به دلیل شباهتهای زیاد و تفاوتهای بنیادین مورد بررسی قرار دهیم.
در حقوق ایران منابعی وجود دارد که هر دوی این سیستمها را مورد بررسی قرار داده است اما تحقیقی که بطور جامع به بررسی ویژگی حمایت از نرمافزارها در مقایسه با سایر آثار ادبی و هنری بپردازد نداشتیم بنابراین سعی شد که ضرورت وجود کامپیوتر و رابطه بین قواعد حمایتی از این دو حقوق و شباهتها و تفاوتهای بین آنها بررسی شود و با این فرضیه که وجود کامپیوتر برای استفاده از نرمافزار نظامی جداگانه را میطلبد و شباهت بین آثار موجب میشود که قواعد شباهتی باهم داشته باشند، از فرضیه های این پایان نامه است.
در این پایان نامه ابتدا به تعریف مفاهیم پرداخته شده و سپس با روشن شدن این که نرمافزارها و سایر آثار ادبی و هنری چه ویژگیهایی دارند بررسی مقایسهای بین آنها صورت گرفت.
با این که نرمافزارهای رایانه ای از خانواده آثار ادبی و هنری میباشند اما ویژگیهای خاص آنها حمایت ویژه و خاص منطبق با شرایط روز و جامعهی فناوری اطلاعات و ارتباطات را طلب میکند.
نرمافزارهای رایانه ای به دلیل ماهیت خاص و ویژهای که دارند و ویژگیهایی نظیر ضرورت استفاده از کامپیوتر و به کارگیری نرمافزار، ماهیت عمدتا” کاربردی نرمافزار و امکان حمایت دوگانه از نرمافزار تحت عناوین اثر ادبی و اختراع، حمایت خاص را طلب میکنند. پیشنهاد میشود قانونگذار ایران با مراجعه به قوانین اروپایی که به صورت کامل در این زمینه وضع شدهاند مستثنیات بیشتری را در مورد استفاده از نرمافزارها برگزیند، حقوق معنوی در نرمافزارها را جدیترگرفته و سرعت را جایگزین بروکراسی اداری در ثبت نرمافزار کند و ضمانت اجرای مدنی برای ناقضان نرمافزار (اشخاص حقوقی) برگزیند.

فهرست اجمالی :
علائم اختصاری
۳
مقدمه
۴
بخش اول – مفهوم و مصادیق آثار ادبی و هنری و نرم افزار
۸
فصل اول – مفهوم و مصادیق آثار ادبی و هنری
۹
گفتار اول – تعریف آثار ادبی و هنری
۱۰