کیانی و خدابخش در سال ۱۳۹۲ مقاله‌ای تحت عنوان “بررسی قدرت پیش بینی کنندگی شغلی توسط حمایت ادراک شده از سرپرست و همکار” به چاپ رساندند. نتایج پژوهش آنان نشان داد که محیط روانی- اجتماعی کاری بر افزایش وابستگی کارکنان مؤثر می‌باشد. در مداخلات طراحی شده برای افزایش رضایت شغلى و وابستگی شغلى کارکنان، نباید تنها بر کارکنان تمرکز شود بلکه باید در مورد عوامل زمینه‌ای مانند متغیرهای روانی- اجتماعی محیط کار نیز اقدام شود. لذا باید نحوه ارتباط بهتر و انتقال حمایت به سرپرستان، سازمان‌ها و حتی خود کارکنان آموزش داده شود و کانال هایی بدین منظور در سازمان‌ها طراحی گردد.(کیانی & خدابخش, ۱۳۹۲)

بخش پنجم:
پیشینه تحقیق
۲-۵-۱) مقدمه
در این بخش به بیان پیشینه تحقیقات انجام شده در داخل و خارج از کشور پرداخته می‌شود که تأثیر رهبری تحول‌گرا را به واسطۀ عدالت تعاملی، عدالت توزیعی و کیفیت زندگی کاری بر وابستگی شغلی مورد ارزیابی قرار داده‌اند. در ادامه به بیان برخی تحقیقات انجام شده پرداخته می‌شود.
۲-۵-۲)تحقیقات انجام گرفته در داخل کشور
عسگری و پورتراب در سال ۱۳۸۷ مقاله‌ای تحت عنوان “رابطه کیفیت زندگی کاری، وابستگی شغلی و سلامت سازمانی با تعهد سازمانی کارمندان بانک ملی اهواز” به چاپ رساندند. نمونه این تحقیق ۲۰۰ نفر از کارمندان مرد بود که به روش نمونه گیری تصادفی ساده انتخاب شدند. ابزار اندازه‌گیری، پرسشنامه و طرح تحقیق از نوع همبستگی بود، تحلیل داده‌ها در سطح ۰۵/۰=P نشان داد که بین کیفیت زندگی کاری و تعهد سازمانی رابطه مثبت معنی داری وجود دارد. بین وابستگی شغلی و تعهد سازمانی رابطه مثبت معنی داری وجود دارد. بین سلامت سازمانی و تعهد سازمانی رابطه مثبت معنی داری وجود دارد و نتایج رگرسیون نشان داد که بین کیفیت زندگی کاری، وابستگی شغلی و سلامت سازمانی با تعهد سازمانی رابطه چندگانه وجود دارد و کیفیت زندگی کاری بهترین پیش بینی کننده تعهد سازمانی می‌باشد.(عسگری & پورتراب, ۱۳۸۷)
پورقاسم در سال ۱۳۹۳ تحقیقی تحت عنوان “بررسی رابطه کیفیت زندگی کاری، جوّ سازمانی و حمایت سازمانی ادراک شده با وابستگی شغلی پرستاران بیمارستان باقرالعلوم شهرستان اهر” انجام داد. روش تحقیق توصیفی از نوع همبستگی است. جامعه آماری کلیه پرستاران بیمارستان باقرالعلوم اهر به تعداد ۱۰۰ نفر می‌باشد که به روش سرشماری کلیه این پرستاران به عنوان نمونه انتخاب شدند. در این تحقیق برای گردآوری اطلاعات از پرسشنامه استاندارد استفاده گردید. برای تجزیه و تحلیل اطلاعات از روش های آمار توصیفی (میانگین، انحراف معیار، جدول توزیع فراوانی) و آمار استنباطی (همبستگی پیرسون، رگرسیون چندمتغیر، آزمون t) استفاده گردید. نتایج نشان داد که بین کیفیت زندگی کاری، جوّ سازمانی و حمایت سازمانی ادراک شده با وابستگی شغلی رابطه مثبت و مستقیم وجود دارد.(پورقاسم, ۱۳۹۳)
اکرمیان نژاد در سال ۱۳۹۳ تحقیقی تحت عنوان “ارائه مدل ارتباط سرمایه اجتماعی، تعهد سازمانی و وابستگی شغلی در بین معلمان تربیت و بدنی استان کرمانشاه” انجام داد. روش تحقیق توصیفی و از نوع مطالعات همبستگی است. جامعه آماری این پژوهش را معلمان تربیت بدنی استان کرمانشاه (۸۹۵ نفر) تشکیل دادند که ۲۶۹ نفر آنها بر اساس جدول مورگان از مرکز استان و چهار قطب شمال، جنوب، شرق، غرب و به روش نمونه گیری خوشه‌ای طبقه‌ای انتخاب شدند. برای گرد‌آوری داده‌ها از پرسشنامه استفاده شد. برای تحلیل داده‌ها از آزمون هایT مستقل، ضریب همبستگی پیرسون، تحلیل واریانس یک راهه، رگرسیون چند متغیره و برای ارائه مدل از روش مدل معادلات ساختاری استفاده شد. نتایج حاکی از آن است که رابطه مثبت، معنادار و قوی تعهد سازمانی با وابستگی شغلی و سرمایه اجتماعی با وابستگی شغلی وجود دارد. در نهایت نتایج مدل معادلات ساختاری تحقیق نشان داد که، سرمایه اجتماعی تأثیر مستقیمی بر تعهد سازمانی (۹۳/۰) و تأثیر غیر مستقیمی ( از طریق تعهد سازمانی) بر وابستگی شغلی دارد و تعهد سازمانی ضریب اثر بیشتری (۷۳/۰) بر وابستگی شغلی نسبت به سرمایه اجتماعی ( ۰۶/۰ ) داشت.(اکرمیان نژاد, ۱۳۹۳)
محمدی نصرآباد سفلی در سال ۱۳۹۳ تحقیقی تحت عنوان “بررسی رابطه سلامت روان با وابستگی شغلی دبیران تربیت بدنی استان کهگیلویه و بویراحمد” انجام داد. روش پژوهش توصیفی- همبستگی بود. جامعه آماری پژوهش کلیه معلمان تربیت بدنی استان کهگیلویه و بویراحمد (۳۳۵ نفر) بودند. با توجه به محدودیت جامعه روش نمونه‌گیری تمام شمار بود و پرسشنامه بین کلیه اعضا نمونه توزیع شد و نهایتاً ۳۰۴ پرسشنامه کامل جمع‌ آوری و تجزیه و تحلیل شد. تجزیه و تحلیل داده‌ها با بهره گرفتن از آزمون‌های کولموگروف- اسمیرنوف، فریدمن،t یک نمونه‌ای، ضریب همبستگی پیرسون و رگرسیون چند متغیره انجام گرفت. نتایج تحقیق نشان داد که وابستگی شغلی در بین معلمان تربیت‌بدنی استان کهگیلویه و بویراحمد کمتر از حد متوسط بود. نهایتاً، بین کلیه مؤلفه‌های سلامت روان با وابستگی شغلی معلمان تربیت‌بدنی استان کهگیلویه و بویراحمد رابطه مثبت و معنی‌داری مشاهده شد. علاوه بر این، مؤلفه‌های شکایت‌های جسمانی، افسردگی و پرخاشگری پیش‌بین‌های معنی‌داری برای وابستگی شغلی در دبیران تربیت بدنی بودند.(محمدی نصرآباد سفلی, ۱۳۹۳)
عزیزی در سال ۱۳۹۰ تحقیقی تحت عنوان “بررسی تأثیر عدالت سازمانی و ویژگی‌های شغلی بر وابستگی شغلی در سازمان مرکزی گمرک جمهوری اسلامی ایران” انجام داد. با انتخاب یک نمونه ۱۴۰ نفری از سازمان مرکزی گمرک جمهوری اسلامی ایران به روش تصادفی منظم، پرسشنامه‌ای در اختیار آنها قرار گرفت تا به روش خود اظهاری، نگرش خود نسبت به شاخص های متغیرها را ابراز کنند. اجرای تکنیک مدل سازی معادله ساختاری در نرم افزار لیزرل نشان داد که عدالت توزیعی، عدالت رویه ای، تنوع در وظایف، هویت در وظایف، استقلال عمل و کسب بازخورد تأثیر معناداری بر وابستگی شغلی کارکنان داشته؛ ولی تأثیر عدالت مراوده‌ای و اهمیت وظایف معنادار نیست.(عزیزی, ۱۳۹۰)
عبدالغفاری ابرقویی در سال ۱۳۹۰ تحقیقی تحت عنوان “رابطۀ تیپ‌های شخصیتی و وابستگی شغلی در معلمان زن مقطع متوسطه” انجام داد. این پژوهش از نظر روش یک تحقیق رابطه‌ای می‌باشد و جامعه آماری آن شامل کلیه معلمان زن مقطع دبیرستان شهر یزد می‌باشد. برای انتخاب نمونه از روش نمونه گیری خوشه‌ای استفاده شد. به گونه‌ای انجام شد که ابتدا از بین ۳ ناحیه شهر یزد، ناحیه ۱ انتخاب و سپس از بین مدارس متوسطه دخترانه این ناحیه ۵ مدرسه انتخاب شد. سپس از بین آنها ۱۹۶ نفر معلم زن در این مقطع به روش تصادفی منظم انتخاب گردید. ابزار مورد استفاده برای جمع آوری داده‌ها پرسشنامه بود و در نهایت داده‌ها توسط آزمون تحلیل رگرسیون چند متغیره مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت و نتایج این پژوهش نشان داد بین تیپ‌های شخصیتی و وابستگی شغلی رابطه معناداری وجود دارد.(عبدالغفاری ابرقویی, ۱۳۹۰)
رایگان در سال ۱۳۹۰ تحقیقی تحت عنوان “رابطه عوامل فشارزای شغلی و کیفیت زندگی کاری با وابستگی شغلی در دبیران تربیت بدنی شهر اهواز” انجام داد. روش تحقیق از نوع توصیفی- همبستگی و به روش میدانی بود. جامعه آماری، کلیه دبیران تربیت‌بدنی نواحی چهارگانه شهر اهواز که در سال تحصیلی ۹۰-۸۹ مشغول به کار بودند(۱۴۴=N). نمونه گیری به روش سرشماری و کل جامعه به عنوان نمونه انتخاب شدند. ابزار گردآوری اطلاعات پرسشنامه بود. برای تجزیه و تحلیل داده‌ها از روش آمار توصیفی و آمار استنباطی (ضریب همبستگی پیرسون، آزمون تی مستقل، تحلیل واریانس یک طرفه، کروسکال- والیس و رگرسیون چند گانه) استفاده و در سطح معناداری (۰۵/۰=) مورد بررسی قرار گرفت. نتایج تحقیق نشان داد رابطه مثبت و معناداری بین کیفیت زندگی کاری و وابستگی شغلی وجود دارد.(رایگان, ۱۳۹۰)
۲-۵-۳) تحقیقات انجام گرفته در خارج از کشور
اگروال مقاله‌ای را تحت عنوان ارتباط بین عدالت، اعتماد و رفتار نوآورانه شغلی و وابستگی شغلی در سال ۲۰۱۴ منتشر نمود. وی در تحقیق خود دیدگاه مربوط به ۳۲۳ نفر از مدیران سازمان‌های تولیدی در هند را مورد بررسی قرار داد و در پایان به این نتیجه رسیدن که عدالت تعاملی و توزیعی بر وابستگی شغلی تأثیر مثبتی دارد(Agarwal, 2014).
اینو و همکاران در سال ۲۰۱۰ مقاله‌ای را تحت عنوان عدالت سازمانی، استرس روانشناختی، و وابستگی شغلی در بین کارکنان ژاپنی منتشر نمودند. در تحقیق حاضر دیدگاه مربوط به ۲۴۳ نفر از کارکنان بخش تولید مورد ارزیابی قرار گرفت و در پایان به این نتیجه رسیدند که عدالت تعاملی و توزیعی بر وابستگی شغلی تأثیر مثبتی دارد(Inoue et al., 2010).
کنتن و سدالله تحقیقی را تحت عنوان پژوهشی تجربی در ارتباط بین کیفیت زندگی کاری و وابستگی شغلی منتشر نمودند که در آن به بررسی دیدگاه کارکنان یک شرکت بزرگ ترکیه پرداخته شد. نتایج تحقیق آنها نشان داد که کیفیت زندگی کاری بر روی وابستگی شغلی تأثیر می‌گذارد(Kanten & Sadullah, 2012).
ژو و همکاران مقاله‌ای را در سال ۲۰۰۹ منتشر نمودند که در آن به بررسی تأثیر رهبری تحولگرا بر وابستگی شغلی پرداخته شده بود. آنها در تحقیق خود۱۴۰ نفر از کارکنان و ۴۸ نفر از سرپرستان صنایع آفریقای جنوبی را مورد مطالعه قرار داده و در پایان به این نتیجه رسیدند که رهبری تحولگرا تأثیر مثبتی بر وابستگی شغلی دارد(Zhu, Avolio, & Walumbwa, 2009).
سالانوا و همکاران در سال ۲۰۱۱ مقاله‌ای را تحت عنوان ارتباط بین رهبری تحولگرا و عملکرد فرانقش پرستاران انجام دادند. آنها با بررسی ۲۸۰ نفر به این نتیجه رسیدند که رهبری تحولگرا بر روی وابستگی شغلی تأثیر دارد(Salanova, Lorente, Chambel, & Martinez, 2011).
تیمز و همکاران در مقاله خود به عنوان آیا رهبران تحولگرا می‌توانند وابستگی شغلی پیروان خود را افزایش دهند؟ به این نتیجه رسیدند که رهبری تحولگرا بر وابستگی شغلی افراد موثر است(Tims, Bakker, & Xanthopoulou, 2011).
در ادامه به برخی از تحقیقات انجام شده در حوزه وابستگی شغلی پرداخته خواهد شد.
جدول۲-۶) برخی از تحقیقات انجام شده در حوزه وابستگی شغلی

ردیف

منبع

عنوان

نتیجه

۱

آقایی، آقایی و آقایی(۱۳۹۳)

نقش ابعاد رفتاری شغل در کارایی و اثربخشی نیروی انسانی

وابستگی شغلی بر کارایی و اثربخشب نیروی انسانی تأثیرگذارند.

۲

اسکندری و همکاران(۱۳۹۲)

بررسی رابطۀ بین نگرش و عملکرد در کارکنان دانشگاه علوم انتظامی

نتایج تحقیق حاکی از آن است که بین وابستگی شغلی و عملکرد کارکنان دانشگاه علوم انتظامی رابطۀ مستقیم وجود دارد.

۳

کشتکاران و همکاران(۱۳۹۱)

وابستگی شغلی و عوامل مؤثر بر آن در پرستاران بیمارستان‌های آموزشی عمومی دانشگاه علوم پزشکی شیراز

ارتباط مثبت و معنی‌دار بین وابستگی شغلی پرستاران با رفتار شهروندی سازمانی، رضایت شغلی، تمایل به ترک خدمت سازمان، تعهد سازمانی، شناخت و پاداش، عدالت سازمانی، حمایت سازمان- سرپرست و ویژگی‌های شغلی مشاهده گردید.

۴

یوسف‌زاد، مهداد و مهدی‌زادگان(۱۳۹۰)

مقایسه تعهد سازمانی، دلبستگی شغلی و عملکرد وظیفه اعضای هیئت علمی

نتایج تحلیل نشان داد که بین دانشگاه‌های علوم پزشکی، فنی و مهندسی و آزاد در تعهد سازمانی، عملکرد وظیفه و وابستگی شغلی تفاوت معنی داری وجود دارد. همچنین در وابستگی شغلی بین مردان و زنان تفاوت معنی دار است.