آمس(۱۹۹۲) انگیزه پیشرفت و یادگیری را در دانش آموزان از دبستان تا پایان دبیرستان بررسی کرد و دریافت دانش آموزانی که انگیزه پیشرفت بالا دارند، نمره های بالایی نیز در درس های گوناگون می گیرند. به طور کلی، بررسی انگیزه پیشرفت از جنبه‌های گوناگون اهمیت دارد. در پیش‌بینی پیشرفت تحصیلی، برخی از روان شناسان بررسی متغیرهایی همچون انگیزه پیشرفت را از جهاتی مهم تر از هوش و استعداد می دانند؛ زیرا هوش از سازه‌های ثابت و نسبتاً دگرگون ناپذیر است، اما انگیزه پیشرفت، را می توان با چاره اندیشی هایی دگرگون ساخت بررسی های فراوانی که در نیم سده گذشته انجام شده است نشان می‌دهد که انگیزه پیشرفت با پیشرفت های شغلی، رضایت از زندگی، خلاقیت، و پایداری شخصیتی همبستگی دارد(بیابانگرد،۱۳۸۴).

یافته های پژوهشی درباره ارتباط بین انگیزش پیشرفت و پیشرفت تحصیلی نیز نتایج یکسانی را نشان نمی دهند. مککللند و همکاران(۱۹۵۳)به رابطه ضعیفی را بین انگیزش پیشرفت و پیشرفت تحصیلی ذکر کردند؛ (استکی و همکاران،۱۳۸۹). از یک طرف پژوهش‌های اسمیت( ۱۹۶۴) و اوکانر (۱۹۶۷) به نقل از شاملو قرار دارد که نشان می‌دهد افراد تحت شرایط انگیزش پیشرفت زیاد، همیشه بالاترین درجه کارایی را ندارند و بر عکس افرادی که انگیزه پیشرفت در آن ها کم است، همیشه کمترین درجه پیشرفت را ندارند. از طرف دیگر پژوهش‌های کارابینگ و یوسف به نقل از شاملو نشان می‌دهد افرادی که انگیزه پیشرفت در آن ها کم است، کارایی آنهادر تحصیل نیز کم است(کدیور،۱۳۸۹). پینت ریچ و شونک( ۲۰۰۲) بهنقلازبیابانگرد(۱۳۸۴)انگیزه پیشرفت و یادگیری را در میان دانش آموزان سال های ابتدایی تا پایان دبیرستان مقایسه کردند و دریافتند دانش آموزانی که انگیزه پیشرفت بالایی دارند، نمره های بالایی نیز در درسهای مختلف می گیرند. بسیاری از پژوهشگران رابطه انگیزه پیشرفت را با کارکردهای گوناگون افراد بررسی کرده‌اند. بر اساس پژوهش نوبی(۱۹۹۱)، انگیزه پیشرفت با شماری از شناسه های جالب کارکرد، همچون پایایی در انجام تکلیف رابطه دارد. اندرمن و مر(۱۹۹۴) در پژوهشی دریافتند که دانش آموزان برخوردار از انگیزه پیشرفت بالا، بیش از دانش آموزان دارای انگیزه پیشرفت پایین، در انجام تکالیف درسی از خود پشتکار و جدیت نشان می‌دهند و در آزمون ها کارکردی بهتر دارند(بیابانگرد،۱۳۸۴).

۲-۴- پیشینه تحقیقات داخلی و خارجی انجام شده ‌در مورد موضوع

در پژوهشی که توسط شیخی فینی و همکاران ( ۱۳۷۲) با عنوان «بررسی رابطه انگیزش پیشرفت، منبع کنترل و پیشرفت تحصیلی در دانش آموزان مقطع متوسطه شهر بندر عباس» صورت گرفت؛ نتایج نشان داد: بین انگیزش پیشرفت و پیشرفت تحصیلی رابطه معنی دار وجود دارد(شیخی فینی و همکاران،۱۳۷۲).

در پژوهشی توسط خواجه پور(۱۳۸۱) با عنوان« مقایسه ابعاد انگیزش تحصیلی و سلامت روانی و بررسی رابطه ابعاد این دو عامل در دانش آموزان دختر و پسر پایه دوم مدارس عادی و مراکز تیزهوشان شهر شیراز » یافته ها نشان داد؛ دانش آموزان مراکز تیز هوشان و مدارس عادی از نظر انگیزش تحصیلی و تمام ابعاد آن با هم تفاوت معنی دار دارند، و دانش آموزان مدارس عادی در تمام ابعاد انگیزش تحصیلی به جز عزت نفس و اتکا به نفس از میانگین بالاتری برخوردارند(خواجه پور، ۱۳۸۱).

در پژوهشی که توسط امامی پور و سیف ( ۱۳۸۲) با عنوان «بررسی تحولی سبک‌های تفکر در دانش آموزان و دانشجویان و رابطه آن ها با خلاقیت و پیشرفت تحصیلی» صورت گرفت؛ یافته های پژوهش نشان داد: بین سبک‌های تفکر دانش آموزان و دانشجویان مقاطع تحصیلی گوناگون تفاوت وجود دارد به طوری که با بالا رفتن مقطع تحصیلی سبک‌های تفکر مونارشی، الیگارشی، آنارشی، جزئی و محافظه کارانه به طور معنی داری کاهش می‌یابد. همچنین بین سبک‌های دختران و پسران تفاوت وجود دارد. همچنین بین سبک‌های تفکر و پیشرفت تحصیلی رابطه وجود دارد، به طوری که سبک‌های تفکر آزادمنشانه و سلسله مراتبی، پیش‌بینی کننده پیشرفت تحصیلی بالا در دانش آموزان و سبک تفکر الیگارشی پیش‌بینی کننده پیشرفت تحصیلی پایین در دانشجویان هستند(امامی پور و همکاران،۱۳۸۲).

در پژوهشی که توسط امیری ( ۱۳۸۴) با عنوان« تأثیرنحوه استفاده از رایانه و سبک‌های تفکر بر خلاقیت دانشجویان رشته علوم انسانی، فنی مهندسی و هنر دانشگاه الزهرا » صورت گرفت؛ نتایج نشان داد بین سبک‌های تفکر اجرایی، درونی، آزادمنشانه، و محافظه کارانه در سه رشته علوم انسانی، فنی مهندسی و هنر تفاوت معنی دار وجود دارد(امیری و همکاران،۱۳۸۴).

در پژوهشی که توسط باباعلی ( ۱۳۸۴) با عنوان «مقایسه سبک‌های تفکر و رابطه آن با خلاقیت در بین دانشجویان رشته‌های علوم انسانی و هنر دانشگاه های تهران» انجام شد؛ نتایج نشان داد که بین سبک تفکر دختران و پسران تفاوت وجود دارد. میزان سبک‌های ‌قانون‌گذارانه، آزادمنشانه و کلی در پسران بیشتر از دختران و سبک‌های قضایی، اجرایی، جزیی و محافظه کارانه در دختران بیشتر از پسران است(بابا علی و همکاران،۱۳۸۴).

در پژوهشی توسط بیابانگرد ( ۱۳۸۴ ) با عنوان«رابطه میان عزت نفس، انگیزه پیشرفت، و پیشرفت تحصیلی در دانش آموزان سال سوم دبیرستانهای تهران» نتایج نشان داد: میان انگیزه پیشرفت و پیشرفت تحصیلی دانش آموزان همبستگی معنا دار وجود دارد. میان انگیزه پیشرفت و پیشرفت تحصیلی دو گروه دانش آموزان دختر و پسر، و نیز دو رشته علوم انسانی و علوم تجربی تفاوت معنادار دیده نشد(بیابانگرد،۱۳۸۴).

در پژوهشی توسط سبحانی نژاد(۱۳۸۵) با عنوان «بررسی رابطه بین راهبردهای یادگیری خود تنظیم و انگیزش پیشرفت تحصیلی دانش آموزان دوره متوسطه شهر اصفهان با عملکرد تحصیلی آنان در درس ریاضی» نتایج نشان داد؛ بین انگیزش پیشرفت تحصیلی و راهبردهای یادگیری خود تنظیم با عملکرد تحصیلی دانش آموزان در درس ریاضی رابطه وجود دارد(سبحانی نژاد،۱۳۸۵).

در پژوهشی توسط شکری و همکاران (۱۳۸۵) با عنوان «رابطه سبک‌های تفکر و رویکردهای یادگیری با پیشرفت تحصیلی دانشجویان» نتایج نشان داد: دو جنس در متغیرهای سبک‌های تفکر قانونی و قضایی تفاوت‌های معنادار داشتند، همچنین سبک‌های قانونی، قضایی با پیشرفت تحصیلی رابطه مثبت و معنی دار و سبک تفکر اجرایی با پیشرفت تحصیلی رابطه منفی و معنی دار داشت(شکری و همکاران،۱۳۸۵).

در پژوهشی توسط شکری و همکاران در سال (۱۳۸۵) با عنوان«نقش وضعیت اقتصادی- اجتماعی، رویکردهای یادگیری و سبک‌های تفکر بر پیشرفت تحصیلی دانشجویان» نتایج نشان داد: سبک‌های تفکر قضایی، سلسله مراتبی، قانونی و آزاد اندیش به طور مثبت و سبک‌های اجرایی و محافظه کار به طور منفی با پیشرفت تحصیلی دانشجویان، رابطه نشان دادند(شکری و همکاران،۱۳۸۵).

1. 1. .preferred way of thinking ↑

1. 1. .Barrett ↑

1. 1. .Definet ↑

1. 1. .Intelligence Quotient ↑

1. 1. .deviation IQ(DIQ) ↑

1. 1. .Linn ↑

1. 1. .academic self concept ↑

1. 1. . self-esteem ↑

1. 1. .anexiety ↑

1. 1. .test ↑

1. 1. .worry ↑

1. 1. .emotionality ↑

1. 1. .dyslexia ↑

1. 1. . Simmons ↑

1. 1. .Learning style ↑

1. 1. .Hohn ↑

1. 1. .Peirce ↑

1. 1. . Merrill, Trent, Ruyle ↑

1. 1. .Fuller ↑

1. 1. .Tovar ↑

بین خطاها همبستگی وجود ندارد=_۱H

ب)نرمال بودن خطاها:

فرض دیگر رگرسیون خطی که باید بررسی شود آن است که خطاها دارای توزیع نرمال با میانگین صفر باشند.بدین منظور باید مقادیر استاندارد خطاها محاسبه شود و نمودار توزیع داده ها و نمودار نرمال آن ها رسم و سپس مقایسه انجام شود.

۳-۱۲)خلاصه فصل سوم:

در این فصل به بحث روش تحقیق ٬ جمع‌ آوری و تحلیل اطلاعات ٬ نوع و روش آزمون های لازم جهت بررسی فرضیه‌ها پرداخته شده است.در ابتدای فصل ٬ فرضیه‌ها و تعاریف عملیاتی متغیر های تحقیق توضیح داده شده است ٬ سپس روش تحقیق شامل ؛ قلمرو تحقیق از بعد زمانی و مکانی ٬ جامعه و نمونه آماری تحقیق ٬ روش و ابزار گردآوری اطلاعات و روش های آماری مورد نیاز برای تجزیه و تحلیل اطلاعات و آزمون فرضیه‌ها بیان شده است.

فصل چهارم

تجزیه وتحلیل اطلاعات

رئوس مطالب:

آمار توصیفی

آزمون نرمال بودن داده ها

آزمون همبستگی

آزمون رگرسیون

۴-۱)مقدمه:

داده هایی که به وسیله روش های مناسب آزمایش یا مشاهده و یا … گردآوری می‌شوند ٬ منبع اساسی برای کسب اطلاعات جدید درباره پدیده مورد مطالعه هستند.پس از جمع‌ آوری داده ها لازم است مجموعه داده ها بررسی شده و اطلاعات مربوط به موضوعاتی که در مرحله مشخص کردن هدف ها مطرح شده اند ٬ استخراج گردند.مفاد اطلاعاتی که از داده ها حاصل می‌شوند با توجه به هدف هایی که در مرحله اول تحقیق مشخص شده اند ٬ مورد بررسی قرار می گیرند.آنچه مسلم است هنر مدیران و کارشناسان در نحوه استفاده از روش های آماری و تحلیل اطلاعات به دست آمده تجلی می‌کند.به کارگیری فنون پایه ای آمار در بررسی صحت و سقم فرضیه‌ها ٬ از جنبه‌های کاربردی علم آمار در گستره مدیریت و حسابداری است.در این بخش محقق با بهره گرفتن از روش های معرفی شده در فصل سوم ٬ به اجرای آزمون ها با بهره گرفتن از نرم افزار های اکسل(جهت محاسبه متغیر ها) و E-Views (جهت اجرای آزمون های آماری) و تجزیه و تحلیل اطلاعات می پردازد.

این فصل با توجه به هدف تحقیق و در راستای فرض آماری در سه قسمت تهیه شده است ؛ در قسمت اول که یافته های توصیفی است ٬ داده های مربوط به هر یک از متغیرهای تحقیق توصیف می‌گردند.در قسمت دوم یعنی فرض آماری ٬ به آزمون و تحلیل یافته های ۹ فرضیه ی فرعی می پردازیم. بالاخره در قسمت سوم یعنی خلاصه ی یافته ها ٬ نتایج حاصل از فرض آماری را خلاصه و جمع بندی می‌کنیم.

۴-۲) یافته های توصیفی متغیرهای تحقیق :

همان‌ طور که توضیح داده شد ٬ در روش های توصیفی تلاش بر آن است تا با ارائه جدول و استفاده از ابزارهای آمار توصیفی نظیر ؛ شاخص های مرکزی و پراگندگی ٬ به توصیف داده های تحقیق پرداخته شود تا این امر به شفافیت موضوع کمک کند.

آمار توصیفی متغیر های تحقیق شامل ؛ کیفیت سود با الگوی لویز(Q_L) ٬ کیفیت سود با الگوی بارتون (Q_B) ٬ کیفیت سود با الگوی پنمن(Q_P) ٬ بازده سهام ®٬ قیمت سهام(P) ٬ اندازه شرکت(SIZE) و سرعت گردش داراییها(TOR) در جدول (۴-۱) ٬و در جداول (۴-۲) ٬ (۴-۳) و (۴-۴) به تفکیک مراحل چرخه عمر آورده شده است.

جدول (۴-۱) : آمار توصیفی متغیرهای تحقیق

متغیر

Qp

Qb

Ql

R

P

Size

TOR

تعداد مشاهدات سال

۳۹۰

۳۹۰

۳۹۰

۳۹۰

۳۹۰

۳۹۰

۳۹۰

حداقل

۸۲/۱-

۵۴/۶-

۴۸/۱۳-

۰۹/۲۱۶-

۰۰/۹۹۳-

۵۷/۱۰

۰۷/۰

حداکثر

۸۶/۲

۵۸/۵

۸۸/۲۸

۸۸/۲۰۴

۰۰/۹۸۰

۶۱/۱۶

۹۵/۰

میانگین

۴۶۸۸/۰

۰۰۵۹/۰

۱۳۲۴/۰

۱۹۹۵/۰-

۸۰۰/۷۹-

۹۰۱۲/۱۲

۷۱۳۵/۰

انحراف معیار

۶۰۲۲/۱۲

۶۸۵۸۴/۰

۳۴۴۷۹/۲

۰۹۳/۱۷

۴۹۰/۳

۲۹۵۹/۱

۳۸۹۵۳/۰

جدول (۴-۲) : آمار توصیفی متغیرهای تحقیق مرحله رشد

متغیر

Qp

Qb

Ql

P

R

Size

TOR

تعداد مشاهدات سال

۴۵

۴۵

۴۵

۴۵

۴۵

۴۵

۴۵

حداقل

۶/۰-

۵۴/۶-

۳۹/۴-

۸۳۰/۰-

۰۹/۲۱۶-

۵۷/۱۰

۵۲/۰

حداکثر

۰۲/۲

۹۴/۰

۹۶/۳

۸۲

۰۳/۸۱

۲۵/۱۵

۶۵/۰

میانگین

۳۶۷/۰

۱۱۳۲/۰-

۰۳۵۰/۰-

۰۵/۱۸

۵۴۰۹/۱

۳۷۱۳/۱۲

۵۸۲/۰

انحراف معیار

۵۴۳۰۲/۶

۲۳۶۴۲/۰

۱۷۱۲۵/۱

۸۵

۲۱۲۴/۹

۹۷۴۳۱/۰

۱۲۰۱/۳

جدول (۴-۳) : آمار توصیفی متغیرهای تحقیق مرحله بلوغ

متغیر

Qp

Qb

Ql

P

R

Size

TOR

تعداد مشاهدات سال

۳۱۸

۳۱۸

۳۱۸

۳۱۸

۳۱۸

۳۱۸

۳۱۸

حداقل

۵۱/۰

۲۱/۳-

۸۰۱/۲

۱۲۰-

۲۶/۱۲

۶۸/۱۱

۸۲/۰

حداکثر

۸۶/۲

۵۸/۵

۸۸/۲۸

۹۸۰

۸۸/۲۰۴

۶۱/۱۶

۹۵/۰

میانگین

۵۸۴۷/۰

۰۰۴۲/۰

۳۲۲۲/۱۱

۸۹۷/۲۲

۱۰۸/۱۲۰

۹۵۸۱/۱۵

۸۴۶۷/۰

انحراف معیار

۷۸۶۵۳/۹

۷۵۰۱۴/۰

۵۳۹۹۶/۲

۵۲۱/۱

۴۰۸۲/۱۸

۳۱۲۷۰/۱

۲۶۰۰۴/۴

1. 1. Stickney ↑

1. 1. Penman&zhang ↑

1. 1. chan ↑

1. 1. Lougee ↑

1. 1. – Leuz ↑

1. 1. – Barton-simko ↑

1. 1. – Penman ↑

1. 1. microstrategy ↑

1. 1. Gradient ↑

1. 1. . Courtship ↑

1. 1. . Positive Feedbacks ↑

1. 1. .Infancy ↑

1. 1. . Value Chain Management(VCM) ↑

1. 1. . Equitable Liquidity Position(ELP) ↑

1. 1. .Go-Go ↑

1. 1. .Expected Profit Margin Ratio(EPMR) ↑

1. 1. . Adolescence ↑

1. 1. .Prime ↑

1. 1. . Entrepreneurial ↑

1. 1. . Stable ↑

1. 1. Aristocracy ↑

1. 1. . High Liquidity Position(HLP) ↑

1. 1. .Exploring of Growth & Investment Opportunities ↑

1. 1. .Early Bureaucracy ↑

1. 1. .Back stabbing ↑

1. 1. .Market Share Product(MSP) ↑

1. 1. .Low Liquidity Position(LLP) ↑

1. 1. .Suportive System ↑

1. 1. . Bankruptcy ↑

1. 1. . Modified internal rate of return ↑

1. 1. Houge ↑

1. 1. Loghra ↑

مبحث سوم : پیشینه کرامت انسانی در فقه اسلامی

تبیین و تعیین دقیق جایگاه کرامت انسانی در فقه اسلامی به دلیل نو بودن بحث دشوار است اما باوصف آن‏هم تلاش می شود تا با بهره گرفتن از نظریه های روشن فکران زوایای بحث تا حدودی روشن شود. اصل کرامت انسانی را تمام ادیان آسمانی پذیرفته است، «درعهد عتیق آمده است که آدم درصورت الهی آفریده شده است، یعنی انسان‌ها مهر الهی برپیشانی دارند که ارزش والای به آن ها می بخشد، مفهوم کرامت انسانی درسنت یهودی، مسیحی، اسلام و دیگرادیان که مبنای الهی دارند یافت می شود. ^[۲۴]»و همانند واژگان “عدالت وآزادی ” مورد پذیرش همگان است. پرسش‌های درمورد جایگاه، نقش و حدود کرامت انسانی مطرح است از جمله، این پرسش که آیا کرامت را می توان مانند یک قاعده فقهی برای کشف احکام فقهی چنان که درمورد(عدالت و مصلحت ) ادعا شده است تلقی کرد؟ و به کرامت به عنوان قاعده حاکم نسبت به آموزه های دیگر فقه نگریست؟ که پاسخ ‌به این پرسش تأمل و تحقیق درمورد جایگاه کرامت در مسایل حقوق اسلام را ضروری می‏ سازد. دربارۀ شیوۀ کرامت پژوهی و نقش آن در مسایل حقوقی باید گفت در آثار اندیشمندان اسلامی به ویژه فقها در گذشته های دور، مواردی نمی یابیم که به طور مستقل به نقش کرامت ذاتی انسان پرداخته باشند. این درحالی است که درقرآن کریم و گفتار و رفتار معصومین^(ع) در دوره تشکیل حکومت و غیرآن، براصل کرامت انسانی تأکید شده است. اما دردنیای غرب و به ویژه مباحث مربوط به حقوق بشر، درباره نقش کرامت ذاتی مباحث فراوانی مطرح شده است. «روش تحقیقات غربی ها درحوزه کرامت انسان ‌با پژوهش های اندک مسلمانان، متفاوت است. پژوهشگران غرب از موضوع های مانند حقوق زن، زیست شناسی، شبیه سازی، اخلاق پزشکی و متعادل سازی مجازات درمورد تأثیر کرامت استفاده می‌کنند و تلاش دارند از این زمینه ها برای معیار سنجش کرامت انسان بهره ببرند. کرامت زن اقتضا می‌کند او از حقوق برابر با مردان برخوردار باشد یاآلوده کردن محیط زیست و شبیه سازی انسان، باکرامت او ناسازگار است. ‌بنابرین‏، روش غربی ها دربارۀ کرامت، بیشتر روش می‌دانی و کاربردی است، برخلاف مسلمانان که بیشتر با روش نظری و ذهنی، مبحث را دنبال کرده‌اند. ازاین رو، موضوع های از قبیل دمیدن روح الهی درانسان، قرارگرفتن آدم به عنوان مسجود ‌ملائکه و امانت دار بودن او که اندیشمندان اسلامی به عنوان دلیل و شاهدی برای توجه به کرامت انسان بیان می‌کنند، در روش تحقیقات غربی ها یا اصلا مطرح نیست یاکمتر به آن ها توجه می شود. به جای این موارد، از حقوق بشر، حقوق زنان، زندانیان، متهمان و اسیران جنگی برای جست و جوی کرامت انسان استفاده شده است. به دیگر سخن، پیش ازتبیین مسایل نظری در موضوع کرامت، مستقیم به سراغ تأثیر کرامت درروابط اجتماعی و نظام حقوقی و قضایی رفته اند».^[۲۵] شیوۀ کار دو فیلسوف بزرگ اسلامی و غربی نشان دهندۀ این ادعاست.

در فلسفۀ کانت، مبنای کرامت انسان عبارت است از: عقلانیت عملی؛ چیزی که درفلسفۀ اسلامی و از جمله حکمت متعالیه، درمقایسه با عقلانیت نظری، کمتربه آن توجه شده است. همین امر موجب شده است تا «فلسفۀ اسلامی، باهمۀ غنا و اهمیتی که در بعد نظری دارد، بیشترجنبۀ انتزاعی پیدا کند و درعمل، کمتر به کارآید»^[۲۶]. اندیشه‌های حکیم ملاصدرا درحکم مواد خامی می‏ماند که نیاز به پالایش دارد، برای عصر حاضر، درسطح نظر، متوقف شده است. نظام فلسفی کامل، نظامی است که بتواند به مسایل و نیازهای جدید پاسخ دهد. مفاهیم بلند حکمت متعالیه را تاسطح زندگی بشری خودمان تنزل ندادیم و به منظور تعالی انسان، آن را درزندگی فردی و اجتماعی، تعلیم و تربیه، حقوق، سیاست و…به کار نبردیم، درحالکه فلسفۀ کانت که ‌با نیازهای روز سازگار است، درحقوق، سیاست و…بیشترکاربرد دارد.^[۲۷]

به نظر می‌رسد درهردوشیوۀ بحث، کاستی هایی وجود دارد. در غرب، به جنبۀ اجتماعی کرامت توجه افراط گرایانه دیده می شود و دربین مسلمانان، به بخش نظری و فردی کرامت توجه شده، ولی از تأثیر داشتن یا نداشتن آن درمسایل اجتماعی و حقوقی غفلت گشته است.

گفتار اول : نپذیرفتن نقش کرامت انسانی دراستنباطات فقهی

برخی اندیشمندان اسلامی، ضمن پذیرش «کرامت ذاتی انسان» این کرامت را زیربنای شکل گیری مسایل فقهی و حقوقی نمی دانند.به تصریح اینان، «ازدیدگاه اسلام، انسان دارای«کرامت تکوینی» است که آن عبارت است از نعمت هایی که خدای متعال به انسان داده است. یکی از بزرگترین این نعمت ها، نعمت عقل و شعور است، ولی اینکه خرد(عقل) و وجدان انسان منشا حقوقی برای وی گردد که حتی با ارتکاب بدترین جنایات نیز مستحق اهانت نباشد قابل قبول نیست. ظاهر آیه شریفه (( لقد کرمنا…)) این است که در مقام بیان برتری قوا و استعداد های وجودی انسان نسبت به سایر موجودات است نه اینکه بخواهد حقی را برای انسان اثبات نماید».^[۲۸] این گروه ( تن دادن به نظام اسلامی و انسانیت انسان)؛ یعنی ترکیب این دو را منشأ سلسله حقوق تلقی می‌کنند.^[۲۹] به هر حال، برای کرامت انسان از آن جهت که انسان است، نقش و جایگاهی در مسائل فقهی نمی پذیرند. به باور اینان آیهء یاد شده در صدد بیان اثبات حقوقی برای انسان نیست و هیچ ملازمه ای بین کرامت و مسائل حقوقی وجود ندارد. این نکته دقیق است که آیۀ شریفه تنها در صدد بیان برتری انسان به دلیل توانای های عقلی اوست و نه اینکه این استعدادها منشأ حقوقی می‏ شود.

آن ها در سال ۱۹۹۰ هوش هیجانی را به عنوان توانایی کنترل احساسات و هیجانات خود و دیگران، پردازش اطلاعات هیجانی برای تشخیص اهداف هیجانی و برقراری روابط، استدلال و حل مشکلات توصیف کردند و آن را زیر مجموعه ­ای از هوش هیجانی می­دانند که جدا از توانایی‌های ذهنی فرد ‌می‌باشد.

طبق نظر آن ها شخص باهوش از نظر هیجانی در چهار ویژگی مهارت دارد:

1. 1. ادراک و ارزیابی بیان هیجانات

1. 1. استعداد و تفکر هیجانی

1. 1. درک و تحلیل هیجانی با کاربرد آگاهی هیجانی

1. تنظیم (کنترل) عاقلانه هیجان­ها (کب و مایر^[۲۱]، ۲۰۰۱ مایر و سالووی، ۱۹۹۵، ص ۵۳)

بعد از آن دانیل گلمن حدود ۱۹۹۴ و اوایل ۱۹۹۵ کتابی با عنوان سواد هیجانی نوشت و به خاطر اینکه ببیند در مدارس چه کارهای برای بهبود سواد هیجانی ^[۲۲] انجام می­ دهند از آن ها دیدن کرد و بعد از آگاهی از تحقیقات مایر و سالووی تصمیم گرفت نام کتابش را به هوش هیجانی تغییر دهد (علیزاده، ۱۳۸۴، ص ۲۸).

۲-۴-تعاریف هوش هیجانی:

در حال حاضر ‌می‌توان از دو رویکرد عمده در تعریف هوش هیجانی نام برد:

1. 1. رویکردی اصیل و غیر ترکیبی (رویکرد توانایی^[۲۳]) که هوش هیجانی را به عنوان هوشی که شامل عاطفه است، تعریف می­ کند.

1. رویکردهای معمولی و ترکیبی (رویکرد مختلط^[۲۴]) که هوش هیجانی را با مهارت ­ها و خصیصه­ های دیگری چون بهزیستی روانی، انگیزش و توانایی برقراری رابطه را در هم می­آمیزد و بر ترکیبی از آن ها تأکید دارند (سیاروچی و همکاران، ترجمه نوری و تصیری، ۱۳۸۳، ص ۲۹).

مایر و همکارانش نیز در سال ۱۹۹۹ تعریف خود را از هوش هیجانی مفصل­تر ساخته­اند. «هوش هیجانی به توانایی تشخیص و شناسایی معانی و مفاهیم عواطف، روابط بین آن ها، استدلال کردن ‌در مورد آن ها و نیز در حل مسئله بر اساس آن ها اشاره دارد. این هوش شامل توانایی دریافت عواطف، هماهنگ ساختن عواطف و احساسات مرتبط، درک و فهم اطلاعات مربوط به عواطف و نیز مدیریت عواطف ‌می‌باشد «سیاروجی و همکاران، ترجمه نوری و نصیری، ۱۳۸۳، ص ۲۹).

در قالب رویکرد معمولی و ترکیبی یک مدل متفاوت دیگر توسط بار – آن در سال ۱۹۹۷ ایجاد و هوش هیجانی را چنین تعریف نمود: مجموعه ­ای از توانایی­ ها، کفایت­ها و مهارت‌های غیر شناختی، که توانایی‌های فرد برای کسب موفقیت در مقابله با اقتضائات و فشارهای محیط تحت تأثیر قرار می­دهد (نقل از امینی­ها ۱۳۸۴، ص ۱۹).

۲-۴-۱-هوش هیجانی و هوش عمومی :

از نظر صاحب نظران به طور کلی مغز انسان دارای دو نوع متفاوت از هوش ‌می‌باشد.

هوش شناختی و هوش غیر شناختی این دو متفاوت بوده اما برای ساختن زندگی فرد دائماً در تعامل با یکدیگر می­باشند به عبارتی آن ها توانایی‌های متضادی نیستند ولی مجزا از هم می­باشند (سین، ریمن^[۲۵]، ۱۹۹۸، نقل از علیزاده، ۱۳۸۴).

هوش شناختی عمدتاًً توسط منطقه نئوکورتیکال و هوش غیر شناختی توسط منطقه لیمبیک پردازش می­ شود. هوش شناختی را توانایی فهمیدن، به خاطر آوردن، آموختن، حل مشکل و استفاده از آموخته ­ها توصیف کرده ­اند (کاپلان و سادوک، ۱۹۹۱، نقل از هامچک، ۲۰۰۰).

که این قابلیت با کمک آزمون‌های شناخته شده مانند و کسلر، بینه سیمیون و …. محاسبه­ می­ شود (استرنبرگ، واگنر ۲۰۰۲، کارول ۲۰۰۳، فریمن ۲۰۰۳).

هوش غیر شناختی ابعاد شخصی – هیجانی و اجتماعی را که اغلب بیشتر در عملکرد روزانه مؤثر است مخاطب قرار می­دهد. این هوش با توانایی درک خود و دیگران، ارتباط با مردم و سازگاری فرد با محیط پیرامون خویش پیوند دارد. به عبارت دیگر هوش غیر شناختی پیش موقعیت­های فرد را میسر می­سازد و اندازه ­گیری آن به مقوله سنجش توانایی شخص برای سازگاری با شرایط زندگی و ادامه حیات در جهان ‌می‌باشد (جلالی، ۱۳۸۱).

IQ(هوش شناختی )هوشی است که به توانایی یاد گرفتن ما اشاره می­ کند و مرتبط با هوش منطقی و تحلیلی ‌می‌باشد (کب و مایر ۲۰۰۱). و آزمون‌های سنجش هوش با هدف اندازه ­گیری توانایی ذهنی به ویژه اشکال کلامی و تحلیلی آن ساخته ‌شده‌اند که مشهورترین آن ها شاید آزمون وکسلر و بینه – سیمون و … باشد (استرنبرگ و واگنر، ۲۰۰۲).

از طرف دیگر هوش هیجانی به توانایی ادراک هیجانات، کنترل آن ها و توانایی مدیریت و هیجانات خود و دیگران اشاره دارد (اکبرزاده، ۱۳۸۳).

‌بنابرین‏ مفهومEQ (هوش هیجانی ) چارچوبی برای شناسایی مهارت‌های ویژه برای تجزیه و فهم هیجانات فراهم ساخته که رشد وگسترش هیجانی وشخصی راتسهیل می‌کند(مای وسالووی،۲۰۰۰،به نقل از استرنبرگ و واگنر،۲۰۰۲).نظریه پردازن هوش هیجانی معتقدند که هوش عمومی به ما می­گوید که چه کاری را باید انجام دهیم. IQ (هوش شناختی ) شامل توانایی­ ها برای یادگیری، تفکر منطقی و انتزاعی می­ شود و در حالی که هوش هیجانی به ما می­گوید چگونه از IQ در جهت موفقیتی در زندگی استفاده کنیم (ایویس، ۱۹۹۷، نقل از علیزاده، ۱۳۸۴).

طبق نظریه برخی محققان هوش، هوش خودش به تنهایی پیش‌بینی کننده خوبی ، برای موفقیت در عملکرد روزانه، تحصیلی شغلی نیست (دیویس، ۱۹۹۷، نقل از علیزاده، ۱۳۸۴)، گرچه وان روی و دیزوار^[۲۶] (۲۰۰۴) دریافتند که هوشبهر می ­تواند پیش‌بینی کننده بهتری برای عملکرد تحصیلی و شغلی نسبت به هوش هیجانی باشد (نقل از فریدمن و بلیس ۲۰۰۵). اما وقتی این سوال مطرح می­ شود که پس چگونه افرادی با هوشبهر متوسط ممکن است در اجرای یک نقش یا عملکرد شغلی برجسته و ممتاز شوند؟ ‌می‌توان چندین نتیجه گرفت که احتمالاً هوشبهر قدرت پیش ­بینی کمتری نسبت به هوش هیجانی دارد (گلمن، ۱۹۹۵، ۲۰۰۱، به نقل از فریدمن و بلیس، ۲۰۰۵).

بهترین آزمون­های هوشی ۲۰ درصد از عوامل تعیین کننده موفقیت فرد را می ­توانند پیش ­بینی کنند در حالی که ۸۰ درصد از عوامل دیگر ناشناخته باقی می­ماند (کارسو و مای، ۲۰۰۴) و ‌می‌توان چنین استنباط کرد که با توجه به ملاک­های مهم زندگی امروزی، IQ سنتی^[۲۷] تا حدودی خطای پیش ­بینی ^[۲۸] دارد (گلمن، ۱۹۹۵، ۲۰۰۱، به نقل از فریدمن و بلیس، ۲۰۰۳).

۲-۴-۲- مدل­های هوش هیجانی :

الف) مدل هوش هیجانی مایر و سالووی:

اصطلاح هوش هیجانی برای اولین بر توسط سالووی و مای (۱۹۹۰)، به عنوان شکلی از هوش اجتماعی به ثبت رسیده، این مدل یک رویکرد مبتدی بر هوش و توانایی مدار ^[۲۹] است.

نظریه توانایی (تجدید نظر در ۱۹۹۷) هوش هیجانی را به چهار حوزه تقسیم می­ کند (سیاروچی و همکاران ترجمه نوری و نصیری، ۱۳۸۳).

1. 1. ادراک و ابراز عواطف که در برگیرنده ارزیابی صحیح عواطف در خود و دیگران ‌می‌باشد.

1. 1. توانایی کاربرد عواطف جهت تسهیل جریان تفکر که مشتمل بر برقراری ارتباط صحیح عواطف و احساسات دیگر و نیز کاربرد عواطف برای بهبود و افزایش تغییرات ‌می‌باشد.

1. 1. درک و فهم عواطف شامل تجزیه و تحلیل عواطف به اجزا مختلف، درک تغییر احتمالی از یک احساس به احساس دیگر و فهم احساسات پیچیده در موقعیت­های اجتماعی ‌می‌باشد.

۲-۲ مهندسی مجددفرآیند کسب و کار

هنگامی که از ما خواسته می شود تعریف کوتاه از مهندسی مجدد به عمل آوریم پاسخ می‌دهیم که به معنای همه چیز را از نو آغازکردناست. مهندسی مجدد در پی اصلاحات جزئی و وصله کاری وضعیت موجود و یا دگرگونی‌های گسترشی که ساختار و معماری اصلی سازمان را دست نخورده باقی می‌گذارد، نخواهد بود. مهندسی مجدد در پی آن نیست که نظام موجود را بهبود بخشیده و نتیجه کار را بهتر کند. مهندسی مجدد به معنای ترک کردن روش های دیرپا و کهنه و دستیابی به روش های تازه ای است که برای تولید کالاها و خدمات شرکت و انتقال ارزش به مشتری لازم هستند. شرکت‌ها باید از خود بپرسند اگر با آگاهیهای گسترده امروزی و در اختیار داشتن فناوری‌های نوین، می خواستیم شرکتی برپا کنیم، آن را چگونه می ساختیم.مهندسی مجدد یک شرکت به معنای کنارگذاشتن سیستم موجود و برپاکردن نظامی نوین است. نیازمند بازگشت به آغاز کار و ابداع روش‌ها و راه های بهتری برای انجام کار است (همر و چمپی، ۱۳۷۵).

مهندسی مجدد، طراحی کردن دوباره فرآیندهای کسب و کار به گونه ای انقلابی برای دستیابی به بهبود چشمگیر است. واژه کلیدی در تعریف یادشده، «فرایند» به معنای مجموعه گامها وفعالیتهایی است که ارزشی مشتری پسند را می آفریند (همر، ۱۳۸۴).

مایکل همر^[۱۴]نخستین نظریه پردازی است که مفهوم مهندسی مجدد را مطرح کرد.او با مقاله اش تحت عنوان «اتوماسیون کارساز نیست، فرآیندهای زائد را حذف کنید^[۱۵]»، نظریه مهندسی مجدد را به جهان مدیریت معرفی کرد. با چاپ کتاب «مهندسی مجدد سازمان‌ها، منشور انقلاب سازمانی^[۱۶]» توسط مایکل همر و جیمز چمپی^[۱۷] در سال ۱۹۹۳، مهندسی مجددمانند یک کشتی نجات برای سازمان‌های امروزی مطرح گردید(قریشی، ۱۳۸۷).

مهندسیمجددبرایاولینباردر کتابی با همین نام با این تعریف به جهانیان معرفی شد: باز اندیشی بنیادین و طراحی نو و ریشه‌ای فرآیندها‏، برای دستیابی به بهبود و پیشرفتی شگفت انگیز در معیارهای حساس امروزی، همچون قیمت، کیفیت، خدمات و سرعت.

چهارعنصر کلیدی تعریف فوق عبارتند از:

بنیادین^[۱۸]: بهنگام اجرای مهندسی دوباره، دست اندکاران بایستی پرسش هائی بسیار ابتدایی مانند «ما چرا اینکار ها را انجام می‌دهیم؟» و یا «چرا کارهایمان را اینگونه که هست انجام می‌دهیم؟» در خصوص شرکت هایشان مطرح نمایند. مهندسی دوباره با ترک فرض و گمان ها و پیش داده ها آغاز می شود. این نظریه، گذشته را به کلی به فراموشی می سپارد. «چه بوده است» اهمیتی ندارد، «چگونه باید باشد» مورد توجه است.

ریشه‌ای^[۱۹]: طراحی ریشه‌ای یعنی کاری را از بُن دوباره طراحی کردن. مهندسی مجدد برپاکردن شرکتی جدید و نو را در نظر دارد، نه بهسازی، اصلاح و بهبود وضع موجود.

نتایج شگفت‌انگیز^[۲۰]: هدف مهندسی مجدد دستیابی به جهشی چشمگیر است. فقط هنگامی که تحولی اساسی در نظر باشد‏، باید به سراغ مهندسی مجدد رفت. مهندسیمجدد به دنبال اصلاحات و بهبودهای بزرگ است.

فرایند^[۲۱]: مجموعه گام‌هایی است که یک یا چند درونداد^[۲۲]را به کار گرفته و ‌برون‌دادی^[۲۳] می‌آفرینند که برای مشتری سودمند و خواستنی است (همر و چمپی، ۱۳۷۵).

مهندسی مجدد یا مهندسی مجدد فرآیندها^[۲۴]به مجموعه کارهایی گفته می‌شود که یک سازمان برای تغییر فرآیندها و کنترل‌های درونی خود انجام می‌دهد تا از ساختار سنتی و سلسله مراتبی به ساختاری افقی، مبتنی بر گروه و مسطح تبدیل شود که در آن همه فرآیندها برای جلب رضایت مشتریان صورت می‌گیرد(ابلنسکی، ۱۳۷۶).مهندسی مجدد سازمان‌ها را می‌توان از جهات مختلف، محصول تکامل طبیعی و عملی استراتژی‌های کاربردی برخی از رویکردهای مدیریتی اخیر دانست که تأثیر عمده‌ای بر نحوه نگرش مدیریت و تجدید ساختار در جهت دگرگونی سازمان‌ها داشته است. مهندسی مجدد به واقع بازاندیشی بنیادین و طراحی نو وریشه‌ای فرآیندهابرای دستیابی به بهبود و پیشرفتی شگفت‌انگیز در محیط متلاطم است.مهندسی مجدد به شرکت امکان طراحی دوباره را برای پاسخ به تغییرات در استراتژی‌ها می‌دهد.

مهندسی مجدد فرآیندها، به واقع طراحی برای ساده کردن و جانشین کردن آن ها‌ است. چندین شغل ممکن است ادغام شوند، تعداد ‌بازرسی‌ها و مراکز کنترل ممکن است کم شده یا حذف گردند. در واقع مهندسی مجدد نه تنها فرآیندهای کار را به صورت افقی بلکه به صورت عمودی نیز فشرده می‌کند.

مهندسی مجدد سازمان این امکان را می‌دهد که از انعطاف، حساسیت و توانایی بیشتری برای بهره‌برداری از فرصت‌های پیش آمده و اجرای استراتژی‌های مورد نظر سازمان، برخوردار شود. مهندسی مجدد سازمان‌ها یک رویکرد کل نگراست که طی الگوریتمی مشخص، استراتژی رقابتی سازمان را با فرآیندهای درونی و کارکنان آن مرتبط می‌کند. این ارتباط از طریق به کارگیری جدیدترین و به روزترین فناوری اطلاعات و ارتباطات برقرار می‌شود. همچنین مهندسی مجدد بر طراحی مجدد فرآیندهای کاری جهت دستیابی به بهره وری و مزیت رقابتی تمرکز می‌کند.مهندسی مجدد با فرایند محوری و با تغییرات اساسی که در سازمان به وجود می آورد فعالیت‌هایی که در سازمان ارزش افزوده ایجاد نمی‌کنند را با فرآیندهای جدید جایگزین می‌کند. در آن صورت، انرژی سازمان روی کارهای واقعی و ارزش آفرین متمرکز می شود که ارتقای بهره وری را با افزایش سرعت، ارتقای کیفیت، بهبود خدمات و کاهش قیمت تمام شده به دنبال خواهد داشت.

مهندسی مجدد تنها در خود فرآیندهای کاری دگرگونی به وجود نمی آورد، بلکه سبب بروز دگرگونی‌های متنوعی در سازمان می شود. وسعت دگرگونیها در یک سازمان تحت مهندسی مجدد بسیار زیاد است.مسیرهای شغلی، برنامه های استخدامی و آموزشی، سیاست‌های ارتقای شغلی و بسیاری دیگر از سیستم های مدیریتی نیز باید به منظور پشتیبانی از طرح فرآیندهای جدید، مورد تجدید نظر و مهندسی مجدد قرار گیرد.در واقع مهندسی مجدد به دنبال ایجاد تغییرات اساسی در سازمان است. مهندسی مجدد توسط عواملی چون بازنگری و به دور ریختن روش های قدیمی و منسوخ، استفاده از فناوری اطلاعات، کوچک‌سازی سازمان، بازخرید یا اخراج پاره‌ای از کارکنان و تغییر ساختارهای سازمانی صورت می‌پذیرد (جعفری و اخوان، ۱۳۸۵).

مهندسی مجدد، تجدید ساختمان یا کاهش اندازه نیست این ها اصلاحاتی برای کاهش ظرفیت به منظور پاسخ به تقاضای کمتر فعلی است. مشکلاتی که رویاروی سازمان‌ها قرار دارد صرفاً ناشی از ساختار سازمانی آن ها نیست بلکه ناشی از ساختارهای فرآیندی آن ها‌ است. سازمان هایی که به طور جدی مبادرت به از بین بردن دیوانسالاری می‌کنند، اشکال کار دیوان سالاری نیست برعکس دیوانسالاری در مدت دویست سال گذشته راه حل مشکلات بوده است. چرا که با حذف دیوان سالاری هرج و مرج سازمان را فرا می‌گیرد. مشکل فرآیندهای پاره پاره است. مهندسی مجدد فرآیندها، جهت یک ‌دست کردن سازمان است تا اینکه یکپارچه شوند.