۴۴

۱۹
۴۹

۲۰
۵۴

۳-۸٫ نحوه­ تهیه و تزریق دوکسوروبیسین

دوکسوروبیسین با دوز ۱۰ میلی­گرم بر کیلوگرم: برای تهیه­ این غلظت دارو، ابتدا ۲ میلی­گرم از داروی دوکسوروبیسین ساخت( EBEWE Pharma Ges.m.b.H.Nfg.KGکشور استرالیا) را با سرنگ با دقت ۰۰۱/۰ سی سی گرفته و سپس با ۸ سی سی آب مقطر در یک ظرف مدرج مخلوط و به غلظت مورد نظر رسانده شد.

( اینجا فقط تکه ای از متن فایل پایان نامه درج شده است. برای خرید متن کامل پایان نامه با فرمت ورد می توانید به سایت feko.ir مراجعه نمایید و کلمه کلیدی مورد نظرتان را جستجو نمایید. )

دوکسوروبیسین با دوز ۲۰ میلی­گرم بر کیلوگرم: برای تهیه­ این غلظت دارو ابتدا ۱ میلی­گرم از داروی دوکسوروبیسین ساخت(EBEWE Pharma Ges.m.b.H.Nfg.KG کشور استرالیا) را با سرنگ با دقت ۰۰۱/۰ سی سی گرفته و سپس با ۲ سی سی آب مقطر در یک ظرف مدرج مخلوط و به غلظت مورد نظر رسانده شد.
با توجه به نتایج تحقیق برخی محققان که نشان دادند القای دوکسوروبیسین(DOX) باعث ایجادمسمومیت کبدی شد ، لذا در این تحقیق نیز از این عامل برای ایجاد سمیت و آسیب کبدی در موش های صحرایی استفاده شد. برای این منظور، ۱۰و یا ۲۰ میلی گرم محلول DOX به ازای هر کیلوگرم وزن بدن به صورت زیر صفاقی(i.p) به گروه اشاره شده در جدول ۱ تزریق شد. به علاوه، همین میزان سالین(محلول کلروسدیم ۹/۰ درصد) به صورت مشابه به گروه های تمرینی و کنترل مورد نظر (جدول ۱ را ببینید) تزریق شد. تمام این تزریق متعاقب ۳ و ۶ هفته تمرین و ۲۴ ساعت پس از آخرین جلسه تمرینی انجام شد.

۳-۹٫ بافت برداری و آنالیز آزمایشگاهی

پس از سازگار شدن تمام آزمودنی ها با محیط جدید و آشنایی با نحوه فعالیت روی نوار گردان، گروه های مختلف در معرض متغیرهای مستقل شامل تمرین هوازی ۳ و ۶ هفته ای قرار گرفتند. تمام گروه ها ۴۸ ساعت پس از القای DOXدر شرایط کاملا مشابه و به ناشتایی با کتامین و زایلوزین بی هوش شدند و کبد از ناحیه ناف جدا شده وپس از شستشو بلافاصله در مایع نیتروژن قرار داده شد و سپس در دمای ۷۰- نگهداری شد تا پس از هموژنیزه شدن برای سنجش متغیرهای تحقیق مورد استفاده قرار گیرد. به علاوه، برای ردیابی تغییرات شاخص های التهابی بافت کبد متعاقب القای DOX ازاینتر لوکین ۱۰(IL-10 ) و اینترفرون گاما(INF-γ) استفاده شد. برای اندازه گیری متغیرهای تحقیق نیز از روش الایزا استفاده شد(شکل ۳-۲).

شکل۳-۲٫ دستگاه الایزا جهت اندازه گیری شاخص های تحقیق

۳-۱۰٫ روش تجزیه و تحلیل اطلاعات

پس از تحلیل آزمایشگاهی نمونه های خونی، داده ها با استفاده ازآمار توصیفی و استنباطی تحلیل خواهد شد. با توجه به اینکه موش های صحرایی در پژوهش حاضر به صورت گروه های جفت شده می باشند، لذا برای بررسی تغییرات معنی داری هریک از شاخص ها بین گروه های مختلف تحقیق حاضر از روش آنالیز واریانس استفاده شد و درصورت مشاهده هرگونه تفاوت آماری معنی دار نیز از آزمون تعقیبی توکی برای ردیابی تغییرات در بین گروه ها استفاده شد. در این بررسی ها مقدار ۰۵/۰ P≤ به معنای رد فرض صفر خواهد بود.
فصل چهارم
تجزیه و تحلیل آماری

۴-۱٫ مقدمه

همانگونه که در فصل قبل نیز بیان شد، پس از انتخاب آزمودنی­ها و دسته­بندی تصادفی آنها به گروه ­های مختلف، پروتکل تمرینی پژوهش یعنی ۳ و ۶ هفته تمرین هوازی (۵ جلسه در هفته با سرعت ۱۵ تا ۲۰ متر در دقیقه و مدت ۲۵ تا ۵۴ دقیقه) بر روی موش­ها اعمال شد و پس از تزریق دوکسوروبیسین با دوزهای ۱۰ و ۲۰ میلی­گرم بر کیلوگرم، اثرات آن بر تغییرات فاکتور های رشدی و التهابی بررسی شد. در این فصل، ابتدا به تجزیه و تحلیل یافته­ ها بر حسب آمار توصیفی پرداخته و سپس هر یک از فرضیه ­های پژوهش به ترتیب مورد آزمون آماری قرار می­گیرند.

۴-۲٫ تجزیه و تحلیل داده ­های توصیفی

در پژوهش حاضر در مجموع ۹ گروه شرکت داشتند، مشخصات کلیه گروه­ ها و نیز شاخص­ های مورد نظر به منظور ارائه نتایج توصیفی در قالب جداول و نمودارهای مختلف گزارش شده است.

۴-۲-۱٫ فاکتور شبه انسولین (IGF-1)

یافته­های پژوهش در جدول ۴-۱ مقادیر مربوط به IGF-1 بافت کبد در گروه ­های مختلف را نشان می­دهد. با توجه به نتایج بدست آمده، میانگین IGF-1 در گروه کنترل+دوکسوروبیسین ۱۰ و یا ۲۰ میلی­گرم بر کیلوگرم، به ترتیب افزایشی به میزان(۶/۸% و۰۸ /۱۴%) نسبت به گروه­ کنترل+ سالین را نشان می­دهد. پس از اجرای پروتکل تمرینی ۳ و ۶ هفته تمرین هوازی در گروه ­های مربوطه، میانگین IGF-1 در گروه تمرین ۳ و یا ۶ هفته­ای+ سالین، به ترتیب کاهشی به میزان(۲/۴% و ۱/۶۱%) نسبت به گروه کنترل+ سالین را نشان می­دهد. از سوی دیگر، پس از ۳ هفته تمرین هوازی و تزریق دوکسوروبیسین با دوز ۱۰ و یا ۲۰ میلی­گرم بر کیلوگرم(تمرین ۳ هفته­ای+ دوکسوروبیسین۱۰ و یا ۲۰ میلی­گرم بر کیلوگرم)، میانگین IGF-1 کاهشی به ترتیب به میزان(۷/۶% و ۹/۸% ) نسبت به گروه کنترل+ دوکسوروبیسین۱۰ و یا ۲۰ میلی­گرم بر کیلوگرم، و افزایشی به ترتیب به میزان(۰۱/۴% و ۴/۸%) نسبت به گروه تمرین ۳ هفته­ای+ سالین، را نشان می­دهد. در مقابل، پس از ۶ هفته تمرین هوازی و تزریق دوکسوروبیسین با دوز ۱۰ و یا ۲۰ میلی­گرم بر کیلوگرم(تمرین ۶ هفته ای+ دوکسوروبیسین۱۰ و یا ۲۰ میلی­گرم بر کیلوگرم)، میانگین IGF-1 کاهشی به ترتیب به میزان (۴/۱۲ و ۲/۱۴ ) نسبت به گروه کنترل+ دوکسوروبیسین۱۰ و یا ۲۰ میلی­گرم بر کیلوگرم، و افزایشی به ترتیب به میزان(۵/۱۱% و ۷/۱۶%) نسبت به گروه تمرین ۶ هفته ای+ سالین، را نشان می­دهد
جدول (۴-۱). شاخص­ های مرکزی و پراکندگی آپلین برحسب (پیکوگرم بر میلی­گرم پروتئین) در گروه ­های مختلف

گروه­ ها

میانگین

انحراف معیار

کرانه

پائین

بالا

کنترل+ سالین

۶/۳۵۸

۲/۱۷

۵/۴۴۳

۰۲/۳۷۳

کنترل+ دوکسوروبیسین۱۰ میلی­گرم بر کیلوگرم

۳۸۳

۱/۲۰

الگوی هارولد لارسول^[۷۶]
لارسول (۱۹۴۸) با مشاهده سخنرانی های هیتلر و چرچیل، الگو خود را بدین صورت معرفی کرد که باید عناصر فرایند مدنظر قرار گیرد. در الگوی لارسول، علاوه بر سه عنصری که ارسطو مطرح کرده بود، دو عنصر ” وسیله و تأثیر” نیز افزوده شد. این الگو در پنچ عبارت کوتاه خلاصه شده است:چه کسی ، چه چیزی را، از چه طریقی به چه کسی می گوید و تأثیر آن چیست؟ به این ترتیب لارسول در الگوی خود، فرستنده یا منبع ، پیام، کانال، گیرنده و تأثیر را مطرح نموده است(به نقل از محمدی^[۷۷] و همکاران، ۲۰۰۹).
کسی که ارتباط برقرار می کند
+
پیام
تأثیر
= +
رسانه، مجرا
+
مخاطب
شکل ۲-۲: الگو لارسول(به نقل از محمدی^[۷۸] و همکاران، ۲۰۰۹ :۱۱-۱۴).
الگوی کلود شانون و وارن وی ور^[۷۹]
الگوی شانون و وی ور بر مبنای نظریه اطلاعات، بخصوص در زمینه انتقال و دریافت پیام قرار دارد. به عبارتی سه عنصر در فرایند ارتباط وجود دارد: فرستنده، دریافت کننده (گیرنده) ، پارازیت (اختلال). در نگاه اول این نظریه بیشتر مربوط به ارتباط از راه دور مانند تلویزیون، تلفن و…. می شود که شامل فرستنده و گیرنده ( سخت افزار) و منبع پارازیت مثل بدی آب و هوا می شود. اما می توان این الگو را به ارتباط چهره به چهره نیز تعمیم داد؛ بدین صورت که یک نفر بعنوان فرستنده پیام، یک نفر بعنوان دریافت کننده پیام و سروصداهای پیرامون نیز منبع اختلالات می باشند ( گیبسون^[۸۰]، ۲۰۱۱).
منبع اطلاعات
پیام
فرستنده
اختلالات ارسال پیام
دریافت پیام
گیرنده
پیام
مقصد
شکل ۳-۲: الگوی شانون و وی ور( گیبسون^[۸۱]، ۲۰۱۱ : ۴۵-۴۶).
فراگرد ارتباط در الگوی ارتباطی ویلبر شرام^[۸۲]
شرام (۱۹۵۴) زمینه تجربی فرستنده و گیرنده را در فرایند ارتباط مورد توجه قرار داد. بعنوان مثال فرستنده براساس زمینه تخصصی و تجربی خود ، پیام را رمزگذاری و ارسال می نماید و گیرنده نیز براساس زمینه تجربی خود پیام را رمز گشایی می نماید. اگر زمینه تجربی این دو طرف، متفاوت باشد، ارتباط برقرار نمی شود . میزان موفقیت یک ارتباط بستگی به میزان همپوشانی (تشابه) زمینه تجربی فرستنده و گیرنده دارد (قربانی، ۱۳۸۰).
رمزگذاری
فرستنده
رمزگشایی
گیرنده
پیام
شکل۴-۲: الگوی شرام (قربانی، ۱۳۸۰: ۱۷-۱۹).
ویلبر شرام^[۸۳] معتقد است که این الگو نماینده ای برای انواع ارتباطات، چون ارتباط با خود، ارتباط با یک فرد یا گروه یا ارتباط با هزاران و حتی میلیونها گیرنده مشترک است. شرام معتقد است ارتباطات حداقل به سه عنصر منبع، پیام و مقصد نیاز دارد. او در اوج برقرار کردن ارتباط لازم است تصاویر ذهنی منبع (فرستنده) به رمز در آید. این رمز باید بوسیله مقصد (گیرنده) رمزخوانی شود و رمزخوانی وقتی انجام خواهد شد که گیرنده قبلا رمز را آموخته باشد. علاوه بر این باید فرستنده و گیرنده دارای تجربیات مشترک و یکسان باشند. شرام در آخرین الگوی خود، عنصر بازخورد را نیز اضافه نمود(باباپور خیرالدین ،۱۳۸۷).

به مقصد
منبع (فرستنده)
پیام
(گیرنده)
بازخورد
شکل ۵-۲: عنصر بازخورد در الگوی شرام(باباپور خیرالدین ،۱۳۸۷: ۲۶-۲۷).
فراگرد ارتباط در الگوی دیوید برلو^[۸۴] ( الگوی SMCR )
دیوید برلو در سال ۱۹۶۰ الگویی را طراحی کرد که شامل چهار عنصر منبع، پیام، کانال و گیرنده بود
( محسنیان راد، ۱۳۸۷). برلو معتقد بود که باید فاکتورهایی را که عناصر ارتباطی ( فرستنده، کانال، گیرنده و پیام) را تحت تأثیر و کنترل قرار می دهند، مدنظر قرار داد (کرافت، ۲۰۰۴). منبع (فرستنده) دو گیرنده هرکدام دارای مهارتهای ارتباطی، نگرش، دانش، سیستمهای اجتماعی و فرهنگ (خاص خود) هستند و مشخصه های پیام نیز رمز، محتوا، نحوه ارائه ، عناصر و ساخت می باشد. کانال شامل دیدن، شنیدن، لمس کردن، بویدن و چشیدن است. کانال یک وسیله و حامل پیام است ( محسنیان راد، ۱۳۸۷). این عامل در شکل ۶-۲ آورده شده است:
گیرنده^[۸۵] کانال یا مجرا^[۸۶] پیام^[۸۷] منبع و فرستنده^[۸۸]
مهارتهای ارتباطی
نگرش
دانش
سیستم اجتماعی پیرامون
فرهنگ
عناصر
ساختار
محتوا
کدها

مراحل رشد رویشی

عنوان مرحله

توضیحات

VE

بدون گره

محور زیر لپه، لپه ها را از خاک خارج می کند

VC

اولین گره

دو لپه بذر در بالای سطح خاک در گره اول قابل مشاهده هستند

۲۲۲۲۲۲۲۲۲

دومین گره

دو برگ اولیه لوبیا (قلبی شکل) مشاهده می شود

V1

سومین گره

اولین سه برگچه ای در گره سوم ساقه ظاهر شده اما کاملاً باز نشده

V2

چهارمین گره

دومین سه برگچه ای در گره چهارم ساقه ظاهر شده اما کاملاً باز نشده

V3

پنجمین گره

سومین سه برگچه ای در گره پنجم ساقه ظاهر شده اما کاملاً باز نشده

Vn

nامین گره

n گره روی ساقه اصلی دارای خوشه های گل که هنوز قابل رویت نیستند باز شده

جدول ۲-۲- مراحل رشد زایشی لوبیا
۲-۵- نیازهای اقلیمی لوبیا
این گیاه در مناطق نیمه حاره آمریکای مرکزی منشأ گرفته و به ارتفاعات بالا(۷۶۲ تا ۸/۱۸۲۸ متر بالاتر از سطح دریا) متعلق است(کوچکی، ۱۳۸۳). این گیاه را می توان از ارتفاع صفر تا ۲۰۰۰ متری از سطح دریا کشت نمود. کشت لوبیا در مناطق گرمسیر و پر باران مناسب نبوده ولی در مناطق معتدل و گرمسیر با مقدار بارندگی متوسط۱۵۰۰ تا ۲۰۰۰ میلیمتر می توان به کشت آن اقدام کرد(مجنون حسینی،۱۳۸۷). در مناطق مرطوب تر در مقایسه با مناطق خشک تر که دارای عرض جغرافیایی و ارتفاع مشابهی هستند گلدهی و رسیدگی دیرتر حادث می شود. نور خورشید برای نمو گیاه ضروری است و سایه اندازی باعث کوتولگی و کاهش عملکرد می شود(کوچکی، ۱۳۸۳). تاریخ کاشت لوبیا بسته به نقاط و اقلیمهای مختلف تفاوت خواهد داشت. به طور کلی دمای خاک نباید کمتر از ۱۰ درجه سانتیگراد باشد، زیرا حداقل دما برای جوانه زدن و رویش بذر لوبیا ۱۲ تا ۱۴ درجه سانتیگراد است. در مناطق جنوبی(گرم) کشور از اواخر فروردین ماه و در مناطق معتدل و سردسیر اواخر اردیبهشت تا خرداد ماه به کشت لوبیا می توان اقدام نمود. کاشت دیرتر لوبیا ممکن است سبب ریزش گلهای آن شود. البته چون لوبیا در دوره رشد و نمو خود به مقدار معینی حرارت(۱۵۰۰ تا ۳۰۰۰ کالری) احتیاج دارد در مناطقی که تابستان کوتاهی دارند بلافاصله پس ازحصول دمای متوسط ۱۰ درجه سانتیگراد باید اقدام به کشت نمود، اما چنانچه تابستان منطقه کاشت گرم و طولانی باشد بهتر است کشت را زمانی آغاز کرد که حداقل دمای محیط روزانه ۱۲ تا ۱۴ درجه سانتیگراد باشد. دمای مناسب برای رشد و نمو لوبیا حدود ۲۵ تا ۳۰ درجه سانتیگراد است، در دمای بالاتر از ۴۵ درجه سانتیگراد گیاه به بذر نمی نشیند، در دمای۲ درجه سانتیگراد گیاه لوبیا برگ های سبز خود را از دست داده و زرد می شود. برای رشد و نمو کامل لوبیا ۱۲۰ تا ۱۳۰ روز بدون یخبندان به شرط آنکه دمای خاک کمتر از ۱۰ درجه سانتیگراد نباشد، لازم است. لوبیا در گیلان در دو فصل بهار(اواسط اسفند تا اوایل فروردین) و پاییز(اواسط شهریور تا اوایل مهر) کشت می گردد، این گیاه در کشت دوم نیز مورد استفاده قرار می گیرد(کوچکی، ۱۳۸۶). pH مناسب برای لوبیا بین ۵/۵ تا ۷ می باشد.
(( اینجا فقط تکه ای از متن درج شده است. برای خرید متن کامل فایل پایان نامه با فرمت ورد می توانید به سایت nefo.ir مراجعه نمایید و کلمه کلیدی مورد نظرتان را جستجو نمایید. ))

۲-۶- تاریخ کاشت
در یک اقلیم معتدل، انتخاب تاریخ کاشت به علت ضرورت حداکثر استفاده از منابع در یک فصل رشد کوتاه اهمیت دارد. بهار فرصت کوتاهی برای به حداکثر رسیدن محصول، گیاهان زراعی است. جهت افزایش عملکرد در واحد سطح که هدف اصلی زراعت است عواملی نظیر استفاده از ارقام اصلاح شده، تهیه و آماده سازی بستر بذر مطلوب، انتخاب تاریخ و روش کاشت مناسب، میزان بذر، تناوب زراعی و غیره مؤثر هستند(قنبری و طاهری مازندرانی، ۱۳۸۲). عوامل فوق موجب تغییرات در رشد و میزان عملکرد می گردند. شرایط محیطی و مدیریت زراعی بر رشد نمو گیاه اثر مثبت گذاشته و در نتیجه منجر به افزایش عملکرد می شود و یا تأثیر منفی برآن موجب کاهش عملکرد می گردد(لک و همکاران، ۱۳۸۸)
۲-۶-۱- اثر تاریخ کاشت بر رشد لوبیا
تاریخ کاشت در محصول لوبیا بسیار حائز اهمیت بوده و باید طوری برنامه ریزی گردد که مراحل حساس رشد لوبیا به ویژه گلدهی با گرما و تنشهای خشکی تابستان مواجه نشود هدف از تعیین تاریخ کاشت یافتن زمان کاشت رقم یا گروهی از ارقام مشابه یک گیاه است و بهترین تاریخ کاشت منجر به حصول عملکرد بالاتری در مقایسه با سایر تاریخ های کاشت می گردد(مهرپویان و همکاران، ۱۳۸۹). اگرچه ارقام بسیاری از لوبیا در دامنه وسیعی از محیط ها دارای پتانسیل عملکرد بالایی هستند ولی قابلیت تولید عملکرد ناشی از سازگاری گیاه به شرایط موجود فصل رشد، درجه حرارت، فتوپریود و عملیات مدیریت گیاه زراعی بستگی دارد(محمد خانی و همکاران، ۱۳۸۴). تعیین زمان صحیح کاشت گیاهان زراعی تحت تأثیر عوامل اقلیمی مختلف از قبیل بارش، دما و طول روز قرار دارد و یکی از مهم ترین جنبه های مدیریتی لازم برای تولید گیاهان زراعی است. این اهمیت به دلیل شدت تأثیر عوامل روی ژنوتیپ های مختلف برای دستیابی به پتانسیل تولید می باشد. معمولا تاریخ کاشت با سایر مدیریت های زراعی اثر متقابل نشان می دهد(صالحی و همکاران، ۱۳۸۷). برای تولید عملکرد اقتصادی مطلوب در زراعت لوبیا، علاوه بر رشد سبزینه های مناسب در اوایل دوره رشد، توزیع و تخصیص مطلوب مواد فتوسنتزی در اندام زایشی در طول دوره رشد نیز مهم است. شاخص سطح برگ یکی از شاخص های مهم رشدی است. که می تواند بر قدرت فتوسنتز گیاه مؤثر باشد، شاخص سطح برگ در تعیین درصد تابش خورشیدی جذب شده به وسیله هر گیاه مهم است و بنابراین رشد گیاه و عملکرد نهایی ماده خشک را تحت تأثیر قرار می دهد. هر چه تاریخ کاشت بیشتر به تأخیر بیافتد از مقدار حداکثر شاخص سطح برگ کاسته شده و دوام سطح برگ کاهش می یابد(شفارودی و همکاران، ۱۳۹۲). با توجه به نگرانی های زیست محیطی موجود در خصوص کاربرد علف کش در گیاهان زراعی و همچنین حساسیت لوبیا به علف کش ها استفاده از راهکارهای زراعی جهت کم کردن اثرات علف های هرز بر گیاه ضروری به نظر می رسد. استفاده از تاریخ مناسب کاشت روشی برای کنترل زراعی کاهش رقابت علف های هرز و افزایش توان رقابتی گیاهان زراعی است(اورسنجی و همکاران، ۱۳۸۸). کاشت زود هنگام سبب افزایش رشد رویشی و برخورد گلدهی، گرده افشانی و اوایل دانه بندی با هوای گرم تیر و مرداد می شود. به طور کلی، کاشت بسیار زود محصولات گرما دوست ممکن است استقرار گیاهچه را به دلیل خنکی هوا و رطوبت زیاد خاک به مخاطره اندازد. کاشت دیر هنگام نیز معمولا محدودیت رشد رویشی و گلدهی زود هنگام گیاه همراه است، اما ممکن است طول دوران دانه بندی به دلیل برخورد با هوای خنک آخر فصل طولانی شده و یا برداشت آن به دلیل وقوع باران های پاییزی با مشکلاتی روبرو شود. همچنین تاریخ کاشت مناسب می تواند در مدیریت مبارزه با بیماریهای گیاهی استفاده شود. در تحقیقی تأخیر در کاشت باعث کاهش بیماری پوسیدگی زغالی لوبیا با عامل ماکروفومینا فیزیولینا^[۱۵] شد و همچنین با کشت زود هنگام لوبیا نتیجه گرفته شد که بیماری لکه برگی در اثر قارچ آلترنریا آلترنت^[۱۶] افزایش می یابد(لک و همکاران، ۱۳۸۸).

شکل ۴-۷ هم ترازی سه نمونه ارسال شده ماهی سفید برای توالی یابی. ۴۴
(( اینجا فقط تکه ای از متن درج شده است. برای خرید متن کامل فایل پایان نامه با فرمت ورد می توانید به سایت nefo.ir مراجعه نمایید و کلمه کلیدی مورد نظرتان را جستجو نمایید. ))

نمودار ۴-۱ نتایج حاصل از توالی‌یابی ماهی سفید ۴۷
نمودار ۴-۲ هتروزیگوتی الگوی باندی A و C. 48
جدول ۴-۹ فراوانی ژنوتیپ‌های مشاهده شده و مورد انتظار در جایگاه GH-2 ماهی سفید ۴۸
جدول ۴-۱۰ فراوانی ژنوتیپی و آللی جایگاه GH-2 ماهی سفید ۴۹
فصل اول
مقدمه و کلیات
۱-۱ مقدمه
روند رو به رشد جمعیت جهان و متعاقب آن افزایش نیازهای پروتئینی باعث شده است که بشر به مصرف آبزیان ازجمله ماهیان رو آورد. همچنین کاهش ذخایر آبزیان بشر را بر آن داشته تا برای پرورش گسترده آبزیان در محیط‌های آبی کوچک و محدود نیز اقدام کند. امروزه تقاضا برای مصرف ماهی در کلیه نقاط دنیا در حال افزایش است. به همین دلیل پیشرفت سریع در برنامه‌های تحقیقاتی به خصوص در زمینه تکثیر، پرورش، تغذیه، ژنتیک و مدیریت سیستم‌های پرورشی مورد نیاز خواهد بود. تقاضای جهانی برای مصرف ماهی و فرآورده‌های دریایی تحت تاثیر سه عامل افزایش جمعیت، میزان درآمد و قیمت آن است. پیش بینی شده است که تا چند سال آینده تقاضای جهانی برای مصرف ماهی و فرآورده‌های دریایی به بیش از ۱۰۰ میلیون تن برسد (فائو، ۲۰۰۸). برای بهره برداری بیشتر از سیستم‌های تولید باید به دنبال راهکارهایی از قبیل اصلاح نژاد، بهبود تغذیه و یا مدیریت صحیح پرورش باشیم. در این بین اصلاح نژاد که به منظور تغییر ظرفیت ژنتیکی برای صفات اقتصادی مورد نظر انجام می‌گیرد، از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است. صفات مختلف یک حیوان را می‌توان از نظر تعداد ژن‌های کنترل کننده و میزان تاثیر عوامل محیطی به دو دسته صفات کمی و کیفی تقسیم بندی کرد. صفات کیفی توسط یک یا تعداد کمی ژن بیان می‌شوند و عوامل محیطی در بروز این صفات اهمیت چندانی ندارند، ولی صفات کمی اغلب توسط تعداد زیادی ژن کنترل می‌شوند و در بروز آن‌ها عوامل محیطی موثر هستند. اغلب صفات کیفی وراثت پذیری بالایی دارند، در نتیجه انتخاب و اصلاح این صفات نسبتا آسان است و غالبا نیازی به انتخاب غیر مستقیم وجود ندارد. ولی صفات کمی که عوامل محیطی بر آن‌ها موثر است، فنوتیپ موجود ممکن است گویای ژنوتیپ صفات نباشد. برای رفع این مشکل تکنیک‌های پیشرفته اصلاح نژاد با بهره گرفتن از علم آمار تدوین شده است. این روش‌ها در چندین سال اخیر مفید بوده و پیشرفت‌های قابل توجه ای را موجب شده است (هرندی،۱۳۷۷). امروزه تکنیک ژنتیک مولکولی انقلابی در تجزیه ژنتیکی گونه‌های اهلی ایجاد کرده است. به طوری که بر اساس آن می‌توان چند شکلی را در سطح DNA ^[۱] شناسایی و از آن به عنوان نشانگرهای مولکولی استفاده کرد و به مطالعه افراد و موجودات مختلف پرداخت (ولر و همکاران،۱۹۹۰).
ماهی سفید^[۲] دریای خزر در بین ماهیان استخوانی یکی از گونه‌های با ارزش و اقتصادی در حوزه جنوبی این دریا می‌باشد که با توجه به لذیذ بودن، ارزش غذایی بالا و کیفیت عالی گوشت بیش از ۵۰% کل صید این ماهیان را به خود اختصاص می‌دهد، به طوری که میزان صید آن در سال ۱۳۸۶ بالغ بر ۱۷ هزار تن بود (قاسمی و همکاران ۱۳۸۶). در سه استان همجوار دریای خزر میزان صید ماهی سفید ۶۳/۵۹% از کل صید ماهیان این دریا را در سال ۱۳۹۰ به خود اختصاص داده است (معاونت صید استان‌های گلستان، مازندران، گیلان). دو نژاد بهاره و پاییزه ماهی سفید در دریای خزر وجود دارند که نژاد بهاره آن بیش از ۹۸% ذخایر ماهی سفید دریای خزر را تشکیل می‌دهد. در سال‌های اخیر، ذخایر نژاد پاییزه ماهی سفید به علت از بین رفتن بسترهای طبیعی تخم ریزی، صید بی رویه و دیگر عوامل تاثیر گذار کاهش یافته است (قاسمی و همکاران ۱۳۸۶).
ماهی کپور معمولی^[۳] از خانواده کپور ماهیان^[۴]، بومی آسیای مرکزی است که طی قرن‌های متمادی در نواحی مختلف جهان گسترش پیدا کرده است. دریای خزر زیستگاه مهمی برای کپور معمولی وحشی است که یکی از ماهیان اقتصادی و منبع غذایی مهمی محسوب می‌شود لذا سهم بزرگی در تقویت منبع این ماهی در دریا دارد (یوسفیان، ۲۰۱۱). هر چند این گونه به صورت بومی و طبیعی در تمام سواحل دریای خزر وجود دارد و برای تولید مثل وارد مصب رودخانه‌ها می‌شود، اما در سال‌های اخیر به دلیل صید بیش از حد و از بین رفتن محل‌های تولید مثل، نسل آن‌ها کاهش پیدا کرده است به طوری که جزو گونه‌های نیازمند به حفاظت در منطقه به شمار می‌رود (قلیچ پور و همکاران ۱۳۸۹).
در حال حاضر، کاهش ذخایر آبزیان در اکثر نقاط دنیا توجه متخصصین را به اعمال روش‌های دقیق ازجمله روش‌های مولکولی جهت مدیریت ذخایر آبزیان جلب نموده است و شناسایی گونه‌ها و اصلاح نژاد آن‌ها در برنامه‌های بهره برداری از ذخایر آبزیان دریایی و آبزی پروری از اهمیت زیادی برخوردار است. علی رغم اهمیت این گونه‌ی با ارزش که در بین ساکنین حوضه جنوبی دریای خزر از اهمیت اقتصادی بالایی برخوردار است، مطالعات اندکی در زمینه ساختار ژنتیکی و جمعیت شناختی آن صورت گرفته است (قاسمی و همکاران ۱۳۸۶).
هورمون رشد^[۵] (GH) نقش ضروری در تنظیم رشد، تقسیم سلولی، تمایز سلولی و بزرگ شدن اندازه سلول‌ها بازی می‌کند. اهمیت GH به عنوان یک عامل موثر در افزایش رشد از مدت‌ها پیش مشخص شده است. نشان داده شد که به کارگیری GH باعث افزایش میزان رشد در بیشتر حیوانات به خصوص ماهی می‌شود (سانسانسن و همکاران، ۲۰۰۹ و ژانگ و همکاران، ۲۰۱۴). همچنین نشان داده شد که GH رشد را به طور مستقیم از طریق افزایش سنتز DNA، پروتئین و لیپولیز در ماهیچه تحریک می‌کند. هورمون رشد از طریق تاثیر بر تولید و رها سازی یک میتوژن به نام I-IGF^[6] که هم توسط کبد و هم بیشتر بافت‌های پیرامونی تولید می‌شود، به طور غیر مستقیم فرایند رشد را کنترل می‌کند (کلنگی میاندر و همکاران، ۲۰۱۳).
جهش‌های موجود در نواحی مختلف ژن‌ها همواره مورد توجه بسیاری از متخصصان علم اصلاح نژاد می‌باشد. ارتباط چند شکلی این ژن‌ها با خصوصیات فنوتیپی به عنوان مثال رشد به طور وسیعی در دیگر حیوانات مورد بررسی قرار گرفته و مطالعات محدودی نیز در مورد ماهی انجام شده است (گروس و نیلسون، ۱۹۹۹ و تائو و بولدینگ، ۲۰۰۳). آنالیز قطعاتی از ساختار ژن هورمون رشد و گیرنده هورمون رشد^[۷] (GHR) در سطح سلول (چه کروموزوم و یا cDNA) اهمیت بنیادی و کاربردی دارد. ژن هورمون رشد و گیرنده آن را که از DNA هسته‌ای به دست آمده‌اند می‌توان برای مطالعه تکامل و ارتباط بین گونه‌ای و داخل گونه‌ای استفاده نمود. شناسایی تنوع آلل های ژن هورمون رشد در داخل گونه می‌تواند به انتخاب صفات رشد مطلوب در ماهی کمک شایانی نماید (کوخر و کهلمن، ۲۰۱۱).
^[۸]SSCP روشی بر اساس رابطه بین تحرک الکتروفورزی تک رشته DNA و فرایند تاخوردن آن است که به نوبه خود، نشان دهنده توالی نوکلئوتیدها است. این روش، سریع و انجام آن آسان است. علاوه بر این، از آن‌جا که حتی تغییرات تک بازی در یک توالی به احتمال زیاد به رونوشت‌های مختلف می‌ انجامد، گونه‌های بسیار نزدیک را حتی با بهره گرفتن از قطعات بسیار کوتاه می‌توان با دقت از هم جدا کرد (تلچا، ۲۰۰۹). نرخ شناسایی جهش‌های نقطه‌ای SSCP در سیستم‌های مختلف ۹۰-۸۰% است که برای شناسایی جهش‌ها روشی کارامد، مناسب و اقتصادی است (اکسین و جینگو، ۲۰۱۱). این روش تا به حال بر روی این ماهی‌ها انجام نشده است. به علاوه هنوز اساس مکانیزم ژنتیکی صفات مختلف در این گونه مشخص نشده است (اکسو و همکاران، ۲۰۱۲).
۱-۲ ژن‌های کاندیدا و اهمیت آن‌ها
راهکار ژن‌های کاندید یکی از روش‌های بسیار قوی در بررسی ارتباط چندشکلی ژن با صفات اقتصادی مهم در آبزی‌پروری است (تیان و همکاران، ۲۰۱۴). از آن‌جایی‌که در بروز صفات و خصوصیات اقتصادی عوامل محیطی نیز موثرند لذا شناسایی ژن‌های مرتبط با آن‌ها، برای ایجاد تغییرات مهم اقتصادی و تسریع اصلاح صفات و انتخاب مستقیم موجودات برای این گونه صفات ضروری است. امروزه روش‌های ژنتیک مولکولی به کشف ژن‌های بزرگ اثر که روی برخی صفات کمی مهم موثر هستند، کمک زیادی کرده است (QTL ^[۹] و مارکرهای ژنتیکی که با QTL پیوستگی دارند). با توجه به شناخت، از نقش و عملکرد این ژن‌ها، انتخاب بر اساس داده‌های مولکولی بر این فرض استوار است که همه افرادی که برای ژن‌های بزرگ اثر تعیین ژنوتیپ شده‌اند، قبل از سن انتخاب قرار دارند. چنانچه هدف فقط انتخاب بر اساس ژن بزرگ اثر باشد در صورتی که مشخص شود یک آلل نسبت به آلل دیگر ارجعیت دارد و افرادی که ترجیحا دو آلل و یا یک آلل ارجع را دارند انتخاب شوند با حداکثر سرعت ممکن منجر به ثبوت آلل های فوق در جامعه خواهد شد. البته این سرعت وابسته به فراوانی ژن‌ها و فشار حاصل از انتخاب خواهد بود. در حالت انتخاب بر اساس ژنوتیپ، فراوانی ژن مورد نظر با سرعت بالایی افزایش می‌یابد و در نهایت ثابت باقی می‌ماند (موری، ۲۰۰۰). در ماهی تعدادی از ژن‌های موثر بر رشد شامل PIT1 ^[۱۰]، IGF، GHRH ^[۱۱]، GHR و GH شناسایی شده‌اند. هدف از این پژوهش بررسی ارتباط چند شکلی‌های ژن هورمون رشد (GH) با صفات رشد در دو گونه کپور معمولی و ماهی سفید دریای خزر بوده است.
فصل دوم
بررسی منابع
۲-۱ مروری کوتاه بر خصوصیات بیولوژیکی و زیستگاهی ماهیان مورد مطالعه
۲-۱ کپور شکلان
این راسته شامل خانواده کپور شکلان و چهار خانواده لوچ ماهیان است. این ماهیان با یکدیگر ماهیان غالب آب‌های شیرین (خصوصا جویبارهای) آمریکای شمالی و اوراسیا و تا حد کمتر آفریقا را تشکیل می‌دهند. نزدیک به ۲۷۰۰ گونه‌ای که در این راسته قرار دارند، از نظر ظاهر خارجی متنوع و گوناگون هستند، اما بیشتر آن‌ها دارای دهان قابل بیرون زدن و فاقد دندان هستند و دندان‌های حلقی ویژگی یافته دارند. سر آن‌ها فاقد فلس است و به استثنای چند گونه از لوچ ماهیان همگی فاقد باله چربی هستند (ستاری و همکاران، ۱۳۸۶).
۲-۱-۱ خانواده کپور ماهیان
خانواده ماهیان قنات یا کپور بزرگ‌ترین خانواده در بین ماهیان با ۲۱۰ جنس و ۲۰۱۰ گونه است. اعضای این خانواده را می‌توان بر اساس داشتن دندان حلقی (یک تا سه ردیف، اما هرگز تعداد آن‌ها در هر ردیف از هشت عدد تجاوز نمی‌کند) و لب‌های نازک (معمولا در مرز آرواره فوقانی انتها استخوان پیش فکی دیده می‌شود) تشخیص داد. اگرچه بیشتر آن‌ها تنها دارای شعاع‌های نرم در باله‌های خود هستند، اما شعاع‌هایی که تغییر شکل یافته و به خار تبدیل شده‌اند، در بعضی از اشکال وجود دارند که جالب توجه‌ترین آن‌ها کپور معمولی و ماهی طلایی^[۱۲] هستند. تعداد کروموزوم‌های کپورماهیان (n2) 50 عدد (گاهی اوقات ۴۸ عدد) است. کپور ماهیان با در نظر گرفتن تعداد گونه‌ها همگی دارای طرح و شکلی هستند که تفاوت آن‌ها عمدتا مربوط به طرح و زمینه کلاسیک این ماهیان است. بدن دوکی شکل تا نسبتا بلند، چشم‌ها بزرگ، فلس‌ها واضح، باله‌های لگنی در موقعیت شکمی و دهان کوچک، انتهایی یا نیمه تحتانی است. با این وجود، کپورماهیان تنوع ریخت شناسی، فیزیولوژیک و رفتاری قابل ملاحظه‌ای نشان می‌دهند. بیشتر آن‌ها شکارچیانی هستند که در روز از بی‌مهرگان تغذیه می‌کنند، اما بعضی از آن‌ها نیز گوشت‌خوار هستند و دیگران از جلبک‌ها، گیاهان عالی‌تر و شیرابه آلی تغذیه می‌کنند. کوچک‌ترین ماهی آب شیرین که تاکنون شناخته شده است، جزء کپورماهیان است که دانیونلا ترانس لوسید^[۱۳] نام دارد و در اندازه ۱۰ تا ۱۱ میلی متر بالغ می‌شود. همچنین تعدادی از گونه‌های بزرگ که به طول ۲ تا ۳ متر می‌رسند، نیز در این خانواده جای دارند؛ لذا بیشتر گونه‌ها کوچک‌تر از ۵ سانتی‌متر هستند. بسیاری از گونه‌ها اشکال متفاوتی از مراقبت والدین از تخم‌ها و نوزادان را از خود به نمایش می‌گذارند، اما تعداد زیادی نیز فقط به طور ساده تخم‌های خود را در محیط پراکنده می‌کنند. در آمریکای شمالی حدود ۴۸۶ گونه از کپورماهیان وجود دارند که بیش از ۴۰% آن‌ها ماهیان براق (شاینر) کوچک و نقره‌ای جنس نوتروپیس و سیپریتلا هستند. ماهیان براق غالبا فراوان‌ترین یا حداقل آشکارترین ماهیان هستند. آن‌ها در جویبارها و دریاچه شرق آمریکای شمالی به سر می‌برند و در آن‌جا دستجات بزرگی را در آب‌های کم عمق تشکیل می‌دهند. مشاهده ۵ تا ۱۰ گونه از کپورماهیان کوچک با یکدیگر در این زیستگاه‌ها امری غیر متداول نیست و مطالعه اینکه چگونه گروه‌هایی از این گونه‌های مشابه می‌توانند با یکدیگر زندگی کنند، ما را در پی بردن به اکولوژی جویبارها یاری می‌کند. معمولا آسیای جنوب شرقی به عنوان مرکز تکامل کپورماهیان به طور خارق العاده در آسیای جنوب شرقی و شبه قاره هند دارای تنوع و گوناگونی هستند. بیشتر کپور ماهیان آفریقا به همان جنس‌هایی تعلق دارند مه در آسیا یافت می‌شوند و مشخصا از آن‌ها انشقاق یافته‌اند. در بسیاری از نواحی کپور ماهیان بزرگ از جمله کپور معمولی توسط ماهیگیران صید می‌شوند (غالبا در ماهی گیری به صورت صید و رهاسازی). تعدادی از کپوماهیان آسیایی مانند کپور معمولی، کپور علفخوار^[۱۴] و کپور نقره‌ای^[۱۵] به خاطر رشد سریع در استخرها برای رسیدن به اندازه بازاری و تغذیه از شیره آلی، گیاهان و بی‌مهرگان کوچک جزء مهم‌ترین آبزیان برای پرورش در جهان هستند (ستاری و همکاران، ۱۳۸۶).
عموما ساکن آب شیرین هستند، دارای ۱-۳ ردیف دندان حلقی هستند و کمتر از ۸ عدد دندان در هر ردیف دارند. در این خانواده فک معمولا کشویی است و لب‌ها ضخیم است. دارای یک باله پشتی و بعضا خاردار است. بعضی از آن‌ها دارای سبیلک هستند. در بعضی از آن‌ها پلی پلوئیدی مشاهده می‌شود. دارای ۱۱ زیر خانواده، ۲۲۰ جنس و ۲۴۲۰ گونه است (کیوانی، ۱۳۸۷). در این ماهی‌ها مهره‌های ۲، ۳، ۴ و ۵ به استخوان‌های وبری تبدیل شده‌اند. دارای دهان انعطاف پذیر و قابل بیرون زدن هستند^[۱۶]. فاقد زوائد پیلوریک و معده هستند. در اکثر گونه‌ها باله پشتی در وسط بدن است. فون غالب ماهیان آب‌های داخلی ایران مربوط به این خانواده است (عسگری،۱۳۸۴).
۲-۱-۱-۱ ماهی سفید
ماهی سفید از خانواده سیپرینیده، از جنس روتیلوس^[۱۷] با نام علمی روتیلوس کتوم یکی از مهم‌ترین و با ارزش‌ترین ماهیان فلس دار نواحی جنوبی دریای خزر می‌باشد. کلیه مراحل زندگی خود (از قبیل تغذیه، رشد و نمو و …) را در دریا سپری و برای تولید مثل وارد آب‌های شیرین رودخانه‌ها می‌شود و در ۳ تا ۴ سالگی به بلوغ جنسی می‌رسد (حلاجیان و همکاران ۱۳۸۴). ارتفاع بدن مساوی یا کمتر از طول سر می‌باشد. دندان حلقی یک ردیفی با فرمول ۵-۶ به ندرت ۶-۶ یا ۵-۵ می‌باشد. تعدا کروموزوم‌های آن ۵۰=n2 می‌باشد. اندازه آن از ۴۴ تا ۷۱ سانتی متر می‌باشد که معمولا نرها کوچک‌تر از ماده‌ها هستند. در هر سال به طور متوسط ۵ تا ۶ هزارتن از این کونه در سواحل دریای خزر و رودخانه‌های آن صید می‌شود. یکی از ماهیان با ارزش نواحی جنوبی دریای خزر می‌باشد که مردم ایران و مخصوصا اهالی استان گیلان و مازندران علاقه زیادی نسبت به مصرف آن دارند. صید اصلی آن با تور پره صورت می‌گیرد. در حال حاضر به علت تخریب رودخانه‌ها (احداث سد، برداشت شن و ماسه) تخم‌ریزی آن به صورت طبیعی کمتر صورت می‌گیرد. برای حفظ نسل این ماهی کارگاه‌های تکثیر مصنوعی در استان‌های مازندران و گیلان ایجاد شده‌اند که از سال ۱۳۶۱ به بعد همه ساله تعداد زیادی بچه ماهی به رودخانه‌ها رهاسازی می‌کنند (عبدلی و نادری، ۱۳۸۷). این ماهی دارای دندان حلقی یک ردیفی به فرمول ۵-۶ است. دارای کیسه شنای مخروطی و فاقد سبیلک است. دارای دهان نیمه زیرین است (شکل ۲-۱) (عسگری،۱۳۸۴).
شکل ۲-۱ ماهی سفید
۲-۱-۱-۲ کپور معمولی
نام علمی این ماهی سیپرینوس کارپیو است. بدنی قطور و سری کوتاه دارد. از این ماهی سه نژاد برای پرورش معرفی شده است. کپور فلس دار^[۱۸] که کاملا از فلس پوشیده شده است. کپور آینه‌ای^[۱۹] که فلس‌های بزرگ و پراکنده دارد و بالاخره، کپور خطی^[۲۰] که فلس نداشته و بدن ظاهری خط دار دارد. کپور معمولی که نژاد بانکوکی نیز نامیده می‌شود، از کپورهای چینی است که در سال‌های ۱۹۲۹ و ۱۹۵۷ از سری لانکا و تایلند به هند وارد شد. کپور فلس دار و کپور آینه‌ای در محیط‌های معمولی رشد می‌کنند. ولی کپور خطی به آب سرد حساسیت بیشتری دارد. این ماهی همه چیز خوار است و از لارو حشرات، کرم‌ها، نرم تنان و شاخ و برگ گیاهان غوطه ور در آب و گاهی از زئوپلانکتون ها نیز تغذیه می‌کند. حداکثر طول و وزن این ماهی‌ها به ترتیب ۷۵ سانتی متر و ۶ کیلوگرم می‌رسد. از ماهیانی هستند که رشد سریعی دارند و تا حدی جزو ماهیان مقاوم به شمار می‌آیند. در سال اول پرورش وزن آن‌ها به حدود ۵/۱-۱ کیلوگرم می‌رسد، طول این ماهی‌ها در این وزن بین ۴۵-۴۰ سانتی متر است. تمام نژادهای این ماهی در استخرها و حوضچه‌های پرورشی بدون تزریق عصاره هیپوفیز تولید مثل می‌کنند. تخم‌ها در این ماهی، چسبنده بوده و به گیاهان غوطه‌ور در آب می‌چسبند. کپور معمولی به همراه کپور نقره‌ای و علفخوار به عنوان ماهیان تمیزکننده شناخته شده‌اند. زیرا جزو کنترل کننده‌های زیستی و در مقام حفظ تعادل بوم سازگان استخرها به شمار می‌آیند (رفیعی، ۱۳۸۴).
این ماهی در حوضه های دریای خزر، رودخانه تجن و تمام حوضه‌های آبریز ایران پراکنش دارد. دندان حلقی سه ردیفی ( ۳٫۲٫۱- ۱٫۲٫۳)، بیشینه طول ۱۵۰ (میانگین ۳۸) سانتی متر است، بدن این ماهی تاحدی دراز است و طول آن سه برابر ارتفاع است. سطح بدن از فلس‌های درشت پوشیده شده است، سر ماهی بزرگ و پوزه کند است، باله پشتی خیلی طویل و باله مخرجی کوتاه است، در باله پشتی ۳ تا ۴ خار سخت و ۱۵ (۱۶) تا ۲۱ (۲۲) شعاع نرم و شاخه شاخه دارد، در باله مخرجی نیز سه خار سخت و ۵ یا ۶ شعاع نرم شاخه شاخه دیده می‌شود. دو زوج سبیلک دارد و زوجی که بر روی آرواره پائین قرار دارد، طویل‌تر است، همه چیز خوار است و از موجودات ریز بستر آب، کرم‌ها، سخت پوستان، نوزاد حشرات و حتی فضولات حیوانی و گیاهی، لاشه حیوانات، تخم ماهیان و نوزادان خود را نیز مصرف می‌کند. در دمای کمتر از ۷ درجه سانتی گراد به صورت دسته جمعی به خواب زمستانی فرو می‌رود، در آب شیرین به سر می‌برد و آب‌های گرم، آرام و پوشیده از گیاه را دوست دارد (شکل ۲-۲) (ستاری و همکاران، ۱۳۸۶).
شکل ۲-۲ کپور معمولی
در سواحل جنوبی دریای خزر، اغلب استخرهای پرورش ماهیان گرمابی، تالاب‌ها، آبگیرهای طبیعی و رودخانه‌های شرق، مرکزی و غرب حوضه پراکنش دارند. بیشترین فراوانی این گونه در جنوب شرقی دریای خزر (خلیج گرگان و تالاب گمیشان) می‌باشد. اگرچه این گونه به صورت بومی و طبیعی در تمام سواحل جنوبی دریای خزر وجود دارد و برای تولید مثل وارد مصب رودخانه‌ها می‌شود، اما در سال‌های اخیر صید بیش از حد و از بین رفتن محل‌های تولیدمثل در زمان تولیدمثل این گونه بسیاری از رودخانه‌های این منطقه یا خشک شده یا آب شیرین ندارند. ضمن اینکه در اثر از بین رفتن پیچ و خم‌های رودخانه مخصوصا در رودخانه قره سو، بسیاری از چمنزارهایی که در فصل بهار غرقاب بوده و محل تولیدمثل این گونه بوده‌اند، از بین رفته، نسل آن کاهش پیدا نموده و اگرچه شیلات ایران اقدام به تکثیر مصنوعی آن نموده اما باید نسبت به احیاء مناطق تولیدمثلی آن اقدام نمود (عبدلی و نادری، ۱۳۸۷).
۲-۲ زیستگاه
زیستگاه کپور معمولی دارای فرم‌های مختلف است. نمونه‌هایی از آن در دریا و برخی دیگر در قسمت‌های پائینی رودخانه‌ها و تالاب‌ها زندگی می‌کنند. بیشتر مناطق پوشیده از گیاهان آبزی (مخصوصا نی زارها) را ترجیح می‌دهند. تغییرات دمای آب، اکسیژن محلول و گل آلودگی را تا حد زیادی تحمل می‌نمایند. در قسمت‌های پائین رودخانه تجن تعداد زیادی از آن وجود دارد. ماهی سفید در دوره‌ای که در دریا است، تا عمق ۳۰ متری در نواحی که موجودات کف‌زی مخصوصا نرم‌تنان وجود دارند، در زمستان به قسمت‌های ساحلی در نزدیکی مصب رودخانه‌ها نزدیک می‌شود. در فصل پاییز قسمت‌های عمیق‌تر را ترجیح می‌دهد. تغییرات دمایی و جریان‌های آبی باعث بروز مهاجرت‌هایی برای این گونه می‌شود (عبدلی و نادری، ۱۳۸۷).
۲-۳ تغذیه
کپور معمولی در تالاب‌ها و استخرهای پرورشی تا حد زیادی از شیرونومیده و در دریای خزر از نرم تنان، سخت‌پوستان، کرم‌ها و مواد پوسیده گیاهی و جانوری تغذیه می‌کنند. در مراحل لاروی تغذیه ماهی سفید از فیتوپلانکتون‌ها، بعد از آن همراه با رشد بدن به ترتیب زئوپلانکتون ها، لارو شیرونومیده^[۲۱]، لارو حشرات آبزی، نرم‌تنان، سخت‌پوستان (گاماروس، خرچنگ پهن) و کرم پرتار است. در دوران بلوغ غذای اصلی ماهی سفید از نرم‌تنان می‌باشد. در زمان مهاجرت به رودخانه تغذیه آن متوقف می‌شود (عبدلی و نادری، ۱۳۸۷).
۲-۴ سن بلوغ
سن بلوغ از شاخص‌های بسیار مهمی است که می‌توان از آن میزان رشد نسبی ماهیان را پیش‌گویی کرد، اما مقادیر رشد مطلق، تحت تاثیر عوامل محیطی قرار دارند. بنابراین، ماهیان مشخصا در ماه‌های اول سال زندگی تا رسیدن به بلوغ، رشد خیلی سریعی از خود نشان می‌دهند. سپس افزایش مقادیر انرژی، به جای رشد بافت‌های بدنی، باعث رشد غدد جنسی می‌شود. در نتیجه میزان رشد ماهیان بالغ، بسیار کندتر از ماهیان نابالغ است. ماهیا بالغ تا حدودی به دلیل مقدار بافت غدد جنسی به ازا واحد طول، مشخصا سنگین‌تر از ماهیان نابالغ هستند و این امر در بالاتر بودن ضریب چاقی^[۲۲] (k) انعکاس یافته است (ستاری، ۱۳۸۱).
ماهی کپور معمولی در سن ۳ تا ۴ سالگی بالغ می‌شود. تولید مثل آن در فصل بهار از اردیبهشت ماه شروع تا اوایل تیرماه ادامه می‌یابد. در حوضه جنوبی دریای خزر در تالاب انزلی دوره مهاجرت از اواخر اردیبهشت تا پایان خرداد است و در رودخانه قره سو و گرگان رود از فروردین تا پایان اردیبهشت می‌باشد. دمای مناسب برای تولیدمثل از ۱۷ تا ۲۳ درجه سانتی گراد می‌باشد. محل تولیدمثل روی گیاهان آبزی غوطه ور در آب است. هماوری مطلق آن ۹۶ هزار تا ۸/۱ میلیون تخمک است. در ماهی سفید نرها در ۲ تا ۳ سالگی و ماده‌ها در ۳ تا ۴ سالگی بالغ می‌شوند. ابتدا از قسمت‌های عمیق‌تر آب به مناطق ساحلی می‌آیند (اواخر بهمن ماه و اوایل اسفندماه) و اوج کوچ این ماهیان در نیمه دوم فروردین و نیمه اول اردیبهشت ماه با دمای آب ۱۲ تا ۱۳ درجه سانتی گراد می‌باشد. بستر مناسب برای تولیدمثل قلوه سنگی است. در سردآبرود و چالوس، این گونه در فاصله ۱۰ تا ۱۵ کیلومتر از مصب رودخانه در عمق ۲۰ سانتی متری تولیدمثل می کند. ماهیان مولد بعد از تولیدمثل به دریا باز می‌گردند و برخی از آن‌ها در تالاب انزلی تا ۲ سالگی نیز در آب شیرین می‌مانند. در فصل تولیدمثل روی قسمت‌های مختلف بدن ماهی نر (مخصوصا سرها) برجستگی‌های جنسی دیده می‌شود. فرم مهاجر پاییزه این گونه به تعداد محدود در برخی از رودخانه‌های جنوبی دریای خزر وجود دارد (عبدلی و نادری، ۱۳۸۷).
۲-۵ رشد و عوامل موثر بر آن
رشد یکی از جنبه‌های بیولوژیکی ماهی است که بیش از سایر مباحث مورد مطالعه قرار گرفته است و شاخص خوبی برای تعیین سلامت افراد یک جمعیت و یا جمعیت‌های مختلف ماهیان به حساب می‌آید. رشد سریع نشان دهنده وفور غذا و وجود سایر شرایط مطلوب است در صورتی که رشد کند احتمالا عکس آن را نشان می‌دهد. رشد، تغییر در اندازه (طول، وزن) در طی زمان و یا به عبارت دیگر، تغییر کالری مصرفی به صورت ذخیره‌ای، به شکل بافت بدنی و بافت تولیدمثلی است. از آن جا که معمولا رشد مثبت است (برای مثال افزایش در طول زمان)، موازنه مثبت انرژی در هنگام سوخت و ساز، ضروری است. سوخت و ساز حاصل آنابولیسم^[۲۳] (سنتز بافت یا سازندگی در سوخت و ساز) و کاتابولیسم^[۲۴] (شکستن اتصالات شیمیایی با بهره گرفتن از انرژی یا تخریب) است. بنابراین در یک ماهی در حال رشد میزان آنابولیسم بیشتر از کاتابولیسم است. عوامل عمده‌ای که میزان آنابولیک را کنترل می‌کنند، شامل هورمون رشد است که از هیپوفیز ترشح می‌شود و همچنین هورمون‌های استروئیدی که از گنادها (غدد جنسی) ترشح آن‌ها را بر عهده دارند (ستاری، ۱۳۸۱).
۲-۵-۱ تنظیم رشد
عوامل مختلف موثر بر میزان رشد همانند دما، اکسیژن محلول، آمونیاک، شوری، رقابت، قابلیت دستیابی به غذا و سن بلوغ از طریق تغییر میزان ترشحات هورمونی، تاثیر خود را به خوبی اعمال می‌کنند (ستاری، ۱۳۸۱).
۲-۵-۲ هورمون رشد
هورمون رشد ماهی، در سلول‌های بخش قدامی^[۲۵] غده هیپوفیز تولید می‌شود (دان، ۱۹۹۷ و دین و همکاران، ۲۰۰۸). این هورمون در غده هیپوفیز همه ماهیان، به استثنای ماهیان دهان گرد وجود دارد. دو واریانت مولکولی از هورمون رشد در ماهیان استخوانی وجود دارد. اخیرا نیز مشخص شده است که در کنترل تنظیم اسمزی، حداقل در آزاد ماهیان دخالت دارد. گزارش شده است که هورمون رشد اگزوژن (با منشاء خارجی) باعث افزایش رشد بدن می‌شود. یون‌های سدیم، پتاسیم و فعالیت ATP آز^[۲۶] در سلول‌های کلراید آبشش‌ها افزایش می‌یابد. غلظت‌های پلاسمایی خون و میزان تصفیه متابولیکی در هنگام ورود ماهی در دریا بالا می‌رود (ستاری، ۱۳۸۱). هورمون رشد پلی پپتیدی متشکل از ۱۹۲ اسید آمینه است که در ساختمان آن دو پیوند دی سولفیدی وجود دارد. در ماهیان این هورمون پپتیدی ۲۲ کیلو دالتون وزن داشته که در تنظیم فشار اسمزی، تولید مثل، فعالیت‌های ایمنی و ضریب تبدیل غذا و اشتها نقش مهمی را بر عهده دارد (مگ و همکاران، ۲۰۰۴). این هورمون به شکل بارزی با تولید مثل جانوران مثل رشد و سازگاری اسمزی مرتبط است (گومز و همکاران، ۱۹۹۸ و مک کورمیک، ۲۰۰۱). علاوه بر این هورمون رشد می‌تواند به عنوان یک عامل مهم محرک رشد در آبزی پروری نقش ایفا کند (زوهار، ۱۹۸۹ ) و برای رشد توده بدنی و تولیدمثل در ماهیان استخوانی و سازگاری اسمزی در ماهیان یوری هالین ضروری است (سیارا و همکاران، ۲۰۰۶). همچنین در میان مهره‌داران، هورمون رشد برای رشد عادی الزامی است و در تنظیم بسیاری از فرایندهای آنابولیک موثر است (اکسو و همکاران، ۲۰۰۱ ).
گیرنده‌های هورمون رشد در کبد، آبشش، روده و کلیه خلفی ماهی قزل آلا مشاهده شده است. با این وجود، تصور می‌شود که بسیاری از اثرات هورمون رشد، همانند آنچه در مهره‌داران رده‌های بالاتر روی می‌دهد توسط واسطه‌هایی مانند فاکتور شبه انسولین (IGF) و خصوصا IGF-1 اعمال می‌شود. هورمون رشد هم IGF و هم RNA را در کبد، آبشش و کلیه تنظیم می‌کند و نشان داده شده است که به وسیله هورمون رشد، IGF-1 تحمل در برابر شوری را در عرض ۴۸ ساعت افزایش می‌دهد (ستاری، ۱۳۸۱).
۲-۵-۳ کنترل ترشح هورمون رشد
ترشح هورمون رشد در موجودات مختلف تحت تاثیر فاکتورهای زیادی از جمله استرس، تغذیه، خواب، خود هورمون رشد و همچنین مرحله رشد، سن، تغذیه، تحریکات عصبی هیپوکلسیمی، فاکتورهای آزاد کننده هورمون رشد، فاکتورهای بازدارنده هورمون رشد، فاکتورهای رشد از قبیل فاکتور رشد شبه انسولین نوع ۱، هورمون تیروئید آدرنال، پانکراس و تعدادی از متابولیت ها واقع می‌شود (ماهنامه جهان دامپروری، ۱۳۸۵). کنترل‌های اولیه رشد توسط دو هورمون هیپوتالاموس (هورمون آزاد کننده هورمون رشد و سوماتواستاتین) و یک هورمون از معده (گرلین) صورت می‌گیرد. هورمون آزادکننده هورمون رشد یک پپتید هیپوتالامیک است که هم سنتز و هم ترشح هورمون رشد را تحریک می‌کند. اما سوماتواستاتین پپتیدی است که آزاد شدن هورمون رشد رادر پاسخ به هورمون آزادکننده هورمون رشد از طریق دیگر فاکتورهای محرک مانند غلظت پایین گلوکز خون ممانعت می‌کند. گرلین با اتصال به گیرنده‌های روی سوماتوتروف ها، همانند هورمون آزاد کننده هورمون رشد ترشح هورمون رشد را تحریک می‌کند. ترشح هورمون رشد همچنین متاثر از فیدبک منفی فاکتور رشد شبه انسولین نوع ۱ می‌باشد. سطوح بالای آن در خون منجر به کاهش ترشح هورمون رشد نه فقط از طریق ممانعت مستقیم سوماتوتروف، بلکه از طریق تحرک آزادسازی سوماتواستاتین از هیپوتالاموس می‌شود. جهت ممانعت از ترشح هورمون، اثر فیدبک و احتمالا اثر ممانعت مستقیم (اتوکراین) نسبت به ترشح از سوماتوتروف دارد. ترشح هورمون رشد مانند بیشتر هورمون‌های هیپوفیزی حالت یک جریان دائمی و یکنواخت ندارد بلکه به صورت جریاناتی ضربانی انجام می‌پذیرد (شهبازی، ۱۳۷۸).
۲-۵-۴ اثرات متابولیکی هورمون رشد

انگیزه­ لذت­جویانه، شامل خوشنودی، هیجان­زدگی و لذت و تفریحی است که فرد طی فرایند خرید به دست می ­آورد که به جنبه احساسی و روانی خرید آنلاین مربوط می­ شود.
1-8-3) آنی­گرایی^[10]
تعریف نظری:
برخی منابع روانشناسی به آنی­گرایی به عنوان یک ویژگی اصلی فرد اشاره می­ کنند که میزان و درجه آن در افراد مختلف، متفاوت است. روک و فیشر (1995)^[11] این دیدگاه را با زمینه رفتار خرید سازگار کردند. چایه و همکاران (2012) ^[12] استدلال می­ کنند که آنی­گرایی به طور مفهومی، متفاوت از ویژگی­های شخصی است، بنابراین مناسب است تا به عنوان نشانگر رفتار خرید آنی استفاده شود که تحت تأثیر اثرات مثبت و ارزیابی هنجاری در یک وضعیت خرید قرار گرفته شود.

( اینجا فقط تکه ای از متن فایل پایان نامه درج شده است. برای خرید متن کامل پایان نامه با فرمت ورد می توانید به سایت feko.ir مراجعه نمایید و کلمه کلیدی مورد نظرتان را جستجو نمایید. )

تعریف عملیاتی:
آنی­گرایی یک ویژگی فردی است که فرد به خریدهای بدون قصد و بدون برنامه قبلی ترغیب می­ شود و خرید بدون قصد قبلی را به عنوان یک نوع تفریح و سرگرمی در نظر می­گیرد.
1-8-4) وبگردی منفعت­گرایانه
تعریف نظری:
وبگردی منفعت­گرایانه روشی که در آن فرد درصدد کسب محصولات از طریق استفاده از روش­های جستجوگرایانه، رفتار هدف-محور، استراتژی­ های کاهش ریسک و بدست آوردن اطلاعات در مورد اهداف مورد جستجو است (پارک و همکاران ، 2012: 1584)^[13].
تعریف عملیاتی:
وبگردی منفعت­گرایانه یک نوع جستجوی اینترنتی است که فرد برای کسب اطلاعات، مقایسه کالاها، انتخاب بهترین کالا از نظر کیفیت و قیمت انجام می­دهد.
1-8-5) وبگردی لذت جویانه
تعریف نظری:
وبگردی لذت­جویانه به دیدن صفحات وب سایت­ها توسط مصرف کنندگان براساس تفریح، سرگرمی اشاره دارد و بیشتر به جنبه­ های لذت­گرایانه وبگردی می ­پردازد؛ حتی اگر خرید انجام نگیرد (پارک و همکاران ، 2012: 1584).
تعریف عملیاتی:
وبگردی لذت­جویانه یک نوع جستجوی اینترنتی است که فرد به وب سایت­هایی که برای تفریح و سرگرمی است، مراجعه می­ کند و از جستجوی اینترنتی خود هیجان زده شده و لذت می­برد.
1-8-6) محیط فروشگاه اینترنتی
تعریف نظری:
یک فروشگاه اینترنتی، وب سایت یا مجموعه ­ای از وب سایت­ها است که محصولاتی ( کالا یا خدمات) را در بستر اینترنتی، به کاربرانی منتخب یا عمومی، معرفی کرده و با فراهم آوردن یک سبد خرید آنلاین و درگاه­های پرداخت اینترنتی، امکان خرید را برای آنها فراهم می­ کند و گزینه های متنوعی را نیز برای تحویل کالا و خدمات در اختیار او قرار می­دهد. محیط فروشگاه اینترنتی شامل محتوا، طرح و پیمایش فروشگاه اینترنتی می­باشد (فلوه و مادلبرگر، 2013: 428).
1-8-6-1) محتوای فروشگاه اینترنتی
تعریف نظری:
محتوا فروشگاه اینترنتی شامل تمامی موارد مرتبطی است که بر روی وب سایت در دسترس است. این موارد شامل ویژگی­های محصول، قیمت­ها و اطلاعات ارائه شده، شیوه ­های ارجاعی، مقایسه اطلاعات و… می­باشد. رایس (1997) ^[14]تأیید کرد که دردسترس بودن محتوای مناسب به طور چشمگیری کاربران اینترنتی و مراجعه­کنندگان به وب سایت را افزایش می­دهد (فلوه و مادلبرگر، 2013: 428).
تعریف عملیاتی:
محتوا فروشگاه اینترنتی شامل اطلاعات در مورد ویژگی­ها، قیمت­ها و تصاویر محصولات است که آن­ها را به خوبی به مشتری معرفی می­ کند.
1-8-6-2) طرح فروشگاه اینترنتی
تعریف نظری:
طرح فروشگاه اینترنتی به عنوان درجه­ای که شخص معتقد است که فروشگاه اینترنتی به طور زیباشناختی به مشتری ارائه شده و باعث رضایت او می­ شود. جذابیت طراحی عمدتأ به عناصر بصری، بویژه رنگ­های مورد استفاده و طرح کلی آن اشاره دارد (ون در هیجن، 2003: 544)^[15]. طرح شامل ظاهر کلی سایت، گرافیک، رنگها، منوها و غیره می­باشد. طراحی سایت فقط طراحی گرافیکی را شامل نمی­ شود، بلکه طراحی سایر عناصر سایت هم جزو نکات بسیار مهم سایت است.
تعریف عملیاتی:
طرح فروشگاه اینترنتی به ظاهر زیبا، جذاب بودن، منظم و مرتب­بودن نحوه نمایش محصولات و سرگرم­کننده بودن محیط فروشگاه اینترنتی اشاره دارد.
1-8-6-3) پیمایش فروشگاه اینترنتی^[16]
تعریف نظری:
پیمایش فروشگاه اینترنتی به طرح سلسله مراتبی و ترتیب محتوا و صفحات در فروشگاه اینترنتی اشاره می­ کند (ویس و همکاران، 2003: 499)^[17]. پیمایش فروشگاه اینترنتی شامل قدم­زدن مجازی در فروشگاه اینترنتی برای پیدا کردن محتوا و یا اطلاعات مرتبط به محصول می باشد (فلوه و مادلبرگر، 2013: 429).^[18]
تعریف عملیاتی:
پیمایش فروشگاه اینترنتی شامل قدم­زدن مجازی در فروشگاه اینترنتی برای پیدا کردن موارد مورد نیاز است که باید بگونه­ای باشد که فرد بتواند براحتی و آسانی موارد مورد نیاز خود را در آن پیدا کند.
1-9) نوآوری تحقیق
در این تحقیق سعی شده است تا تأثیر انگیزه لذت­جویانه و محیط فروشگاه بر خرید آنی آنلاین شناسایی و بررسی شود. مدل تحقیق حاضر، مدلی ترکیبی است که از ترکیب چند مدل ایجاد شده است. در این تحقیق رابطه بین انگیزه لذت­جویانه بر وبگردی لذت­جویانه و منفعت­گرایانه بررسی شده است که جدید است و همچنین رابطه بین پیمایش فروشگاه و خرید آنی در محیط آنلاین مورد بررسی قرار گرفته است که این رابطه نیز جدید است و در مطالعات پیشین به‌کاربرده نشده است.
1-10) قلمرو تحقیق
1-10-1) قلمرو زمانی: به لحاظ بازه­ی زمانی پژوهش حاضر این تحقیق از مهرماه 1393 تا خرداد ماه 1394 انجام گرفته است.
1-10-2) قلمرو مکانی: این پژوهش در شهر یزد، در بین کسانی که خرید اینترنتی داشته اند، انجام شده است.
1-10-3) قلمرو موضوعی: این پژوهش در حوزه بازاریابی، رفتار مصرف ­کننده الکترونیکی است.
1-11) خلاصه و جمع بندی فصل
در این فصل به کلیات تحقیق پرداخته شد. بدین منظور بیان مساله و اهمیت موضوع، اهداف و سوالات تحقیق بیان شدند. سپس فرضیه ­ها­، مدل تحقیق، تعاریف نظری و عملیاتی مفاهیم و اصطلاحات تخصصی تحقیق پرداخته شد و در پایان نیز روش­شناسی تحقیق، قلمرو تحقیق مورد بررسی قرار گرفت.
فصل دوم:
ادبیات تحقیق
2-1) مبانی نظری تحقیق
2-1-1) مقدمه
با آغاز عصر اینترنت و گسترش تجارت الکترونیک، توجهات کسب وکار به سمت خرید آنلاین تغییر کرده و تحقیقات درباره عواملی که باعث افزایش خرید بصورت آنلاین می­گردد، شروع شده است. برای کسب سهم بیشتر بازار و فروش بیشتر در شرایط رقابتی امروز، باید از تمامی فاکتور­های فروش استفاده نمود و به بقا رو رشد کسب و کار کمک کرد. تجارت الکترونیک یکی از ویژگی­هاي اساسی در عصر اینترنت شده است. طبق اطلاعات مرکز سیاست­گذاري ارتباطی یو سی ال اي (2001)، فروش آنلاین سومین فعالیت عمده و مورد استفاده بر روي اینترنت بعد ازاستفاده از ایمیل، چت و گردش در وب شده است. این فعالیت حتی از جستجوي اخبار و اطلاعات سرگرم کننده که دو فعالیت معمول کاربران اینترنت است نیز پیشی گرفته است. 9/48 درصد از کاربران اینترنت خرید اینترنتی داشته اند، سه چهارم آنها هر ساله 1 تا 10 خرید انجام می­ دهند. در مقابل خریداران حرفه­اي که سالانه به طورمیانگین 20 خرید انجام می­ دهند، کاربران تازه ­کار به طور سالیانه چهار خرید انجام می­ دهند (لوز و بلمن^[19]، 1999: 19).
محیط خرید اینترنتی به مشتریان و خریداران کمک می­ کند تا با فراهم کردن انتخاب گسترده، ارزیابی اطلاعات، دقت و مقایسه کالاها زمان کمتري را صرف تصمیم­گیري کنند. اینترنت اطلاعات مقایسه­اي و ارزیابی شد­ه­اي را فراهم می­ کند و ممکن است هزینه جستجوي اطلاعات و تلاش براي تصمیم خرید را کاهش دهد. اگرچه مشتریان اینترنتی عمدتاً در تعامل با سیستم­هاي کامپیوتري هستند و نمی ­توانند به طور فیزیکی کالاي واقعی را لمس و احساس کنند ولی آنها با بهره گرفتن از اطلاعات فراهم شده به وسیله فروشگاه­هاي اینترنتی می­توانند به شکل الکترونیک تصمیم­گیري کنند. شرکت­هایی که براي رشد خرده فروشی آنلاین برنامه­ریزي می­ کنند، نیاز دارند تا تخمین­هاي قابل اتکایی از رشد فروش آنلاین داشته باشند. در مورد رفتار خرید مصرف کنندگان اطلاعاتی نیاز است تا به شرکت­ها در تعریف راهبردهاي خرده فروشی آنلاین جهت طراحی وب سایت، تبلیغات آنلاین، بخش بندي بازار، تنوع محصول، موجودي انبار و توزیع کمک کند. پیش ­بینی­هاي قابل اتکا باید بر اساس رفتار مصرف­ کنندگان آنلاین باشد یا اینکه از نیات مشتریان بالقوه نظرسنجی شود یا حتی از خبرگان بازاریابی الکترونیک سؤال گردد (لوز و بلمن،1999: 20).
خرید آنی بخش مهمی از حجم معاملات خرده فروشی را پوشش می­دهد. برای مثال در تحقیقی از 1047 مصرف ­کننده­ انگلیسی، 76 درصد خریدهای خواروبار خود را از طریق آنی انجام دادند، 57 درصد هم محصولات با قیمت متوسط مثل مد را از طریق آنی انجام دادند؛ و28 درصد برای خرید محصولات گران ­قیمت مثل وسایل الکترونیکی و مبلمان را انجام دادند. همینطور در ایالت متحده امریکا نیز تحقیقات مشابهی انجام گرفته است. یک تحقیق از 2273 مصرف ­کننده نشان داد که 67 درصد از بزرگسالان امریکایی در ماه گذشته محصولاتی را بطور آنی خریداری کرده ­اند و80 درصد از پاسخ ­دهندگان خرید آنی را در سال گذشته انجام داده­اند، دو سوم از آنها بیان کردند که از خریدهای آنی خود پشیمان شده ­اند^[20] (فلوه و مادلبرگر،2013 :429).
با رشد خرید آنلاین درک عمیقی از خرید آنی از طریق اینترنت به طور ضروری شروع شد. در سال 2011 بخش خرده فروشی آنلاین درآمد 2/530 میلیارد دلار در سرتاسر جهان به دست آورد. این امر نشان­دهنده افزایش 4/15 درصدی در دوره 2007 تا 2011 می­باشد. در ایلات متحده آمریکا، خرده­فروشی آنلاین به حجم معاملات 2/176 میلیارد در2010رسید. بر طبق تحقیقات پیش ­بینی­کننده در سالهای آتی 10درصد نرخ رشد سالانه مورد انتظار است. بدین معنی که پیش بینی­شده حجم معاملات خرده فروشی آنلاین در 2015 به 280 میلیارد برسد (مولپرو و همکاران^[21]، 2011). اگرچه ارقام پیش ­بینی­شده برای خرید آنی آنلاین در دسترس نیست. این حقیقت وجود دارد که عوامل خرید آنلاین مثل عاملان پیشنهاد­دهنده تحت حوزه کارکردیشان، باعث تحریک خریدهای آنی می­شوند (هاستلر و همکاران^[22]، 2011: 339). تحقیقات بازاریابی مشخص کرده ­اند که ویژگی­های فروشگاه بعنوان یک تحریک­کننده مهم برای خریدهای آنی محسوب می­شوند (استیلی و همکاران،2010: 270). یک تحقیقی که با بیش از 500 خریدار انجام شد، نشان داد که محرک­های درون فروشگاهی منجر به خریدهای آنی بیشتر و در نتیجه باعث ایجاد پنج میلیارد دلار می­ شود (موگلونسکی^[23]، 1998: 32). بعلاوه دونوان و همکاران^[24] (1994) نتیجه گرفتند که جو و محیط فروشگاه می ­تواند بصورت پایدار خریدهای برنامه ریزی نشده و مدت زمان سپری شده در زمینه خرده فروشی را افزایش دهد.
در این فصل به صورت مفصل، عوامل مرتبط با خرید آنی در فروشگاه­های سنتی، عوامل شخصیتی (انگیزه لذت جوئی، آنی گرایی و …)، انواع وب­گردی، فروشگاه اینترنتی و عوامل تشکیل دهنده آن تشریح می­گردد. در قسمت پیشینه تحقیق نیز مطالعاتی که در حوزه خرید آنی (داخلی و خارجی) انجام شده است، ذکر می­گردد و در پایان توسعه فرضیات و ارئه مدل عملیاتی تحقیق ارائه می­ شود.