بررسی برتری شاخص های سهام بازار اسلامی با معیار تسلط تصادفینتایج پژوهش مورد نظر حاکی از آن است که کلیه ی شاخص های معمولی بر شاخص های بازار اسلامی به جز بازار اروپا، در کلیه بازارها، دارای تسلط تصادفی مرتبه دوم و سوم می‌باشند. با این حال شاخص های بازار اروپا، ایالات متحده و شاخص های سهام اسلامی طی دوره زمانی ۲۰۰۷ تا ۲۰۱۲ دارای تسلط‌های متداول بر یکدیگر می‌باشند. همچنین شاخص های سهام بازار اسلامی طی بحران مالی اخیر عملکرد بهتری نسبت به شاخص‌های معمولی از خود نشان داده‌اند.تعیین مجموعه ی کارایی SSD و MR در شرایط خاصSSD و MR از نظر کارایی به هم شبیه هستند و این امر زمانی تحقق می‌یابد که ریسک تحت محدودیت همگن بودن بازده ها باشد و سازگاری با تعریف راستچفیلد^[۸۲] و استیگتز^[۸۳] (۱۹۷۰) ‌در مورد افزایش ریسک داشته باشد.موضوع پژوهشنتایجاستفاده از تسلط تصادفی برای ایجاد بازده غیرعادی سهام

این پژوهش نشان می‌دهد که بازده ها با توجه به مدل های تک شاخصی CAPM، سه عاملی فاما و فرنچ، چهار عاملی کارهات و پنج عاملی نقدینگی قوی است.۱۷اگلیاردی و همکاران۲۰۱۴شاخص ریسک کل برای منطقه یورو با رویکرد تسلط تصادفیدر نهایت یک همبستگی مثبت بین رتبه بندی آسیب پذیرترین شرکت ها و رتبه بندی S&P مشهود بود در حالی که همبستگی برای دیگر کشورها ضعیف تر است.۱۸هوانگ و همکاران۲۰۱۵مناسب بودن طلا برای متنوع کردن پرتفوی با استفاده تجزیه وتحلیل تسلط تصادفی در بورس پاریسنتایج پژوهش آن ها نشان داد که پورتفوی های سرمایه گذاری که در خود دارای طلا می‌باشند دارای برتری تصادفی مرتبه دوم و سوم نسبت به پرتفوی هایی که در آن ها طلا نیست، هستند.

۲-۱۱-۳- نقدی بر پژوهش‌های گذشته و نوآروی پژوهش حاضر

در قسمت قبل پژوهش‌هایی ارائه شد که در آن‌ ها از معیار تسلط تصادفی بهره گرفته شده بود. پژوهش داخلی برای سنجش ریسک با بهره گرفتن از معیار تسلط تصادفی در صنایع منتخب بورس و مقایسه آن با سنجه‌های ریسک مد‌نظر در این پژوهش، انجام نشده است. در پژوهش‌های خارجی همان طور که اشاره شد از معیار تسلط تصادفی برای رتبه‌بندی شرکت‌ها مورد مطالعه و مقایسه بین چند فرصت سرمایه‌گذاری استفاده شده است. همچنین پژوهش‌هایی به مقایسه نتایج حاصل از این معیار با نتایج معیار‌های سنتی مانند واریانس پرداخته شده است. در این پژوهش تلاش می‌شود تا در ابتدا با بهره گرفتن از معیار تسلط تصادفی به عنوان معیاری جامع و فاقد مفروضات محدود کننده به رتبه‌بندی شرکت‌های خودرویی و شیمیایی پرداخته شود. در ادامه معیار‌های انحراف معیار، انحراف معیار نامطلوب و نیم واریانس به عنوان معیار‌های پر کاربرد در بازار سرمایه و دارای ساختار‌های متفاوت، به سنجش ریسک و رتبه‌بندی شرکت‌های مورد مطالعه پرداخته می‌شود.

۲-۱۲- خلاصه و نتیجه گیری

سرمایه‌گذاری به تعویق انداختن مصرف فعلی برای دستیابی به امکان مصرف بیشتر در آینده می‌باشد که شامل روش‌های سرمایه‌گذاری مستقیم و غیر‌مستقیم می‌شود. سرمایه‌گذاری در شرکت‌های بورس از روش‌های سرمایه گذاری غیر‌مستقیم است. بازار بورس به عنوان پل ارتباطی بین سرمایه‌گذاران و شرکت‌های سرمایه پذیر قرار دارد. از طرف دیگر به جهت این که بزرگترین بازار سرمایه‌ کشور می‌باشد از اهمیت فراوانی برخوردار است. از این رو سنجش ریسک شرکت‌های بورس از اهمیت بالایی برخوردار می‌باشد چرا که سرمایه‌گذاران پیوسته ریسک شرکت را به عنوان معیاری برای سرمایه‌گذاری در شرکت‌ها در نظر می‌گیرند. معیار‌های متنوعی برای سنجش ریسک توسط متخصصین علوم مالی معرفی گردیده است. از میان معیار‌های سنجش ریسک، معیار تسلط تصادفی با توجه ‌به این که به مشخصات پارامتری کامل از ترجیحات تصمیم‌گیرنده و توزیع آماری از گزینه‌های انتخاب نیاز ندارد و به مجموعه‌ای از مفروضات کلی تکیه دارد، نسبت به سایر معیار‌های سنجش ریسک می‌تواند نتایج بهتری را به ارمغان آورد.

در این فصل سعی بر آن بود که ادبیات و پیشینه پژوهش ارائه گردد. بدین منظور ابتدا به بررسی مفهوم ریسک و تعریف دقیقی از آن و به تشریح رابطه‌ بین ریسک و بازده و رابطه آن ‌با سرمایه‌گذاری پرداخته شد. در ادامه مفاهیم متعدد ریسک، منابع ریسک که شامل ریسک بازار، ریسک تورمی، ریسک تجاری، ریسک نقدینگی و اهمیت آن از منظر سرمایه‌گذاران بیان شد. قابل ذکر است ریسک‌های بازار سهام، نوسان نرخ ارز، نوسان قیمت و نوسان نرخ بهره خود شامل ریسک بازار می‌باشند که به شرح آن‌ ها پرداخته شده است.

در علم مالی ریسک به دو بخش قابل تقسیم می‌باشد: ریسک سیستماتیک و ریسک غیر‌سیستماتیک که به آن ها پرداخته شده است و در پایان به توضیح مختصری ‌در مورد معیارهای متداول اندازه‌گیری ریسک مانند حساسیت و نوسان و شرح کاملی از سنجه‌های ریسک نامطلوب مانند نیم‌ سنجه‌های ریسک پرداخته شد.

بعد از شرح شرکت‌های صنعت خودرو و شیمیایی بورس به شرح کاملی از معیار‌های تسلط تصادفی مرتبه‌ی اول، تسلط تصادفی مرتبه‌ی دوم و تسلط تصادفی مرتبه‌ی سوم و مفروضات هر یک از آن‌ ها پرداخته شده است. لازم به ذکر است که مزیت‌های هر سه مرتبه‌ی تسلط تصادفی نیز ذکر شده است.

بعد از آشنایی کامل با ادبیات و مبانی نظری پژوهش، به بیان پیشینه‌ای جامع از موضوع پژوهش پرداخته شد. بدین منظور سعی بر آن شد تا جدید‌ترین مطالعات انجام گرفته در زمینه‌ی سنجش ریسک و موارد استفاده از معیار تسلط تصادفی مورد بررسی قرار گیرد و به نوعی تمایز این پژوهش با سایر پژوهش‌های انجام شده در این باب آشکار شد. پس از آشنایی با ادبیات و پیشینه پژوهش، در فصل بعد به معرفی روش پژوهش و معیار‌های مورد استفاده در محاسبه متغیر‌های پژوهش پرداخته خواهد شد.

فصل سوم

روش شناسی پژوهش

۳-۱- مقدمه

اطلاع داشتن از ریسک دارایی یکی از الزامی‌ترین مسائل برای تصمیم‌گیری سرمایه‌گذاران و برنامه‌ریزان در عرصه های اقتصادی است. سرمایه‌گذاری در بنگاه‌های اقتصادی، ابزارها، اوراق بهادار و غیره زمانی کمترین هزینه را به همراه دارد که اطلاعاتی که در نتیجه یک معیار مطلوب است وجود داشته باشد. تعیین این رتبه‌بندی از نظر ریسک، مسوولیتی است که در این پایان نامه برای دو صنعت بزرگ و تأثیر گذار در بورس اوراق بهادار انجام شده است.

به دلیل اهمیتی که روش شناسی پژوهش در رسیدن به نتایج مطلوب دارا می‌باشد از این رو در این فصل به ارائه نحوه انجام این مطالعه از همه‌ جهات پرداخته می‌شود. در ادامه پس از بیان نوع پژوهش و روشی که در پژوهش دنبال می‌شود، به جامعه، نمونه مورد مطالعه و بازه‌ زمانی که مد نظر قرار داده شده و همچنین روش گردآوری داده ها پرداخته می‌شود. سپس روش محاسبه متغیر‌های مورد استفاده ارائه می‌شود و مفاهیم آماری و روش‌های محاسبه تسلط تصادفی مرتبه‌های اول، دوم و سوم به تفصیل مورد بررسی قرار می‌گیرد.

۴ : حسب ماده ۲۰ اساسنامه رم، حمایت را فقط برای حق واقعی متهم در رابطه با انجام صلاحیت توسط دادگاه را فراهم می‌کند و یک پرونده زمانی غیرقابل پذیرش دعوی است آن‌هم در جایی که شخصی قبلاً به‌خاطر رفتار مجرمانه‌اش که موضوع دادخواهی است محاکمه شده باشد. در چنین شرایطی محاکمه تحت ماده ۲۰ پاراگراف ۳ اجازه داده نمی‌شود و این مفهوم منع محاکمه مجدد Ne.bis.in.idem بوده و معمولاً سازگارست که با نظری که هیچ شخصی نباید برای یک جرم دوبار محاکمه شود و این به عنوان یک اصل بنیادی قانون جزایی شناخته شده است. برخلاف ۲ دلیل دیگر ماده ۲۰ که موجب غیرقابل ‌پذیرش دعوی در دادگاه کیفری بین‌المللی می‌‌گردد و حسب بند ۲ ماده ۲۰ در شرایطی که اگر کسی به اتهام ارتکاب یکی از جرایم مندرج در ماده ۵ در دیوان محکوم یا از آن تبرئه شده باشد و در دادگاه دیگر به‌خاطر همان جرم محاکمه نخواهد شد. طبق بند ۳ ماده ۲۰ که اشعار می‌دارد کسی که برای ارتکاب عملی که به موجب مواد ۶ و ۷و ۸ جرم شناخته شده توسط دادگاه دیگری محاکمه شده است توسط دیوان کیفری بین‌المللی برای همان رفتار محاکمه نخواهد شد مگر آن‌که جریان دادرسی در دادگاه دیگر :

الف- به منظور صیانت شخص موردنظر، از مسئولیت کیفری جرائم مشمول صلاحیت دیوان بوده است آن که :

ب- دادرسی به طور مستقل و بی‌طرفانه مطابق ملاک‌های شناخته‌شده حقوق بین‌المللی صورت نگرفته و به شیوه‌ای انجام شده که در اوضاع و احوال مربوطه مغایر با قصد اجرای عدالت نسبت به شخص موردنظر بوده است.

۵ : اصل تکمیلی به معنایی که در اساسنامه آمده است. نه مبتنی بر تقدم صلاحیت محاکم ملی بلکه مبتنی بر تقدم رسیدگی محاکم ملی است به بیان دیگر صلاحیت محاکم ملی به نحو اطلاق مقدم بر صلاحیت دیوان نیست چه در این صورت لازم می‌بود که در فرضی که محاکم ملی هنوز شروع به رسیدگی ننموده‌اند دیوان به انتظار بنشیند تا محکمه ملی صلاحیت‌دار به رسیدگی بپردازد و یا لااقل دیوان به محکمه ملی صلاحیت‌دار اعلام نماید که در صورت عدم شروع به رسیدگی (در مدتی معین) دیوان موضوع را قابل پذیرش اعلام خواهد کرد. به بیان دیگر، اساسنامه چنین مقرر نموده است که دیوان در صورتی موضوعی را غیرقابل پذیرش اعلام می‌کند که قبلاً از سوی محاکم ملی صلاحیت‌دار در دست تحقیق یا تعقیب بوده و یا رسیدگی به آن خاتمه یافته است. به ‌موجب ماده ۱۸ اساسنامه در صورتی که یک دولت عضو، وضعیتی را به دیوان ارجاع نموده یا دادستان راساً تحقیقاتی را آغاز نموده باشد. دادستان موظف است مراتب را به دولت‌های ذیربط اعلام نماید تا چنان‌چه دولتی قبلاً تحقیقاتی را آغاز نموده باشد، از دادستان درخواست نماید که تحقیق را به آن دولت واگذار نماید و در این صورت، دادستان تحقیق را به آن دولت واگذار خواهد کرد. مگر آنکه شعبه مقدماتی دادگاه با این امر موافقت ننماید. ‌بنابرین‏ اعلام دادستان به دولت یا دولت‌های ذیربط اولاً فرض را که شورای امنیت وضعیتی را به دیوان ارجاع کرده باشد شامل نیست ثانیاًً در دو فرض باقی مانده در صورتی دادستان از ادامه تحقیق امتناع خواهد کرد که دولت ذیربط قبلاً تحقیق را آغاز نموده باشد و ثالثاً در این صورت نیز شعبه مقدماتی دیوان باید با درخواست واگذاری امر تحقیق به دولت ذیربط موافقت نماید. ‌بنابرین‏ کافی است که موضوعی در دیوان مطرح شود، که هنوز دولت صلاحیت‌دار شروع به رسیدگی ننموده باشد تا دیوان موضوع را قابل پذیرش اعلام نماید.

نتیجه این‌که مقررات مذبور به محاکم ملی صلاحیت‌دار چنین می‌فهماند که در صورت تمایل به رسیدگی به هریک از جرایمی که در حوزه صلاحیت دیوان قرار می‌گیرد باید در اسرع وقت و قبل از طرح موضوع در دیوان رسیدگی خود را آغاز نموده باشد.

می‌توان پرسید که هرگاه دیوان به دلیل آنکه دولت صلاحیت‌دار شروع به رسیدگی به موضوعی که در دیوان مطرح شده ننموده است، موضوع را قابل پذیرش اعلام نماید و خود را صالح به رسیدگی بداند و مع‌الوصف دولت صلاحیت‌دار از تصمیم دیوان تمکین ننماید و شروع به رسیدگی نماید چه وضعی اتفاق خواهد افتاد؟ خصوصاًً زمانی که دولت صلاحیت‌دار عضو اساسنامه نباشد و بالمال صلاحیت دیوان را نپذیرفته باشد. پاسخ این است که ماده ۱۹ اساسنامه به تفصیل شرایط و مقدمات مربوط به اعتراض به صلاحیت دیوان را بیان نموده است. ‌بنابرین‏ دولت‌های عضو تعهد دارند که مطابق آنچه که در ماده ۱۹ آمده است عمل نمایند. در غیر این‌صورت مطابق با بند ۷ ماده ۸۷ دیوان می‌تواند مسأله را در مجمع دولت‌های عضو یا در مواردی که شورای امنیت به دیوان مراجعه کرده باشد نزد شورای مذبور مطرح نماید. در این مورد مجمع دولت‌های عضو یا شورای امنیت چه تصمیمی خواهد گرفت، اساسنامه مقرراتی را پیش‌بینی نکرده است. اما ‌در مورد دولت‌های غیرعضو با توجه به عدم تعهد آنان نسبت به اجرای مقررات اساسنامه طبیعتاً رسیدگی در محاکمه ملی آنان می‌تواند به موازات رسیدگی در دیوان ادامه یابد.

۲- در قسمت ج بند الف ماده ۱۷ اصل عدم جواز محاکمه مضاعف دیوان مبنایی برای قاعده صلاحیت تکمیلی مطرح شده است. بدین بیان که هرگاه کسی به اتهام ارتکاب جرم یا جرائمی که در صلاحیت دیوان است در محکمه ملی دولت صلاحیتدار محاکمه شده باشد محاکمه مجدد وی در دیوان ممنوع خواهد بود. حقیقت این است که اساسنامه دیوان تلفیق ظریفی بین تقدم رسیدگی در محاکم ملی و عدم جواز محاکمه مضاعف به عمل آورده است. اصل اخیرالذکر از اصول مسلم حقوق داخلی است که به حوزه حقوق بین‌المللی نیز گام نهاده است. اصل مذبور که در معاهدات دو جانبه مربوط به معاضدت‌های قضایی در امور کیفری نیز از آن یاد می‌شود. در بند ۷ ماده ۱۴ میثاق حقوق مدنی و سیاسی نیز آمده است و دولت‌های عضو میثاق را متعهد نموده است که اعتبار قضیه محکوم بها را در رابطه با آرای صادره از محاکم سایر کشورها نیز رعایت کنند. اساسنامه دیوان کیفری نیز می‌بایست ‌به این اصل گردن می‌نهاد و به محاکمات دیوان و محاکم ملی اعتبار امر مختومه عطا می‌نمود. از این‌رو ماده ۲۰ اساسنامه اصل مذکور را در رابطه با صلاحیت دیوان و محاکم ملی بنا نهاده است. ‌بنابرین‏ احکام صادره از هریک از دو مرجع برای مرجع دیگر معتبر است مع ذلک محتوای دو ‌سویه‌ی اصل مذکور در پرتو اصل صلاحیت تکمیلی شکلی کمابیش یک سویه یافته است یعنی احکام صادره از دیوان مطلقاً در حکم امر مختومه‌اند اما احکام صادره از محاکم ملی در صورتی اعتبار امر مختومه دارند که به تشخیص دیوان صوری یا مخالف موازین عدل نباشد.

۱۰- سازماندهی و ساختار تحقیق:

روش تحقیق در این پایان‌نامه تلفیقی از روش تاریخی، تحلیلی و قیاسی با روش کتابخانه‌ای بوده است این رساله تحت عنوان قابلیت پذیرش دعوی و صلاحیت دیوان کیفری بین‌المللی در چهار فصل، فصل اول ساختار و تشکیلات دیوان کیفری بین‌المللی و فصل دوم قابلیت رسیدگی و پذیرش دعوی و فصل سوم صلاحیت و فصل چهارم قلمرو موضوعی صلاحیت دیوان است.

فصل اول:

«لوینسون و کلارک»^[۱۲](۱۹۹۹) در درمان رفتاری افسردگی نوجوانان به آموزش مهارت‌های حل مسأله، مهارت‌های اجتماعی، جرئت‌ورزی و مهارت‌های ارتباطی، آموزش کنترل هیجانی مانند تکنیک‌های آرامش‌سازی و کنترل خشم اشاره کردند. تلاش‌های پیشگیرانه نیز می‌توانند در جهت آوزش نوجوانان برای دستیابی به باورهای در موارد ارزش زندگی، رشد خو کفایی و خوش‌بینی در مقابله با تغییرات زندگی و فراهم نمودن فرصت‌هاییی برای آنان جهت تمرین باورها و عقایدشان به کار گرفته شوند.(پیتتو،۱۹۹۸)

هامبورگ^[۱۳](۱۹۹۰) به نقل از«موت» ^[۱۴]و همکاران (۱۹۹۹) اشاره کرد به برنامه های آموزش مهارت‌های زندگی موفقیت‌آمیز دارای اهمیت زیادی هستند در موادر ذیل تأثیر مثبت دارد:

۱- رفتارهای اجتماعی مثبت در مدارس(تعامل اجتماعی مثبت بین همسالان)

۲- افزایش حمایت همسالان

۳- افزایش توانایی حل مسأله

۴- خودآگاهی

۵- کاهش خشم، اضطراب، افسردگی، عزت‌نفس، کمرویی و رفتارهای بزهکارانه

۶- ایجاد منبع کنترل درونی

۷- مقبولیت اجتماعی

۸- مقابله با بحران

۹- رویارویی اجتماعی

۱۰- افزایش جرئت‌ورزی

۱۱- خودپنداره مثبت

۱۲- مهارت‌های کلامی و غیرکلامی اجتماعی مثبت و مناسب^[۱۵]

طبق نظرنیکول و همکاران برنامه های مهارت‌های زندگی در ارتباط با مشخص ساختن نیازهای مرتبط با عملکرد مستقل در زندگی هستند اغلب می‌توانند به عنوان فرایند توانبخشی برای بیماری‌های روانی مزمن از جمله بیماری اسکیزوفرنی به کار روند. به همین منظور، آموزش مهارت‌های زندگی باید به عنوان بخشی از برنامه های توانبخشی مطرح شود که در این صورت به نتایج مثبت منجر می‌گردد.^[۱۶]

پژوهش‌های مختلفی که س از اجرای برنامه‌آموزش مهارت‌های زندگی در مدارس صورت گرفت تأثیر این آموزش را بر ابعاد مختلف سلامت روان نشان می‌دهد. مثلاً کاهش معنا در اضطراب اجتماعی(بوتوین واینگ،۱۹۸۲)، تصور از خود(کروتر۱۹۹۱) و عزت‌نفس( اینت،۱۹۹۴). در بسیاری از بررسی‌های انجام شده در این زمینه نتایجی از قبیل افزایش اعتماد به نفس کودکان، بهبود رابطه معلمان و شاگردان، کاهش غیبت از مدرسه و کاهش بدرفتاری آنان حاصل گردید(سازمان بهداشت جهانی،۱۳۷۷)

در پژوهشی که مارتین جونز و همکارنش درارتباط با مهارت‌های زندگی مورد نیاز ورزشکاران انجام انجان دادند ‌به این نتیجه رسیدند که مهارت‌های فردی از جمله مهارت‌های اجتماعی، احترام، رهبری، تعامل خانواده و ارتباط و مهارت‌های شخصی از جمله سازمان‌دهنده، نظم و انضباط، اعتماد به نفس، تعیین هدف، مدیریت نتایج عملکرد و انگیزه از مهم‌ترین مهارت‌های زندگی موردنیاز آنان می‌باشد.^[۱۷]

۲-۸-۱ پژوهش‌های داخلی

۱- در یک تحقیق که توسط دکتر علی رمضان‌خانی و دکتر اکبر سیادتی در سال ۷۹-۱۳۷۸ تحت عنوان، بررسی وضعیت آموزش‌های مهارت‌های زندگی در نظام آموزش و پرورش کشور دوره ابتدایی انجام گردید یافته های زیر به دست آمده است:

الف- ۲/۳۹ درصد از پاسخگویان ۹ مهارت اساسی( از ۱۳ مهارت مورد سؤال) سالم زیستن را از طریق برنامه های مدرسه به‌طو ر کامل آموخته‌اند.

ب- این میزان درصدها برای هر یک از سؤالات مختلف متفاوت است و همچنین بر حسب استان‌های مختلف نیز با هم اختلااف دارند.

۸/۲۸ درصد این مهارت‌های در حد متوسط ۶/۱۵ درصد خیلی کم و ۴/۱۶ درصد اصلاً نیاموخته‌اند.

ج- ۶/۲۸ درصد از پاسخگویان وضعیت آموزش مهارت‌های بهداشتی دوره ابتدایی را کامل مناسب، ۴/۴۳ درصد در حد متوسط،۶/۲۰ درصد خیلی کم،۴/۷ درصد کاملاً نامناسب اعلام نموده‌اند.

د- میزان مناسب بودن اطلاعات مربوط به مهارت‌های سالم زیستن در کتب درسی ۳/۴۵ درصد و انجام آموزش این مهارت‌ها در فعالیت‌های فوق برنامه،۵/۴۹ درصد و مناسب بودن روش تدریس مهارت‌ها ۳/۵۹ درصد از امتیازات مورد انتظار را کسب ‌کرده‌است.

پ- یافته های بررسی وضعیت کلی آموزش مهارت‌های سالم زیستن را در مدارس کل کشور ناکافی ارزیابی می‌کند.

۲- حقیقی و همکاران(۱۳۸۵) نشان داده‌اند که آموزش مهارت‌های زندگی موج افزایش سلامت روان و عزت نفس گروه آزمایش در مقایسه با گروه گواه می‌شود.

۳- نتایج تحقیق شریفی(۱۳۷۲) نشان می‌دهد که آموزش مهارت‌ حل مسأله می‌تواند در بهبودی یا کاهش میزان افسردگی نوجوانان و علائم اختصاصی افسردگی آنان مؤثر باشد، موجب افزایش میزان کفایت شخصی آنان و توانایی ایشان در روابط بین فردی با همسالان گردد.

۲-۹ جمع‌بندی

با مروری اجمالی بر تحقیقات مطرح شده در بخش قبلی، میتوان گفت که آموزش مهارت‌های زندگی که اکثراً در دوره نوجوانی اجرا می‌شود بر جنبه‌های گوناگون سلامت روانی تآثیر مثبتی دارد. ‌بنابرین‏ با مروری بر پیشه‌ی تحقیقاتی و پژوهش می‌توان نتیجه گرفت که تمام شواهد تحقیقاتی مربوط به موضوع و یافته های نزدیک به موضوع پژوهش، دال بر تأثیر مثبت آموزش مهارت‌های زندگی و مهارت‌های اجتماعی بر ابعاد گوناگون سلامت روانی می‌باشد.

فصل سوم:

روش پژوهش

۳-۱ مقدمه

با توجه به موضوع پژوهش یعنی بررسی تأثیر آموزش مهارت‌های زندگی در سلامت روان دانشجویان دختر شهرستان نجف‌آباد در این فصل سعی می‌گردد به شرح و بررسی روش تحقیق، جامعه‌ آماری، روش نمونه‌گیری، ابزار اندازه‌گیری، نحوه اجرای آزمون و روش تجزیه و تحلیل آماری پرداخته شود.

۳-۲ روش پژوهش

پژوهش حاضر یک تحقیق آزمایشی و از نوع پیش‌آزمون- پس آزمون با گروه آزمایش و گروه گواه است.

گروهی که مهارت‌های زندگی را آموزش دیده‌اند گروه آزمایش و گروهی که مهارت‌های زندگی را آموزش ندید‌ه‌اند تحت عنوان گروه گواه نامیده می‌شوند.

۳-۳ جامعه آماری

جامعه آماری این پژوهش شامل کلیه دانشجویان دختر شهرستان نجف‌آباد می‌باشد.

۳-۴ نمونه و روش نمونه‌گیری

نمونه آماری در این پژوهش تعداد ۶۰ نفر از این دانشجویان است. برای نمونه از روش نمونه‌گیری تصادفی ساده استفاده شده است، که دانشجویان به طور تصادفی در دو گروه آزمایش و کنترل جایگزین شدند.

۳-۵ ابزار پژوهش و شیوه ی اجرای آن

پرسشنامه سلامت عمومی گلدبرگ(GHQ)

«گلدبرگ» (۱۹۷۲) پرسشنامه سلامت عمومی را برای سرند اختلالات روانی غیر سایکوتیک در مراکز درمانی جامعه طراحی و تدوین نموده است.

پرسشنامه مذکور دارای چهار مقیاس می‌باشد که هر یک ۷ سوال دارد. چهار مقیاس مذکور عبارتند از

۱- مقیاس نشانگان جسمانی (A)

۲- مقیاس نشانگان اضطرابی (B)

۳- مقیاس نارساکنش وری اجتماعی ©

۴- مقیاس نشانگان افسردگی (D)

توضیحاتی درباره مقیاس پرسشنامه گلدبرگ (۲۸- GHQ)

– نشانه های جسمانی( شکایت جسمی):

۲- تعیین مکان جلسه دادرسی

جلسه دادرسی علی الاصول باید در محل دادگاه انجام شود و در مواردی که قانون‌گذار امکان تشکیل جلسه در غیر محل دادگاه را به مصلحت تشخیص دهد صریحاً آن را پیش‌بینی نموده است مثل ماده ۲۰۰ و ۳۱۴ قانون آ.د.م

گفتار پنجم: تشریفات جلسه ی دادرسی

۱- فراهم نمودن مقدمات رسیدگی

دادگاه در وقت مقرر باید تشکیل شود دادگاه در صورتی می‌تواند تشکیل شود که موجبات و مقدمات رسیدگی فراهم باشد یعنی قاضی برای تصدی دادگاه و رسیدگی حضور داشته باشد و نیز در مواردی که هم چنین دادگاه در صورتی می‌تواند جلسه دادرسی را تشکیل دهد که فاصله زمانی مقرر قانونی بین الزامی نیست خود طرفین دعوا حاضر بوده یا لایحه تقدیم کرده باشد یا وقت جلسه به درستی به آن ها ابلاغ نشده باشد ابلاغ وقت و روز جلسه دادرسی رعایت شده باشد.

۲- علنی بودن جلسه دادرسی

جلسه دادرسی باید اصولاً علنی باشد و عموم مردم با اطلاع از مکان دادگاه بتوانند در آن شرکت نماید و ناظر جریان آن باشد مگر برابر اصل ۱۶۵ قانون اساسی علنی بودن محاکمه خلاف عفت عمومی یا علنی بودن منافی نظم عمومی یا اینکه طرفین دعوا تقاضا نموده باشد محاکمه غیر علنی صورت گرفته باشد.

۳- رعایت نظم در جلسه دادرسی

طبق ماده ۱۰۱ قانون آ.د.م به دادگاه اختیار داده شده است اشخاصی که موجب اختلال نظم عمومی جلسه شود از جلسه اخراج و تا ۲۴ ساعت حکم حبس به آن ها داده می شود حال چنانچه اخلال در نظم از طرف اصحاب دعوا یا وکلای آن ها باشد به حبس از ۵-۱ روز محکوم خواهد شد.

فصل دوم:

اولین جلسه دادرسی، حقوق و تکالیف اصحاب دعوا

مبحث اول: جلسه اول و جلسات بعدی دادرسی

گفتار اول: جلسه طرح و استماع دعوا

اولین جلسه ای است که برای رسیدگی به دعوا تشکیل می شود ، مشروط به اینکه در آن جلسه موجبات قانونی طرح و استماع دعوا فراهم باشد. این جلسه با جلسات دیگر دادرسی متفاوت است زیرا طرفین در آن، حقوق مخصوصی برای ایراد و دفاع و ارائه دلائل و اسناد و غیره دارند که در صورت عدم توجه به آن ممکن است آن حقوق ساقط شود ^[۱۶].

گفتار دوم: اهمیت جلسه طرح و استماع دعوا در دادگاه

هر نشستی که در دادگاه یا در خارج از دادگاه مطابق قانون تشکیل می‌شود جلسه دادرسی است ‌به این شرط که شرایط رسیدگی و امکان دفاع و ارائه دلایل فراهم باشد. در میان جلسات رسیدگی، اولین جلسه رسیدگی از اهمیت زیادی برخوردار است. توصیه می شود که برای استفاده از امتیازات خاص، هرگز نباید آن را از دست داد.

گفتار سوم: اعتراض به بهای خواسته تا جلسه (طرح و استماع دعوا)

در صورتی که اعتراضی به بهای تعیین شده برای خواسته در دادخواست وجود دارد، تا اولین جلسه دادرسی وقت دارد که این اعتراض را به دادگاه تحویل دهد. « تا اولین جلسه دادرسی» ‌به این معنی است که در اولین جلسه دادرسی اولین صحبت‌هایی که از سوی طرفین دعوی ارائه می‌شود، اعتراض به بهای خواسته باشد. منظور از بهای خواسته، بهایی است که خواهان در دادخواست تعیین ‌کرده‌است.

گفتار چهارم: مهلت طرح ایرادات

مهلت طرح ایرادات و اعتراضات تا پایان اولین جلسه دادرسی است. ‌بنابرین‏ مهلت ایرادات بیشتر از اعتراض به بهای خواسته است چون تا پایان جلسه رسیدگی فرصت دارید که این ایرادات را مطرح کنید. اما منظور از ایرادات چیست؟ در قانون آیین دادرسی که شیوه برگزاری جلسات دادگاه در دعاوی مدنی را بیان می‌کند و در مواد ۸۴ تا ۹۲ این قانون موارد قابل اعتراض تحت عنوان ایرادات و موانع رسیدگی مشخص شده است. اگر چه ایرادات غالباً از سوی خوانده مطرح می‌شود اما ممکن است خواهان هم ایراد کند مانند ایراد رد دادرس. ‌بنابرین‏ فرصت طرح ایرادات تا زمانی که اولین جلسه دادرسی به پایان نرسیده است وجود دارد. لیکن طرح ایرادات آمره همواره امکان پذیر است.

گفتار پنجم: تغییر نحوه دعوا یا خواسته یا درخواست

ممکن است بعد از اینکه دادخواست تقدیم شد ‌در مورد بخشی از مطالب آن نظر صاحب دعوا عوض شود و قصد داشته باشد آن ها راتغییر دهد. برخی از این ایرادات قابل تغییر نیستند و اگر بخواهد آن ها را اصلاح کند باید دادخواست را مسترد کند و دادخواست دیگری بدهد که به معنی پرداخت دوباره هزینه دادرسی است. اما برخی از اصلاحات بدون نیاز به طرح مجدد دادخواست قابل اعمال است که مهلت آن تا پایان اولین جلسه دادرسی است.

ماده ۹۸ قانون آیین دادرسی مدنی در این خصوص از اهمیت زیادی برخوردار است که می‌گوید: «خواهان می‌تواند خواسته خود را که در دادخواست تصریح کرده در تمام مراحل دادرسی کم کند ولی افزودن آن یا تغییر نحوه دعوا یا خواسته یا درخواست در صورتی ممکن است که با دعوای طرح شده مربوط بوده و منشا واحدی داشته باشد و تا پایان اولین جلسه آن را به دادگاه اعلام کرده باشد.»

حال پرسش این است در صورتی که خواهان در اجرای ماده ۹۸ قانون آیین دادرسی مدنی خواسته خود را تغییر یا افزایش دهد و خوانده نیز در جلسه دادرسی حاضر نباشد، تکلیف چیست؟

تغییر خواسته از سوی خواهان یا افزایش آن، به نوعی خواسته جدید محسوب می‌گردد که نیازمند تدارک دفاع و جمع‌ آوری دلایل از سوی خوانده است، در فرضی که شخص خوانده در جلسه دادرسی حاضر باشد و با وصف تغییر یا افزایش خواسته، خود را آماده دفاع نداند، محکمه می بایست وقت رسیدگی را تجدید نماید، لذا در صورت عدم حضور خوانده نیز می بایست جلسه دادرسی تجدید و مراتب افزایش یا تغییر خواسته به همراه ابلاغیه تعیین کننده وقت دادرسی جدید به خوانده اطلاع داده شود تا با جمع‌ آوری دلایل و تدارک دفاع خود را آماده حضور در جلسه رسیدگی کند. همچنین جلسه بعدی برای خوانده جلسه اول دادرسی محسوب می‌گردد.

گفتار ششم: استرداد دادخواست

خواهان در مراحل مختلف رسیدگی می‌تواند دادخواست خود را پس بگیرد اما اگر اینکار را تا اولین جلسه رسیدگی انجام دهد این مزیت را دارد که قرار ابطال دادخواست صادر خواهد شد که اعتبار امر مختوم ندارد. یعنی خواهان می‌تواند بار دیگر همین دادخواست را به دادگاه تقدیم کند. همان طور که گفتیم تا اولین جلسه دادرسی اولین اظهارات در جلسه دادرسی را شامل می‌شود.

گفتار هفتم: جلب ثالث

ماده ۱۳۵ قانون آیین دادرسی مدنی می‌گوید: «هر یک از اصحاب دعوا که جلب شخص ثالثی را لازم بداند می‌تواند تا پایان جلسه اول دادرسی جهات و دلایل خود را اظهار کرده و ظرف سه روز پس از جلسه با تقدیم دادخواست از دادگاه درخواست جلب او را کنند چه دعوا در مرحله نخستین باشد یا تجدید نظر». دعوای متقابل هم شرایط مشابهی دارد. ‌بنابرین‏ طرح دعوی جلب ثالث و تقابل الزاماًً می بایست در جلسه اول دادرسی که با رعایت کلیه شرایط قانونی تشکیل شده است مطرح و بر اساس قانون تقدیم دادخواست گردد، چرا اینکه با انقضای جلسه اول دادرسی دعاوی فوق خاصیت جلب ثالث یا تقابل خود را از دست داده و در این صورت تنها طرفین می‌توانند با طرح دعوی مستقل درخواست رسیدگی توأمان نمایند.

دل‌بستگی ناایمن «اجتنابی»

این نوباوگان نسبت به والد، هنگامی که حضور دارد، بی‌اعتنا هستند. وقتی که او آن‌ ها را ترک می‌کند، معمولاً ناراحت نمی‌شوند و به فرد غریبه‌ی خیلی شبیه به والد خود واکنش نشان می‌دهند. آن‌ ها هنگام پیوستن مجدد، از والد خود استقبال نمی‌کنند و یا به کندی این کار را انجام می‌دهند و وقتی والد آن‌ ها را بلند می‌کند، اغلب به او نمی‌چسبند. الگوی اجتنابی در تقریباً ۲۰ درصد از نمونه ها دیده شده است (برک، ۱۳۸۷). در آزمایش موقعیت ناآشنا در کل به کودکانی که از رفتن مادر شکایتی نمی‌کنند و به هنگام بازگشت مادر با رضایت به بازی خود ادامه می‌دهند، می‌گویند کودکان دل‌بسته غیر ایمنی که از مادر خود اجتناب می‌کنند (ماسن و همکاران، ۱۳۸۴). بالبی معتقد است که دل‌بستگی ناایمن کودک احتمال ناسازگاری عاطفی و اجتماعی را فراهم می‌کند (گلدارد و همکاران، ۱۳۸۲). مشخصه‌ی دل‌بستگی اجتنابی تمایل به رها شدن از دل‌بستگی و بی‌ارزش شمردن اهمیت دل‌بستگی و احساسات مربوط به آن می‌باشد (دویل و همکاران، ۲۰۰۳). اینسورث مشاهده کرد که مادران این نوباوگان در خانه به عنوان افرادی نسبتاً بی‌توجه، مداخله کننده و طرد کننده بودند. اگرچه برخی از این نوزادان در منزل بسیار مستقل بودند، بسیاری نیز نگران حضور مادر بودند و هنگامی که وی اتاق را ترک می‌کرد، به شدت گریه می‌کردند. وقتی این کودکان به موقعیت ناآشنا وارد شدند، بر این گمان بودند که نمی‌توانند بر حمایت مادر تکیه کنند و ‌بنابرین‏ به شیوه‌ای دفاعی واکنش نشان دادند. آن‌ ها برای دفاع از خود موضعی بی‌تفاوت و متکی‌به‌خود اتخاذ کردند. ‌به این علت که در گذشته از طرد شدن‌های بسیاری رنج‌برده بودند، سعی کردند نیاز خود را به مادر مهار کنند تا از نومیدی‌های بیشتر اجتناب کرده باشند و هنگامی که مادر پس از دوره های جدایی بازمی‌گشت، از نگاه کردن به او اجتناب می‌کردند. بالبی (۱۹۷۳) تصور می‌کرد این رفتار دفاعی ممکن است به یک بخش تثبیت شده و فراگیر شخصیت تبدیل شود. کودک، بزرگسالی می‌شود که بیش از حد متکی به خود و غیر وابسته است؛ شخصی که هرگز از بدگمانی خویش دست بر‌نمی‌دارد و به دیگران آن‌قدر اعتماد نمی‌کند که بتواند روابطی صمیمانه با آن‌ ها برقرار نماید.

دل‌بستگی ناایمن «دوسوگرا»

این کودکان به هنگام ترک مادر کاملاً افسرده و مضطرب می‌شوند و در بازگشت مادر راحت به نظر نمی‌رسند. از خود خشم و مقاومت نشان می‌دهند و هم‌زمان با آن درخواست تماس را ابراز می‌دارند (زیمباردو و همکاران، ۱۳۸۰). کودک دوسوگرا (بی‌توجه)، کاوش در محیط و روابط اجتماعی جدید را محدود کرده و هشیاری تشدید شده و ترس از ترک شدن توسط پرستار خود را نشان می‌دهد (دویل و همکاران، ۲۰۰۳). در موقعیت ناآشنا این نوزادان چنان نگران حضور مادر بودند و به او چسبیده بودند که اصلاً به کاوش در محیط اطراف خود نمی‌پرداختند. هنگامی که مادر اتاق را ترک می‌کرد بسیار آشفته می‌شدند و هنگام برگشت مادر آشکارا رفتاری دوسویه با او در پیش می‌گرفتند؛ لحظاتی به او نزدیک می‌شدند و لحظاتی بعد او را با خشم از خود می‌راندند. در خانه، این مادران معمولاً با نوزادان خود به شیوه‌ای متناقض رفتار می‌کردند. در برخی موقعیت‌ها صمیمی و پاسخ‌ده بودند و در موقعیت‌های دیگر رفتاری مغایر با آن داشتند. این تناقض ظاهراًً کودکان را از حضور مادرشان، هنگامی که به او نیاز پیدا می‌کردند، نامطمئن می‌ساخت. در نتیجه، آن‌ ها معمولاً می‌خواستند مادرانشان را نزدیک خود نگه دارند، تمایلی که در موقعیت ناآشنا بسیار شدت یافت. این نوزادان هنگامی که مادر اتاق بازی را ترک می‌کرد بسیار ناراحت می‌شدند و هنگام بازگشت مادر، تلاش می‌کردند به سرعت، دوباره به او نزدیک شوند، اگرچه خشم خود را نیز به او بروز می‌دادند. سبک دوسوگرا را گاه مقاومت نیز نامیده‌اند، زیرا کودکان نه تنها با نومیدی درصدد برقرار کردن تماس با مادر بودند، بلکه در برابر آن مقاومت نیز می‌کردند. این سبک معمولاً ویژگی ۱۰ تا ۱۵ درصد کودکان یک ساله در گروه نمونه بود (گلدبرگ، ۱۹۹۹). بالاخره به کودکانی که در غیاب مادرشان به شدت مضطرب می‌شوند و پس از بازگشت مادر مدام به او می‌چسبند یا او را از خود می‌رانند، کودکان وابسته غیر ایمن می‌گویند که در غیاب مادر بی‌تابی زیاد می‌کنند (ماسن و همکاران، ۱۳۸۲).

با تثبیت مفهوم سبک‌های دل‌بستگی در مجامع علمی، گروهی از پژوهشگران تلاش نمودند تا بر اساس آن، دل‌بستگی بزرگسالی را مفهوم‌سازی کنند. تلاش‌های این پژوهشگران علی‌رغم تفاوت‌هایی که در ساختارهای نظری و علمی دارد، اما چارچوب کلی نظریه بالبی را پذیرفته و آن را مبنایی برای پژوهش قرار داده‌اند.

۲-۶-۴٫ سبک‌های دل‌بستگی در بزرگسالان

بالبی (۱۹۶۹) اعتقاد داشت سبک و الگوی دل‌بستگی در گستره‌ی زندگی نسبتاً پایدار می‌ماند و به صورت عامل مهمی برای ساخت دهی شخصیت فرد درمی‌آید. پژوهش‌های بسیاری نشان داده است که هر الگویی از دل‌بستگی مجموعه ویژگی‌های رفتاری خاص را در افراد برمی‌انگیزد و روابط نزدیک و تجارب هیجانی آن‌ ها را تحت تأثیر قرار می‌دهد و مبنای تعاملات و چارچوب‌های فکری و عاطفی آنان را در نوجوانی و دوران بزرگسالی شکل می‌دهد (مریث، اونزورث و استرانگ، ۲۰۰۸).

پژوهش‌های متأثر از نظریه بالبی و بر اساس اطلاعات جمع‌ آوری‌شده از افراد بزرگسال، چهار سبک دل‌بستگی را در این گروه سنی نشان دادند. ایمن، مضطرب-نگران، اجتنابی-تحقیر کننده و اجتنابی همراه با ترس. سبک دل‌بستگی ایمن در بزرگسالان مشابه سبک دل‌بستگی مضطرب دوسوگرا در کودکان است، اما سبک دل‌بستگی اجتنابی-تحقیر کننده و سبک دل‌بستگی اجتنابی همراه با ترس که مختص بزرگسالان است، مشابه سبک دل‌بستگی اجتنابی در کودکان می‌باشد (ابوحمزه و خوشابی، ۱۳۸۶).

نوزادی، هازان و شاور (۱۹۸۷) سبک‌های دل‌بستگی بزرگسالی را در سه طبقه ارائه دادند که به تفکیک بیان می‌شوند.