از نقل روایات به علت کثرت تعداد آن خودداری و به یادآوری این واقعیت بسنده می‌کند که شیخ حر عاملی ، که مؤلف یکی از مجموعه های حدیثی شیعه ، باب چهارم از کتاب وسایل الشیعه را به استحباب مهر السنه اختصاص داده و ۱۱ حدیث را ذیل آن جمع ‌کرده‌است و با اختصاص باب پنجم آن به کراهت مهر زیاد و استحباب مهر کم، در آن نیز ۱۲ حدیث دیگر را گرد آورده است .

‌بنابرین‏ اگر در هیچ یک از دیگر مجموعه ها ، حدیثی دال بر مورد منظور وجود نداشته باشد که مسلماً نه تنها در دیگر مجموعه ها، احادیث قابل استنادزیاد است که در خود وسایل الشیعه نیز احادیث دیگری در سایر ابواب وجود دارد که دست یابی به آن ها به استقراء نیاز دارد و با عنایت ‌به این که مهر السنه یعنی مهریه ای که حضرت پیغمبر (ص) برای همسران خود و دختر مکرمه اش حضرت فاطمه (س) قرارداده ۵۰۰ درهم معادل ۵/۲۶۲ مثقال نقره مسکوک است ^[۸۷] در فقه و منابع آن ملاک مهر، مناسب، به نظر رسیده است و قدر متقین آن این است که تنها در یکی از مجموعه ها ۲۳ حدیث ‌در مورد استحباب مهر کم و مطلوبیت مهر السنه داریم.

این توجه ضروری است که نکوهیده بودن، اختصاص به مهریه هایی دارد که ایفای آن در توان متعهد است و الا مهریه های خارج از توان به عللی از جمله عروض بطلان در نتیجه فقدان ناقل شرعی و قانونی مسلماً حرام و باطل است .^[۸۸]

۲-۲-۶- آسیب های پذیرش مهریه های زیاد

۲-۲-۶-۱- باورهای غلط ودلایل افزایش مهریه

علی­رغم توصیه­ های اسلام مبنی بر کاهش میزان مهر برای ازدواج آسان، متأسفانه روزبه­روز بر میزان مهریه افزوده می­ شود و این در حالی است که اکثر قریب به اتفاق مردان، امکان پرداخت حتی ده درصد از مهریه­های تعهد شده را ندارند. سؤال مطرح این است که دلیل افزایش مهریه با این سرعت عجیب و تصورنکردنی چیست؟ در این خصوص ‌می‌توان به دلایل ذیل اشاره نمود:

الف – اگر مهر سبک باشد با توجه به اینکه طبق قانون مرد هر وقت بخواهد می ­تواند زن خود را طلاق دهد، به اندک کدورتی میان زوجین و بعضاً به جهت ‌هوس‌بازی و تنوع طلبی مرد زن خود را طلاق می­دهد. اما وجود مهر سنگین مانع از وقوع طلاق است.

ب- با توجه به اینکه در کشور ما، زنان توان مالی مناسبی ندارند، مهریه­ سنگین پشتوانه­ مالی مناسبی است تا در صورت جدایی از نظر مالی دچار مشکل نشوند.

ج- کم بودن مهریه باعث کاهش ارزش زن و خانواده­ی او در قبال مرد و اطرافیان اوست، برای اینکه دیگران برای شخص ارزش قائل شوند، باید خود و ارزش خود را بالا ببرد و بالا بودن مهریه، این ارزش را ایجاد می­ کند .^[۸۹]

د- با توجه به تورم موجود در جامعه و گرانی همه ساله­ی همه اجناس و کالاها میزان مهریه نیز باید افزایش پیدا کند.

هـ- رقابت و چشم و هم­چشمی موجود در همه شئون جامعه، به مهریه نیز سرایت کرده و خانواده ­ها برای اینکه از یکدیگر در این خصوص نیز عقب نیافتند، ‌به این رقابت دامن می­زنند.

همه این دلایل به خانواده­ی دختر باز می­گردد و نگرانی آن ها از زندگی آینده­ی او، خود دلیل موجهی بر این است که بر مهریه­ سنگین پافشاری کنند.

و-به نظر نگارنده دلیل اصلی بالا رفتن مهریه، که به مرد برمی­گردد، از آن غفلت شده و این است که مرد هنگام ازدواج و تعیین مهریه با توجه به عرف حاکم خود را ملزم به پرداخت مهریه نمی­داند. مرد هنگام انعقاد عقد نکاح ریالی بابت مهریه­ تعهد شده نمی­پردازد و از این بابت فشاری را تحمل نمی­کند.

از آنجا که در عرف، زن زمانی خود را محق برای مطالبه­ مهریه می­داند که اختلافی بین وی و شوهرش رخ داده باشد برای مرد فرق نمی­کند که در سند ازدواج چه مبلغی را متعهد شده است، یعنی با توجه به اینکه هنگام انعقاد عقد نکاح فقط میزان مهریه نوشته می­ شود و عرفاً تا قبل از بروز اختلاف بین طرفین تا زمانی که زن و مرد به خوبی با یکدیگر زندگی ‌می‌کنند، زن از شوهر خود درخواست مهریه نکرده و اصولاً چنین امری را خلاف حسن معاشرت تلقی می­ نماید و مرد نیز پرداخت مهریه به همسر خویش را در زمان صلح و زندگی مسالمت آمیز و همراه با محبت، برنمی­تابد، مرد حاضر به پذیرش این تعهد می­گردد، زیرا هنگام انعقاد عقد، زن و مرد، به فکر اختلاف نبوده و قصد دارند در کنار هم زندگی کنند نه اینکه با یکدیگر معامله کنند.^[۹۰]

اگر زوجین مطابق شرع و قانون خود را ملزم به پرداخت مهریه در زمان انعقاد عقد بدانند، هیچ­گاه زیر بار این تعهد سنگین، که واقعاً از قدرت آن ها خارج است، نخواهند رفت و مهریه­ها ‌به این اندازه افزایش پیدا نمی­کرد. اما ضرب­المثل معروف “کی داده و کی گرفته” به باور و قبول مرد رسیده و حاضر می­ شود مهریه­ای را که قرار نیست داده و گرفته شود و فقط در سند نکاحیه درج می­گردد را بپذیرد. حال آنکه واقعیت آن است که زن در وقت مقتضی این تعهد را مطالبه می­ کند و برای مرد دردسر ساز می­گردد.

و به همه موارد بالا شاید بتوان اصل آزادی اراده ها را اضافه کرد

۲-۲-۶-۲- آثار منفی مهریه های زیاد

منظور از مهریه زیاد در این نگارش مهریه ای است که زیادی آن قابل مسامحه نیست. و در مورادی در این زیادی به حدی می‌رسد که علاوه بر اطمینان به پرداخت، امید به ایفا را نیز از بین می‌برد و واجد آثار منفی زیادی می شود و در مواردی بر اساس قواعد عمومی قراردادها باطل، و فاقد ناقل شرعی و قانونی می شود. ‌بنابرین‏ سعی در این است که به تعدادی از آثار زیان بار این دسته از ‌مهریه‌ها اشاره شود.