۳۶

خطای آزمایشی

۷۹/۱۶

۳۷/۲۳

۵۶/۱۱

CV

ns (غیرمعنی‌دار)، ^** (معنی‌دار در سطح احتمال یک درصد)و ^* (معنی‌دار در سطح احتمال ۵ درصد).
پرایمینگ (A) ، کود زیستی نیتروکسین (B) وکود شیمیایی نیتروژن ©.
۴-۱- عملکرد، اجزای عملکرد و شاخص برداشت
۴-۱- ۱- عملکرد دانه
نتایج تجزیه واریانس داده‌ها حاکی از معنی‌دار بودن اثر برهمکنش نیتروکسین و کود نیتروژنه در سطح احتمال یک درصد در مورد عملکرد دانه بود(جدول ۴-۱). در مقایسه میانگین اثرات متقابل دوگانه نیتروکسین × کود نیتروژن مشاهده شده که بیشترین عملکرد دانه برابر ۱۲۵۷۰ کیلوگرم در هکتار به تیمار کاربرد نیتروکسین همراه با مصرف ۲۲۵ کیلوگرم کود نیتروژن اختصاص داشت که با تیمار کاربرد نیتروکسین همراه با مصرف ۴۵۰ کیلوگرم کود نیتروژن اختلاف معنی‌داری نداشت. کمترین عملکرد دانه برابر ۶۹۵۱ کیلوگرم در هکتار به تیمار بدون مصرف نیتروکسین و کود نیتروژن (شاهد) مربوط بود که با ترکیب تیماری مصرف نیتروکسین + عدم مصرف نیتروژن، اختلاف معنی‌داری نداشت (جدول ۴-۵).
جدول ۴ – ۵- جدول مقایسه میانگین اثر ترکیب سطوح مختلف مصرف کود نیتروکسین و کود نیتروژنه بر عملکرد دانه ذرت.

کود نیتروژنه

۰ kg/ha

۲۲۵ kg/ha

۴۵۰ kg/ha

مصرف نیتروکسین

۷۲۱۲ de

۱۲۵۷۰ a

۱۱۲۹۰ ab

بدون نیتروکسین

۶۹۵۱ e

۸۱۷۱ cd

۹۸۱۷ bc

از آنجا که نیتروکسین شامل دو باکتری تثبیت کننده نیتروژن شامل آزوسپیریلوم و ازتوباکتر می‌باشد، ازتوباکتر و آزوسپیریلوم با توان تثبیت زیستی نیتروژن، گسترش سطح ریشه، کمک به جذب بهینه آب و عناصر غذایی و تولید هورمونهای رشد و برخی ویتامین‌ها، باعث تقویت رشد کمی و کیفی گیاه می‌شوند که نتیجه آن به صورت افزایش عملکرد نمایان می‌گردد (سجادی نیک و همکاران، ۱۳۸۹ الف). سیمپسون و همکاران(۱۹۸۹) گزارش کردند که کمبود نیتروژن از طریق پایین آوردن شاخص سطح برگ و نیز بر هم زدن ساخت و ساز و تخریب پروتئین‌ها، پیری زودرس برگ‌ها را باعث می‌شود و به ویژه با اثر روی ریبولوز بیس فسفات کربوکسیلاز، بر روی فرایند فتوسنتز گیاه تأثیر منفی می‌گذارد و در ادامه آن عملکرد دانه کاهش می‌یابد. سایر گزارش‌ها نیز نشان می‌دهد که تلقیح ذرت با باکتری‌های محرک رشد، علاوه بر کاهش ۳۰ تا ۳۵ درصد مصرف کود نیتروژن، رشد گیاه را نیز بهبود بخشیده است. افزایش بیوماس میکروبی ارتباط مستقیمی با سلامت خاک، تعادل عناصر غذایی و دسترسی عناصر غذایی در محیط ریشه دارد که از این طریق بر رشد و عملکرد گیاهان تأثیر می‌گذارند (Biari et al., 2008). داوران حق و همکاران (۱۳۸۷) و فرامرزی و همکاران (۱۳۸۷) نیز به نتایج مشابهی دست یافتند. با توجه به جدول ۴-۵، مشاهده می‌شود که کاربرد نیتروکسین به همراه ۵۰ درصد نیتروژن از لحاظ آماری با کاربرد نیتروکسین و ۱۰۰ درصد نیتروژن تفاوت معنی‌داری ندارد. بنابراین با توجه به اثرات کودهای شیمیایی بر محیط زیست و آلودگی ناشی از مصرف بی رویه این کودها، می‌توان با بهره گرفتن از کود زیستی نیتروکسین از مصرف ۵۰ درصد نیتروژن اضافی خودداری کرد. بایستی توجه داشت که از تأثیرات سینرژیستی مثبت این باکتری‌ها می‌توان به خوبی بهره برد که کود شیمیایی نیتروژن در حد اپتیمم در اختیار گیاه باشد، در غیر این صورت، گیاه ترجیح می‌دهد که بدون صرف انرژی از کود شیمیایی نیتروژن استفاده کند و کاربرد این باکتری‌ها در عمل بی‌تأثیر گردد (توحیدی مقدم و همکاران، ۱۳۸۶). پژوهش‌ها نشان داده‌اند که مصرف زیادتر از مقدار توصیه شده نیتروژن، نه تنها به بهبود عملکرد دانه نمی‌انجامد، بلکه باعث هدر روی کود، کاهش سوددهی کشت گیاه زراعی و افزایش آبشویی نیترات و آلودگی آبهای زیرزمینی می‌شود ( ایزدی و امام، ۱۳۸۹).

(( اینجا فقط تکه ای از متن درج شده است. برای خرید متن کامل فایل پایان نامه با فرمت ورد می توانید به سایت feko.ir مراجعه نمایید و کلمه کلیدی مورد نظرتان را جستجو نمایید. ))

۴-۱-۲- وزن هزار دانه
نتایج تجزیه واریانس داده‌ها حاکی از معنی‌دار بودن کلیه اثرات متقابل دوگانه شامل اثر نیتروکسین × کود نیتروژنه و اثر پیش تیمار × نیتروکسین در سطح احتمال یک درصد و همچنین اثر پیش تیمار × کود نیتروژنه در سطح احتمال ۵ درصد در مورد وزن هزار دانه بود(جدول ۴-۱). نتایج مقایسه میانگین اثرات متقابل دوگانه پیش تیمار بذر + نیتروکسین، نشان داد که تیمار مصرف نیتروکسین و پیش تیمار بذر با آب مقطر، دارای بیشترین وزن هزاردانه، برابر با ۳۰/۳۳۶ گرم بود که با سایر تیمارها اختلاف معنی‌داری نشان داد. سایر تیمارها از این نظر با هم اختلاف معنی‌داری نشان ندادند (جدول ۴-۶).
جدول ۴- ۶- جدول مقایسه میانگین اثر ترکیب سطوح مصرف نیتروکسین و سطوح مختلف پیش‌تیمار بذر بر وزن هزار دانه ذرت.

پیش تیمار بذر

بدون پیش تیمار