۲-۹-عوامل تأثیرگذار بر رفتار خرید گردشگر
یزدانی (۲۰۰۷) عنوان می‌کند پژوهش‌های صورت گرفته در زمینه رفتار خرید سوغاتی توسط گردشگران به دو دسته تقسیم می‌شوند: یک دسته آن‌هایی هستند که بر تولیدکنندگان سوغاتی و تأثیر تجاری‌سازی محصولات بر زندگی آن‌ها متمرکز می‌شوند (کوهن[۱۳۶]،۱۹۹۲-۱۹۹۳) و دسته دوم پژوهش‌هایی هستند که مصرف‌کننده سوغاتی را موردمطالعه قرار می‌دهند و به مواردی از قبیل مفهوم درک شده از سوغاتی توسط گردشگران (بنتور[۱۳۷]،۱۹۹۳؛ لیترل[۱۳۸]،۱۹۹۰)، ارتباط بین انواع گردشگری با انتخاب محصول (لیترل و همکاران[۱۳۹]،۱۹۹۴؛ گرابرن[۱۴۰]،۱۹۸۹)، تعریف اصالت در سوغاتی‌ها (کوهن،۱۹۸۸؛ لیترل و همکاران)، ارتباط بین سن و جنسیت با رفتار خرید سوغاتی (اندرسون و لیترل[۱۴۱]،۱۹۹۵-۱۹۹۶) می‌پردازند. محققان دریافته‌اند که خریداران می‌توانند در طیفی از خریداران جدی و بسیار مشتاق به خرید تا بازدیدکنندگان معمولی که خیلی کم خرید می‌نمایند و بیشتر جهت گذران وقت در مراکز خرید حاضر می‌شوند، قرار بگیرند (موسکاردو،۲۰۰۴). رفتار خرید گردشگران با یکدیگر متفاوت است زیرا گردشگران از نظر ویژگی‌های جمعیت شناختی، مدت اقامت در مقصد، وسیله حمل نقل مورداستفاده، هدف از سفر و بسیاری از عوامل دیگر باهم فرق دارند و تمام این عوامل موجب تفاوت در میزان هزینه کرد آن‌ها است (وانگ و دیویسون[۱۴۲]،۳:۲۰۱۰).
کیم و لیترال[۱۴۳] (۲۰۰۱) در مقاله خود به نام «خرید سوغات برای خود به‌جای خرید آن برای دیگران» به بررسی تأثیر متغیرهایی مثل ویژگی‌های جمعیت شناختی گردشگران، نگرش گردشگران نسبت به سوغاتی‌ها، نگرش آن‌ها به فرهنگ‌های دیگر و قرارگرفتن آن‌ها در معرض فرهنگ مکزیکی، بر قصد خرید سوغاتی پرداختند و نتایج نشان داد که از میان متغیرهای ویژگی‌های جمعیت شناختی تنها «وضعیت تأهل» بر قصد خرید تأثیر قابل‌توجهی دارد. همچنین از متغیرهای مربوط به نگرش به فرهنگ‌های دیگر تنها «نژادپرستی مصرف‌کنندگان» بیش‌ترین تأثیر را بر قصد خرید داشته است و از متغیرهای قرار گرفتن در معرض فرهنگ مکزیکی مشخص شد «داشتن تجربه سفر بیشتر» رابطه منفی با قصد خرید دارد. از میان متغیرهای مربوط به نگرش گردشگران به سوغاتی، «زیبایی‌شناختی» بیش‌ترین تأثیر را برقصد خرید داشته است.

( اینجا فقط تکه ای از متن فایل پایان نامه درج شده است. برای خرید متن کامل پایان نامه با فرمت ورد می توانید به سایت feko.ir مراجعه نمایید و کلمه کلیدی مورد نظرتان را جستجو نمایید. )

موسکاردو[۱۴۴] (۲۰۰۴) در مقاله خود به نام «خرید به‌عنوان یک جاذبه گردشگری» به بررسی جایگاه خرید در تجربه کلی مقصد و مطالعه آن به عنوان عاملی برای انتخاب مقصد پرداخت و چهار نوع از خریداران بر اساس ترکیبی از اهمیت خرید در انتخاب مقصد و مشارکت واقعی در فعالیت‌های خرید مشخص شدند سپس این چهار گروه بر اساس (متغیرهای جمعیت شناختی و اجتماعی، رفتار سفر، انتخاب مقصد، مشارکت در فعالیت‌ها) دسته‌بندی شدند.
اوه و همکاران[۱۴۵] (۲۰۰۴) در تحقیق خود به نام پیش‌بینی رفتار خرید گردشگران به بررسی تأثیر «سن»، «جنس» و «نوع سفر» به عنوان متغیرهای پیش‌بینی کننده رفتار خرید گردشگران پرداخته‌اند و نتایج نشان داد نوع سفر، سن و جنس می‌توانند به عنوان شاخص‌های مفید برای طبقه‌بندی خریداران و مصرف‌کنندگان باشد. سوانسون و هوریج[۱۴۶] (۲۰۰۴) در تحقیق خود به نام «یک مدل ساختاری برای مصرف سوغاتی، فعالیت‌های سفر و جمعیت‌شناسی گردشگری» به بررسی رابطه بین انگیزه گردشگران (فعالیت‌های سفر و جمعیت‌شناسی گردشگران) با مصرف سوغاتی (ویژگی‌های سوغاتی‌ها، ویژگی‌های فروشگاه‌های سوغاتی) پرداختند و به این نتیجه رسیدند که فعالیت‌های سفر گردشگران رابطه مثبت با مصرف سوغاتی دارد اما ویژگی‌های جمعیت شناختی گردشگران ارتباطی با آن ندارد؛ بنابراین خرده‌فروشانی که بتوانند این فعالیت‌ها را تشخیص بدهند و نیز سوغاتی‌ها را با ویژگی‌هایی مناسب‌تر و در محیط مطلوب‌تر ارائه دهند می‌توانند تجربه خرید بهتر برای گردشگران به وجود آورند. تیموتی (۱۳۸۸) در کتاب خود به نام «گردشگری خرید: خرده‌فروشی و اوقات فراغت» درباره عوامل مؤثر بر خرید می‌گوید: نیازهای شخصی، زمینه فرهنگی، عواقب مورد انتظار، مقصد و ویژگی‌های آن، تنوع قیمت‌ها، ارائه خدمات مشتری و مدیریت خرده‌فروشی، ویژگی‌های محصول، ویژگی‌های جمعیت شناختی و روان‌شناختی بر خرید مؤثرند. یو و لیترال[۱۴۷] (۲۰۰۵) در پژوهش خود به نام «عوامل کلیدی درگرایش گردشگران به خرید صنایع‌دستی کدم‌اند؟» به بررسی عوامل کلیدی که گرایش گردشگران برای خرید صنایع‌دستی را تحت تأثیر قرار می‌دهد پرداختند و نتایج نشان داد عوامل جمعیت شناختی مثل سن، جنسیت، تحصیلات، درآمد، بر گرایش گردشگران به خرید مؤثرند همچنین نتایج نشان داد ارزش و مطلوبیت درک شده و نگرش‌ها و نظرات همراهان در سفر، تأثیر مهمی بر گرایش گردشگران به خرید دارند. سوانسون و هوریج (۲۰۰۶) در پژوهش خود به نام «انگیزه سفر به‌عنوان شاخصی برای خرید سوغات» به بررسی این موضوع که کدام «انگیزه‌های سفر» می‌تواند در خرید سوغاتی توسط گردشگران مؤثر باشد و «ویژگی‌های کلیدی سوغاتی‌ها»، «ویژگی‌های فروشگاهی که در آن سوغات خریداری‌شده است» می‌پردازد و نتایج تحقیق نشان داد که انگیزه‌های سفر گردشگران روی خرید سوغاتی خاص مؤثر است. همچنین انگیزه‌های سفر گردشگران بر خرید سوغاتی‌هایی با ویژگی‌های خاص مؤثر است. به علاوه این انگیزه‌ها بر انتخاب فروشگاه‌های سوغاتی که دارای ویژگی خاص می‌باشند مؤثر است.
فیرهارتس و همکاران[۱۴۸] (۲۰۰۷) در مقاله خود به نام «بررسی رفتار خرید بازدیدکنندگان بر اساس سنخ شناسی آنان» به بررسی رفتار خرید سوغاتی انواع گردشگران (شامل: گردشگران شهر، گردشگران تنها، تورهای گروهی، گردشگران فعال، گردشگران تاریخی) پرداختند. نتایج این تحقیق نشان آن‌ها داد گردشگران شهر بیش‌ترین میزان منابع مالی و زمان را برای خرید سوغات صرف می‌کنند درحالی‌که گردشگران فعال کمترین میزان هزینه و زمان را به خرید اختصاص می‌دهند. به علاوه توصیه‌های دوستان و خانواده مهم‌ترین عامل برای انتخاب مکانی جهت خرید است. همچنین خرید صنایع‌دستی و نقشه و کتاب از آن ناحیه مهم تلقی می‌شود. بررسی‌های انجام‌شده توسط اوه (۲۰۰۷) در تحقیق او به نام «بررسی رفتار خرید گردشگران» نشان داد خرید یکی از رایج‌ترین لغات کلیدی جستجو شده توسط جستجو کنندگان اطلاعت سفر در وب‌سایت‌های مقصد است. نتایج این تحقیق نشان داد عواملی مثل سن، فصل سفر، درآمد خانوار، نوع سفر، همراهان سفر، ارزش دریافت شده از محیط، نوع مقصد همگی بر میزان هزینه برای خرید مؤثرند اما از نظر آماری ارتباطی بین تحصیلات با میزان هزینه کرد برای خرید یافت نشد.
۲-۹-۱-فصل سفر
فصل و زمان سفر می‌تواند بر رفتار خرید مؤثر واقع شود اما بااین‌وجود این متغیر باید بیشتر بررسی شود. زمان انتخاب‌شده برای سفر می‌تواند بر گزینه‌ها و فعالیت‌های انتخابی گردشگران بر پایه نوع آب‌وهوا تأثیر بگذارد. مسافران در فصل‌های مختلف به دنبال فعالیت‌های متفاوت هستند و فعالیت‌های متناسب با هر فصل را برمی‌گزینند. برای مثال اوه (۲۰۰۷) دریافت که گردشگران کانادایی در فصل تابستان تفریحات ساحلی را ترجیح می‌دهند ولی در زمستان اسکی می‌کنند و بیشتر تفریحگاه‌ها و فروشگاه‌های سرپوشیده را انتخاب می‌کنند. او همچنین عنوان کرد گردشگران در فصل زمستان بیشتر از سایر فصول خرید می‌کنند (اوه،۹۸:۲۰۰۷).
جنسن وربک (۱۹۹۰) عنوان کرد که شرایط آب‌وهوا و زمان انتخابی برای سفر در طول سال می ­تواند مانند عوامل دیگری مثل ویژگی‌های فردی گردشگر، همراهان سفر، انگیزه‌های سفر و …بر رفتار خرید گردشگران مؤثر باشد. از طرف دیگر شرایط آب و هوایی با تأثیر بر حالت و روحیه گردشگران می‌تواند به رفتار خرید آن‌ها جهت بدهد (عطرسایی،۴۳:۱۳۸۸).
۲-۹-۲-سن و جنسیت: تحقیقات بسیاری نشان داده‌اند که بین سن و جنسیت با رفتار خرید گردشگران رابطه وجود دارد. (اندرسون و لیترل[۱۴۹]،۳۳۰:۱۹۹۵). به‌عنوان‌مثال جدول زیر خلاصه‌ای از تحقیقاتی را نشان می‌دهد که به بررسی ارتباط میان سن، جنسیت و ویژگی‌های سفر با رفتار خرید گردشگران می‌پردازند (اوه و همکاران،۳۰۹:۲۰۰۴).
جدول ۲-۱: رابطه سن و جنسیت با رفتار خرید گردشگران