جو اجتماعی- هیجانی: شامل رفتارهای کلامی و غیرکلامی از قبیل لبخند زدن، سر تکان دادن، تماس چشمی و اعمال حمایت‌ گرانه و دوستانه است به ‌طورکلی معلمان برای دانش‌آموزانی که از آن‌ ها انتظار بیشتری دارند، نسبت به دانش‌آموزانی که از آن‌ ها انتظارات کمتری دارند جو اجتماعی هیجانی گرم‌ تری را ایجاد می‌کنند. علاوه بر این اثرات مستقیمی که تفاوت در رفتارهای معلم روی انگیزش و رفتار دانش آموزان دارد، دانش آموزان نیز رفتارهای معلم را به طریق مختلفی ادراک می‌کنند (کوپر وتام^[۴]،۱۹۸۴)

معلمانی که دانش‌آموزان آن‌ ها را به عنوان بی‌کفایت درک می‌کنند، با ‌صدای یکنواخت یا متناقض صحبت می‌کنند، بی‌علاقه هستند، بیش‌ازحد بلند یا بیش‌ازحد نرم صحبت می‌کنند، قادر به پاسخ به‌ سوا‌گویی نیستند و ‌درس را مبهم ارائه می‌کنند. نمونه هایی از رفتارهای توهین‌آمیز معلمان عبارت‌اند: از فریاد کشیدن، تحقیر و یا تنبیه دانش‌آموزان، برخورد به شیوه‌ای متکبرانه و یا مغرورانه و چنین رفتارهایی می‌تواند تا به آزار و اذیت و حتی تعصب پیش برود.‌کلاس معلمان تنبل را به بهترین نحو می‌توان به عنوان معلم بی‌فکری توصیف کرد که دیر به سر کلاس می‌آید، از کلاس جا می‌ماند و یا سر ساعت به دفتر نمی‌رسد، فراموش می‌کند تکالیف کلاس را جمع‌ آوری نمی کندو به آن ها امتیاز بدهد و از برنامه درسی منحرف می‌شود. (کی رینی^[۵] و همکاران، ۱۹۹۱)

.با مراجعه به مطالعه انجام‌شده توسط‌ کی رینی و همکارانش (۱۹۹۱) رفتارنامناسب معلم شامل استفاده از صدای یکنواخت، عدم شور و شوق، رفتار به شیوه‌ای مغرورانه و یا متکبرانه، تحقیر و یا تمسخر دانش‌آموزان است.از تحقیقات انجام‌شده ‌در مورد رفتار‌نامناسب معلمان مشهود است که رفتارهای غیر صمیمی خاص نیز در گروه ‌رفتارهای نامناسب معلمان ‌قرار ‌می‌گیرند‌(کی رینی و همکاران، ۱۹۹۱؛ ثویت و مک‌کراسکی، ۱۹۹۸).

بر اساس نظریه نقض انتظار چنین استدلال می‌شود که دانش‌آموزان از معلمان انتظار دارند از رفتارهای صمیمی استفاده کرده و رفتار نامناسب نداشته باشند. زمانی که معلمان‌آن ‌انتظارات را نقض می‌کنند، دانش‌آموز تحریک می‌شود و مجبور به بررسی موارد نقض به صورت منفی یا مثبت می‌شود (امی دن سون ۲۰۰۱).

کریستوفل (۱۹۹۰) تأیید کرد دانش‌آموزانی که بسیار با انگیزه بودند دارای معلمان صمیمی بودند علاوه بر این نتایج تحقیق رابطه صمیمیت بالای معلم و سطوح بالای یادگیری در دانش آموزان را نشان داده است و ارتباط بین صمیمیت کلامی و غیرکلامی را مورد حمایت قرار داده است، همچنین نتایج تحقیقات از این که انگیزه دانش آموزان می‌تواند به ‌واسطه رفتار معلم‌در‌کلاس درس تغییر یابد، حمایت می‌کند. از نتایج مطالعه گورهام (‌۱۹۸۸) چنین گزارش‌شده است که هر دو رفتار صمیمی کلامی و غیرکلامی معلمان به ‌طور قابل توجهی یادگیری دانش آموزان را تحت تأثیر قرارداده است.

گورهام وکریستوفل (۱۹۹۲) چنین گزارش کرده‌اند که دانش آموزان رفتارهای صمیمی معلم را به عنوان یکی از عوامل انگیزش کلی خودشان تلقی می‌کنند اما این‌که رفتارهای منفی معلمان را به عنوان یکی از عوامل اصلی انگیزش زدایی خودشان اظهار می‌کنند، دانش آموزان رفتارهای غیر صمیمی معلمان را به عنوان رفتار نامناسب تلقی می‌کنند. معلمان صمیمی مثبت‌تر از معلمان غیر صمیمی ارزیابی شدند بدون در نظر گرفتن اینکه آن‌ ها رفتارهای نامناسب دارند.

مطالعه ادراک از محیط کلاس بر این فرض استوار است که ادراک دانش‌آموز از محیط با ویژگی‌های زمینه‌ای و شخصی او پیوند دارد و این امر به‌نوبه خود بر روشی که وی درباره دنیای اجتماعی خود می‌اندیشد ونیز رویکردش نسبت به محیط اطرافش، تأثیر می‌گذارد (پاتریک^[۶] و همکاران،۲۰۰۷).

وقتی دانش آموزان ادراک مثبتی از محیط کلاس خود به دست می‌آورند عملکرد بهتر ونگرش های مثبت بیشتری نسبت به آموخته‌های خود خواهند داشت (درمن^[۷]،۲۰۰۵). همچنین ادراک دانش آموزان از رفتار معلمانشان به ‌عنوان یکی از میانجی‌ های مهم، بین رفتار معلمان و عملکرد یادگیری دانش آموزان عمل می‌کند (دن بروک^[۸]، ۲۰۰۱)

این مهم است که دانش‌آموزان نظر مثبتی نسبت به معلمانشان داشته باشند چراکه رهبری معلمان در کلاس درس اثر زیادی در ایجاد محیط آموزشی مؤثر دارد و کیفیت رفتار میان فردی معلم و ارتباط دانش‌آموزان نشانه‌ای از کیفیت رهبری معلم در کلاس درس است (آخین وآت پو سامی^[۹] ،۲۰۰۵)معلمان از رفتارهای صمیمانه‌ای‌که در‌ کلاس‌ درس ‌استفاده می‌کنند‌ ،خوب آگاه هستند که صمیمیت تأثیر مستقیم بر یادگیری، انگیزه وامیدواری دانش آموزان داشته است ،درک این اثرات و استفاده از صمیمیت برای امور آموزش‌ وپرورش مهم است (زاکاهی وگورهام^[۱۰]،۱۹۹۰).

حال این سؤال پیش می‌آید با توجه به کنش‌متقابلی که بین معلم و دانش آموزان در کلاس درس وجود دارد. آیا دانش آموزان از معلمان انتظار دارند صمیمی باشندوبدرفتاری نکنندیاخیر؟ اینکه دانش آموزان چگونه موارد نقض شدن این انتظارات را ارزیابی می‌کنند؟

در پژوهش حاضر بدین گونه است که آیا دانش آموزان انتظارات خاصی از معلمان خود در کلاس درس دارند یا خیر؟ اگر چنین است کدام نوع رفتارها از معلمین در کلاس درس انتظار می‌رود و یا از آن‌ ها انتظار نمی‌رود؟ همچنین آیا از معلمان رفتار نامناسب انتظار می رودیاخیر؟

۱-۳ – ضرورت پژوهش:

‌پژوهشگران اثرات صمیمیت معلمان در ایجاد انگیزه دردانش آموزان واثرآن در یادگیری عاطفی و شناختی را گزارش کرده‌اند، بااین‌حال تحقیقات بسیار کمی در خصوص مطالعه ادراکات دانش آموزان از تخطی معلمان ‌در رفتارهای صمیمی و غیر صمیمی صورت گرفته است. (امی دن سون، ۲۰۰۱)