انزجار تاخیری وآ ندو فنوتیپ های تصویر برداری مغز شامل کاهش جسم نواحی مختلف مغزی که با

این اختلال ارتباط دارند و همینطور تغییرات در نوار بررسی وضعیت و الکترو آنسوفالوگرام ۴، هم

جزء آندو فنوتیپ های اختلال نقص توجه – بیش فعالی می‌باشند ( یوسین ۲، ۲۰۰۴ ).

علاوه بر زیر گروهای حاد اختلال نقص توجه – بیش فعالی ، زیر ‌گروه‌های کوچکی نیز وجود دارند. مثلا” زیر گروه کوچکی از اختلال که حساسیت عادتی غذایی یا حساسیت به انواع غذا ها دارند. یا در گروهی اینومالینی در تیروئید با نشانه های اختلال نقص توجه و پیش فعالی ارتباط دارد .همینطور مسمومیت با ظرفیت سنگینی بخصوص سرب می‌تواند نشانه های این اختلال را بروز دهد ( کاپلان و سادو ک ، ۲۰۰۴ ).

عوامل مربوط به پیش از تولد و حول و حوش تولد :

بنظر می‌رسد کودکان بیش فعال و کمبود توجه دارای عوارض بیشتری در دوران بارداری خود می‌باشند ، مثل زایمان طول کشیده مطرح ‌کرده‌است حملات خون رسانی ضعیف به مناطق آسیب پذیر قشر مغزی منجربه اختلال نقص توجه – بیش فعالی می شود(اسکواوادا ،۲۰۰۶ ) .

همچنین ارتباطاتی مابین طیفی از عوارض بارداری ( مانند بیماری ، خونریزی ، تهوع مفرط ، وزن گیری کم یا خیلی زیاد) ومشکلات زایمان با اختلال نقص توجه –بیش فعالی شرح داده شده است ، اما مسئله تنها ‌در کودکان بدون تاریخچه فامیلی اختلال مطرح می‌باشند(کاپلان وسادوک ، ۲۰۰۴ ).

___________________________

۱٫Electro encephalogram(EEG) 2.Yusin

۴۰

این اثرات وابسته به دوز می‌باشد وحتی در سطوح پایین تر سرب پلاسما ادیک های بالاتر اختلال یادگیری وبی توجهی وجود دارند. درضمن مواجهه با موادی در رحم مانند الکل و نیکوتین منجربه مشکلاتی در توجه ورفتاردرسالهای دیرتر زندگی می‌شوند( والسیک ،۲۰۰۵). کمبود منیزیوم هم می‌تواند علائم روانی زیادی از قبیل افسردگی، اضطراب، بی قراری و تحریک پذیری ایجاد نماید به نظر می‌رسد که کودکان مبتلا ‌به این بیماری دچار کمبود مواد معدنی مثل منیزیوم، روی و آهن باشندتغذیه باعث ایجاد نمی گردد بلکه جزئ عوامل تشدید کننده و یا کاهش دهنده می‌باشد.

بیماران بیش فعال، متابولیسم (سوخت و ساز) اسیدهای چرب به خوبی صورت نمی گیرد و از آنجا که اسیدهای چرب یکی از ارکان مهم غشای سلول عصبی هستند می توان نتیجه گرفت که در اکثر بیماران یادشده، سلول‌های عصبی ساختار و عملکرد مناسبی ندارند ( مقاله اختلال کمبود توجه –بیش فعالی ۲۰۰۶) .

تشنگی زیاد و آلرژی به مواد غذایی از جمله اصلی ترین علائم کمبود سیدهای چرب می‌باشد و علایم یادشده در بچه های بیش فعال، خصوصاً پسران شیوع زیادی دارد و علت آن نیز نوع رشد و تکامل سیستم عصبی است ( انجمن کودکان کمبود توجه – بیش فعالی ،۲۰۰۷).

به نظر می‌رسد تماشای زیاد تلویزیون و بازی های کامپیوتری نیز در پیدایش آن دخیل باشند. به

گفته‌ پزشکان کودکان زیر دو سال نباید تلویزیون نگاه کنند و یا به بازی‌های ویدئویی و کامپیوتری بپردازند. در کودکان دو ساله و بالاتر نیز باید زمان این فعالیت‌ها به ۲-۱ ساعت و به برنامه های مناسب سن آنان محدود باشد(توماس آر چویل و جی موریس ، ۱۹۹۸ ).

یاد آوری این مطلب که اختلال نقص توجه – بیش فعالی احتمالا” یک اختلال هتروژن با علل مختلف می‌باشد مهم است و نتیجه اینکه هیچ علتی را به طور منفرد نمی توان مستدل اختلال نقص توجه- بیش فعالی دانست ( مالهوترا ، ۱۹۹۸ ) .

۴۱

تفاوت مراجعه در کودکان مبتلا یا غیر مبتلا در حد کمی است وارتباط متوسطی فیمابین مراجعه با سموم وسطح مشکلات بعدی رفتاری وجود دارد( والسیک ، ۲۰۰۵ ). علی رغم تحقیقات ۲۰ ساله ، کماکان علت قطعی وپاتوفیزیولوژیکی اختلال نقص توجه-بیش فعالی ناشناخته باقی مانده است . اگرچه در این زمینه شواهد جدی وجود ندارد ‌و برداشت قدیمی نیز کاملا” مورد سؤال است ، مع الوصف تعدادی از مطالعات جدید ‌به این موضوع پرداخته‌اند ونقش برخی مواد نظیر روی نیز مورد مطالعه قراردارد ( مترجم ) .

عوامل روانی – اجتماعی

گرچه در مطالعاتی اشاره شده است که اختلال بیش فعالی – کمبود توجه در ارتباط با استرس های

فامیلی ومصائب روانی – اجتماعی می‌باشد. اما معلوم نشده است که این ناملایمات روانی – اجتماعی علت اختلال بیش فعالی – کمبود توجه باشد وبیشتر بنظر می‌رسد که در ارتباط با شدت علائم باشند. مثلا” دیده شده است که مادرانی که کودکانشان همراه با اختلال بیش فعالی – کمبود توجه علائم همراه با افسردگی یا اضطراب دارند( راپورت ۱، ۱۹۸۹ ) .

علل اکتسابی اختلال بیش فعالی – کمبود توجه :

ارتباط مابین جراحات تروماتیک مغزی واختلال نقص توجه وبیش فعالی گزارش شده است . حدود ۴۰ درصد از کودکانی که دچار جراحات تروماتیک شدید مغزی شده اند، علائمی از تحریک پذیری وبی توجهی را نشان داده بودند . اگرچه کریستین وهمکارانش گزارش کرده‌اند که کودکانی که پس از ضربه به سر مبتلا به اختلال بیش فعالی – کمبود توجه شده بودند . سطوح بالاتری از مشکلات را نیز از بیش داشتند ، این سؤال مطرح می شود که کدام علت وکدام معلول می‌باشد ؟

_______________________

۱٫Rapport

۴۲

از طرفی اختلال بیش فعالی –کمبود توجه به خودی خود یک فاکتور خطر برای ضربه سر می‌باشد. پس علل ژنتیک وجراحت به سر امکان دارد مستقل از هم نباشد ( کاپلان و سادوک ، ۲۰۰۴ ). بهبودی ممکن است با زندگی نوجوانی ‌و بزرگسالی پربار، روابط بین فردی رضایتبخش و یادگارهای معدودی از اختلال همراه باشد. ولی اکثر بیماران مبتلا بهبودی نسبی پیداکرده ومستعد رفتار ضد اجتماعی ، اختلال مصرف مواد واختلالات خلقی هستند. در کودکان مبتلایی که علائمشان تا دوره نوجوانی دوام می آورد، خطر ابتلاء بهاختلال سلوک بالا است. اکثر کودکان دچار برخی مشکلات اجتماعی هستند که میزان بروز اختلال روانی همراه آن ها بیشتر است. و این کودکان در زمینه رفتار در مدرسه وروابط با همسالان واعضای خانواده مشکلات بیشتری دارند ( کاپلان و سادوک ، ۲۰۰۷ ).

میزان شیوع ‌بر اساس معیارهای چهارمین تجدیدنظر راهنمای تشخیصی و آماری متفاوت است همینطور ‌بر اساس این که نمونه گیری اپیدمیولوژیک باشد میزان شیوع در دخترها و پسرها متفاوت است . دخترها نشانه های تخریبی را کمتر و مشکلات توجه را بیشتر نشان می‌دهند. پسرها رفتارهای تخریبی وبرون سازی را بیشتر نشان ‌می‌دهند که باعث ارجاع بیشتر هم می شود ( کاپلان و سادوک ۲۰۰۷) . وضعیت اقتصادی – اجتماعی پایین ، جنس فرد وسن کم با میزان شیوع بالاتر همراه است . در بچه های پیش دبستانی نوع بیش فعال شایع تراست . شیوع ۲% در مجموعه های مراقبت اولیه تا ۵۹ % در کلینیک های روانپزشکی کودک متغییر است و نشانه های بیش فعالی با بالا رفتن سن کم می‌شوند( لوئیس ، ۲۰۰۷ ). نوع مختلط در اواسط مدرسه ابتدایی و نوع بی توجه در بچه های راهنمایی و دبیرستان شایعتر است . ۶۰ % بچه ها ی مبتلا تا بزرگسالی نشانه های اختلال را خواهند داشت (لوئیس ۱،۲۰۰۷ ).

تغذیه۱: