عنوان صفحه

جدول ۲-۱- عوامل مؤثر بر استقرار مدیریت دانش ۵۵

جدول ۲-۲- عوامل مؤثر بر استقرار مدیریت دانش ۵۶

جدول ۳-۱- تخصیص نمونه به واحدهای منتخب بر اساس نمونه‌گیری تصادفی طبقه‌ای ۶۴

جدول ۳-۲- جامعه آماری(شامل گروه اصلی و شرکت‌های تابعه) ۶۶

جدول ۴-۱- توزیع فراوانی و درصد جنسیت پاسخگویان ۷۶

جدول ۴-۲- توزیع فراوانی و درصد سن پاسخگویان ۷۷

جدول ۴-۳- توزیع فراوانی و درصد میزان سابقه خدمت پاسخگویان ۷۸

جدول ۴-۴- توزیع فراوانی و درصد نوع استخدام پاسخگویان ۷۹

جدول ۴-۵- توزیع فراوانی و درصد میزان تحصیلات پاسخگویان ۸۰

جدول۴-۶- توصیف متغیر مدیریت دانش ۸۱

جدول۴- ۷- توصیف متغیر ساختار سازمانی ۸۲

جدول۴- ۸- توصیف متغیر فرهنگ سازمانی ۸۳

جدول۴- ۹- توصیف متغیر فناوری اطلاعات ۸۴

جدول۴- ۱۰- توصیف متغیر منابع انسانی ۸۵

جدول ۴-۱۱- نتایج آزمون کولموگراف-اسمیرنوف ۸۶

جدول ۴-۱۲- ضریب همبستگی بین استقرار دانش و مدیریت منابع انسانی ۸۷

جدول ۴-۱۳- ضریب همبستگی بین استقرار مدیریت دانش و ساختار سازمانی ۸۸

جدول ۴-۱۴- ضریب همبستگی بین استقرار مدیریت دانش و فرهنگ سازمانی ۸۹

جدول ۴-۱۵- ضریب همبستگی بین استقرار مدیریت دانش و فناوری اطلاعات و ارتباطات ۹۰

«فهرست اشکال»

عنوان صفحه

شکل ۲-۱- عوامل مؤثر بر موفقیت مدیریت دانش ۲۹

شکل ۲-۲- مدل زیر ساخت مدیریت دانش یه و لایی و هو ۳۰

شکل ۲-۳- مدل لی و چویی ۳۲

شکل ۳-۱ فرایند اجرایی پژوهش ۶۸

«فهرست نمودارها»

عنوان صفحه

نمودار ۲-۱- مدل استقرار مدیریت دانش ۵۶

نمودار ۴-۱- هیستوگرام جنسیت پاسخگویان ۷۶

نمودار ۴-۲- هیستوگرام سن پاسخگویان ۷۷

نمودار ۴-۳- هیستوگرام میزان سابقه خدمت پاسخگویان ۷۸

نمودار ۴-۴- هیستوگرام نوع استخدام پاسخگویان ۷۹

نمودار ۴-۵- هیستوگرام میزان تحصیلات پاسخگویان ۸۰

نمودار۴-۶- هیستوگرام متغیر مدیریت دانش ۸۱

نمودار۴-۷- هیستوگرام متغیر ساختار سازمانی ۸۲

نمودار۴-۸- هیستوگرام متغیر فرهنگ سازمانی ۸۳

نمودار۴-۹- هیستوگرام متغیر فناوری اطلاعات ۸۴

نمودار۴-۱۰- هیستوگرام متغیر منابع انسانی ۸۵

چکیده

امروزه دانش مهم­ترین و با ارزش­ترین سرمایه هر سازمان ‌می‌باشد. تغییرات سریع و رشد روزافزون، هر سازمانی را بر آن می­دارد تا برای بقاء تمام تلاش خود را در مدیریت دانش به­کار گیرد. از آنجائی که نرخ شکست پروژه های مدیریت دانش قابل توجه است، شناخت عوامل مؤثر در اجرای موفقیت‌آمیز مدیریت دانش می‌تواند سازمان ها را در نیازسنجی، برنامه ریزی، اجرا و استقرار مدیریت دانش یاری دهد تا احتمال شکست پروژه های مدیریت آن کاهش یابد. چنانچه دانش به صورت اصولی مدیریت نشود و دانش فردی به دانش جمعی تبدیل نگردد، نمی‌توان آن را به عنوان رکن توسعه قلمداد کرد. یکی از ملزومات مدیریت دانش، شناسایی و فراهم آوردن زیرساخت‌های آن است. سازمان‌ها برای انجام مأموریت‌ها و دستیابی به اهداف خود دارای منابع و دارایی‌های متعدد می‌باشند که برخی از آن‌ ها برای کسب مزیت رقابتی سازمان، نقش محوری دارند. دانش برای تمام سازمان‌ها، از جمله‌ این منابع و دارایی‌ها؛ به طوری که صاحب‌نظران علم مدیریت، دانش را جایگزین نهایی تولید، ثروت و سرمایه‌ پولی می‌دانند.

این دانش، در رویه‌ها، دستورالعمل‌ها، دیدگاه‌ها، اقدامات و تصمیمات سازمانی مستتر است و زمانی اهمیت بیشتری می‌یابد که به محصولات و خدمات ارزشمندی تبدیل شود.

در این پژوهش که هدف اصلی آن بررسی عوامل مؤثر بر استقرار مدیریت دانش در شرکت های تولیدی استان گیلان است، برای جمع‌ آوری داده ها و بررسی فرضیه‌ها از روش می‌دانی استفاده شده که ‌به این منظور ۲۴۰ پرسشنامه در اختیار کارکنان شرکت های تولیدی استان گیلان قرار گرفت و سپس از آنان خواسته شد بر طبق طیف پنج گزینه ای لیکرت (کاملا مخالفم تا کاملا موافقم ) به هر یک از سوالات پاسخ دهند. برای تأیید روایی و پایایی پرسشنامه، از روش اعتبار محتوا و آلفای کرونباخ استفاده شد. جامعه پژوهش را کارکنان لیسانس به بالای این شرکت های تولیدی تشکیل داده‌اند. داده های جمع‌ آوری شده با بهره گرفتن از آمار توصیفی (با بهره گرفتن از جداول توزیع فراوانی) و آمار استنباطی (با بهره گرفتن از آزمون همبستگی اسپیرمن، تحلیل واریانس و آزمون رگرسیون) مورد بررسی قرار گرفت. نتایج به دست آمده در این تحقیق در سطح اطمینان ۹۵ درصد نشان می‌دهد که بین مؤلفه‌ های فرهنگ سازمانی، فناوری اطلاعات، منابع انسانی و ساختار سازمانی با استقرار مدیریت دانش رابطه معناداری وجود دارد.

واژگان کلیدی : ساختار سازمانی، فرهنگ سازمانی، فناوری اطلاعات، منابع انسانی و مدیریت دانش

فصل اول

کلیات تحقیق

۱-۱- مقدمه

امروزه دانش به عنوان مهم­ترین و با ارزش­ترین سرمایه هر سازمانی ‌می‌باشد. تغییرات سریع و رشد افزون، هر سازمانی را بر آن می­دارد تا برای بقاء، تمام تلاش خود را در مدیریت دانش به­کار گیرد. مدیریت دانش به دنبال دانش ، فرد ، تجربیات ، ارزش افزوده کارکنان و نیز پیاده سازی بازیابی و نگهداری دانش ، به عنوان دارایی های سازمان است به گفته «پیتر دراکر» راز موفقیت سازمان در قرن ۲۱ همان مدیریت دانش است. در واقع، دانش تنها منبع در سازمان است که در اثر استفاده، نه تنها از ارزش آن کاسته نشده؛ بلکه بر ارزش آن نیز افزوده می‌شود. ‌بنابرین‏ مدیریت سازمان ها باید با تکیه بر دانایی برتر، امکان اتخاذ تصمیمات معقول تر در موضوعات مهم و بهبود عملکردهای مبتنی بر دانش را پیدا کنند . (قره بیگلو و همکاران، ۱۳۹۱: ۳).

این دانش در رویه‌ها، دستورالعمل‌ها، دیدگاه‌ها، اقدامات و تصمیمات سازمانی مستقر و مستتر است و زمانی اهمیت بیشتر می‌یابد که به محصولات و خدمات ارزشمندی تبدیل شود(رضاییان و احمدوند، ۱۳۸۹: ۲۲).

با توجه به پیچیده شدن محیط کسب و کار، رشد تکنولوژی، نو و بدیع بودن علم سازمان ها، مدیران به طور روزافزون تلاش می‌کنند، دریابند چگونه سازمان های خود را کارآفرین، منعطف و خلاق سازند تا باعث رشد و موفقیت سازمان هایشان شوند، زیرا اگر ایده نو وارد سازمان ها نشود، رو به زوال می‌روند (طاهری و همکاران، ۱۳۸۹: ۴۶).

به منظور کسب موفقیت در محیط سازمانی-رقابتی امروز ، شرکت ها نیازمند آن هستند که از اشتباهات گذشته خود درس بگیرند و آن ها را تکرار ننمایند. مدیریت دانش، ارائه کننده نگرشی سنجیده و اصولی برای تضمین به کار گیری کامل دانش پایه سازمان همراه نیروی بالقوه مهارت ها و شایستگی ها، افکار، نوآوری ها و ایده های فردی به منظور ایجاد سازمانی موثرتر و پویاتر می‌باشد(زرگرپور و همکاران،۱۳۹۲،۷).

سازمان های زیادی امیدوار هستند که با اجرای مدیریت دانش در امور کسب و کارشان بتوانند سرمایه های مجازی خود را مدیریت کنند و منافع موجود را تقویت نمایند. با این وجود تصمیم گیری برای اجرای مدیریت دانش اغلب برای سازمان ها سخت می‌باشد اما حفظ و زوال یک سازمان می‌تواند ‌به این تصمیم وابسته باشد.(سالاری و همکاران، ۱۳۹۰،۳) این تحقیق برای بررسی عوامل مؤثر بر استقرار مدیریت دانش در شرکت های تولیدی استان گیلان صورت گرفته است.