۱۶۰۵ متر

ارتفای از سطح دریا

۵۲ درجه و ۵۴ دقیقه شرقی

طول جغرافیایی

۲۹ درجه و ۵۶ دقیقه شمالی

عرض جغرافیایی

شکل شماره ۴-۱: نمودار میانگین بارندگی ماهیانه در ده سال (۱۳۷۷-۱۳۹۰)
شکل شماره ۵-۱: نمودار رطوبت ماه‌های مختلف طی ۱۰ سال (۱۳۷۷-۱۳۹۰)
شکل شماره ۶-۱: نمودار دمای ماه‌های مختلف طی ۱۰ سال (۱۳۷۷-۱۳۹۰)
شکل شماره ۷-۱: نمودار تغییرات میزان دما و بارندگی میانگین در ۱۰ سال (۱۳۷۷-۱۳۹۰)

۱-۱۵- پوشش گیاهی منطقه

عرصه جنگلی شهرستان مرودشت بالغ بر ۷۶۱۳۶ هکتار است که از این وسعت حدود ۳ درصد به جنگل انبوه و ۱۹/۷ درصد به جنگل نیمه انبوه و ۷۷/۳ درصد به جنگل‌های تنک اختصاص دارد. در منطقه مورد مطالعه پوشش غالب جنگل‌های تنک است که گونه‌های غالب منطقه بنه، انواع بادام، کیکوم وگون می‌باشد (۲۱).

۱-۱۶- اهداف و ضرورت انجام پروژه

امروزه فعالیت‌های انسانی منجر به کاهش تنوع زیستی گیاهان شده است. شناسایی پوشش گیاهی و بررسی زیستگاه‌های یک ناحیه، ضمن این که اساس بررسی‌ها وتحقیقات بوم شناختی است. در عین حال عامل موثری در سنجش و ارزیابی وضعیت کنونی و پیش‌بینی ‌وضعیت آینده به شمار می‌رود که برای اعمال مدیریت در منطقه نقش به‌سزایی دارد (۲۹).
(( اینجا فقط تکه ای از متن درج شده است. برای خرید متن کامل فایل پایان نامه با فرمت ورد می توانید به سایت nefo.ir مراجعه نمایید و کلمه کلیدی مورد نظرتان را جستجو نمایید. ))

شناسایی عناصر گیاهی و تجزیه وتحلیل ویژگی‌های اکولوژیکی آن‌ها می‌تواند راهنمای خوبی برای تشخیص خصوصیات اکولوژیکی و پتانسیل رویشی آن منطقه محسوب شود، از این‌رو انجام چنین مطالعاتی در رویشگاه‌های ویژه به منظور مطالعه دقیق و متمرکز ترکیب فلوریستیکی ضروری است. هم چنین مطالعه پوشش گیاهی در حل مسائل اکولوژیکی مانند حفاظت بیولوژیکی و مدیریت منابع طبیعی مفید بوده و بر اساس نتایج حاصل از آن می‌توان روند تغییرات آینده را پیش بینی کرد (۱۷).
با توجه به این که منطقه مورد مطالعه جزء مناطق حفاظت شده‌ی کشوری نیست و بررسی فلوریستیکی منطقه بسیاری ضروری است. مهم‌ترین اهداف این مطالعه عبارتند از:
– تهیه فهرستی از گونه‌های گیاهی منطقه که شامل کرولوژی و شکل زیستی آن‌ها نیز می باشد.
– بررسی زیستگاه‌ها و ریز زیستگاه‌های منطقه مورد مطالعه
– بررسی گونه‌های بومزاد، گونه‌های مهم از نظر غذایی و دارویی و گونه‌های علف هرز منطقه
– تعیین جوامع گیاهی منطقه
– بررسی شرایط اکولوژیکی منطقه بر نحوه گسترش و پراکندگی گیاهان
– بررسی تخریب‌های انسانی بر پوشش گیاهی منطقه و ارائه پیشنهاد جهت رفع این فشار‌ها و تخریب های انسانی و ایجاد زمینه برای حفاظت بهتر از فلور منطقه است.
به علاوه نتایج حاصل از این مطالعه به تعیین هر چه دقیق‌تر تنوع گونه‌ای در استان و کشور کمک خواهد کرد و امکان مقایسه میان نواحی تخریب شده و مناطق حفاظت شده را از لحاظ تنوع گونه‌ای فراهم می‌کند. هم‌چنین این مطالعه می‌تواند در پی بردن به پتانسیل گیاهی قابل بهره‌برداری استان از لحاظ گیاهان دارویی، مرتعی، جنگلی، صنعتی و …کمک نماید.
فصل دوم

مواد و روش‌ها

با مطالعات انجام شده و با بهره گرفتن از اطلاعات افراد بومی، بکر‌ترین منطقه از نظر پوشش گیاهی در روستای سیوند وسپس حیطه مورد مطالعه مشخص گردید. مطالعات صحرایی و جمع‌ آوری نمونه‌های گیاهی در منطقه انجام شد. در نهایت نمونه‌های گیاهی پس از پرس و خشک شدن در محیط آزمایشگاهی بررسی شدند.

۲-۱- نحوه انجام مطالعات صحرایی

جمع‌ آوری گیاهان منطقه مورد مطالعه به طور منظم در طول فصل رویشی از زمستان۹۱ تا تیر ماه ۹۳ انجام شد. در طی این مدت در فصل‌های مختلف سال، و زمان‌های مختلف به منطقه مراجعه شده و اقدام به جمع‎‌آوری نمونه‌های گیاهی شد. نمونه‌ها در ۱۰۴ ایستگاه مختلف جمع آوری شدند و با کمک دستگاه GPS ارتفاع، طول و عرض جغرافیایی هر ایستگاه مشخص شد. بعلاوه جامعه گیاهی هر منطقه مشخص گردید و فرم رویشی و زیستگاه‌ها و یا ریز زیستگاه‌های هر گونه نیز یادداشت گردید.
با بیست وپنج بار مراجعه به منطقه با بهره گرفتن از بیلچه، قیچی باغبانی و تیشه نمونه‌های گیاهی جمع‌ آوری شده و بلافاصله دسته‌بندی و شماره‌گذاری شدند: هر شماره مشخص کننده ایستگاه، طول و عرض جغرافیایی، ارتفاع و زمان جمع‌ آوری بود. حین جمع‌ آوری و پس از پرس کردن نمونه‌ها، عکس‌هایی از آنها جهت مستند سازی تهیه گردید.
نمونه‌های جمع‌ آوری شده با کمک تخته پرس، مقوای خشک کن و روزنامه، پرس و خشک شدند. مقوای خشک کن نمونه‌ها، با توجه به نوع نمونه‌های گیاهی هر روز تعویض می‌شدند که خشک شدن نمونه‌ها از یک روز برای گیاهان علفی کوچک تا سه هفته برای گیاهان گوشتی و آبدار به طول می‌انجامید. نمونه‌های خشک شده جهت مطالعات بعدی دسته بندی شده و به هرباریوم منتقل شد.
نمونه برداری تقریبا از انواع زیستگاه‌ها و ریز زیستگاه‌های مختلف موجود در منطقه مانند دره ها، مناطق دست خورده، باغات و زمین‌های کشاورزی، رودخانه‌ها و آب‌های موقت ، دامنه و قله کوه‌ها، شیب شمالی و جنوبی وشرقی و غربی کوه‌ها و… انجام شد. با این حال سعی شد که نوع نمونه‌برداری یک خط ترانسکت در طول کوه باشد تا نحوه تغییر پوشش گیاهی با تغییر ارتفاع بررسی گردد به طور کلی نمونه‌برداری به نحوی صورت گرفت که گویای زیستگاه‌های موجود و پوشش گیاهی منطقه مورد مطالعه باشد.
هم چنین با مراجعه به مراکز پژوهشی و تحقیقاتی و منابع موجود، کلیه اطلاعات و آمار منطقه اعم از اطلاعات زمین‌شناسی، قابلیت اراضی، پوشش گیاهی، اقلیم، آب و هوا وغیره تهیه شد.

۲-۲- مطالعات آزمایشگاهی

۲-۲-۱- شناسایی نمونه‌ها

در آزمایشگاه با کمک میکروسکوپ تشریح نمونه‌های گیاهی مورد بررسی قرار گرفت . در ابتدا با جوشاندن اجزای مهم گیاه مانند گل، تیره گیاه و سپس با بهره گرفتن از فلور‌های مختلف موجود از جمله فلور ایرانیکا (۴۸)، فلور ایران (۳)، فلور ترکیه (۴۲) و فلو عراق (۵۰) و با کمک استاد راهنما، تا سطح گونه شناسایی شدند.

۲-۲-۲- شناسایی شکل زیستی هر گونه

شکل زیستی هر گونه گیاهی ویژگی ثابتی است که بر اساس سازش‌های مورفولوژیک گیاه با شرایط محیطی بوجود آمده است. تفاوت شکل‌های زیستی در جوامع مختلف گیاهی، اساس ساختار آن‌ها را تشکیل می‌دهد. رده بندی‌های مختلفی از شکل‌های زیستی وجود دارد. اما در میان آن‌ها سیستم رانکایر دارای بیشترین کاربرد است (۲۳).
برای تعیین شکل زیستی از روش Raunkiaer (1934) استفاده گردید.که کاربردی ترین شکل زندگی را ارائه می‌کند. طبقه‌بندی رانکیائر براساس حداکثر ارتفاع جوانه پایدار یا اندامی از سطح زمین است که در فصل سرد یا خشک برای بقای گیاه زنده می‌ماند. در این سیستم طبقه بندی گیاهان براساس موقعیت جوانه تجدید کننده حیات به ۵ دسته تقسیم می‌شوند (۳۸).
گروه۱: فانروفیت که گونه‌هایی هستند که جوانه پایدار آنها بالاتر از ۲۵ سانتی‌متر از سطح زمین قرار گرفته است.
گروه ۲: کاموفیت‌ها که گونه‌هایی هستند که جوانه پایدار آنها کمتر از ۲۵ سانتی‌متر از سطح زمین قرار گرفته است.
گروه ۳: همی کریپتوفیت‌ها که گونه‌هایی هستند که جوانه پایدار آنها در نزدیک سطح زمین قرار گرفته است.
گروه۴: کریپتوفیت‌ها یا ژئوفیت‌ها که گونه‌هایی هستند که جوانه پایدار آنها در زیر خاک یا آب قرار گرفته است.
گروه۵: تروفیت‌ها که گونه‌هایی هستند که دوره نامساعد را به صورت بذر می‌گذرانند و لذا جزو گونه‌های یکساله هستند (۳۴).

۲-۲-۳- تعیین کرولوژی گونه‌ها

مشخص کردن منطقه‌ی فیتو جغرافیایی که گونه گیاهی به آن‌جا تعلق دارد کورولوژی نام دارد.
دراین پژوهش کرولوژی هرگونه نیز مشخص و یادداشت گردید.

۲-۲-۴- شناسایی زیستگاه‌ها

برای شناسایی زیستگاه‌ها از دستور العمل طبقه بندی زیستگاهی اروپا EUNIS (40) و زیستگاه‌های ایرلند (۴۴) و آمریکای جنوبی (۴۶) استفاده شد. در این طبقه بندی‌ها زیستگاه‌ها به صورت سلسله مراتبی طبقه بندی می‌شوند. گر چه این طبقه بندی‌ها برای کشورهای دیگر تهیه شده، اما رتبه‌های بالای آن برای کشور ایران نیز قابل استفاده است. در دستور العمل برای شناسایی زیستگاه‌ها در هر رتبه از یک کلید طبقه‌بندی زیستگاهی اتحادیه اروپا (EUNIS) استفاده می‌شود که در شکل (۱-۲) کلید ارائه شده برای رتبه ۱ نشان داده شده است.