با پیدایش این مکانیسم، انسان از حقایق اعراض می کند و در مقابل پیامبران الهی و افرادی که در مسیر آن ها حرکت می نمایند،مخالفت و نفرت پیدا می نماید و برای از بین بردن آن ها به نقشه جدیدی می پردازد. او در این حال قدرت تعقل خود را از دست می دهد و نمی داند که نتایج توطئه های او به خودش بر می گردد . در بعضی موارد میزان نفرت بسیار زیاد است و خداوند برای نشـان دادن این کیفیت لغت استنفار را که به معنی رم دادن و رم کردن می باشد به کار برده است.
( اینجا فقط تکه ای از متن فایل پایان نامه درج شده است. برای خرید متن کامل پایان نامه با فرمت ورد می توانید به سایت feko.ir مراجعه نمایید و کلمه کلیدی مورد نظرتان را جستجو نمایید. )
۳۹- مکانیسم طرد کردن و آزار رسانیدن :
مفهوم همز در قرآن مجید و سایر آموزش های اسلامی به عنوان یکی از مشخصات افرادی که از هوای نفس پیروی می نمایند مطرح شده است. لغت همز به معنای طرد کردن ، زیر فشار گذاردن و گاز گرفتن و وسوسه شیطان مطرح شده است. در این مکانیسم انسانی که از هوای نفس پیروی می نمایدبه علت اختلاف در برداشت ها و روش های اساسی زندگی با گروه های رشد یافته، به طرد وآزار آن ها اقدام می نماید واین رفتار کاملاً خصمانه می باشد.( همز : ۱ ، قلم : ۱۱ ، مومنون :۹۷)
۴۰- مکانیسم چسبندگی به مادیات : منظور از آن میل به تمتع و ملازمت با لذات مادی می باشد.(اعراف :۱۷۶-۱۷۵ ، توبه : ۳۸)
۴۱- مکانیسم فریب دادن وگستاخی نمودن در مخالفت با حقایق:
این مکانیسم ممکن است ناشی از انگیزه های مادی ،آرزوها، هوای نفس و یا شیطان باشد .( فاطر : ۵ ، حدید :۱۴ ، اعراف ۲۲، نساء :۱۲۰ ، آل عمران :۱۸۵ ، جاثیه :۳۵-۳۴ ، لقمان :۳۳ ، انعام : ۷۰)
۴۲- مکانیسم کبر و استکبار و سرکشی در مقابل حق:
(غافر : ۵۶ ، بقره :۳۴ ، فرقان :۲۱ ، طلاق : ۸ ،ملک: ۲۱ ، غافر : ۵۶، نازعات :۲۴ ، مریم: ۸، ملک :۲۱ ، مریم :۶۹ ، جائیه: ۳۱ ، لقمان :۷ ، قصص : ۳۹ ، ص : ۷۴-۷۳ ، طلاق ۱۰-۹ ، اعراف :۶۶ ،اعراف: ۷۷، ذاریات :۴۴)
-
- مکانیسم عدم رعایت حق :
(زمر :۵۶ ، کهف:۲۸ ، حجرات :۱)
۴۴- مکانیسم انکار: انکار با مفهوم عدم پذیرش حق در چند آیه از قرآن به کار رفته در این آیات افراد علیرغم وضوح حق، و لمس نعمت های خداوند و شناخت پیامبر به انکار آن ها می پردازند. علامه طباطبایی در تفسیر سوره نحل انکار را ناشی از لجاجت و مقاومت و عناد در مقابل حق می داند که فردی می خواهد با لجاجت در برابر حق خود را بزرگ تر از حق جلوه دهد و به همین جهت بدون دلیل وحجتی از انقیاد، در برابر حق سر بر می تابد.
( نحل : ۸۳ ، مومنون :۶۹ ، نحل :۲۲)
۴۵- مکانیسم استنکاف : استنکاف به معنای ابا و امتناع است. استنکاف از حق بامفهوم امتناع از آن در قرآن مطرح شده و همراه استکبار ذکر شده است .علامه طباطبایی همراه شدن استنکاف و استکبار را موجب خشم پروردگار می داند در صورتی که وقتی استنکاف با استکبار همراه نشود ( مانند استنکافی که در جاهلان و مستضعفین وجود دارد) موجب سخط الهی نیست.
( نساء : ۱۷۲،۳) ( نساء :۱۵۴ ، بقره :۲۲۹ ، انعام : ۱۰۸ ، یونس :۹۰ ، مریم : ۱۴ ، ۳۲ بقره :۶۱ ، مائده : ۸۰،۷۸ ، مومن :۳۵ )
۴۷- مکانیسم طغیان :
( رحمن :۸ ، طه :۲۴ ، حاقه :۱۱ ، اسراء : ۶۰، حاقه :۵ ، نجم : ۵۲ ، مائده :۶۴ ، بقره :۲۵۶ ، علق : ۶ ، طه :۲۴ ، مائده : ۶۸ ، بقره : ۲۵۶ ، ۲۵۷ ، طه :۸۱)
۴۸- مکانیسم فسق:
فسق به معنای خروج از حق است.
( کهف: ۵۰ ، حشر :۱۹ ، توبه :۶۷ ، صف :۵ ، مائده : ۴۷ ، اعراف : ۱۰۲ ، زخرف :۵۴ ، حجرات :۶ ، مائده : ۴۹ ، سجده : ۲۰ ، کهف :۵۰ ، حجرات ۷،۶)
۴۹- مکانیسم تکذیب حق :
( شعرا: ۱۰۵، انعام :۶۶، قمر :۳، بقره: ۵و۷ روم :۱۰ ، یونس: ۳۹، انعام : ۳۹ ، اعراف : ۶۴ ، انعام :۴۹ ، حج : ۵۷ ، اعراف :۱۷۷ ، انعام : ۳۱)
۵۰- مکانیسم ظلم:
(بقره :۲۸۱ ، نساء :۱۴۸ ، روم :۲۹ ، اعراف: ۴ ، انعام :۴۷ ، انعام :۲۱ ، بقره :۲۲۹ ، اعراف : ۱۶ ، انبیاء :۶۴)
۵۱- مکانیسم افساد یاتباه کردن :
بقره : ۲۰۵ ، مومنون : ۷۱ ، بقره : ۱۳-۱۱ ، بقره : ۲۰۴ -۵ ، روم :۴۱ ، بقره :۲۷ ، رعد :۲۵ ، مائده : ۳۳ ، محمد : ۱۲ ، احقاف : ۲۰ ، انعام : ۱۲۲ ، تغابن :۷ ، غافر :۴ ، نساء : ۱۶۷ ، منافقون : ۳۰ ، مائده : ۱۰ ، ۴ ، ۷۳ ، بقره : ۲۵۴ ، بقره :۲۵۷ ، فتح : ۲۶ ، محمد :۳ ، یوسف : ۸۷ ، ممتحنه :۱۳ ، کهف : ۲۹ ، فاطر : ۳۹ ، حاقه : ۵۰ ، توبه :۴۰ ، انفال :۵۵ ، محمد : ۱۱ ، فتح: ۲۹)
۵۱- مکانیسم نفاق :
( انفال :۴۹ ، توبه : ۶۷ ، منافقون :۷ ، منافقون :۸ ، منافقون :۱ ، احزاب ۱۲ ، نساء: ۱۴۲ ، احزاب : ۱ ، نساء :۱۴۰ ، نساء : ۱۴۵ )
۵۱- مکانیسم پیدایش زنگار در دل:
(مطففین :۱۴)
۵۲- مکانیسم پیدایش حجاب در دل :
(انعام : ۲۵ ، اسراء : ۴۶ ، کهف : ۵۷)
۵۴- مکانیسم پیدایش سد در اطراف دل:
( یس : ۹)
۵۵- پیدایش کوری دل :
( حج : ۴۶)
۶-۴-۲-۳٫رعایت احتیاط:
دستور حضرت امیرمومنان علی (ع) در مورد ترک کارهای شبهه ناک و عبور از مسیرهایی که احتمال گمراهی در آن است ارشاد به حکم عقل است، زیرا عقل حکم می کند به دفع ضرر و در امور مشتبه احتمال ضرر است.
امام محمد باقر (ع) می فرمایند: «الوقوف عندالشبهه خیر من الاقتحام فی الهلکه»«هنگام برخورد با
موارد شبهه ناک، توقف و ایستادن بهتر از فرو رفتن در ورطه ی هلاکت است.»
پیامبر (ص) می فرمودند: «دع ما یریبک الی ما لا یریبک».«هر چه که در آن شک داری رها کن و به آن چه شک نداری بپرداز.» (زهادت، ۱۳۷۸: ۲۱۴و۲۱۳).
۶-۴-۲-۴٫رعایت اعتدال و میانه روی:
در سوره مائده آیه ۶۶ می خوانیم« منهم امه مقتصده»امت مقتصـده ، امتی است که در دین و تسلیم دستورات الهـی معتدل باشد به طور کلی اسلام دین اعتدال و میانه روی است در تمام شئون حضرت امیرمومنین علی (ع) در وصف پیامبر (ص) می فرمایند: «سیرته القصد: روش او میانه روی و اعتدال بود» (همان)
به گفتـه مصباح ( ۱۳۸۲: ۳۰۰) درباره ی قاعـده ی حد وسط در مکتب اخلاقی اسلام توجـه به دو
نکته لازم است: اول آنکه این قاعده صرفاً قاعده ای عملی برای تحصیل کمالات حقیقی و فضایل اخلاقی است؛ اما خود فضایل هر چه بیشتر باشند مطلوب تر است به همین سبب در مکتب اخلاقی اسلام، سعادت فوز، فلاح و تقوا به طور مطلق ارزشمندند و بالاترین حد ممکن از این امور که بالاترین مرتبه ی تقرب به خداست مطلوب ترین است؛ دوم آن که حد وسط مطلوب یعنی راهی که بهترین تاثیر را در تامین هدف اصلی دارد، در امور مختلف متفاوت است و دین اسلام برای یافتن وظایف اخلاقی تنها به این قاعده اکتفا نکرده است. بسیاری از دستورات مختلف اخلاقی که در متون دینی بیان شده اند حد وسط مطلوب را در امور مختلف تعیین کرده اند .
قطب( ۱۳۸۹: ۳۱۵) می گوید مومن انسان متوازن و معتدلی است که در رفتار و کردار و اندیشه احساس و عاطفه اش اعتدال را ملاحظه کند .او معتدل است ،چون تمام نیروهای او کار می کنند و هر یک بهره خویش را از زندگی می گیرند ،او هماهنگ و معتدل است.
به نظر غالب متفکران مسلمان مقصد «تربیت» ایجاد اعتدال میان قوای سه گانه وجود آدمی است. بر مبنای این نظریه ـ که مأخوذ از افلاطون است ـ فضائلی که انسان باید بدان واصل شود، چهار جنس است:
۱- حکمت. ۲- شجاعت. ۳- عفت. ۴- عدل.
|
[سه شنبه 1401-04-14] [ 04:06:00 ب.ظ ]
|
