ب) تجربه جویی: جستجو برای تجربه های جدیدی از طریق مسافرت، موسیقی، هنر و شیوه زندگی خود انگیخته و ناهماهنگی با وجوه تشابهی که مردم به آن ها گرایش دارند.

ج) بازداری زدایی: نیاز به جستجو ، رهایی در فعالیت های اجتماعی، بازداری نشدن با توسل به الکل یا بدون آن.

د) ملال پذیری: اجتناب از تجربه تکراری، کار عادی یا یکنواخت با اشخاص قابل پیش‌بینی و در صورت قرار گرفتن اجباری در معرض چنین تجربه هایی واکنش عدم رضایت بی قرارانه نشان دادن.

واکرمن ۱۹۹۴) اشاره ‌کرده‌است که از نظر زیست شناختی، هیجان خواهی یا فعالیت موبوآمین اکسید MAO در پلاکت های خون مرتبط است که به نوبه خود ارتباط ان را با مصرف الکل ( ارلند و فن نورینگ، ۱۹۸۷) رفتار ضد اجتماعی و جرم ( سیلویا ویرز ۱۹۹۱)، سیگار کشیدن و سوء مصرف ( زاکرمن ۱۹۹۴) و کچ رفتاری ( نیو گامپ و مک گیل ۱۹۹۱) ثابت شده است .

۲-۱۵-۲ نظریه روانکاوی

نظریه روان تحلیلی اعتیاد را ذدر آسیب های دوره کودکی و در ارتباط با صفات شخصیتی معین با اختلالات دیگر و آمادگی های روان شناختی ارثی در نظر می‌گیرد ( سو ۱۹۹۴) . مثلاً استرس می‌تواند به عنوان یکی از عوامل مهم در این زمینه در نظر گرفته شود. در این زمینه سو ۱۹۹۴ الگوی استرس را مطرح می‌کند. بعضی از افراد به علت عوامل گوناگون ممکن است آمادگی بیشتری را برای اعتیاد به یک چیز مثلاً الکل، هروئین، قماربازی، خرید کردن، بازی های رایانه ای و بالاخره اینترنت داشته باشد. اگر چه بعضی از این افراد ممکن است در تمام عمر به چیزی معتاد نشوند، اما اگر عوامل استرس زا در زمان معینی آن ها را تحت فشار قرار دهد، ممکن است به اعتیاد روی بیاورند. ‌بنابرین‏ اگر ترکیب مناسبی از زمان، شخص و واقعه فراهم شود، فرد ممکن است به اینترنت معتاد شود. در این نظریه نوع فعالیت یا موضوع، اهمیت چندانی ندارد بلکه آنچه که مهم است خود فرد است .

هاینز کوهات بسیاری از انواع اختلال کنترل تکانه، ازجمله قمار بازی، جنون فردی و رفتارهای انحراف جنسی را به احساس ناقص از خویشتن مربوط می‌داند. او عنوان می‌کند وقتی بیماران در روابط مهم خود از دیگران واکنش های تأیید کننده دریافت نکنند، خویشتن آن ها در هم شکسته و چند پاره می شود و فرد برای مقابله با این چند پارگی و کسب مجدد حس تمامیت و انسجام خویشتن، ممکن است به رفتارهای تکانشی دست زند که برای خود و دیگران ویرانگر به نظر می‌رسد. اتوفنیکل[۳۲]( ۲۰۰۵) رفتار تکانشی را به تلاش فرد برای غلبه بر ‌اضطرار ، احساس گناه، افسردگی و سایر عواطف دردناک از طریق عمل ربط می‌دهد. به تصور او این اعمال، دفاعی در مقابل خطری درونی است و نوعی اعضاء تحریف شده پرخاشگری یا جنسی به وجود می آورند(حسن پور ، ۱۳۸۵) . از دید دیگران رفتارهای تکانشی ممکن است غیر منطقی و ازمندانه به نظر برسد . اما ممکن است تلاشی برای رهایی از درد باشد .

رونالد وینیکات[۳۳] معتقد است رفتارهای تکانشی و انحرافی در کودکان راهی است که از طریق آن کودک می کوشد روابط اولیه با مادر را مجدداً به دست آورد. اگوست ایگهورن در کار خود با نوجوانان بزهکار، ‌به این نتیجه رسید که رفتار تکانشی مربوط به فراخورد ضعیف و ساختار ایگو همراه با آسیب دیدگی روانی ناشی از محرومیت دوران کودکی است ( کاپلان وصادق، ۲۰۰۲).

۲-۱۵-۳ الگوی استفاده مرضی از اینترنت گروهول

در سال‌های اخیر تحقیقات و درمان قابل توجهی در زمینه درک مراحا تغییر و کاربرد آن در تشخیص و درمان اعتیاد به اینترنت صورت گرفته است. یکی از الگوهای رایج در زمینه توجه و تغییر رفتار در زمینه تشخیص ، پیگیری و در مان اختلال اعتیاد به اینترنت، الگوی نظری گروهل ۱۹۹۹ است . در اینترنت به دلیل محیطی خیلی بزرگتر از سایر محیط ها، طرح موضوع های شگفت انگیز، خلق صحنه های اعجاب آور، طرح موضوع های پر تحرک و ماجراجویانه و جذاب، تلاش برای پاسخ دادن به هیجان جویی و نومع طلبی، ارائه اطلاعات بدون هیچ سقفی و « فرد برای مدت طولانی تری با نوعی وسواس جذب می شود و به دنبال آن سرخورده شده و اجتناب می‌کند و منجر به کاهش استفاده از اینترنت می‌گردد و سپس میزان استفاده به تعادل می‌رسد که در میزان استفاده طبیعی است ( گروهول ۱۹۹۹).

۲-۱۵-۴ نظریه رفتاری

این نظریه بر اساس مطالعات اسکینر و بر اساس شرطی سازی کنشگر تکیه دارد که در آن شخص رفتار معینی را انجام می‌دهد و سپس برای انجام این رفتار پاداش دریافت می‌کند. مثلاً یک دانش آموز ممکن است در برخورد با افراد دیگر احساس خجالت و ترس کند و در نتیجه از دیگران و صحبت کردن با آن ها اجتناب نماید تا از اضطراب ناشی از آن ها دوری کند که برای او عامل پاداش دهنده ای است».

از جهت اینکه مواد ، الکل ، قمار، اینترنت و غیره پاداش عاطفی، هیجانی، جسمانی و مانند آن دارند و به عنوان شیوه ای برای فرار از موقعیت در نظر گرفته می شود. اگر فرد یاد بگیرد که چیزی مانند اینترنت می‌تواند برای او شرایطی فراهم کند که از واقعیت فرار کند، احتمالاً در آینده نیز ‌به این کار مبادرت خواهد ورزید. این کار برای او عامل تقویت کننده خواهد بود و به صورت چرخه ای عمل کرده و باعث افزایش رفتار خواهد شد.

‌بنابرین‏ علت کلیدی در اینترنت و موضوعات وابسته به آن تقویتی است که فرد دریافت می‌کند. اولین بار که فرد با اینترنت تجربه پیدا می‌کند با پاسخ های آن مورد تقویت قرار می یگرد و باعث ادامه آن فعالیت می شود، سپس به اجرای آن فعالیت برای به دست آوردن همان پاسخ ها شرطی می شود. این نوع شرطی سازی ممکن است به جنبه‌های وابسته به آن، مثلاً صدای رایانه، احساس لمس صفحه کلید و مانند آن نیز گسترش یابد. این تقویت کننده های ثانویه نیز به نوبه خود به عنوان نشانه ای برای رشد نشانگان اعتیاد و حفظ نشانگان همراه آن عمل می‌کند. نظریه شرطی شدن کنشگر اسکینر بیان می‌دارد که اگر رفتاری با تقویت مثبت یا پاداش توأم شود، آن رفتار در مجموعه رفتاری فرد ایجاد گشته، تحکیم می‌گردد ( براون و همکاران، ۱۹۸۹).

۲-۱۵-۵ نظریه شناختی[۳۴]

همانند دیدگاه روان کاوی، دیدگاه شناختی متوجه فرایند درونی است. البته بیش از آنچه بر امیال، نیاز و انگیزش ها تأکید کند، بر اینکه افراد چگونه اطلاعات را کسب کرده و تفسیر می‌کند و آن ها را در حل مشکلات به کار می گیرندتاکید دارد. اصولاً دیدگاه شناختی بیشتر به افکار کنونی و شیوه های حل مسئله توجه دارد تا تاریخچه شخصی ( دوراند و بارلو[۳۵] ۱۹۹۷).

موضوعات: بدون موضوع  لینک ثابت


فرم در حال بارگذاری ...