Faturoti در سال ۱۹۸۲ در مطالعه‌ای بر روی ماهی تیلاپیا به منظور ارزیابی کیفی آن با اندازه‌گیری TMA، TVN و Kvalue ارتباط قابل توجهی بین سه روش اندازه‌گیری مشاهده کرد.
افزایش میزان تری متیل آمین و ازت فرارتام درماهی هیک توسط Perez villarealو Howgate در سال ۱۹۸۷ مطالعه شد و رابطه بین این شاخص‌های بیوشیمیایی با ارزیابی حسی جهت تعیین کیفیت این ماهی درشرایط نگهداری‌شده دریخ، مورد بررسی قرارگرفت
تغییرات پلی‌آمین‌ها درعضلات صدف اسکالوپ و تولید تری‌متیل‌آمین، ازت فرارتام، pH و آنالیزهای حسی را در طول نگهداریشان مورد مطالعه قرارگرفت و ارتباط این فاکتورها با بررسی گردید (Yamanaka,1989).
در مطالعه دیگری توسطBen وهمکاران (۱۹۹۹)، به منظور مطالعه تغییرات شیمیایی و مورفولوژیکی ماهی تن آلباکور در طول انجماد، مقادیرTVB-N، دی‌متیل‌آمین و تری‌متیل‌آمین بررسی شد و با مقایسه نتایج آنالیزهای شیمیایی با شرایط مورفولوژیکی، ارتباط نزدیکی بین این فاکتورها مشاهده گردید.
در تحقیقی تغییرات پس ازمرگ در عضلات هوورمسقطی (Euthynnus lineatus) در طول نگهداری دریخ مورد ارزیابی قرارگرفت، بدین‌ترتیب که خصوصیات کیفی عضلات ماهی با کمک پارامترهای حسی، شیمیایی و میکروبیولوژیکی، مطالعه شد و مشاهده گردید که ارزیابی حسی و تعیین اندیس تازگی (Kvalue) بیشترین همبستگی و ارتباط را با زمان نگهداری، نشان دادند. همچنین با توجه به میزان بالای بازهای فرار در این گونه (<30میلی‌گرم درهر۱۰۰گرم عضله) چنین گزارش گردید که این فاکتور نمی‌تواند شاخص خوبی جهت تعیین کیفیت عضله این گونه باشد، همچنین با بررسی آمین‌های بیوژن ازجمله هیستامین، کدورین، و پوترسین مشاهده شد که بررسی پلی‌آمین‌ها به منظورقضاوت کیفیت بهداشتی، پارامترمفیدی است، اما شاخص خوبی جهت بررسی مراحل اولیه فساد نمی‌باشد (Mazorra-Manzano et al.,2000).
همچنین درمطالعه‌ای که برروی آمین‌های‌بیوژن و امکان استفاده از آنها به عنوان شاخص‌های‌کنترل‌کیفیت برروی ماهی‌هیک(Merluccius merluccius) درشرایط نگهداری دریخ انجام شد مشخص شد که مقادیر آمین‌های‌بیوژن در مدت نگهداری، بطورتصاعدی افزایش یافته و با میزان تغییرات تری‌‌متیل‌آمین، مرتبط می‌باشد، همچنین با بررسی مقادیر هیستامین، تیرامین، پوترسین و تر‌ی ‌متیل‌‌آمین، مشاهده‌شد که تولید این آمین‌های‌بیوژن با رشد میکروبی در ماهی، ارتباط نزدیکی دارد (Ruiz-Capillas and Moral, 2001).
در سال ۲۰۰۲ ، Bamba آزمایش زمان ماندگاری را بر روی ماهی‌کاد (Gadus morhua) و ماهی هادداک (Melanigrammus aeglefinus) نگهداری‌شده در یخ در دمای صفردرجه‌سانتی‌گراد را با بهره گرفتن از روش‌های شیمیایی، میکروبیولوژیکی و حسی مورد ارزیابی قرار دادند در پایان دوره آزمایش زمان ماندگاری ماهیان مورد مطالعه به ترتیب ۱۱ و ۱۴ روز پیشنهاد گردید. در این مطالعه مشخص گردید که شاخص‌های شیمیایی مورد استفاده(TVB-N ، TMA) بعنوان شاخص‌های کامل و مناسبی برای مطالعه زمان ماندگاری عمل نکردند.

در سال ۲۰۰۳ ، Baixas-nogueras و همکاران فعالیت دکربوکسیلاز اسیدهای‌آمینه در باکتری‌های مرتبط با فساد را در ماهی هیک مدیترانه‌ای را در طی نگهداری در یخ مورد بررسی قرار دادند در این بررسی سودوموناس‌ها گروه باکتریایی اصلی در نمونه‌های تازه یودند و تعدادشان در زمان نگهداری به بیشتر از ۲ واحد لگاریتمی رسید. همچنین گونه Shewanella putrefaciens فراوانترین ارگانیزم بود و از روز ششم نگهداری بعنوان گروه باکتریایی غالب بود.
مطالعه‌ای توسط shakila وهمکاران(۲۰۰۳) در زمینه تغییرات هیستامین وآمین‌های‌فرار(تری‌‌متیل‌آمین، ازت‌‌فرارتام) روی شش گونه تجاری مهم سواحل تامیل‌نادو هند از جمله ماکرل (Rastrelliger kanagurta)، ساردین(Sardinella fimbriata) و انواعی از ماهیان سیم با شرایط نگهداری در دمای‌محیط(۲±۳۲ درجه‌سانتی گراد) صورت پذیرفت.
تغییرات میکروبیولوژیکی، شیمیایی و حسی قزل آلاهای پرورشی کامل و فیله شده و نگهداری شده در یخ توسط Chytiri و همکاران در سال ۲۰۰۴ مورد ارزیابی قرار گرفت. آنها با اندازه گیری مقادیر TMA، TVB-N،TBA، تغییرات بار باکتریایی و ویژگیهای حسی ماهیها به این نتیجه رسیدند که شاخص های شیمیایی مورد استفاده روش های مفید و تأیید شده ای برای ارزیابی مراحل ابتدایی تازگی در این ماهیها نیستند. بعلاوه آنها براساس نتایج آزمون‌های حسی و میکروبیولوژیکی زمان ماندگاری ۱۵ تا ۱۶ روز را برای ماهیهای کامل و ۱۰ تا ۱۲ روز را برای ماهیهای فیله نگهداری شده در یخ اعلام نمودند و علت این کاهش را بیشتر بودن بار باکتریهای ماهیهای فیله شده ذکر نمودند.
تغییرات آمین‌های بیوژن و ارتباط آنها با تغییرات میکروبیولوژیکی و حسی توسط Paleologos و همکاران در سال ۲۰۰۴ درسی‌باس مدیترانه‌ای (Dicentrarchus labrax) کامل و فیله شده، در طی نگهداری در یخ مورد بررسی قرار گرفت. در این آزمایش هیستامین در نمونه ها یافت نشد. برحسب داده های ارزیابی حسی پوترسین به میزان ۱۲/۳، ۶۳/۳ و ۰۵/۶ میلی گرم در کیلوگرم ماهیهای کامل،‌ شکم خالی شده به عنوان حد بالای فساد اولیه مطرح گردیدند.
ارتباط آمینهای بیوژن با تغییرات میکروبی و حسی در قزل آلای رنگین کمان به صورت فیله و کامل توسط Chytiri و همکاران در سال ۲۰۰۴ مورد بررسی قرار گرفت و نشان داده شد که سودوموناس‌ها و باکترهای تولیدکننده سولفید هیدروژن وبه میزان کمتر انتروباکترها میکروارگانیسم‌های عمده در قزل آلا هستند. غلظتهای پوترسین و کدیورین به طور ناگهانی در روزهای ۱۵ و ۱۸ وقتی سودوموناسها CFU/g 106 رسیده بودند شدیداَ افزایش یافت. پوترسین به مقدار ppm 14-13 بعنوان محدوده بالایی فساد با بار باکتریایی ۱۰۷ -۱۰۶ بیان گردید. هیستامین و کدیورین که تنها در طی مراحل پایانی نگهداری ایجاد می شوند در هر دو حالت به عنوان شاخص تازگی مناسب تشخیص داده نشدند و نشان داده شد که تیرامین می تواند به عنوان شاخص تازگی قزل آلا مورد استفاده قرار گیرد.
در سال ۲۰۰۴، Gokoglu و همکاران مدت زمان ماندگاری ساردین مارینادشده را در نگهداری در دمای ۴ درجه سانتی گراد بررسی نمودندنتایج نشان داد که میزان TMA و TVB-N به طور قابل توجهی در طی نگهداری افزایش یافت ولی مقدار آنها در طی ۱۵۰ روز نگهداری پایین تر از حد قابل قبول بود.
در تحقیقی که توسط Dondero و همکاران درسال ۲۰۰۴ بر روی تغییرات کیفی ماهی آزاد (Salmo salar) دودی شده به روش سرد و متعاقباً بسته بندی شده در خلاء بوسیله سنجش فاکتورهای بیوشیمیایی، میکروبیولوژیکی و حسی در طول دوره نگهداری در درجه حرارت‌های متفاوت انجام گرفت. TVB، مقدار K، باکتریهای بی هوازی و هوازی و جنس لاکتوباسیلوس بهترین شاخص تازگی این محصول شناخته شدند در حالیکه HX، آمین‌های بیوژن، کل بار کلی فرمها،‌ کپکها و مخمرها در محدوده حرارتی ۰ تا ۸۰ درجه سانتی گراد شاخص های مناسبی برای فساد این محصول نبودند.
در سال ۲۰۰۴ ، Rodriguez و همکاران با بهره گرفتن از روش های حسی و میکروبی ارزیابی کیفی ماهی هیک اروپایی (Merluccius merluccius) نگهداری شده در یخ آبکی[۴۹] را انجام دادند. نتایج بدست آمده در آنالیز حسی توسعه چشمگیر مدت زمان ماندگاری را از ۵ روز به ۱۲ روز در طی نگهداری در یخ آبکی در مقایسه با یخ ورقه نشان داد. همچنین تشکیل TMA نیز بطور قابل توجهی در گروه نگهداری شده در یخ آبکی بعد از ۱۲ زوز نگهداری پایین تر بود.
در سال ۲۰۰۴، Chouliara و همکاران اثر اشعه گاما را بر روی مدت زمان ماندگاری فیله های نمک زده و بسته بندی شده در خلاء ماهی سی بریم(Sparus aurata) را در طی نگهداری در سردخانه با توجه به تغییرات ارگانولپتیکی، شیمیایی و میکروبیولوژیکی موجود در ماهی مورد مطالعه قرار دادند. نتایج نشان داد که اشعه تاثیر چشمگیری بر روی جمعیت باکتریایی داشت. همچنین میزان TMA نیز در نمونه های اشعه داده نشده نسبت به نمونه های اشعه داده شده (mg/100g 7/6) در طی نگهداری به آهستگی افزایش یافت و بر طبق ارزیابی حسی نمونه های اشعه داده شده نسبت به نمونه های داده نشده دارای مدت زمان ماندگاری بیشتری بودند.
در سال ۲۰۰۵ خصوصیات حسی و بیوشیمیایی ( pH، TMA-N،TVB-N و آمین‌های بیوژن ) ماهی تون چشم درشت (Thunnus obesus) نگهداری شده در یخ و اتمسفرکنترل شده توسط Ruiz-Capillas و Moral مورد بررسی قرار گرفتند. این محققین دریافتند که هیستامین، کدورین و آگماتین می توانند به عنوان شاخص کیفی ماهیان تون نگهداری شده در یخ و اتمسفرهای مورد نظر مورد استفاده قرار بگیرند و کدورین و آگماتین نیز شاخص مفیدی برای ارزیابی تازگی این ماهی هستند.
در سال ۲۰۰۵، Campos و همکارن تغییرات شاخص های حسی و میکروبیولوژیکی کیفیت در ماهی ساردین (Sardina pilchardus) نگهداری شده در یخ آبکی ازون دار و یخ آبکی تنها و یخ ورقه‌ای را بررسی نمودند. نتایج نشان داد که نگهداری در یخ آبکی ازون دار به طور قابل توجهی سبب کاهش در میزان بار باکتریایی مزوفیل های هوازی، باکتری های سرمادوست، باکتری ها بیهوازی در مقایسه با نمونه های نگهداری شده در یخ آبکی تنها و یخ ورقه‌ای می شود.
Castro و همکاران در سال ۲۰۰۶ تغییرات برخی شاخص های شیمیایی کیفیت (DMA, TMA, NH3) را در ماهی سی باس اروپایی (Dicentrachus labrax) پرورشی را در دو آزمایش (A : از روز صفر تا ۲۱) ( B : از روز صفر تا ۲۸) مورد بررسی قرار دادند. در آزمایش اول در تمام مدت نگهداری هیچ تغییری در میزان فاکتورهای مذکور مشاهده نشد ولی در آزمایش دوم بعد از روزهای بیستم و بیست و دوم افزایش جزئی در میزان این فاکتورها مشاهده گردید.
Hozbor و همکاران در سال ۲۰۰۶، تغییرات میکروبی و ارتباط آن با شاخص های کیفیت را درماهی آزاد دریایی (Psedopercis semifasciata) نگهداری شده در یخ را مورد مطالعه قرار دادند. در این مطالعه یک ارتباط خوب بین بار باکتریهای خاص فساد و بازهای کل فرار مشاهده گردید، در حالی که میزان TMA خیلی به آهستگی در طی مدت نگهداری افزایش یافت.
در سال ۲۰۰۶ Rodriguez و همکاران ارزیابی کیفی کفشک ماهی پرورشی (Psetta maxima) نگهداری شده در یخ آبکی و یخ ورقه‌ای را با بهره گرفتن از روش های شیمیایی، حسی و میکروبیولوژیکی را بررسی نمودند. نتایج دست آمده با آنالیزهای حسی همبستگی خوبی را با تغییرات میکروبی و شیمیایی نشان داد و همچنین میزان تولید TMA و TVB-N و نیز بار میکروبی در نمونه های نگهداری شده در یخ آبکی نسبت به یخ ورقه‌ای کمتر بود.
در سال ۲۰۰۶، Rocco Rossano و همکاران اثر دمای نگهداری و زمان انجماد را بر روی میزان هیستامین ماهی آنچوی اروپایی را با بهره گرفتن از روش الکتروفورز موئینه بررسی کردند، نتایج نشان داد که میزان تولید هیستامین در دمای ۲۰درجه سانتی گراد به میزان قابل توجهی افزایش می یابد. در حالی که انجماد بطور واضح این فرایند را متوقف یا کند می کند.
Kuda و همکاران (۲۰۰۶) شناسایی هیستامین و باکتریهای مرتبط با تشکیل دهنده هیستامین را در nukazuke ماهی با بهره گرفتن از روش رنگ سنجی میکروپلت انجام دادند، میزان هیستامین در فرآورده حاوی تعداد زیاد باکتریهای نمک دوست تجزیه کننده هیستامین کم بود و نتایج نشان داد که میزان هیستامین در این فرآورده تحت تاثیر میزان هیستیدین آزاد، باکتریهای نمک دوست تولید کننده و تجزیه کننده هیستامین می باشد.
همچنین در سال ۲۰۰۶، Horsfall Jnr و همکاران، میزان TVB و TMA تشکیل شده را در سه گونه ماهی تیلاپیا (Tilapia spp)، کفال طلایی (Mugil cephalus) و ماهی حوض طلایی (Carassius auratus) را در طی نگهداری در دمای ۴- درجه سانتی گراد بررسی نمودند.
فصل دوم
مواد و روشها
۲-۱- مواد مورد نیاز
برای ارزیابی کیفیت ماهی هامورمعمولی و سنجش آن با بهره گرفتن از برخی فاکتورهای‌شیمیایی و میکروبیولوژیکی به یکسری مواد به شرح زیر مورد نیاز می‌باشد:
۲-۱-۱- موادمصرفی جهت انجام آزمون میکروبی
محیط کشت نوترینت آگار مارک Merck، نمک طعام، آب مقطر ، پنبه، الکل، ساولن، تیغ اسکالپل، ورق آلومینیومی
۲-۱-۲- مواد مصرفی جهت آنالیز هیستامین
متانول، کلروفرم، بوتانول، اتر، n- هپتان، اسید کلریدریک (۲/۰ نرمال) همگی با درجه خلوص Liquid Chromatography، ‌بنزویل کلراید با علامت «for synthesis»، تری کلرواستیک اسید (۵ درصد)، همگی با درجه خلوص بالا محصول Merck آلمان، هیدروکسید سدیم،آب مقطر با درجه خلوص مخصوص HPLC (برای تهیه محلولها)، هیستامین خالص به عنوان استاندارد.
۲-۱-۲-۱- محلول استاندارد هیستامین
محلول استاندارد ذخیره[۵۰] : ۱/۰ گرم از استاندارد هیستامین در ۱۰ میلی لیتر TCA[51] ۵ درصد مخلوط گردید و محلول ذخیره با غلظتmg/ml 10000 تهیه و در یخچال نگهداری شد.
محلول استاندارد کاری[۵۲] : ۱ میلی لیتر از محلول استاندارد ذخیره برداشته و با آب مقطر به حجم ۱۰ میلی لیتر رسانده تا محلول استاندارد کاری با غلظت mg/ml 1000 به دست بیاید. این محلول در یخچال به طور هفتگی نگهداری شد.
۲-۱-۳- مواد مصرفی جهت اندازه‌گیری TMA
محلول ۵/۷% تری‌کلرواستیک‌اسید، تولوئن بدون آب، فرمالدئید۲۰% ، آب مقطر
محلول اسید پیکریک :
الف) محلول ذخیره اسید پیکریک : ۲ گرم اسیدپیکریک در ۱۰۰ گرم تولوئن بدون آب
ب) محلول کاری اسید پیکریک : ۱ سی سی از محلول ذخیره اسیدپیکریک با ۱۰۰ سی سی تولوئن بدون آب حل شد
محلول‌کربنات‌پتاسیم : ۱۰۰ گرم کربنات پتاسیم در ۱۰۰ سی سی آب مقطر حل شد
۲-۱-۳-۱- محلول‌های استاندارد تری‌متیل‌آمین
۱- محلول‌ذخیره ۵۲/۱گرم تری‌متیل‌آمین با یک میلی‌لیتر اسیدکلریدریک (۳+۱) مخلوط شد و با آب مقطر به حجم ۱۰۰ میلی‌لیتر رسانده شد.
۲- محلول‌کاری mgTMA-N/ml01/0 یک میلی‌لیتر از محلول ذخیره به یک میلی‌لیتر HCL (3+1) اضافه گردید و با آب مقطر به حجم ۱۰۰ میلی‌لیتر رسانده شد.
۲-۲- وسایل و تجهییزات مورد نیاز
هاون چینی، پنس، قیچی، سینی، پلت یکبار مصرف با قطر ۸ سانتی متر، سمپلر (Eppendorf) ، سرسمپلر، رک سرسمپلر، لوله های L شکل پخش کننده، ارلن، بالن، لوله آزمایش، استوانه‌مدرج، پرگنه شمار، بن ماری، هود، اون، انکوباتور(۲۲ و ۳۷ درجه‌سانتی‌گراد)، ترازوی الکتریکی با دقت ۰۰۱/۰ و ۰۱/۰، اتوکلاو، چسب اتوکلاو، چسب کاغذی، چراغ بونزن، ارلن، پیپت حبابدار، یخچال، مخلوط کن (waring blender)، دستگاه pH متر، دکانتورهای ۲۵۰ سی سی شرکتPyrex، بشر، بالون حجمی، پیپت‌مدرج، لوله‌های مخصوص سانتریفوژ، چرخ‌گوشت، دستگاه سانتریفوژ ، دستگاه اسپکتروفتومتر UV-160، دستگاه HPLC، ، ظروف نمونه برداری (استریل)، مخلوط کن Vortex، صافی پشم شیشه، صافی میلی پور با قطر منافذ ۴۵/۰ میکرومتر، سرنگ میکرولیتری (۲۵ میکرولیتر) Hamilton.
۲-۳- روش کار
۲-۳-۱- بندر صیادی هندیجان در استان خوزستان
بندر صیادی هندیجان در جنوب شرق استان خوزستان، ۶۰ کیلومتری جنوب شرقی ماهشهر و غرب شهرستان بهبهان، در حاشیه رودخانه زهره به ارتفاع ۵ متر از سطح دریا و در فاصله جغرافیایی ۳۰ درجه و ۱۵ دقیقه عرض شمالی نسبت به نصف النهار گرینویچ واقع شده است.میزان صید آبزیان این استان از خلیج‌فارس بالغ بر ۱۱۱۹۶ تن برآورد شده است که ۳/۴۷ درصد آن مربوط به این منطقه می باشد. (رونق، ۱۳۷۶).
بندر هندیجان سه صیدگاه مهم دارد که عبارتند از: سجافی، بحرکان و امامزاده عبدالله است که عمده صید در منطقه بحرکان صورت می گیرد که در فاصله ۱۳ کیلومتری از بندر هندیجان قرار دارد. بطور کلی ماهیگیری در استان خوزستان عمدتاً بافتی سنتی دارد و شامل گروه های مختلفی از جمله لنج ، قایقهای سنتی، خوربندها و صیادان موتورسیکلتی می باشد. در سال ۱۳۷۸ بیشترین میزان صید در استان خوزستان در بندر هندیجان ثبت شده که در حدود ۴۶% از صید کل در استان بوده است. پس از هندیجان، آبادان با ۱/۳۷% از صید کل استان، بیشترین میزان صید تخلیه شده را داشته است (محوری،۱۳۷۷).

موضوعات: بدون موضوع  لینک ثابت


فرم در حال بارگذاری ...