• • وضعیت مالکیت واحد مورد رسیدگی و استفاده کنندگان صورت‌های مالی آن.

• قوانین و مقررات خاص حاکم بر فعالیت واحد مورد رسیدگی.

حسابرس باید در شرایط کلی زیر از پذیرش کار خودداری کند، مگر اینکه الزامات قانونی برای پذیرش کار وجود داشته باشد: (دستورالعمل حسابرسی، ۱۳۸۵)

• • مشکلات قانونی پذیرش کار.

• • مشکلات استقلال حسابرس.

• • نداشتن شرایط لازم برای حسابرسی: مانند کمبود نیروی انسانی متخصص.

• • ناتوانی واحد مورد رسیدگی در پرداخت هزینه حسابرسی.

• • دلایل نامناسب تغییر حسابرس.

• مشکلات سوء مدیریت واحد مورد رسیدگی( بالا بودن بیش از حد خطر ذاتی، به گونه ای که نتوان به اظهارات مدیریت اعتماد و اتکا کرد).

۲-۵-۳-۲)کسب اطلاعات کلی و شناخت الزامات قانونی:

حسابرس در رسیدگی به صورت‌های مالی باید چنان شناختی از فعالیت واحد مورد رسیدگی داشته باشد یا به دست آورد که برای درک روش کار واحد مورد رسیدگی و شناسایی آن گروه از رویدادها و معاملاتی که به اعتقاد حسابرس می‌تواند بر صورت‌های مالی یا رسیدگی ها یا گزارش اثرعمده ای بگذارد، کافی باشد. کسب شناخت لازم از فعالیت واحد مورد رسیدگی فرایندی پیوسته و مستمر از گردآوری و ارزیابی اطلاعات و ارتباط دادن شناخت حاصل به شواهد حسابرسی در تمام مراحل کار است. برای مثال اطلاعات به دست آمده در مرحله برنامه ریزی معمولاً در مراحل بعدی کار و با کسب شناخت بیشتر حسابرس و همکاران وی از فعالیت واحد مورد رسیدگی، تعدیل و بر آن افزوده می شود. (دستورالعمل حسابرسی، ۱۳۸۵)

۲-۵-۳-۲-۱)منابع شناخت:

حسابرس می‌تواند شناخت از صنعت و واحد مورد رسیدگی را از منابع زیر به دست آورد:

• • تجربه قبلی از واحد مورد رسیدگی و صنعت مربوط.

• • مذاکره با مسئولین واحد مورد رسیدگی( مانند، مدیران و مسئولین ارشد عملیاتی واحد مورد رسیدگی).

• • مذاکره با کارکنان واحد حسابرسی داخلی و بررسی گزارش‌های حسابرسان داخلی.

• • مذاکره با حسابرسان دیگر، مشاورین حقوقی و سایر مشاورانی که خدماتی را به واحد مورد رسیدگی یا واحدهای مشابه در آن صنعت ارائه کرده‌اند.

• • مذاکره با اشخاص آگاه خارج از واحد مورد رسیدگی ( برای مثال، کارشناسان و سیاست گذاران صنعت، مشتریان و تأمین کنندگان مواد اولیه).

• • انتشارات مربوط به صنعت ( برای مثال، آمار منتشره، تحقیقات، کتابها، نشریات تجاری و مالی و گزارش‌های تهیه شده توسط بانک‌ها و بورس اوراق بهادار).

• • هر گونه قوانین و مقررات مؤثر بر واحد مورد رسیدگی.

• • بازدید از کارخانه و تأسیسات واحد مورد رسیدگی.

• مدارک تهیه شده توسط واحد مورد رسیدگی ( برای مثال، صورتجلسات مجامع عمومی و هیئت مدیره، مدارک ارسالی برای سهام‌داران یا ارائه شده به مقامات ذیصلاح قانونی، گزارشات مالی و سالانه دوره های گذشته، بودجه ها، گزارش‌های داخلی مدیریت،گزارش‌های مالی میان دوره ای، دستورالعملهای مدیریت، دستورالعمل سیستم‌های حسابداری و کنترل داخلی، فهرست حساب‌ها، شرح وظایف، برنامه های بازاریابی و فروش و سوابق طرحهای توسعه). (دستورالعمل حسابرسی، ۱۳۸۵)

۲-۵-۳-۳)برآورد خطر عدم کشف ناشی از بررسی تحلیلی مقدماتی : ((APR

Au-329 ، روش های تحلیلی را با عنوان «ارزیابی اطلاعات مالی با بررسی ارتباط منطقی بین اطلاعات مالی و غیر مالی » تعریف ‌کرده‌است. یکی از مزایای اصلی بررسی های تحلیلی برقراری ارتباط بین اطلاعات مالی و غیر مالی است ، که معمولاً در سایر روش های حسابرسی کمتر با آن مواجه هستیم. به طور کلی استفاده از روش های تحلیلی بنا به دلایل زیر حائز اهمیت می‌باشد :‌ (Carl.pacini, 2007)

• • به دست آوردن درک بهتری از فعالیت شرکت و صنعت.

• • کشف اشتباهات و بی نظمی های مالی.

• کمک در برنامه ریزی ماهیت، زمان بندی و محتوای روش های حسابرسی.

بررسی های تحلیلی یعنی تجزیه و تحلیل نسبتها و روندهای عمده (شامل پی جویی نوسانات) و روابط مالی و غیرمالی به دست آمده که با سایر اطلاعات مربوط به اقلام پیش‌بینی شده، مغایرت دارد. به کارگیری روش های تحلیلی در مرحله برنامه ریزی به منظور کسب شناخت از فعالیت واحد مورد رسیدگی و تعیین زمینه‌های بالقوه مخاطره آمیز کار، است. بررسی های مذبور می‌تواند توجه حسابرس را به جنبه هایی از فعالیت واحد مورد رسیدگی جلب کند که قبلاً از آن ها آگاه نبوده است و همچنین، او را در تعیین نوع و ماهیت، زمان بندی اجرا و حدود سایر روش های حسابرسی یاری رساند. در این مرحله از رسیدگی از نسبت‌های مالی زیر استفاده می شود : (دستورالعمل حسابرسی، ۱۳۸۵)

• • نسبت جاری( دارایی‌های جاری نسبت به بدهی‌های جاری)

• • دوره وصول مطالبات (۳۶۰×(فروش خالص/ متوسط حسابهای دریافتنی تجاری))

• • دوره گردش کالا (۳۶۰ × (بهای تمام شده کالای فروش رفته/ متوسط موجودی کالا))

• • نسبت دارایی ثابت به ارزش افزوده

• • نسبت مالکانه ( نسبت ارزش ویژه به کل دارایی )

• • نسبت پوشش بدهی ( نسبت دارایی ثابت به بدهی بلندمدت )

• • نسبت سود ناخالص به فروش خالص

• • نسبت سود عملیاتی به فروش خالص

• • بازده دارایی ( نسبت سود خالص به جمع دارایی)

• بازده سرمایه در گردش ( نسبت سود خالص به سرمایه در گردش)

حسابرسان معمولاً سه گروه از روش های تحلیلی را برای تخمین یک مانده مورد انتظار به کار می‌برند. (Carl.pacini, 2007)

1. 1. تجزیه وتحلیل روند : مقایسه مانده کنونی حساب یا اقلام با روند آن در دو یا چند سال اخیر

1. 1. تجزیه و تحلیل نسبتها : مقایسه نسبت‌های مالی محاسبه شده در سال جاری با نسبت‌های سال گذشته ، متوسط صنعت ، بودجه

1. روش های مبتنی بر مدل : استفاده از اطلاعات عملیاتی صاحبکار و اطلاعات خارجی مربوطه

( اطلاعات صنعت و وضع عمومی اقتصاد ) در تخمین مانده مورد انتظار یک حساب ، روش های منطقی وتجزیه وتحلیل رگرسیونی نمونه ای از این ‌روش‌هاست .

روش های مبتنی بر مدل از دو جنبه با تجزیه وتحلیل روند و نسبتها متفاوت هستند . (Carl.pacini, 2007)

• • در حالی که تخمین مانده های مورد انتظار در تجزیه وتحلیل روند و نسبتها ضمنی و تلویحی بیان می شود ، ولی ‌در مورد روش های مبتنی بر مدل روشن و صریح است .

این بحث هرچند دچار پیچیدگی و ابهاماتی ازجمله تخمین دقیق ضرر و هزینه احتیاط است اما درمجموع می‌تواند راهنمای مناسبی برای افراد جامعه در درک اهمیت رعایت احتیاط باشد. امروزه هدف از جبران خسارت نه‌ تنها بهبود اوضاع زیان ‌دیده، که پایین آوردن هزینه های اجتماعی کل است. با ایراد و جبران خسارت، زیان ‌دیده اصلی عموم جامعه است، چرا که ثروت در گردشی که می‌تواند صرف فعالیت‌های تولیدی و… باشد صرف جبران خسارت خواهد شد. برای فهم تأثیر رعایت احتیاط و میزان آن بر پیشگیری از وقوع زیان و کاهش میزان هزینه های اجتماعی کل، به ارائه یک مثال متوسل می‌شویم: «فرض کنید در اثر فعالیت عامل زیان در ملک خود، ورود خسارت به همسایه محتمل باشد. به‌ نحوی‌ که با توجه به میزان تفاوت احتیاط عامل زیان، زیان انتظاری همسایه به‌ مانند ارقام مندرج در جدول زیر، در نوسان باشد».

جدول ۳-۱٫ احتیاط عامل زیان و خطر حادثه

میزان احتیاط
هزینه احتیاط
احتمال حادثه
هزینه انتظاری حادثه
هزینه اجتماعی کل

هیچ

۰

۱۵%

۱۵

۱۵

متوسط

۳

۱۰%

۱۰

۱۳

زیاد

۶

۸%

۸

۱۴

برای تعیین این موضوع که تا چه میزان رعایت احتیاط مطلوب است، باید به هزینه و سود آن توجه نمود. چراکه رعایت هر میزان احتیاط، مستلزم صرف هزینه‌ای است و مقدار کاهشی که در اثر رعایت آن در میزان ضرر انتظاری حاصل می‌شود، سود آن را تشکیل می‌دهد. این سود و زیان، سود و زیان حاشیه‌ای^[۲۲۲] نامیده می‌شود.

برای سهولت مطلب به جدول نگاه کنید که مطابق آن در صورت عدم رعایت احتیاط، ضرر انتظاری پانزده واحد است. در حالی ‌که با افزایش احتیاط از صفر به سه که سه واحد هزینه در بردارد، از میزان ضرر انتظاری پنج واحد کاسته می‌شود؛ یعنی سود ناشی از احتیاط، دو واحد است در این صورت سود حاشیه‌ای^[۲۲۳] بیشتر از هزینه حاشیه‌ای است؛ اما با افزایش میزان احتیاط تا شش واحد ضرر انتظاری هشت و هزینه احتیاط شش است که به معنای ‌به صرفه نبودن افزایش احتیاط از سه ‌به ‌شش است. چرا که از میزان ضرر انتظاری دو واحد کاسته شده است. لذا صرفاً با رعایت احتیاط به میزان متوسط است که نتیجه مطلوب حاصل می‌شود. این میزان احتیاط، احتیاط بهینه^[۲۲۴] نامیده می‌شود.

‌بنابرین‏ اگر عامل زیان نسبت به زیان وارده مسئولیت نداشته باشد و مشمول قاعده عدم مسئولیت^[۲۲۵] شود، هزینه احتیاطی وی صفر است و اگر ضرری به وجود آید زیان‌ دیده حق رجوع به عامل زیان را ندارد. نیازی به تحلیل نیست که در این صورت عامل زیان هرچند سبب ایجاد زیان می‌گردد اما نیازی به رعایت احتیاط نخواهد داشت و اگر احتیاط کند سودی عایدش نمی‌شود.

اما اگر نظریه تقصیر بر روابط طرفین حاکم باشد عامل زیان در صورت مقصر بودن در برابر زیان ‌دیده مسئول است؛ ‌بنابرین‏ فردی که با رعایت تمام استانداردها فعالیت می‌کند، اما موجب تضرر دیگری می‌گردد لزومی به جبران خسارت ندارد. این حالت چیزی شبیه به حالتی است که در ماده ۱۲٫ قانون مسئولیت مدنی و ‌در مورد کارفرما گفته ‌شده است؛ ‌بنابرین‏ کارفرما ملزم به رعایت تمامی نکات ایمنی است. در این حالت دو فرض را می‌توان متصور شد، یکی اینکه رعایت تمام نکات ایمنی و موارد احتیاط هزینه‌ای بیشتر از سود فعالیت وی دارد و دیگر اینکه رعایت احتیاط برای او به‌ صرفه باشد. در صورت نخست وی مجبور به تعطیلی فعالیت خود است که در این صورت نیز ممکن است هزینه اجتماعی کل بسیار بالاتر از ضرری باشد که ممکن بود در صورت فعالیت عامل زیان به وقوع بپیوندد. قطاری را در نظر بگیرید که ریل آن از کنار مزرعه‌ای می‌گذرد و جرقه‌ای که هنگام حرکت تولید می‌کند مزرعه را به آتش بکشاند، حتی اگر راه‌آهن پس از وجود مزرعه احداث‌ شده باشد و در تعیین مسیر بی‌دقتی کرده باشند باز آیا می‌توان پس از احداث راه‌آهن شرکت حمل‌ونقل را مجبور به تغییر مسیر راه‌آهن کرد؟ این عمل موجب تعطیلی چند روزه آن و سردرگمی مسافران خواهد بود. در اینجا می‌توان از قاعده لیرندهند کمک گرفت و صاحب مزرعه را ملزم به بریدن آن قسمت از محصولاتی دانست که در کنار ریل هستند و البته شرکت حمل‌ونقل را باید مسئول تأمین هزینه آن دانست.

شاید در وهله اول این مثال کمی دورتر از ذهن جلوه کند؛ اینکه هر فرد باید مراقب اموال خود باشد حتی اگر سبب زیان عامل انسانی متاخر باشد.

حدیث معتبری از سکونی (و او هم از حضرت امام جعفر صادق (ع) و ایشان هم از پدر بزرگوارشان حضرت علی (ع) نقل‌شده است که حضرت: «صاحبان حیوانات را ‌در مورد خساراتی که از ناحیه آن‌ ها به مزارع دیگران وارد می­شده است را ضامن نمی‌دانسته و می‌فرمودند: صاحب زراعت موظف است در روز زراعت خویش نگهداری کند اما اگر خسارات از طرف حیوانات در شب وارد می‌شد، صاحب حیوان را ضامن می‌شناختند»^[۲۲۶].

‌بنابرین‏ می‌بینیم که چنین رویکردی در فقه نیز ریشه دارد و اگر میزان هزینه های اجتماعی را لحاظ کنیم، خواهیم دید این رویکرد نه تنها دور از ذهن نیست، بلکه ریشه در مبانی عمیق جامعه ‌شناسی دارد. البته پیش‌ از این نیز گفته شد، قاعده لیرندهند از دیدگاه جدید ابزار نگر اقتصادی نشأت می‌گیرد و اگر با قاعده تقصیر سعی در حل مسئله کنیم باید بپذیریم که زیان و رابطه سببیت بین عامل زیان و زیان وارده برای محکوم کردن شرکت حمل‌ و نقل کافی است.

فرمول گفته‌ شده در رابطه با حوادث یک‌طرفه و هزینه رعایت احتیاط توسط عامل زیان در موارد مربوط به مسئولیت محض کارایی بیشتری دارد تا قاعده تقصیر. چرا که دادگاه‌ها برای اعمال قاعده تقصیر به اطلاعات بیشتری نیاز دارند؛ اما در مسئولیت محض، تعیین شدن میزان ضرر وارده برای صدور رأی کافی است. برای اعمال قاعده تقصیر باید مشخص شود که ۱-عامل زیان به چه میزانی احتیاط ‌کرده‌است. ۲-در قوانین ما میزان احتیاط بهینه مشخص نشده است و این امر باید توسط قضات و به کمک عرف صورت گیرد. لازمه تشخیص موارد گفته ‌شده این است که هزینه های درجات مختلف احتیاط و همچنین مؤثر بودن میزان آن تعیین شود.

پیش ‌از این نیز اشاره کردیم که عرف تواناترین منبع برای تشخیص بی‌احتیاطی و رفتارهای ناصواب است. در اینجا نیز به نظر می‌رسد باید پذیرفت این فرمول با تمام نقایص خود- با کمک عرف- می‌تواند راهگشای نسبتاً خوبی برای صدور رأی و تکلیف کردن احتیاط باشد.

۳-۲-بخش دوم: بی‌احتیاطی خواهان

۳-۲-۱-مبحث نخست: تأثیر بی‌احتیاطی خواهان بر مسئولیت خوانده

یکی از موضوعاتی که از دیرباز مورد توجه علاقه‌مندان به حقوق بوده، اثر فعل خواهان بر مسئولیت مدنی خوانده است؛ ‌بنابرین‏ باید دید در مواردی که فعل خواهان نیز در خسارت ایجاد شده مؤثر بوده است، چگونه باید مسئولیت را بین آن‌ ها تقسیم کرد و در وهله بعد اینکه ‌در مورد حوادث دو طرفه^[۲۲۷] تحمیل مسئولیت چقدر در ترغیب طرفین به رعایت احتیاط مؤثر است.

۳-۲-۱-۱-گفتار نخست: در حقوق کامن لا

خصوصی سازی در ساده ترین و عمومی ترین تعریف انتقال دارایی یا ارائه خدمات از بخش دولتی به بخش خصوصی است. در واقع خصوصی سازی به هر گونه انتقال فعالیت دارایی و خدمات و در نهایت مدیریت و تصدی گری از حوزه مالکیت و کنترل بخش دولتی به مالکیت خصوصی اطلاق می شود. ایده اصلی در تفکر خصوصی سازی این است که فضای رقابت و نظام حاکم بر بازار واحدهای خصوصی را مجبور سازند تا عملکرد کاراتر نسبت به بخش عمومی دولتی داشته باشند. و اما خصوصی سازی صنعت بیمه فرآیندی است در جهت نیل به وضعیت تعادلی بیمه ای بخش دولتی با ساز و کار بازار(تاری، فتح االله و حنیفه زاده،۱۳۹۲: ۲۲).

با توجه به روند خصوصی سازی در کشورهای در حال توسعه، که خود بیانگر آن است این کشورها همانند کشورهای توسعه یافته صنعتی در دوران خاصی از رشد یعنی دوره خیز اقتصادی قرار دارند، این امر نیازمند دخالت مقتدرانه دولت است. در این دوران دولت ها با سرمایه گذاری در بخش‌های غیر سودآور ضروری و لازم جهت حیات اجتماع، رفاه جامعه را تأمین می‌کند و زمینه لازم برای ایجاد ثبات و امنیت اجتماعی که خود شرط لازم برای جذب سرمایه گذاری ها می‌باشد را ایجاد می‌کند. در بیشتر کشورهای در حال توسعه به دلیل ضعف ساختار دولتی و ضعف عمومی ساختار اقتصادی، دولت ها نمی توانند سیاست های خصوصی سازی و تقویت بخش خصوصی را به درستی و با نتایج منطقی به انجام برسانند. در کشور ما نیز به عقیده کارشناسان، نبود زمینه‌های مناسب فرایند خصوصی سازی، اجرای آن را در مراحل مختلف دچار مشکل نموده است. اما در عین حال متوجه می‌شویم که افزایش رقابت و کارایی اقتصادی و استفاده بهینه از منابع تولیدی از این طریق رسیدن به رشدهای بالاتر اقتصادی مستلزم خصوصی سازی صنایع کشور است (چاپل،۲۰۰۴).

صنعت بیمه کشور به عنوان یکی از نهادهای مالی کشور جایگاه ویژه ای را در پروسه خصوصی سازی دارا است به طوری که عملکرد کارایی این صنعت در تخصیص وجوه در دسترس آن، محرک سایر بخش‌های اقتصادی خواهد بود در واقع وجوه اندکی که توسط بیمه گذاران به شرکت های بیمه ای سرریز می شود، مبالغ هنگفتی را تشکیل می‌دهند که چرخهای بزرگ اقتصادی را به گردش در می آورند، دولتی بودن مدیریت و مالکیت شرکت‌های بیمه ای ایران و عوامل غیر انگیزش سبب شده است که سهم عمده ای از این وجوه با نرخ سودهای اندک، به سیستم بانکی منتقل می شود. همچنین به دلیل آماده نبودن بسترهای لازم نمی توان مستقیماً اقدام به خصوصی کردن شرکت‌های بیمه ای دولتی نمود(خاکی، ۱۳۹۰: ۳۹).

در این شرایط عملیاتی کردن ورود شرکت های بیمه ای خصوصی و میدان دادن ‌به این شرکت و کمک به ایجاد فضای رقابتی سالم بین شرکت‌های بیمه خصوصی و دولتی بر ساختار دارایی و سرمایه گذاری های شرکت‌های بیمه دولتی مؤثر واقع می شود و نقش صنعت بیمه را در کنار دو بازار بورس و بانک که رئوس مثلث مالی هر جامعه را تشکیل می‌دهند، پر رنگ خواهد نمود(تاری و حنیفه زاده،۱۳۹۲: ۷).

لذا با توجه به اهمیت خصوصی سازی، در این پژوهش به بررسی پیامد های خصوصی سازی صنعت بیمه بر ساختار شرکت های بیمه (شرکت بیمه ایران) خواهیم پرداخت.

۱- ۴٫ اهداف تحقیق

۱-۴-۱- هدف اصلی

تعیین پیامدهای خصوصی سازی بر بهبود ساختار شرکت بیمه ایران

۱-۴-۲- اهداف فرعی

1. 1. تعیین نقش افزایش کارایی بر ساختار شرکت بیمه ایران

1. 1. تعیین نقش رونق فعالیت‌های مولد اقتصادی بر ساختار شرکت بیمه ایران

1. 1. تعیین نقش توسعه بازار سرمایه بر ساختار شرکت بیمه ایران

1. 1. تعیین نقش گسترش مالکیت در بخش خصوصی بر ساختار شرکت بیمه ایران

1. 1. تعیین نقش مشارکت مردم در فعالیت‌های اقتصادی بر ساختار شرکت بیمه ایران

1. 1. تعیین نقش کاهش درجه انحصار بر ساختار شرکت بیمه ایران

1. تعیین نقش افزایش توان رقابتی بر ساختار شرکت بیمه ایران

۱-۵٫ فرضیات تحقیق

۱-۵-۱٫ فرضیه اصلی :

پیامدهای خصوصی سازی بر بهبود ساختار شرکت بیمه ایران تاثیر دارد.

۱-۵-۲٫ فرضیه های فرعی :

1. 1. افزایش کارایی بر ساختار شرکت بیمه ایران تاثیر دارد.

1. 1. رونق فعالیت‌های مولد اقتصادی بر ساختار شرکت بیمه ایران تاثیر دارد.

1. 1. توسعه بازار سرمایه بر ساختار شرکت بیمه ایران تاثیر دارد.

1. 1. گسترش مالکیت در بخش خصوصی بر ساختار شرکت بیمه ایران تاثیر دارد.

1. 1. مشارکت مردم در فعالیت‌های اقتصادی بر ساختار شرکت بیمه ایران تاثیر دارد.

1. 1. کاهش درجه انحصار بر ساختار شرکت بیمه ایران تاثیر دارد.

1. افزایش توان رقابتی بر ساختار شرکت بیمه ایران تاثیر دارد.

۱-۶٫ قلمرو تحقیق:

الف: قلمرو مکانی:

شرکت بیمه ایران

ب: قلمرو زمانی:

سال تحصیلی ۹۴-۱۳۹۳

ج: قلمرو موضوعی:

تحقیق مذکور در خصوص بررسی پیامد های خصوصی سازی صنعت بیمه بر ساختار شرکت های بیمه (مورد مطالعه : شرکت بیمه ایران) می‌باشد.

۱-۷- تعاریف متغیرها و واژه­ های کلیدی

۱-۷-۱-تعاریف نظری

۱-۷-۱-۱-خصوصی سازی

خصوصی سازی عبارت است از انتقال بنگاه های موجود تحت مالکیت دولت به مالکیت بخش خصوصی(گلینکنیا،۲۰۰۶: ۹۷). یا هر نوع انتقال مدیریت یا مالکیت از بخش دولتی به بخش خصوصی (گوکگر و جونز،۲۰۰۶: ۶ ).

هدف خصوصی سازی در ساده ترین شکل آن گردش یا انتقال دارایی از یک سازمان غیرانتفاعی به مالکیت خصوصی جهت اطمینان به تداوم و حفظ دارایی است (وید،۲۰۰۸ : ۴) خصوصی سازی به معنی حذف یارانه های دولتی به بخش خصوصی است. (مارتین،۲۰۰۸: ۱) به طور کلی اهداف خصوصی سازی عبارتنداز:

شتاب بخشیدن به توسعه اقتصادی. ۲- بهبود رقابت پذیری.۳- شفاف کردن تجدید ساختاری و مدرنیزه کردن شرکت‌ها.۴- توسعه بازار سرمایه.۵- کارایی عملکرد.۶- تشویق به سرمایه گذاری خارجی و کارآفرینی.۷- افزایش اشتغال.۸- بهبود استانداردهای زندگی.۹- کاهش بودجه دولت و توانایی آن در جهت توسعه سرمایه گذاری در امور زیر بنایی.۱۰- بهبود بهره وری دستگاه های دولتی.۱۱- بهبود ارائه خدمات ( چلوپک وپنتون،۲۰۰۵: ۱۱).

تعریف شوارتزاز خصوصی سازی بدین شرح است: به وجود آوردن نظام اقتصادی جدید بر اساس بازار و در نتیجه دگرگونی و تحول در ابعاد مختلف اقتصادی می‌باشد که این خود باعث به وجود امدن رقابت سالم در بین شرکت ها می شود(حیدری کرد زنگنه، ۱۳۸۶: ۱۸).

۱-۷-۱-۲- خصوصی سازی در صنعت بیمه

خصوصی سازی صنعت بیمه دریک دیدگاه کلی فرایندی درجهت نیل به وضعیت تعادلی درفعالیت های بیمه ای بخش دولتی با سازوکار بازاراست. از مهمترین اهداف حاصل از خصوصی سازی درصنعت بیمه می توان به افزایش دارایی شرکت های بیمه ، هدایت پس انداز خانوارها به سمت فعالیت های مولد اقتصادی ، توسعه بازار سرمایه ، گسترش مالکیت بخش خصوصی، مشارکت وسیع مردم ، کاهش درجه انحصار و افزایش رقابت اشاره کرد(تاری و حنیفه زاده ، ۱۹۲: ۱۶).

۱-۷-۲- تعریف عملیاتی

متغیر های پژوهش بر اساس سوالات و شاخص های موجود در پرسشنامه به اطلاعات کمی تبدیل شده و اثر آن ها بر یکدیگر قابل اندازه گیری می‌باشد.

۱-۸-مدل مفهومی پژوهش

مدل مفهومی تحقیق:

جدول شماره ۱

گروه ۲ نوجوانانی که بازی‌های الکترونیکی و رایانه ای استفاده نمی کنند

گروه ۱ نوجوانان استفاده کننده از بازی‌های

الکترونیکی و رایانه ای

۲

( X 2 )

( X 2 ) نمره خام
۲

( X 1)

( X 1 ) نمره خام

۳۶۱

۱۹

۴۴۱

۲۱

۳۶۱

۱۹

۲۸۹

۱۷

۱۲۱

۱۱

۲۸۹

۱۷

۱۴۴

۱۲

۲۵۶

۱۶

۶۴

۸

۱۹۶

۱۴

۳۲۴

۱۸

۱۹۶

۱۴

۱۹۶

۱۴

۱۶۹

۱۳

۱۶۹

۱۳

۱۶۹

۱۳

۲۵۶

۱۶

۱۰۰

۱۰

۴۹

۷

۸۱

۹

۱۴۴

۱۲

۲۵۶

۱۶

۲۸۹

۱۷

۱۲۱

۱۱

۱۹۶

۱۴

۲۸۹

۱۷

۳۶

۶

۲۸۹

۱۷

۸۱

۹

۳۲۴

۱۸

۱۶۹

۱۳

۲۸۹

۱۷

۱۴۴

۱۲

۱۰۰

۱۰

۱۲۱

۱۱

۱۶۹

۱۳

۳۶۱

۱۹

۲۸۹

۱۷

۱۶۹

۱۳

۳۲۴

۱۸

۱۰۰

۲۲۵

۲۲۵

۲۲۵

۲۸۹

۱۰۰

۱۹۶

۲۲۵

۲

∑X 2 = 5340

۲ (∑X2)139876

۱۰

۱۵

۱۵

۱۵

۱۷

۱۰

۱۴

۱۵

X 2 = 374 ∑

___

۳۵/۱۳ X 2 =

۲۸۹

۱۴۴

۲

۵۰۶۹ = ۱ X∑

۲

X 1)106929∑)

۱۷

۱۲

X 1=327 ∑

___

۸۶/۱۴ X 1 =

جدول شماره ۱

N 2 = 28 = گروه ۲ N 1 = 22 = گروه۱

__ __

X2 ∑ ۱ X ∑

———- = X2 و ———- X 1 =

۲ n n 1

____ ____

x 1 – x 2

t =

۲ ۲ ۲ ۲

( X2 ∑ ) __ ۲ ∑ + ( ( ۱ X ∑ ) )__ ۱ X ∑ ۱ ۱ ۲n 1 n

( )

۲n 1n 2- 2 n n 1 +

۳۵/۱۳ – ۸۶/ ۱۴

t =

۲ ۲

( ۳۷۴) ( ۳۲۷)

] – ۵۳۴۰ [ + ] – ۵۰۶۹[

۱ ۱ ۲۸ ۲۲

( + )

۲۸ ۲۲ ۲ – ۲۸+ ۲۲

۵۱/ ۱

= t

] ۵۷/ ۴۹۹۵ – ۵۳۴۰ [ + ] ۴۸۶۰۴ – ۵۰۶۹ [

( ۰۸/ ۰ )

۴۸

۵۱/ ۱ ۵۱/ ۱

= t =

( ۰۸/ ۰ ) ۷۷/ ۱۷ ۴۳/ ۳۴۴ + ۶/ ۵۰۸

( ۰۸/ ۰)

۴۸

۵۱/ ۱ =

( ۰۸/ ۰ ) ۲۱/ ۴

۵۱/ ۱

۵۷/ ۴ = = t

۳۳/ ۰

جدول مقایسه میانگین و انحراف استاندارد پرخاشگری در دو گروه استفاده کننده و عدم استفاده از رایانه ای و الکترونیکی

میانگین
انحراف استاندارد
نوجوانانی که از بازی‌های رایانه ای و الکترونیکی استفاده نمی کنند

۳۵/ ۱۳

۳/ ۱

نوجوانان استفاده کننده از بازی‌های رایانه ای و الکترونیکی

۸۶/ ۱۴

۰۴/ ۱

جدول شماره ۲

جهت مقایسه میانگین پرخاشگری نوجوانان استفاده کننده و عدم استفاده از بازی‌های رایانه ای و الکترونیکی از آزمون t استودنت استفاده گردید و نتیج زیر به دست آمد .

۴۸ df = 2- 28 + 22 df = 2 -df = n 1 + n 2

چون t محاسبه شده ( ۵۷/ ۴ ) بزرگتر از t جدول در سطح ۰۵/ ۰ ( ۰۲۱/ ۲ ) است ‌بنابرین‏ فرض صفر رد می شود بنایراین نتیجه می گیریم که بین میانگینهای مورد مقایسه تفاوت معنا داری وجود دارد .

در نتیجه بین استفاده از این بازی‌ها و پرخاشگری نوجوانان پسر دوره ابتدایی شهرستان خرمدره رابطه معنا داری وجود دارد .

فصل پنجم

بحث و نتیجه گیری

بحث و نتیجه گیری

این پژوهش جهت بررسی تاثیر استفاده از بازی‌های الکترنیکی و رایانه ای خشن بر پرخاشگری نوجوانان پسر دوره ابتدایی شهرستان خرمدره انجام گرفت . در این پژوهش از روش پژوهش علی مقایسه ای جهت پرخاشگری در بین دو گروه از دانش آموزان ، که یک گروه از بازی‌های الکترونیکی و رایانه ای استفاده می‌کردند و یک گروه که از این بازی‌ها استفاده نمی کردند استفاده گردید .

همان‌ طور که در فصل چهارم ملاحظه شد . فرض تحقیق تأیید گردید . یعنی پرخاشگری در نوجوانانی که از این بازی‌ها استفاده می‌کردند بیشتر از نوجوانانی بود که از این بازی‌ها استفاده نمی کردند .

به نظر می‌رسد نوجوانانی که از این بازی‌ها استفاده می‌کنند چون ساعتهای طولانی را مشغول این بازی‌ها می‌شوند و آنهم در بعضی اوقات خارج از منزل دورکیم نت ها بنایراین به علت عدم نظارت والدین و گاها ض به علت بی توجهی والدین نوجوان ساعتهای طولانی را صرف بازی‌های خشن می‌کند و این امر نیز طبعا ً از نظر روانشناختی بر روحیه نوجوانان که دوران تغییر و دگرگونی است تاثیر بسزایی دارد .

محدودیت‌ها و نارسا ئیهای پژوهش

– یکی از دلایل مهم در خصوص انجام پژوهش و کارهای پژوهشی که باید بدان توجه کرد مسئله بی اهمیت بودن مسائل پژوهشی و پژوهش در کشور ما است ، که بسیاری از پژوهشگران با این مشکل بزرگ رو به رو هستند از این روست که پژوهشگران در انجام کار پژوهشی خود با موانع و مشکلات عدیده ای رو به رو می‌شوند .

لذا هنگامی که پژوهشگران با ذوق پا به عرصه کار پژوهشی می‌گذارند و وارد میدان عمل می‌شوند و زمانی که به بی اهمیت بودن کار پژوهش و عدم استقبال مجریان و دست اندرکاران پی می‌برند ، خواه و ناخواه در بی اهمیت بودن کار پژوهش خویش دلسرد می‌شوند .

یا اینکه کار خود را به نحوه احسن انجام نمی دهند ، از اینروست که باید فرضیه های لازم را برای شکوفا ساختن و نو آوری استعدادهای نهفته را فراهم اورد .

– نبودن کتابی مخصوص ‌به این مشکل به طوری که برای قسمت نظری و ادبیات پژوهش با مشکلات بسیاری مواجه شدم .

پیشنهادات

متدهای گوناگونی برای والدین و دیگر ‌گروه‌های علاقمند ( معلمان ) وجود دارد تا زمانی را که بچه ها به کامپیوتر و به محتوای بازی خشن آن می پردازند کاهش دهد .

۱- بچه ها را باید درباره استثمار ، ادبیات متنفر و خشونت بیش از حد آگاه کرد تا بدانند چگونه وقتی این موضوع را می بیند واکنش نشان دهند .

۲- کامپیوتر را می توان در محل مناسبی از خانه قرار داد که برای کنترل زمان و محتوای ارتباط کامپیوتری آسانتر باشد .

-محیط اجتماعی: قسمت اعظم یادگیری هایی که شخصیت افراد را تحت تاثیر قرار می‌دهد، نه در فضای معمولی محیط های طبیعی (فیزیکی) و نه در محیط های طبیعی سازه، بلکه در محیط های بسیار پیچیده که به وسیله ی رفتار افراد دیگر خلق و ایجاد شده است، انجام می پذیرد. منظور ما از محیط پیچیده ی اجتماعی، یعنی الگوهای فرهنگی، طبقه اجتماعی، شیوه های تربیتی کودکان، ساختار خانواده، سیستم های تعلیم و تربیت و الگوهای استخدامی است. هر کدام از این ها به نوعی تاثیرات خود را روی شخصیت افراد نشان داده‌اند. رفتار اعضای وابسته به یک فرهنگ در قبال افراد مسن، به حس احترام به خود افراد مسن جامعه تاثیر می‌گذارد. اعضای یک طبقه ی اجتماعی بر روی نحوه ی گفتار، نوع پوشش، امکان بازآفرینی فعالیت ها، نحوه ی تلقی از استعدادها و اهداف زندگی تاثیر می‌گذارد (رأس، ۱۹۹۲؛ به نقل از صداقت، ۱۳۹۰).

۲-۲-۳-۲-نظریه های شخصیت:

نظریه های شخصیت از زمانی آغاز شد که بقراط افراد انسانی را از نظر غلبه اخلاط چهارگانه انسانی به سنخ های صفراوی، بلغمی، دموی و سودایی تقسیم کرد و برای هر یک از این سنخ ها ویژگی های معینی قائل شد.

-نظریه های سنخ شناختی شخصیت:

کارل یونگ^[۷۹]۱ اگر چه عمدتاًً تحت مکتب روانکاوی طبقه بندی می شود اما از آنجا که نوعی تقسیم بندی سنخ شناختی از افراد به صورت درون گرا و برون گرا ارائه داده است، می‌تواند در زمره سنخ شناسان به حساب آید. صاحب نظران حوزه شخصیت تعاریف گوناگونی از شخصیت ارائه کرده‌اند. شلدون^[۸۰]۲می‌گوید شخصیت سازمان پویای جنبه‌های ادراکی، انفعالی، ارادی و بدنی فرد است. کرچمر^[۸۱]۳ خصایص انسانی را بر اساس ساختمان بدنی به سه گروه طبقه بندی ‌کرده‌است: ۱- پیک نیک (چاق ‌و کوتاه) و اجتماعی و برونگرا. ۲- آتلتیک (چهارشانه و عضلانی) با انرژی و پشتکار. و ۳- آستنیک (بلند و لاغر) و درونگرا (کریمی، ۱۳۸۶).

-رویکرد روانکاوی شخصیت، نظریه فروید:

نخستین رویکرد در مطالعه شخصیت، روانکاری است که تصویری جبری و بدبینانه از سرشت انسان مطرح می‌سازد. فروید نیروهای ناهشیار، امیال جنسی، پرخاشگری مبتنی بر پایه های زیستی و تعارض های دوران کودکی را شکل دهنده های شخصیت می‌داند(کریمی، ۱۳۸۶).

-رویکرد روانشناسی فردی، نظریه آدلر:

آلفرد آدلر نخستین کسی بود که جنبه اجتماعی بودن آدمی را خاطر نشان کرد. از نظر آدلر هر فرد بیش از هر چیز موجودی اجتماعی است. شخصیت انسان در اثر محیط و تعامل های اجتماعی فردی شکل می‌گیرد. آدلر به جای ناهشیار، سطح هشیار را به عنوان هسته اصلی شخصیت در نظر می‌گیرد (شولتز، ۱۹۹۸؛ به نقل از سید محمدی، ۱۳۸۷).

-رویکرد شناختی شخصیت، نظریه جورج کلی^[۸۲]۱:

رویکرد شناختی در شخصیت بر شیوه هایی تأکید می ورزد که مردم به شناخت محیط و خودشان می پردازند. این رویکرد منطقی ترین و روانشناخی ترین رویکرد در شخصیت است زیرا منحصراًًً به فعالیت های ذهنی هشیار تأکید دارد. جورج کلی جنبه‌های شخصیت را بر اساس فرایندهای شناختی تفسیر می‌کند و به نظر او فرایندهای دانستن نه فقط عنصری از شخصیت، بلکه به عنوان کل شخصیت در نظر گرفته می شود (شولتز، ۱۹۹۸؛ به نقل از سید محمدی، ۱۳۸۷).

-نظریه های صفات:

این دسته از نظریه ها بر این فرض مبتنی هستند که شخصیت فرد چکیده ای است از صفات یا شیوه های مشخصی از رفتار کردن، احساس کردن، واکنش نشان دادن و نظایر آن ها.

نظریه های اولیه صفات شخصیت را بر حسب شمارش تعدادی از صفات مشخص می‌کردند و نظریه های جدیدتر فنون تحلیل عامل را در تلاش برای جدا کردن ابعاد زیربنای شخصیت به کار گرفته اند (حق شناس، ۱۳۸۵).

-رویکرد صفات و نظریه عاملی شخصیت:

رویکرد صفات مبتنی بر این اندیشه است که شخصیت مرکب از صفات است. و نظریه عاملی بر عناصر یا شاخص هایی از شخصیت تأکید دارد که ویژگی های مورد نظر جامعه و افراد در توصیف شخصیت را در بر می‌گیرد.

-آلپورت: تاریخچه نظریه های عاملی به کارهای پژوهشی گوردن آلپورت (۱۹۶۷-۱۸۹۷) برمی گردد. او معتقد بود که ویژگی‌های شخصیتی بنیادی ترین واحدهای شخصیت هستند که بر پایه ویژگی های سیستم عصبی مرکزی استوارند. این ویژگی ها قواعدی را برای برخورد فرد با محیط پیرامون او تعیین می‌کنند که از موقعیتی به موقعیت دیگر تغییر چندانی ندارند. نظریه صفت آلپورت برای مطالعه رفتار انسانی ترکیبی از دو رویکرد انسان گرایی و شخص نگر را ارائه می‌دهد.آلپورت با اعتقاد ‌به این که توصیف منحصر بفردی شخص، هدف برجسته روان شناسی است، شخصیت را سازمانی پویا از نظام های روانی فیزیکی می‌داند که رفتار و تفکر اختصاصی فرد را تعیین می‌کند. شخصیت در درون فرد و واقعی است. چیزی است که یک شخص واقعاً هست(حق شناس، ۱۳۸۵).

آلپورت صفت را رواترین واحد تحلیل، شناخت و مطالعه شخصیت در نظر می‌گیرد. صفات ثبات رفتاری شخص را فراسوی زمان و در سرتاسر موقعیت ها مشخص می‌کند (حق شناس، ۱۳۸۵).

آلپورت(۱۹۳۷) صفات شخصیت را گرایش های پاسخ دادن به شیوه یکسان یا مشابه به انواع مختلف محرکها می‌دانست. ‌بنابرین‏، صفات شیوه های ثابت و پایدار واکنش کردن به جنبه‌های محرک محیطمان است. آلپورت بر مبنای نفوذی که صفات در شخصیت دارند آن ها را به سه دسته صفات اصلی، مرکزی و ثانویه تقسیم کرد. چنانچه صفتی بی نهایت نافذ باشد که تمام فعالیت‌های شخص را تحت تأثیر قرار دهد یک صفت اصلی است مثل میهن پرست و …. . به صفاتی که نفوذ کمتر دارند اما فراگیرند صفات مرکزی می‌گویند. صفاتی که فرد نمایان می‌سازد و طرافیان براحتی آن را تشخیص می‌دهند. مثلاً احساساتی، دقیق و با نشاط. صفات مرکزی، مصالح سازنده شخصیت اند. صفات ثانویه ارتباط کمتری با تعریف شخصیت دارند. آشکاری، فراگیری و ثبات کمتری هم دارند(حق شناس، ۱۳۸۵).

-کتل : هدف کتل از مطالعه شخصیت پیش‌بینی رفتار است یعنی آنچه فرد در پاسخ به یک موقعیت یا محرک خاص انجام خواهد داد. به نظر کتل مفاهیمی که ماهیت شخصیت از آن ها تشکیل شده است عبارتند از: ۱- صفت یا خصلت، ۲- خود، ۳- خودآگاهی، و ۴- معادله تشخیص. کتل ۱۶ صفت عمقی یا اساسی شخصیت مشخص کرد و در یک آزمون عینی شخصیت به عنوان پرسشنامه ۱۶ عاملی شخصیت ارائه نمود (حق شناس، ۱۳۸۵).

-دیدگاه کتل درباره صفات شخصیت:

جنبه ی برجسته ی رویکرد کتل، کاری است که او بعداً با داده های به دست آمده انجام می‌دهد . او آن ها در معرض شیوه ی آماری به نام تحلیل عاملی قرار می‌دهد که شامل ارزش یابی رابطه ی بین هر جفت اندازه های به دست آمده از یک گروه آزمودنی ها برای تعیین کردن عوامل مشترک است( شولتز و شولتز ، ۱۹۹۸ ؛ به نقل از گلریز خاتمی، ۱۳۹۰).